دیکشنری تخصصی البرز

معادل های انگلیسی برای در فیزیک نشانه و علامت سنگینی ویژه است ، چگالی ، علامت

در فیزیک نشانه و علامت سنگینی ویژه است ، چگالی ، علامت افق بخش تحتانی خاک یا سنگ بستر
d
پیشنهاد شما چیست؟
این اصطلاح تخصصی مربوط به رشته زمين شناسی است.
واژه های فارسی مشابه با اصطلاح تخصصی در فیزیک نشانه و علامت سنگینی ویژه است ، چگالی ، علامت افق بخش تحتانی خاک یا سنگ بستر و معادل انگلیسی آنها در لیست زیر قابل مشاهده است
فارسی
انگلیسی تلفظ
- موقعیت این عنصر در جدول تناوبی عبارت است از: - نام عنصر :Dubnium - شماره اتمی :105 - وزن اتمی :(262) - آرایش الکترونی :2-8-18-32-32-11-2 - نوع عنصر :فلزات حد واسط - گروه جدول تناوبی :5 - VB - دوره جدول تناوبی :7
db|dubnium|dubnium
[استخراج] این جسم یکی ازموامنفجره ای است که امروزه درصنعت مصرف زیادی داردوازمشخصات آن این است که میتوان آنرابه کمک هوای فشرده خرجگذاری کرد
dynamex b
[استخراج] این جسم یکی ازموامنفجره ای است که امروزه درصنعت مصرف زیادی داردوازمشخصات آن این است که میتوان آنرابه کمک هوای فشرده خرجگذاری کرد
dynamex b|dynamex|dynamex
[استخراج] دینامیت یک اسم عام است که به بسیاری ازموادمنفجره خشک شامل موادسوختنی کربناته ونیتروگلیسیرین اطلاق میشود دینامیت برای اولین بارتوسط الفردنوبل ساخته شدکه مرکب از75%وزنی نیتروگلیسیرینو25%دیاتومیت بود مصرف آن به تدریج کم میشودوامروزه تنهادرآتشباریهای ثانویه به منظورخردکردن قطعات بزرگ سنگ ازدینامیت استفاده میشود ماده اصلی دینامیت نیتروگلیسیرین است که آنرابامواددیگرمثل نیترات سدیم ، مغزچوب وسایرموادقابل اشتعال مخلوط میکنندوانواع مختلف دینامیت هاراتهیه میکنند
dynamite
[جلبکهای سبز تک سلولی که در آبهای دریایی لب شور و گرم و کم عمق زندگی می کند
dasycladacea
توسعه انحطاطی ، رشد کاهنده - چشم اندازی که در آن سرعت فرسایش خیلی بیشتر از سرعت بالا آمدگی است یا عریض شدگی دره خیلی زیادتر از گودشدگی آن باشد به وسیله کاهش پستی و بلندی زمین و تشکیل شیب های مقعر تشخیص داده می شود - تولید یک چشم انداز در جایی که آهنگ فرسایش روبه پایین سریع تر از آهنگ بالاآمدگی است یا در جایی که پهن شدگی دره سریع تر و افزون بر عمیق شدن دره می باشد و بوسیله کاهش برجستگی نسبی و تشکیل شیبهای مقعر تشخیص داده می شوند - مقایسه شود با : رشد شتابنده ، رشد یکنواخت - مترادف : descending development wanenig development
declining development|development|development
توسعه انحطاطی ، رشد کاهنده
چشم اندازی که در آن سرعت فرسایش خیلی بیشتر از سرعت بالا آمدگی است یا عریض شدگی دره خیلی زیادتر از گودشدگی آن باشد به وسیله کاهش پستی و بلندی زمین و تشکیل شیب های مقعر تشخیص داده می شود
تولید یک چشم انداز در جایی که آهنگ فرسایش روبه پایین سریع تر از آهنگ بالاآمدگی است یا در جایی که پهن شدگی دره سریع تر و افزون بر عمیق شدن دره می باشد و بوسیله کاهش برجستگی نسبی و تشکیل شیبهای مقعر تشخیص داده می شوند
مقایسه شود با : رشد شتابنده ، رشد یکنواخت
مترادف : descending development wanenig development
declining development
فرو شیبی ، سرازیری
الف) سراشیبی که از یک نقطه مرجع نزول می کند خصوصاً یک شیب تند یا معلق ، مثلاً شیب یک پرتگاه ( صخره )
متضاد : acclivity
ب) گرادیان یک سطح – یک انحراف رو به پایین از حالت افقی – یک میل ، سرازیری - الف) سراشیبی که از یک نقطه مرجع نزول می کند خصوصاً یک شیب تند یا معلق ، مثلاً شیب یک پرتگاه ( صخره ) - متضاد : acclivity - ب) گرادیان یک سطح – یک انحراف رو به پایین از حالت افقی – یک میل
declivity

موقعیت این عنصر در جدول تناوبی عبارت است از:
نام عنصر :Dubnium
شماره اتمی :105
وزن اتمی :(262)
آرایش الکترونی :2-8-18-32-32-11-2
نوع عنصر :فلزات حد واسط
گروه جدول تناوبی :5 - VB
دوره جدول تناوبی :7
db
1- حلال ، سیال ، 2-عمل آبهای جاری
diffluence
1- دره 2- ربع زمین ، دره ربع زمین
delle
1- فقیر از کلسیم 2-ماده ای که کلسیم خود را از دست داده باشد 3-فقیر از کلسیم قابل مبادله
decalcify
1-اطفاء ، فرونشاندن ، خاموش کردن ، آب دادگی ، طریق آب دادن آهن ، 2-غوطه ور کردن ماده جامد در مایع
dipping quenching
1-افشانده ، پراکنده ، پخش شده منتشر شده ، 2- افشانده در روندهای گوناگون بدون محدوده مشخص
diffused
1-بازمانده ، خرده ، 2- باقیمانده یک سنگ یا صدف یا بلور ، 3- موادی که ماسه و ریگ و قلوه سنگها را به وجود می آورد
detrium
1-دولین ، 2-نوعی فرورفتگی که اغلب دارای کف مسطح بوده ، عمق آن بیشتر از پهنای آن است در مناطق آهکی در اثر انحلال آهک در آبها تولید می شود
dolina
1-زمینهای مرده ، خاکهای مرده 2-اصطلاحی است در مورد زمینهای منتهی به سنگهای قابل بهره برداری
dead-ground
آب پایه مورب
diagonal sill
آب و هوای خشک
آب و هوایی که در آن میزان بارندگی کمتر از پتانسیل از دست دادن آب بر اثر تبخیر است ، آب و هوای خشک آب و هوایی که در آن میزان بارندگی کمتر از پتانسیل از دست دادن آب بر اثر تبخیر است
dry climate
آب و هوای خشک و بری ، اراضی بی آب ، نواحی خشک
drying sechage
