اثربخشی درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی بر عزت نفس و استرس ناباروری زنان نابارور

مقاله روانشناسی با موضوع اثربخشی درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی بر عزت نفس و استرس ناباروری زنان نابارور در قالب فایل Word برای دانلود ارائه شده است.

چکیده :

مساله پژوهش حاضر با هدف ارزیابی میزان اثربخشی درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی بر عزت نفس و استرس ناباروری زنان نابارور انجام شد؛ روش پژوهش حاضر یک مطالعه شبه آزمایشی با پیش آزمون، پس آزمون با گروه شاهد و پی گیری یک ماهه است. جامعه آماری زنان ناباروری بودند که در نیمه اول سال 1393 به درمانگاههای بیماری های زنان و نازایی شهر تبریز مراجعه کرده بودند. 24 زن نابارور با بهره گیری از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمون (12 نفر) و شاهد (12 نفر) قرار گرفتند؛ یافته ها نتایج نشان داد که میانگین نمرات عزت نفس در گروه آزمون در مراحل پس آزمون و پیگیری به طور معنی داری نسبت به گروه شاهد افزایش یافته و نمرات استرس ناباروری در گروه آزمون در مراحل پس آزمون و پیگیری به طور معنی داری نسبت به گروه شاهد کاهش یافته است (001/0 = P)؛ نتیجه گیری  نتایج پژوهش حاکی از اثربخشی درمان شناخی مبتنی بر ذهن آگاهی بر افزایش عزت نفس و کاهش استرس ناباروری زنان نابارور می باشد. بنابراین می توان نتیجه گرفت درمان های روانشناختی می توانند در درمان این افراد مفید باشند.

واژه های کلیدی: عزت نفس؛ استرس؛ناباروری؛ درمان شناختی؛ ذهن آگاهی

استرس ناباروری مجموعه ای از نشانه ها ست که به دنبال ابتلا به ناباروری در افراد بروز می کند و مشابه بسیاری از علائم اختلالات ناشی از استرس پس از حادثه (PTSD) می باشد و به ویژه در افکار و احساسات مربوط به ناباروری و تلاش برای رهایی از این افکار و احساسات صدق میکند. مشکلات خواب، کار، روابط (به ویژه روابط زناشویی)، حساسیت دردناک نسبت به هر گونه محیط محیطی مربطو به تولید مثل در افرادی که از ناباروری رنج می برند، مشاهده می شود. هر چند در مرحله اول، ناباروری یک وضعیت بالینی است،ولی تشخیص آن می تواند تاثیرات زیادی بر عملکرد هیجانی زوجین درگیر با این مشکل بر جای بگذارد. علاوه بر بعد روانی ناباروری، سایر جنبه های زندگی فرد شامل ابعاد اجتماعی و اقتصادی را تحت تاثیر قرار می دهد (لین، 2002). وقتی فرد به وسیله استرس برانگیخته می شود، غده هیپوفیز میزان زیادی پرولاکتین تولید میکند و سطوح افزایش یافته پرولاکتین سبب اختلال در تخمک گذاری می گردد. استرس مفرط، حتی ممکن است به توقف کامل چرخه قاعدگی بینجامد و این حالت اغلب در زنان دونده ماراتون دیده می شود که دچار یائسگی دوندگان می شوند. در موارد ضعیف تر، استرس ممکن است منجر به عدم نظم در سیکل قاعدگی شود. همچنین استرس تعداد اسپرم ها و لیبیدو را کاهش می دهد که در نتیجه آن، تعداد آمیزش جنسی و احتمال باروری کاهش می یابد (چوب فروش زاده، 1389). بر اساس شواهد موجود عوامل روانی می تواند در نتایج برخی از درمان های ناباروری نقش داشته باشد. برای مثال، تجربه استرس از طریق تاخیر یا عدم تخمک گذاری می تواند در نتیجه درمان ناباروری اثر بگذارد. علیرغم اعتقاد برخی از مردم، مبنی بر نقش خود زوجین در ایجاد ناباروری، برخی استرس را نیز عامل ایجاد ناباروری می دانند. ارتباط بین استرس و ناباروری اغلب یک سیکل معیوب را تشکیل می دهد و آنها یکدیگر را تشدید می کنند. زوجین ناباروری که خود را علت ناباروری می دانند، خود را سرزنش کرده و این وضعیت باعث افزایش استرس شده و در نتیجه مشکل را حاد تر میکند (خسروی، 1380). ازآنجا که پدیده ناباروری ناشی از اختلال در روند های فیزیولوژیک به وجود می آید و در قلمرو علم پزشکی قرار می گیرد، دارای جنبه های روانی-اجتماعی نیز بوده و در قلمرو علوم رفتاری و اجتماعی نیز قرار می گیرد. مطالعات کرمی نوری و همکاران (1380) نشان داده است که عوامل روانشناختی می توانند هم در ایجاد ناباروری دخالت داشته باشند و هم ناباروری می تواند پیامدهای رواشناختی بسیاری را با خود به همراه داشته باشد؛ از جمله این مولفه های روانشناختی، می توان از عزت نفس نام برد. شکست در انجام وظایفی همچون تولید مثل و باروری، منجر به کاهش اطمینان به خود و در نتیجه کاهش عزت نفس می گردد. به علاوه وقتییک زوجی انواعی از هیجانات منفی را تجربه می کنند؛ عزت نفس آنها آسیب می بیند. پاخس به این پرسش که چرا من نابارور هستم، یقینا بر عزت نفس فرد تاثیر خواهد گذاشت و از طرف دیگر عزت نفس هم بر چگونگی پاسخ به این سوال که چرا من نابارور هستم تاثیر می گذارد.

در واقع به نظر می رسد تمرین های شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی با افزایش آگاهی افراد نسبت به لحظه حال، از طریق فنونی مثل توجه به تنفس و بدن و معطوف کردن آگاهی به اینجا و اکنون، بر نظام شناختی و پردازش اطلاعات اثر دارد. پژوهش حاضر از محدودیت هایی نیز برخوردار می باشد، نمونه گیری در دسترس و شمار کم آزمودنی ها موجب کاهش توان تعمیم پذیری یافته های پژوهش می شود. لذا پیشنهاد می شوید که این طرح پژوهشی در حجم نمونه بزرگتر انجام گیرد تا نتایج با احتمال بیشتری به جامعه تعمیم داده شود. همچنین پیشنهاد می شود این پژوهش در مورد مردان نابارور نیز اجرا گردد...

متن کامل مقاله روانشناسی با موضوع اثربخشی درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی بر عزت نفس و استرس ناباروری زنان نابارور را از همین صفحه دانلود نمایید.