بررسي اثرات پخش سيلاب بر روند تغييرات ميزان نفودپذيري خاك در ايستگاه پخش سيلاب سبزوار

در این بخش از سایت گروه ترجمه تخصصی البرز تحقیق آماده آبخیزداری با موضوع بررسي اثرات پخش سيلاب بر روند تغييرات ميزان نفودپذيري خاك در ايستگاه پخش سيلاب سبزوار را در قالب فایل Word دانلود نمایید.  

آبخوان سبزوار- داورزن  در منطقه خشک با سيلاب های فصلی و محتوی املاح وبار معلق با حجم زياد صورت مي گيرد .بطوريكه عمل پخش سيلاب باعث نهشته شدن رسوبات و نفوذ مواد محلول و ريزدانه همراه سيل در آبرفت ها به مرور زمان سبب تغييراتی درخصوصيات خاک عرصه پخش سيلاب شده است. يکی از اين تغييرات کاهش ميزان نفوذپذيری پهنه هايي است که ازسيلاب رودخانه های موجود در حوضه بهره می گيرند .

در شبکه‌های پخش سيلاب و سيستم‌هاي تغذيه مصنوعي رسوبگذاري، مهمترين مانع نفوذ آب در خاك و رسيدن آن به سفره آب زيرزميني است .چراكه انسداد پديده پيچيده‌اي است كه به عواملي چون غلظت مواد معلق، سرعت نفوذ اوليه، خصوصيات فيزيكي خاك و کيفيت سيلاب بستگي دارد. به نظر مي‌ رسد در طول زمان در اثر ورود رسوبات ريزدانه به شبکه‌های پخش سيلاب، راندمان اين طرح‌‌ها كاهش يافته و بعد از مدت زماني عملاً كارايي خود را از دست بدهند . هدف اصلی اين تحقيق بررسی اثرات رسوب نهشته شده بر ميزان و روند تغييرات نفوذپذيری تحت تاثير عمليات پخش سيلاب می باشد. در اين تحقيق با استفاده از استوانه‌هاي مضاعف (Double Rings) با روش مثلثي نفوذپذيری سطحی خاک در عرصه رسوب گذاری شده و شاهد اندازه گيری شد. داده هاي آماري پس از برداشت (فرم صحرايي) به محيط  Excel وارد گرديد.سپس به منظور تجزيه و تحليل نتايج و مقايسه اثرات پخش سيلاب برنفوذپذيری عرصه پخش سیلاب نسبت به شاهد از روش آماری فاكتوريل در قالب طرح كاملا تصادفي استفاده گرديد. همچنين جهت مقايسه ميانگين اثرات اصلي پخش سيلاب و اختلاف بين نوارهاي مختلف پخش ازروش مقايسه ميانگين دانكن در سطح 5% استفاده شد.لازم به ذكر است مقادير شاهد (عدم پخش) در سال اول براي مقايسه با تمام نمونه ها در سالهاي مختلف پخش در نظر گرفته شده است .

نتايج به دست آمده بيانگر اين واقعيت است كه پس از 7 بار سيلگيري (پخش سيلاب ) در مدت 5 سال اجراي طرح(1381-1385) ميزان متوسط نفوذ پذيري از93/14 به 1/5 سانتي متر بر ساعت كاهش يافته است اين کاهش تغييرات با استفاده از تجزيه واريانس در سطح 1/. درصد معنی دار بوده است از طرفي متوسط درصدكاهش ميزان نفوذپذيري پهنه پخش سيلاب نسبت به شاهد در سال اول 4/14، سال سوم 8/47، سال چهارم 1/40 وسال پنجم 84/65 درصد بوده است .