آبتاز ، آب یخ در رودخانه ، در هم شکستن یخ رودخانه:اصطلاحی که ، در زمان کنونی کم بکار می رود ، برای درهم شکستن بهاره یا تابستانه یخی که ظرف فصل زمستان در روی رودخانه تشکیل می شود
debacle
آبخور -آبکش ، آبنشست
draught
آبدهی تأخیری
delayed yield
آبراه انحراف ، آبگذر انحراف
diversion culvert
آبرفتگی- جمع شدگی(بتن ، ملات)
drying shrinkage
ابزار حفاری
drilling tools
ابزار حفاری
تمامی ابزار آلاتی که هنگام یا بعد از حفاری برای اندازه گیری برخی از پارامترهای چاه مورد استفاده قرار می گیرد
drill tools
ابزار حفاری تمامی ابزار آلاتی که هنگام یا بعد از حفاری برای اندازه گیری برخی از پارامترهای چاه مورد استفاده قرار می گیرد
drill tools|drill tool|drill tool|drilling
آبزدایی ، پسابش
dehydration
آبشار مستغرق
drowned drop
آبکشی ، آب زدایی
dewatering
آبگذری
مقدار آبی که در یک واحد زمانی معین از یک نقطه معین از رودخانه عبور می کند ، آبگذری مقدار آبی که در یک واحد زمانی معین از یک نقطه معین از رودخانه عبور می کند
discharge
آبگیر مستقر در بدنه سد
dam embedded intake
آبیاری قطره‌ای
drip irrigation
آتشباری
انفجاریک فعل وانفعال حرارت زاست که تقریباً فوری ودرزمانی بسیارکوتاه صورت میگیردوباعث می شودکه ماده منفجره ازیک حالت مولکولی ناپایداربه وضعیت پایداربرسد به مجموعه عملیاتی که برای انفجارموادمنفجره درچال صورت میگیرنداتشباری گفتهمی شود ، آتشباری انفجاریک فعل وانفعال حرارت زاست که تقریباً فوری ودرزمانی بسیارکوتاه صورت میگیردوباعث می شودکه ماده منفجره ازیک حالت مولکولی ناپایداربه وضعیت پایداربرسد به مجموعه عملیاتی که برای انفجارموادمنفجره درچال صورت میگیرنداتشباری گفتهمی شود
detonate
آتشفشان خاموش
آتشفشانی که در حال حاضر غیر فعال است ولی ممکن است دوباره فوران کند ، آتشفشان خاموش آتشفشانی که در حال حاضر غیر فعال است ولی ممکن است دوباره فوران کند
dormant volcano
آتشفشان خفته
آتشفشانی که فعال نیست اما ممکن است در آینده فوران کند ، آتشفشان خفته آتشفشانی که فعال نیست اما ممکن است در آینده فوران کند
dormant volvano
آتشفشان دماوند
مخروط آن ، شاخص ترین آتشفشان چینه ای کواترنری ایران است که ارتفاع آن از سطح دریا 5670 متر است گدازه های دماوند گستره ای به وسعت 400 کیلومتر را زیر پوشش دارد و قطر دهانه آتشفشان در حدود 400 متر است قسمت مرکزی دهانه ، به وسیله دریاچه ای از یخ پوشیده شده و در حاشیه آن دودخان هایی وجود دارد که زمین های اطراف را به رنگ زرد در آورده اند سنگ های دماوند از سه نوع بازیک ، حدواسط و اسیدی هستند انواع بازیک فقط شامل گدازه های بازالتی و تراکی بازالتی است ولی در انواع حدواسط و اسیدی ، افزون بر گدازه ها ، سنگ های آذرآواری و اپی کلاستیک نیز وجود دارد سن نخستین فوران دماوند را مربوط به اوایل وُرم Wurm است
دیگر آتشفشان های ایران
damavand volcano
آتشفشان دماوند مخروط آن ، شاخص ترین آتشفشان چینه ای کواترنری ایران است که ارتفاع آن از سطح دریا 5670 متر است گدازه های دماوند گستره ای به وسعت 400 کیلومتر را زیر پوشش دارد و قطر دهانه آتشفشان در حدود 400 متر است قسمت مرکزی دهانه ، به وسیله دریاچه ای از یخ پوشیده شده و در حاشیه آن دودخان هایی وجود دارد که زمین های اطراف را به رنگ زرد در آورده اند سنگ های دماوند از سه نوع بازیک ، حدواسط و اسیدی هستند انواع بازیک فقط شامل گدازه های بازالتی و تراکی بازالتی است ولی در انواع حدواسط و اسیدی ، افزون بر گدازه ها ، سنگ های آذرآواری و اپی کلاستیک نیز وجود دارد سن نخستین فوران دماوند را مربوط به اوایل وُرم Wurm است دیگر آتشفشان های ایران
damavand volcano|damavand|damavand
اتصال میخچه ای
dowel joint
اتلاف -افت
dissipation
اتوبوس تلفنی
dial-a-bus
آثار فسیلی (سنگواره ای) حفرات موجود زنده معمولاً به شکل u یا یه به صورت یک حفره عمودی مثل skolithus
domichnia
اثر دوپلر
تغییر آشکار در فرکانس امواج صوتی و نور با سرعت نسبی منبع آن و مشاهده کنند اگر منبع و مشاهده کننده به هم نزدیک شوند ، فرکانس افزایش می یابد ، اثر دوپلر تغییر آشکار در فرکانس امواج صوتی و نور با سرعت نسبی منبع آن و مشاهده کنند اگر منبع و مشاهده کننده به هم نزدیک شوند
doppler effect
اثر زبانه ای
dowel action
ارابه چالزنی
مجموعه بازوی کشویی وپرفوراتورکه روی یک شاسی قابل تحرک سوارمی شوندجامبودریل می نامندکه اغلب برای حفرچال درمعادن زیرزمینی به کارمی رود جابجایی وحفرچال این ماشین باهوای فشرده صورت می گیرد جامبوهاقادرند تعدادی چال راهمزمان حفرکنند لذابرای حفرچال درمقاطع بزرگ ، استفاده از آنها از نظر اقتصادی مقرون به صرفه است ، ارابه چالزنی مجموعه بازوی کشویی وپرفوراتورکه روی یک شاسی قابل تحرک سوارمی شوندجامبودریل می نامندکه اغلب برای حفرچال درمعادن زیرزمینی به کارمی رود جابجایی وحفرچال این ماشین باهوای فشرده صورت می گیرد جامبوهاقادرند تعدادی چال راهمزمان حفرکنند لذابرای حفرچال درمقاطع بزرگ
drilling jumbo
ارابه مته بر(حفاری)
drill carriage
ارابه مته بر(حفاری)
drill carriage|drill jumbo|drill jumbo
اراضی لاروبی ، لاروبی کردن زمین
dredging ground
آرام ، ملایم ، مرده ، ساکن ، بی پتانسیل
در زمین شناسی اقتصادی ، به ناحیه ای که از نظر اقتصادی بی ارزش است گفته می شود ، در مقایسه با: یک ناحیه با ارزش اقتصادی یا کانسنگ ، زمین بی کانه ،
