کاربردی فناوری نانو در درمان عفونت سلول‌ها
محققان دانشگاه علوم پژشکی اصفهان، در طرحی تحقیقاتی به مطالعه اثر استفاده از نانوحامل‌ها جهت درمان عفونت‌های درون سلولی پرداختند اثر بخشی و کارایی بهتر داروی محبوس در سامانه‌ی نانوحامل پیشنهادی در مقایسه با داروی آزاد در نمونه‌‌ی کشت شده از دستاوردهای این تحقیق است.
وجیهه اکبری، دانش‌آموخته مقطع دکتری بیوتکنولوژی در این خصوص عنوان کرد:در میان نانوحامل‌های دارویی می‌توان به نانونیوزوم‌ها اشاره کرد که نیوزوم‌ها سامانه‌های کروی چند لایه هستند که به عنوان جایگزین فسفولیپیدهای لیپوزومی در نظر گرفته می‌شوند.
وی اظهار داشت:هدف این تحقیق ساخت نانو نیوزوم‌های حاوی سیپروفلوکساسین برای درمان عفونت‌های سلولی بوده است و سیپروفلوکساسین یک داروی ضدباکتری است که به دلیل اثرات درمانی، به صورت خوراکی، تزریقی (داخل وریدی) و موضعی (چشمی) به کار می‌رود.
وی با بیان اینکه اندازه‌ی این نانوحامل در حدود 160 تا 600 نانومتر گزارش شده است، خاطر نشان کرد: نانوحامل نیوزوم می‌تواند سیستم دارورسانی مناسبی با کارایی و ایمنی بالا برای استفاده علیه عفونت‌های درون سلولی باشد، البته ترکیب اجزای سازنده و اندازه‌ی ذرات، تأثیر به سزایی بر اثر بخشی آن خواهد داشت.
اکبری در خصوص نتایج به دست آمده افزود: اگرچه این طرح راهکاری جدید برای درمان عفونت‌های درون سلولی ارائه نموده است اما نیاز به مطالعات درون تنی بیشتری دارد. لذا با توجه به اینکه عفونت‌های درون سلولی نسبت به درمان‌های موجود مقاوم هستند و درمان آن‌ها یک چالش اساسی در حوزه پزشکی است، ادامه این تحقیق برای ساخت دارویی مؤثر ارزشمند خواهد بود.
بر اساس اعلام ستاد نانو، اکبری یادآورشد:در روند تکمیل مطالعات، این نانوحامل به روش هیدراتاسیون لایه نازک (film hydration) تهیه و اندازه ذره‌ای آن‌ها با روش فراصوت کاهش داده شد.همچنین خصوصیات فیزیکی وشیمیایی فرمولاسیون‌های تهیه شده شامل بررسی قابلیت تشکیل نیوزوم، تعیین درصد محبوسسازی دارو، مطالعه‌ی توزیع اندازه ذره‌ای وزیکول‌ها و تعیین حداقل غلظت مهاری داروی آزاد و محبوس علیه گونه باکتری Staphylococcus aureous انجام شد.
وی در ادامه توضیح داد:در مرحله بعدی از فرمولاسیون‌های برگزیده به منظور دارورسانی درون سلولی در مدل استاندارد کشت سلولی (ماکروفاژهای موش Balb/c، سلول‌های J774) جهت ریشه کن کردن عفونت درون سلولی استافیلوکوک طلائی استفاده شد.
این تیم تحقیقاتی هم اکنون در حال بررسی کاربرد نانونیوزوم‌ها برای انتقال سایر داروها از جمله دارو‌های ضد سرطان هستند.
این پژوهش‌ها حاصل همکاری دکتر حجت‌ا... صادقی- عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان- دکتر وجیهه اکبری و همکارانشان است که نتایج آن در مجله‌ی Journal of Nanoparticle Research (جلد 15، شماره4، سال 2013، صفحات 1 تا 14) منتشر شده است.