همچنين در تركيب سالهاي مختلف اجراي طرح نتايج حاصل از تجزيه واريانس عمق، سيلاب و عمق× سيلاب فقط عمق رسوب در سطح 1/. درصد معني دار بوده است يعني با افزايش عمق رسوب ميزان نفوذپذيري كاهش يافته است بطوريكه به ازاي عمق صفرسانتيمتري يا عدم پخش (شاهد) متوسط ميزان نفوذپذيري 93/14،براي عمق 1تا 15سانتيمتري متوسط ميزان نفوذپذيري 91/9 وبراي عمق 15تا50 سانتيمتري متوسط ميزان نفوذپذيري36/2سانتيمتر بر ساعت بوده است.بر اساس معادله همبستگي 93 درصد كاهش ميزان نفوذپذيري به عمق رسوب بستگي دارد.از طرف ديگر در اثر پخش سيلاب ميزان تغييرات رس، سيلت وشن عرصه پخش سيلاب نسبت به شاهد به ترتيب زير 5/1،21 درصد افزايش وشن 5/22 درصد كاهش يافته است همانطوريكه ملاحظه مي شود نتايج فوق الذكرحاكي از اين واقعيت است كه وقوع سيلاب در منطقه مورد نظر باعث تعديل و اصلاح بافت خاك شده است يعني درصد شن كاهش و درصد سيلت خاك افزايش يافته است .

مي توان گفت نفوذپذيری پهنه پخش سيلاب آبخوان سبزوار پس از 5 سال اجراي طرح و هفت بار سيل گيري عرصه پخش نسبت به شاهد 8/65% كاهش يافته است .بعبارتي 93/2 برابر درميزان نفوذپذيري خاك پهنه پخش سيلاب  نسبت به شاهد كاهش يافته است. و هچنين محدوده 36/9 هكتار ي اجراي طرح در شرايط فوق حدود 5/22 درصد آن پخش سيلاب شده است يعني بطور متوسط سالانه حدود 5/4 درصد عرصه انتخابي تحت شرايط پخش سيلاب واقع شده است اثرات پخش سيلاب در خصوص تعديل و اصلاح بافت خاك اراضي آبرفتي ودرشت دانه را مي توان مثبت تلقي نمود ولي كاهش ميزان نفوذپذيري خاك پهنه پخش سيلاب را كه كاهش ميزان تغذيه ي سفره آبهاي زير زميني منطقه را بدنبال دارد منفي بنظر مي رسد كه براي كاهش اثرات منفي عمليا ت اجرايي آبخيزداري در بالا دست بمنظور كاهش رسوبات معلق را طلب مي نمايد.

فهرست مطالب این طرح تحقیقاتی آبخیزداری با عنوان بررسي اثرات پخش سيلاب بر روند تغييرات ميزان نفودپذيري خاك در ايستگاه پخش سيلاب سبزوار به شرح زیر است.

معرفي وضعيت منطقه مورد پژوهش

 موقعيت جغرافيايي منطقه مورد بررسي

 آب و هوا

 بارش

 تواتر بارندگي هاي سالانه

 زمين شناسي و ژئومورفولوژي

 پوشش گياهي

 خاك

 ويژگي‌هاي شاخص عرصه پخش سيلاب

 سيلاب هاي حادث شده در زمان اجراي طرح

 روش تحقيق

 تعيين نقاط مناسب برای اندازه گيري نفوذپذيري

 نصب خط كش هاي رسوب سنج

 اندازه گيري نفوذپذيري در عرصه پخش سيلاب شده بر اساس عمق رسوب

  نصب استوانه مضاعف

   روش اندازه گيري نفوذ پذيري

 سالهای اندازه گيری نفوذ پذيری

 تجزيه وتحليل آماري داده ها

 نتايج ومشاهدات

 معرفي محدوده پخش سيلاب و نقشه (سيلگيري) اجرايي طرح

 معرفي خصوصيات و مشخصات سيلابهاي حادث شده در طول اجراي طرح در منطقه

 دفعات وقوع سيلاب در عرصه اجرايي طرح

 نتايج سال اول

 نتايج سال سوم

 نتايج سال چهارم

 نتايج سال پنجم

 نتايج تركيب سالهاي مختلف

 بحث و نتيجه گيري

پيشنهادات

منابع

این طرح تحقیقاتی آبخیزداری با عنوان بررسي اثرات پخش سيلاب بر روند تغييرات ميزان نفودپذيري خاك در ايستگاه پخش سيلاب سبزوار را از همین صفحه دانلود نمایید.