در معدنکاری ، به ناحیه فرونشستی که به نظر می رسد کاملا فرونشسته و آرام شده باشد و حرکت مجدد دیگری نخواهد داشت گفته می شود ، زمین مرده ، بی پتانسیل در زمین شناسی اقتصادی ، در معدنکاری
dead
آرایش آبراهه‌ای ، الگوی شبکه زهکشی
drainage pattern
ارتعاش گیر دینامیکی
dynamic vibration absorber
ارتفاع ، ژرفا ، عمق ، قعر ، گودی
این کلمه به تنهایی فاصله عمودی زیر سطح را مشخص می سازد در مورد چاههای مورب به معنای فاصله از چاه ، عمق حفره ، یا عمل انحنا می باشد ، گودی این کلمه به تنهایی فاصله عمودی زیر سطح را مشخص می سازد در مورد چاههای مورب به معنای فاصله از چاه
depth
ارتفاع افت ، ارتفاع نفوذ یا بار تراوش
drawdown, depression head
ارتفاع تخلیه ، ارتفاع خروجی
delivery head
ارتفاع رانش ، بار رانش
driving head
ارتفاع زهکشی
drainage head
ارتفاع یا فرازه مکش دینامیک
در توربین های واکنشگر مجموع فرازه سرعت آب خروجی از چرخ دوار توربین و فرازه مکش استاتیک را گویند
dynamic draft head
ارتفاع یا فرازه مکش دینامیک در توربین های واکنشگر مجموع فرازه سرعت آب خروجی از چرخ دوار توربین و فرازه مکش استاتیک را گویند
dynamic draft head|dynamic suction head|dynamic suction head
ارنفاع مبنا
datum elevation
از اقسام درختان کوهستانی که با سردادن از راهروهای کوهستانی بیرون می کشند
devalage
از دست دادن آهک یا به وسیله مهاجرت در تمام بخش خاک یا در یکی از افقهای آن ویا در قسمتی از افق خاک
deferrisation
از سنگواره گیاهی (گروه مخروطیان)
یکی از چند جنس است که برای برگهای روبانی شکل مزوزوئیک که مستقل از ساقه یافت شده اند به کار رفته است ابعاد بزرگترین نمونه بدست آمده cm10×10-5 بوده ، رگبرگ ها دیکوتومی وتعداد آن 6 عدد در mm3 پهنک می باشدشکل پینول زبانه ای ودارای انتهای گرد ، کناره پینول صاف وبدون دندانه است ( range : mesozoic) ، از سنگواره گیاهی (گروه مخروطیان) یکی از چند جنس است که برای برگهای روبانی شکل مزوزوئیک که مستقل از ساقه یافت شده اند به کار رفته است ابعاد بزرگترین نمونه بدست آمده cm10×10-5 بوده
desmiophyllum
از هم پاشیدن ، فرو ریختن ، خرد کردن
disintegrating
ازکاه تهی کردن ، از بوریا تهی کردن ، فقیر کردن خاک به وسیله بدترین نوع اصلاح خاک
destraw
آزمایش کیفیت قلوه سنگهای طبیعی و بهم خورده
deval test
آزمایش کیفیت قلوه سنگهای طبیعی و بهم خورده
deval test|deval|deval
آزمون برش مستقیم ، دستگاه برش مستقیم
روش تست این دستگاه تعیین تحکیم نفوذ مقاومت برشی خاک در برش مستقیم است این دستگاه به سنجش مقاومت خاک در برابر فشار می پردازد یعنی استرس وارد شده بر خاک به وسیله بکار گیری یک نیروی اعمال شده توسط یک عامل برشی سطح را اندازه گیری می کند
direct shear test
آزمون های مخرب مواد
این آزمونها عبارتند از : 1- آنالیز شیمیایی 2- تعیین استحکام کشش 3-تعیین حداقل استحکام تسلیم 4-تعیین درصد افزایش طول 5- اندازه گیری میزان کاهش سطح 6-آزمایش خمش7 ، آزمایش ضربه در درجه حرارت صفر درجه 8-آزمایش Charpy
destructive tests
آزمون های مخرب مواد این آزمونها عبارتند از : 1- آنالیز شیمیایی 2- تعیین استحکام کشش 3-تعیین حداقل استحکام تسلیم 4-تعیین درصد افزایش طول 5- اندازه گیری میزان کاهش سطح 6-آزمایش خمش7 ، آزمایش ضربه در درجه حرارت صفر درجه 8-آزمایش Charpy
destructive tests|destructive test|destructive test
استاندارد آلمان به زبان انگلیسی
deutsches institute fur no (din)|din|din|deutsches institute fur no
استاندارد آلمان به زبان انگلیسی
deutsches institute fur no (din)
آستانه دندانه ای
dentated sill
استخراج داده ها- اکتساب داده ها
data acquisition
استعداد برخی از نمکهای موجود در خاک که وجود آنها منجر به آهک زدایی خاک می گردد
decalcarisant
استنتاج
استدلال برای از کل به جزء رسیدن ، استنباط نتایج از شواهد
متضاد: قیاس کل از جزء (induction) ، استنتاج استدلال برای از کل به جزء رسیدن ، استنباط نتایج از شواهد متضاد: قیاس کل از جزء (induction)
deduction
استهلاک
ذخیره استهلاک مقداری است که درطول سال های معین از دارایی ها ی استهلا ک پذیر ، برای به کارگیری ، خراب شدن ، فرسودگی وآسیب دیدن آنها ، به دلیل استفاده درتولیدعایدی برای پروژه ، کسر می گردد ، استهلاک ذخیره استهلاک مقداری است که درطول سال های معین از دارایی ها ی استهلا ک پذیر
depreciation
اسکنری که در آن مواردی که باید اسکن شوند روی غلطک چرخان قرارمیگیرند
drum scanner
اسید دی اکسی ریبونوکلیک که عمدتاً در ساختار های هسته ای زیستمندان تمرکز یافته است و حاوی رمز ژنتیکی‌ است‌ نیز ببینید : ژن
deoxyribonucleic acid (dna)|dna|dna|deoxyribonucleic acid
اسید دی هیدروکسیس تئاریک
dihydroxysteric
اشتقاق ، طغیان
deribe
آشغالگیر (رودخانه)
drift barrier
آشکار کردن ، کشف کردن
discovery
اشکال زدایی ، فرآیند تصحیح خطاها(bugs)در نرم افزار یا سخت افزار رایانهای
همچنین نگاه کنید به debugger ، فرآیند تصحیح خطاها(bugs)در نرم افزار یا سخت افزار رایانهای همچنین نگاه کنید به debugger
debugging
آشکوب اروپایی : کربونیفر زیرین : تورنزین ویزئن
dinantian
اشکوب آمریکای شمالی (سواحل خلیج): کرتاسه زیرین (بالای لاکاسیتن ژوراسیک و زیر نوولئونین)
durangoan
آشکوب دوره کامبرین ، 506 تا 512 میلیون سال قبل
delamaran
آشکوب دوره کامبرین ، 512 تا 516 میلیون سال قبل
dyeran
اصطلاح مرسوم در انگلستان برای گودال یا حفره ای مدور صخره یا تپه
doup
اصطلاح مستعمل در سیند ( ناحیه ای در غرب پاکستان ) برای دریاچه نمک ، به ویژه نمک قلیا یی
dhand
اصطلاحی رد شده برای فلور آپاتیت کربناته
dehrnite
آغازیان ، جلبک های میکروسکوپی تکسلولی به رنگ طلایی قهوه ایی این جلبک ها عملاً همه جا یافت می شوند از جمله آبهای دریایی ، آب شور و شیرین ، خاک
diatoms|diatom|diatom
افت سفره ای
drawdown nappe
افتاده سنگ
dropstone
افشانه ، پخش کننده
diffuser
افق رس - ماسه که در زیر خاکهای سیاه قرار دارد
dantare
افق مبنا
افق زمین شناسی که به عنوان یک صفحه مرجع برای تعیین وضعیت چینه های سنگی یا به منظور اندازه گیری مقایسه ای ضخامت چینه ها یکار گرفته می شود ، افق یا لایه ای راهنما بر روی فرازا (ارتفاعات) انتخاب می شود یا اینکه تمامی ارتفاعات در نهایت در یک نقشه تراز ساختاری به عنوان مرجع در نظر گرفته می شود
مترادف: مبنا (datum) ، مبنای ساختاری ، افق تراز (contour horizon)
datum horizon
افق مبنا افق زمین شناسی که به عنوان یک صفحه مرجع برای تعیین وضعیت چینه های سنگی یا به منظور اندازه گیری مقایسه ای ضخامت چینه ها یکار گرفته می شود ، افق یا لایه ای راهنما بر روی فرازا (ارتفاعات) انتخاب می شود یا اینکه تمامی ارتفاعات در نهایت در یک نقشه تراز ساختاری به عنوان مرجع در نظر گرفته می شود مترادف: مبنا (datum) ، مبنای ساختاری ، افق تراز (contour horizon)
datum horizon|horizon|horizon
افق هوموس داری که کمتر از %5 مواد آلی دارد
dammerde
افقهای شناسایی
diagnostic horizons
اکسیژن محلول
dissolved oxygen
اکسیژن محلول
do
اکسیژن محلول
dissolved oxygen (do)|do|do|dissolved oxygen
الف ) یک Desma مونو آکسونیک درشت برجسته ( متعلق به اسفنج ) شکل دیپودال تا پلی پودال همراه ( دارای ) Zygome های پایانه ای ریشه مانند
ب) یک Desma ( متعلق به اسفنج ) دارای بازوهایی که از یک طرف یک نقطه مرکزی منشعب می شوند ، الف ) یک Desma مونو آکسونیک درشت برجسته ( متعلق به اسفنج ) شکل دیپودال تا پلی پودال همراه ( دارای ) Zygome های پایانه ای ریشه مانند ب) یک Desma ( متعلق به اسفنج ) دارای بازوهایی که از یک طرف یک نقطه مرکزی منشعب می شوند
dicranoclone
الف) به لاله وشی گویند که دارای دو حلقه کوچک صفحات به طور ابتدایی یا نزدیک به مبدا نسبت به صفحات شعاعی یا ( در بعضی از لاله وشان غرق شده که فاقد صفحات شعاعی هستند ) به طور ابتدایی یا نزدیک به منشا نسبت به صفحات دهانی قرار گرفته اند
ب) به سیستم مرکز سطح متقابل دهان یک خارپوست گویند که در آن صفحات چشمی و زایشی در دو دیواره هم مرکز آرایش یافته اند که در آن صفحات زایشی به تنهایی در تماس با حاشیه Periprotal می باشد
مقایسه شود با : تک دایره ای Monocyclic ، الف) به لاله وشی گویند که دارای دو حلقه کوچک صفحات به طور ابتدایی یا نزدیک به مبدا نسبت به صفحات شعاعی یا ( در بعضی از لاله وشان غرق شده که فاقد صفحات شعاعی هستند ) به طور ابتدایی یا نزدیک به منشا نسبت به صفحات دهانی قرار گرفته اند ب) به سیستم مرکز سطح متقابل دهان یک خارپوست گویند که در آن صفحات چشمی و زایشی در دو دیواره هم مرکز آرایش یافته اند که در آن صفحات زایشی به تنهایی در تماس با حاشیه Periprotal می باشد مقایسه شود با : تک دایره ای Monocyclic
dicyclic
الف) ناحیه دور از منشأ ستون یک لاله وش
ب) خش دور از منشأ استوانه مرکزی تعداد بخصوصی از homalozoans
مقایسه شود با : proxistele ، الف) ناحیه دور از منشأ ستون یک لاله وش ب) خش دور از منشأ استوانه مرکزی تعداد بخصوصی از homalozoans مقایسه شود با : proxistele
dististele
الف) یک مترادف برای نزوفتیک - با استفاده بسیار نادر – کمپ ( 1900 ) دیابازی را این طور در نظر گرفت که برای بافت هایی کابرد دارد که در آن ها برتری پلاژیوکلاز وجود دارد و اوژیت حفرات آن ها را پر کرده است ، با وجود آنکه افیتیک نشان دهنده تسلط اوژیت بر پلاژیوکلاز می باشد ب) ساخته شده از یا شبیه به دیاباز
diabasic
الگوی چال زنی
drilling pattern
الگوی رقومی زمین (dgm)
digital ground model|dgm|dgm
الگوی رقومی زمین (dgm)
digital ground model
الگوی رقومی زمین (dtem)
digital terrain elevation model
الگوی رقومی زمین (dtem)
digital terrain elevation model|dtem|dtem
الگوی رقومی زمین ، الگوی ارتفاعی زمین (dhm)
digital height model|dhm|dhm
الگوی رقومی زمین ، الگوی ارتفاعی زمین (dhm)
digital height model
الگوی رقومی سطح زمین (dsm)
digital surface model
الگوی رقومی سطح زمین (dsm)
digital surface model|dsm|dsm
الگوی شاخه درختی
سیستم رودخانه ای که شبیه طرح شاخه های درخت است ، الگوی شاخه درختی سیستم رودخانه ای که شبیه طرح شاخه های درخت است
dendritic pattern
الگوی مته کاری
drilling jig
الگوی نقشه نگاری رقومی(dcm)
digital cartography model|dcm|dcm
الگوی نقشه نگاری رقومی(dcm)
digital cartography model
الماس - فرمول شیمیایی :C کربن خالص - گروه کانی شناسی (شیمیایی): عناصر - رنگ: بی رنگ ، زرد ، قهوهای ، خاکستری - جلا: شیشهای - سیستم تبلور: کوبیک - کلیواژ: چهار جهت کامل - شکستگی: صدفی - سختی: 10 - رنگ خاکه: ندارد - وزن مخصوص: 5/3 - کانیهای همراه: کانیهای اولترامافیک به ویژه اولیوین - شرایط تشکیل: زمانی که گرافیت( پلیمورف ) در شرایط دما و فشار فوق العاده زیاد است سیستم تبلور آن کوبیک و با سختی بسیار بالا دمای ذوب 3820 درجه کلوین به دلیل اتصال با تمام ظرفیت پیوندی عنصر کربن با سایر کربنها می باشد - نامهای دیگر این کانی :Boart(خرده های الماس) و Booart
diamond|boart|boart|booart
الماس ، الماس
فرمول شیمیایی :C کربن خالص
گروه کانی شناسی (شیمیایی): عناصر
رنگ: بی رنگ ، زرد ، قهوهای ، خاکستری
جلا: شیشهای
سیستم تبلور: کوبیک
کلیواژ: چهار جهت کامل
شکستگی: صدفی
سختی: 10
رنگ خاکه: ندارد
وزن مخصوص: 5/3
کانیهای همراه: کانیهای اولترامافیک به ویژه اولیوین
شرایط تشکیل: زمانی که گرافیت( پلیمورف ) در شرایط دما و فشار فوق العاده زیاد است سیستم تبلور آن کوبیک و با سختی بسیار بالا دمای ذوب 3820 درجه کلوین به دلیل اتصال با تمام ظرفیت پیوندی عنصر کربن با سایر کربنها می باشد
نامهای دیگر این کانی :Boart(خرده های الماس) و Booart
diamond
الماس دریای نور
یکی از بزرگترین الماس‌های شناخته شده به وزن 175 تا 195 قیراط است این الماس صورتی شفاف بدون ترک از هند است و در سال 1739 و بعد از حمله ایرانی‌ها به دهلی‌هند ، به ایران آورده شد این الماس بر روی تاج پادشاه ایران قرار داده شده است
daray-i-nur diamond
الماس دریای نور یکی از بزرگترین الماس‌های شناخته شده به وزن 175 تا 195 قیراط است این الماس صورتی شفاف بدون ترک از هند است و در سال 1739 و بعد از حمله ایرانی‌ها به دهلی‌هند ، به ایران آورده شد این الماس بر روی تاج پادشاه ایران قرار داده شده است
daray-i-nur diamond|daray-i-nur|daray-i-nur|daraynur|diamond
المان بندی مقطع سد ، لایه بندی مقطع سد
discretization of dam
آماس پذیری
منظوراززمین آماس پذیر ، خاکهاوموادسنگی سست وشکل پذیری است که دراثرآب ودرنتیجه تاثیرنیروی وزن به سمت تونل رانده می شوندووضعیت تنش دراطراف تونل رابهم میزنند سنگهایی ازقبیل گوژگسل ، لای سنگ ، سنگ رس وسنگها ی دگرسان شده آذرآواری ونیزسنگهای میکادارمعمولاخاصیت آماس پذیری دارند ، آماس پذیری منظوراززمین آماس پذیر
dilatancy
امتداد یک لایه ، جهت یک لایه
direction of a bed
امنداد مستقیم
direction (stright)
آنالیز دستگاهی
device analysis
آنالیز گرمایی تفاضلی
differential thermal analysis
انبساط
dilation
انتقال گل و لای
deberner
انتقال و ربایش بازهای مرکب جذب کننده به وسیله آبشویی متوالی آبهای اسیدی رقیق
debasification
انحراف خورشیدی
فاصله زاویه ای خورشید یا در شمال و یا در جنوب خط استوا که به هنگام انقلاب تابستانه در حدود 21 ماه ژوین (31خرداد)انحراف شمالی خورشیدو در حدود 22 دسامبر (اول آذر)انحراف جنوبی خورشید است ، انحراف خورشیدی فاصله زاویه ای خورشید یا در شمال و یا در جنوب خط استوا که به هنگام انقلاب تابستانه در حدود 21 ماه ژوین (31خرداد)انحراف شمالی خورشیدو در حدود 22 دسامبر (اول آذر)انحراف جنوبی خورشید است
declination of the sun
انحراف ساز
deflector
انحراف کننده مورب
diagonal diverters
انحراف مغناطیسی
انحراف مغناطیسی یا تغییر مغناطیسی:زاویه بین نصف النهار مغناطیسی و نصف النهار جغرافیایی در هر نقطه از سطح زمین ، انحراف مغناطیسی انحراف مغناطیسی یا تغییر مغناطیسی:زاویه بین نصف النهار مغناطیسی و نصف النهار جغرافیایی در هر نقطه از سطح زمین
declination magnetic
انحلال
dissolving
انحلال ، تجزیه ، از هم پاشیدگی
dissolution
انحلال ، تجزیه ، فساد ، تلاشی
decomposition
انحلال ، حل شدن ، در gis ادغام پلیگونها براساس خصوصیتهای مشترک برگزیده که به ایجاد پوشش پلیگونی ساده شده منجر می شود
dissolve
اندود ماسه و سیمان
dash bond coat
آنزیم ، دیاستار
diastase
انفجار ، ترکیدن
اگرسرعت سوختن ماده منفجره بیش ازسرعت صوت باشدانراانفجارمی گویند ، ترکیدن اگرسرعت سوختن ماده منفجره بیش ازسرعت صوت باشدانراانفجارمی گویند
detonation
انفصال ، جدایش
discontinuouse
انفکاک ، تقسیم
disjunction
انکسار
diffraction
انکسار مضاعف
double refraction
انگشتنگاری با dna
dna fingerprinting
آهک دولومیتی
dolomitic lime
آهک زدایی
decalcarisation
آواری ، تخریبی ، سایشی ، فرسایشی
detrital detritic
آواری ، تخریبی ، فرسایشی
detrital
آورد حوزه ، ثمره حوزه
drainage basin yield
آویزان بودن ، آویزان کردن ، آویختن ، آویزان
خطای توپولوژیکی هنگامی که یک قوس دارای گرهی با مقدار 1 است برخلاف undershoot این حالت به پلیگون باز ارتباطی ندارد ، آویزان خطای توپولوژیکی هنگامی که یک قوس دارای گرهی با مقدار 1 است برخلاف undershoot این حالت به پلیگون باز ارتباطی ندارد
dangle
ایجاد توان آبی از طریق کانال یا تونل قدرت
تولید انرژی برقآبی با استفاده از کانال انحرافی جریان آزاد یا کانال قدرت
diversion canal development
ایجاد توان آبی از طریق کانال یا تونل قدرت تولید انرژی برقآبی با استفاده از کانال انحرافی جریان آزاد یا کانال قدرت
diversion canal development|power canal development|power canal development
ایجاد فرازه انحرافی
به منظور تولید انرژی برقابی ، ایجاد یک فرازه (ارتفاع) نه در مسیر خود رودخانه بلکه در تونل و یا کانال قدرت از طریق انشعاب جانبی امتدادی از رودخانه و یا پیوند دو رودخانه با ترازهای متفاوت ، ایجاد فرازه انحرافی به منظور تولید انرژی برقابی
diversion development
بار دینامیکی ، بار جنبشی
dynamic load
بار گذاری دینامیکی ، بار گذاری جنبشی
dynamic loading
بار محلول
قسمتی از بار رود که به صورت محلول حمل می شود ، بار محلول قسمتی از بار رود که به صورت محلول حمل می شود
dissolved load
بار مرده ، خود وزن- ویژه وزن
deadweight
بار مرده ، همیشه بار ، بار دائم
dead load
بارش خشک
Dry deposition
بازو لنگری
davit arm
بازوی بیل
dipper stick
بافت دولریتی
doleritic
بالابراستوانه ای
ساده ترین حالت سیستم ، طبلک استوانه ای منفردهمراه بامتعلقات برقی ومکانیکی آن می باشد دراین نوع بالابرها ، کابل دورطبلک پیچیدهمی شود ودرچاه آویزان نمی ماند ، بالابراستوانه ای ساده ترین حالت سیستم
drum hoist
بالابردوغلتکی
double drum hoist
بالاد ، روان آب
depth of runoff
بتن تو پر
dense concrete
بده یا دبی تخلیه آب حجم آب جریان یافته از میان یک مقطع در واحد زمان را گویند
discharge flow
برداشت (آب)
draw off
برداشتن پوشش از روی مخازن زغال سنگ به طوریکه آماده استخراج بعدی شوند
development miniug
برش الماسی
دراین برش 4یا6چال درمرکزتونل به نحوی حفرمیکنندکه انتهایشان به هم برسندودربعضی مواردعلاوه برآنهایک چال در وسط برش وعمودبرسینه کارحفر می شود چالهای هرمی همزمان آتش می شوندونتیجه حاصل ازانفجارآنهاتشکیل فضایی به شکل هرم میباشد این نوع برش برای حفرتونل درسنگهای سخت به کارمیرود زیراانفجارهمزمان چالهاموجب جمع شدن انرژی حاصل ازانفجارآنهاشده وسنگ بخوبی شکستهمی شود مصرف زیادماده منفجره ، لرزش هواوگردوخاک زیادومهارت داشتن درحفرچالهاازمعایب این روش است ، برش الماسی دراین برش 4یا6چال درمرکزتونل به نحوی حفرمیکنندکه انتهایشان به هم برسندودربعضی مواردعلاوه برآنهایک چال در وسط برش وعمودبرسینه کارحفر می شود چالهای هرمی همزمان آتش می شوندونتیجه حاصل ازانفجارآنهاتشکیل فضایی به شکل هرم میباشد این نوع برش برای حفرتونل درسنگهای سخت به کارمیرود زیراانفجارهمزمان چالهاموجب جمع شدن انرژی حاصل ازانفجارآنهاشده وسنگ بخوبی شکستهمی شود مصرف زیادماده منفجره
diamond cut
برش دواسپیرال
ازانواع برش موازی که بیشترین پیشروی با این آرایش امکانپذیراست ، چالهای انفجاربه یک فاصله ازچال خالی قرارندارند چالهای روبرو راپشت سرهم آتش میکنند و این امردر تمیزنگهداشتن حفره های بوجودآمده موثراست ، برش دواسپیرال ازانواع برش موازی که بیشترین پیشروی با این آرایش امکانپذیراست
double spiral cut
برگرداندن واگن
یکی از روشهای تخلیه واگنها استفاده ازدستگاههای واگن برگردان است هنگامی که واگن روی این دستگاه قرارگیرد ، دوفک قوی واگن رااز طرفین می گیردوآنرایک دورکامل می گرداندوبدین ترتیب مواددرون واگن تخلیهمی شود ، برگرداندن واگن یکی از روشهای تخلیه واگنها استفاده ازدستگاههای واگن برگردان است هنگامی که واگن روی این دستگاه قرارگیرد
dumping car
برگشت از حالت شیشه ای ، تبدیل شیشه به ماده بلورین ، واشیشه ای شدن
devitrification
برهمزنی
disturbance
برهنه شدن خاک ، لخت شدن زمین ، برهنگی
denudation
بریدگی
dissection
بزرگنمایی رقومی
قابلیت بزرگنمایی در دوربین های عکاسی و دوربین تلفن های همراه است که با استفاده از الگوریتم های نرم افزاری محقق می شود و کیفیت آن نسبت به بزرگنمایی نوری در سطح پایین تری می باشند ، بزرگنمایی رقومی قابلیت بزرگنمایی در دوربین های عکاسی و دوربین تلفن های همراه است که با استفاده از الگوریتم های نرم افزاری محقق می شود و کیفیت آن نسبت به بزرگنمایی نوری در سطح پایین تری می باشند
digital zoom
بستر ناپدید شده رودخانه های قدیمی که گسترده وهموار می باشد
dallol
بسیاری از سیستمهای قراردادی برای نیمرخهای خاک پیشنهاد شده مانند پالمان و باخ از سویس ، کلارک از انگلستان
dessin
بشقاب طشتک
dish
بلند شدن سنگها ، ربایش سنگها
derochage
بلور بزرگ کائولن که فطر آن متجاوز از10 میکرون می باشد ، و بهتر از بلور کائولینیت متبلور شده است ، و از کانیهای فلزی تشکیل یافته است ، دیکیت
فرمول شیمیایی : Al4 [(OH)8|Si4 O10]
سیستم تبلور : مونوکلینیک
رده بندی: سیلیکات
رخ: کامل - مطابق باسطح /0001/
جلا: صدفی
شفافیت: شفاف
اشکال ظاهری :پودر- بلوری
ژیزمان : تقریباْ کمیاب ; آلمان غربی ، امریکا و انگلستان
خواص شیمیایی : قابل حل در اسید سولفوریک ، با آب مقطر و الکل شسته و تمیز می شود
رنگ کانی :سفید - بیرنگ - متمایل به زرد
رنگ خاکه : سفید
تشابه کانی شناسی :کائولینیت - سریسیت
پاراژنز :سولفورها - دولومیت
منشا تشکیل :هیدروترمال
شکل بلورها: پهن و کوتاه – فلسی
محل پیدایش:چک و اسلواکی
سایر ویژگی ها : با آب مقطر و الکل شسته و تمیز می شود کانیهای مشابه آن عبارتند از کائولینیت و سریسیت که از کائولینیت بوسیله اشعه X و از سریسیت توسط انحلال در اسید سولفوریک قابل تشخیص است
نام آن از نام شیمیست کرس (A B Dick) گرفته شده است ، دیکیت - فرمول شیمیایی : Al4 [(OH)8|Si4 O10] - سیستم تبلور : مونوکلینیک - رده بندی: سیلیکات - رخ: کامل - مطابق باسطح /0001/ - جلا: صدفی - شفافیت: شفاف - اشکال ظاهری :پودر- بلوری - ژیزمان : تقریباْ کمیاب ; آلمان غربی ، امریکا و انگلستان - خواص شیمیایی : قابل حل در اسید سولفوریک ، با آب مقطر و الکل شسته و تمیز می شود - رنگ کانی :سفید - بیرنگ - متمایل به زرد - رنگ خاکه : سفید - تشابه کانی شناسی :کائولینیت - سریسیت - پاراژنز :سولفورها - دولومیت - منشا تشکیل :هیدروترمال - شکل بلورها: پهن و کوتاه – فلسی - محل پیدایش:چک و اسلواکی - سایر ویژگی ها : با آب مقطر و الکل شسته و تمیز می شود کانیهای مشابه آن عبارتند از کائولینیت و سریسیت که از کائولینیت بوسیله اشعه X و از سریسیت توسط انحلال در اسید سولفوریک قابل تشخیص است - نام آن از نام شیمیست کرس (A B Dick) گرفته شده است
dickite
بلوردان ، ژئود
druse
بلوردان ، ژئود
druse|geode|geode
بن بست
dead end
به آرایش دو ردیف جام در لوزی دو رشته ای یک گراپتولیت چسبیده گویند که در آن ردیف ها در تماس پشت سر هم می باشند مقایسه شود با : monopleural
dipleural
به خرد کردن شدید کلوخه ها گویند
descrape
به دانه های گرده گفته می شود که دارای دو شیار می باشند
dicolpate
به دانه های مدور و گردی که خصوصیات خود را از دست داده اند گفته می شود
deseolisation
به دندان بندی نرم تنان دو کفه ای (مانند بعضی از میتیلاسه ها) گفته می شود که بوسیله دندانهای لولایی ضعیف کوچک تشخیص داده می‌شود که به نوکها نزدیک هستند
dysodont
به گیاهی با زائده ی دو آرایشی گویند ، مثلاً با برگ ها و برگچه ها یا گل ها بر روی طرف های متقابل یک نقطه مشترک بر روی ساقه
مقایسه شود با : decussate ، مثلاً با برگ ها و برگچه ها یا گل ها بر روی طرف های متقابل یک نقطه مشترک بر روی ساقه مقایسه شود با : decussate
distichous
به لوزی های گراتیولیت به همراه نوارهایی گویند که در زیر sicula آویزان شده اند و زاویه ای کمتر از 180 درجه بین این اضلاع یا اطراف شکمی خودرا در بر می گیرند
مقایسه شود با : reflexed – reclined – deflex ، به لوزی های گراتیولیت به همراه نوارهایی گویند که در زیر sicula آویزان شده اند و زاویه ای کمتر از 180 درجه بین این اضلاع یا اطراف شکمی خودرا در بر می گیرند مقایسه شود با : reflexed – reclined – deflex
declined
به نوتیلوئیدی گویند که در آن ماهیچه های منقبض کننده توده پا – سری متصل به صدف ، که در امتداد نواحی درونی حفره ی بدن ، مجاور یا مطابق با خط میانی پشتی هستند ، می باشد مقایسه شود با : Pleuromyarian –Ventromyarian
dorsomyarian
به نوعی از خاکها گفته می شود که تغذیه به دشواری در آن صورت می گیرد ، در چنین خاکهایی فعالیتهای بیولوژیکی بسیار کند و ضعیف می باشد ، زندگی میکروارگانیسمها کند و آرام است
dystrophic
به واژه devolee بنگرید
devale|devolee|devolee
به واژه devolee نگاه کنید ، به واژه devolee بنگرید
devale
به یک گرده دو کیسه ای گویند که در آن طرح کلی کیسه ها در دید دیستال – پروکسیمال ( ابتدایی – انتهایی ) ناپیوسته با برون نماهای بدن است به طوری که دانه این طور به نظر می رسد که از سه شکل مشخص کمابیش بیضوی ساخته شده است
diploxylonoid
به یک نوع لیگامنت یک نرم تن دو کفه ای گویند (مثلاً آرکا) که در آن سازنده لاملایی به شکل یک سری از نوارها تکرار شده که هر کدام با دو لبه در شیارهای باریکی در نواحی بین نوک و خط لولای کفه های مربوطه ، قرار گرفته اند مقایسه شود با: شیار جناغی
duplivincular
بهمن واریزه ای
سرعت زیاد و معمولا ناگهانی لغزش و جریان مخلوطی ناهمدوس ، جور نشده از خاک و سنگ بستر هوازده
debris avalanche
بهمن واریزه ای سرعت زیاد و معمولا ناگهانی لغزش و جریان مخلوطی ناهمدوس ، جور نشده از خاک و سنگ بستر هوازده
debris avalanche|debris|debris
بورینگ عمیق ، حفاری عمیق
deep boring
بی قرینگی ، عدم توازن ، عدم تقارن
dissymmetry
بیرون کشیدن بازهای محلول کلسیم ، منیزیم ، پتاسیم ، سدیم از خاک به وسیله آبشویی طبیعی در اثر هیدرولیز متوالی
decalsation
بیل
dipper
بیل حفاری ، بیل گودال کن
ditching bucket
بیل مکانیکی پس کاو ، بیل خندق کن
drag shovel
بیل مکانیکی لایروب
dipper dredge
پایگاه داده ها ، مجموعهای سازمان یافته از اطلاعات
data base
پایگاه دادهها که در آن قسمتهای مختلف بر روی گرههای مختلف شبکه رایانهای قرار دارند
distributed data base
پایه پایاب ، پنجه سد
downstream toe
پخش پایدار
diffusion of contant
پخش سرعت
diffusion of veclocity
پخشیدگی عناصر غذایی
diffusion nutrient
پدیده ای که مطابق آن مجموعه لایه های رسوبی تقریبا موازی با لایه بندی ها بوده و تولید دو یا واحدهای مستقلی را می کند به طوری که هریک از لایه هایی که چین خورده و بالا زدگی حاصل کرده اند از زمینهای قدیمی بالا ترمی باشند یک برگشتگی منظم ابتدایی بین لایه هایی که روی هم قرار گرفته اند وجود دارد ، اما هر واحد مستقل سپری نرمال و طبیعی را به وجود می آورد
diverticulation
پراکندگی ، پخش ، پخشیدگی ، انتشار ، انتشار نور ، تخلیه کردن با فشار ، کم کردن از قدرت ، تخلیه فشار ، ریزش ، پخش شدگی
حرکت سریع اجزای شیمیایی به سطوح رشدشان از طریق انتقال بخار
ترکیب گاز و هوا و تشکیل یک گاز همگن ، ترکیب دو یا چند گاز
حرکت سریع اجزای شیمیایی به سطوح رشدشان از طریق انتقال بخار ، پخش شدگی حرکت سریع اجزای شیمیایی به سطوح رشدشان از طریق انتقال بخار ترکیب گاز و هوا و تشکیل یک گاز همگن ، ترکیب دو یا چند گاز حرکت سریع اجزای شیمیایی به سطوح رشدشان از طریق انتقال بخار
diffusion
پراکندگی ، پخشیدگی ، پخش شدگی
dispersion
پراکندگی ریشه گیاهان در خاک
distribution of the roots in the soil
پراکندگی هوا
diffusion of air
پراکنده
پراکنده بودن ماده معدنی در سنگ میزبان ، پراکنده پراکنده بودن ماده معدنی در سنگ میزبان
disseminated
پراکنده شدن
disperse
پراکنده شدن ، توریع شده ، پخشیده
disperse system
پراکنده کن ، پراکنش گر
deflocculent
پرده دیوار آب بند
diaphragm wall
پس‎آبیدن ، آب‌ چیزی‌ را گرفتن‌ ، بی‌آب‌ کردن‌ ، پسابش‌ داشتن‌
dehydrate
پسابیده
dehydrated
پست شدن ، فرو سائیدن ، تجزیه شدن
degrade
پسروی یخچال
deglacial
پشت قسمت پشتی یا بالایی جانور
dorsum
پشته پایاب ، توده پایاب
downstream shell
پشتی ، مربوط به پشت یا قسمت بالایی بدن جانور
dorsal
پمپ حجمی ، تلمبه پیستونی
displacement pump
پنجه سد
dam toe
پهنه برشی شکل پذیر
ductile shear zone
پهنه برشی شکل پذیر
ductile shear zone|ductile shear|ductile shear
پوده خوار
detritivore
پوسته پایدار
بخش سخت بیرونی سنگ که هنگام واکنش شیمیایی سنگ با آب تشکیل می‌شود ، پوسته پایدار بخش سخت بیرونی سنگ که هنگام واکنش شیمیایی سنگ با آب تشکیل می‌شود
durable crust
پوسیدگی دندان ، حفرات حاصل از فساد دندان
dental caries
پوشش فلزی لوله مکش
بخش فولادی شکل داده شده که برای محافظت از بتن در مقابل خوردگی و سائیدگی در نظر گرفته می شود ، پوشش فلزی لوله مکش بخش فولادی شکل داده شده که برای محافظت از بتن در مقابل خوردگی و سائیدگی در نظر گرفته می شود
draft tube liner
پوشش مرده
dead covering
پی عمیق ، پی گود ، شالوده عمیق -فونداسیون عمیق
deep foundation
پیشانی پله ناگهانی (در جهش هیدرولیکی)
drop face
پیشرفت ، توسعه ، بسط ، ترقی ، نمو ، ظهور (عکس) ، ایجاد
development
پیل خشک ، باطری معمولی یا خشک
این باتری دارای پیل و باتری ورودی می باشد که داخل محلول الکترولیت قرار دارد ، باطری معمولی یا خشک این باتری دارای پیل و باتری ورودی می باشد که داخل محلول الکترولیت قرار دارد
dry cell
پیل دانیل
پیل دانیل جز اولین باتری های غیر قابل شارژ است که شامل یک جامی است که داخل آن الکترودهای مس و روی به کار رفته است که این الکترودها در محلول سولفات اسیدی غوطه ور هستند این دو تا الکترود توسط یک استوانه رسی متخلخل از هم جدا شده اند
daniell cell
پیل دانیل پیل دانیل جز اولین باتری های غیر قابل شارژ است که شامل یک جامی است که داخل آن الکترودهای مس و روی به کار رفته است که این الکترودها در محلول سولفات اسیدی غوطه ور هستند این دو تا الکترود توسط یک استوانه رسی متخلخل از هم جدا شده اند
daniell cell|daniell|daniell
تاج سد
dam crest
تاخیردهنده فتیله انفجاری
تاخیردهنده های فتیله انفجاری دوسره هستندیعنی ازهرطرف که موج انفجارداخل شودازسمت دیگرباتاخیرخارج خواهدشد هرجاکه تاخیرلازم باشدفتیله انفجاری راقطع کرده ودوسرقطع شده دردوطرف این تاخیردهنده جاداده باانبرمخصوص محکم میکنند ، تاخیردهنده فتیله انفجاری تاخیردهنده های فتیله انفجاری دوسره هستندیعنی ازهرطرف که موج انفجارداخل شودازسمت دیگرباتاخیرخارج خواهدشد هرجاکه تاخیرلازم باشدفتیله انفجاری راقطع کرده ودوسرقطع شده دردوطرف این تاخیردهنده جاداده باانبرمخصوص محکم میکنند
detonating relay
تاریخ شماری درختی
مطالعه تغییرات آب و هوایی گذشته که به وسیله حلقه های رشد سالیانه درختان ظاهر می شود ، تاریخ شماری درختی مطالعه تغییرات آب و هوایی گذشته که به وسیله حلقه های رشد سالیانه درختان ظاهر می شود
dendrochronology
تالاب انحرافی
diversion pond
تاوه سر ریزان
deck spillway
تباهی ، فساد ، تخریب
degenerted
تباهی ، فساد ، تخریب
degenerated
تبلور مجدد دینامیکی
dynamic recrystallization
تثبیت نیتروژن مولکولی
dinitrogen fixation
تجزیه ، جدایش بخشهای متصل ، تراکافت
dialysis
تجزیه کننده
decomposer
تجزیه نیترات یا دنیتریفیکاسیون ، نیترات زدایی ، تجزیه نیترات ، احیای نیترات ، شوره برداری
denitrification
تحکیم دینامیکی (خاک)
dynamic consolidation
تخریب ، از هم پاشیدگی ، انهدام ، تباهی
destruction
تخریب ، تباهی ، فروسایی
فرآیندی که تمایل دارد سطح زمین را سایش دهد معمولا به یک رودخانه اطلاق می شود و متضمن عمیق کردن دره رودخانه بوسیله رودخانه موردنظر است ، فروسایی فرآیندی که تمایل دارد سطح زمین را سایش دهد معمولا به یک رودخانه اطلاق می شود و متضمن عمیق کردن دره رودخانه بوسیله رودخانه موردنظر است
degradation
تخلیه هوای خاکهای رسی که به وسیله فشار انجام می شود
desaeration
تراز آب مرده ، تراز مانداب
dead storage level
تراز افت ، تراز حداقلی که پیش از آن مخزن نباید تخلیه گردد
drawdown level
تراز مبنا ، سطح مبنا
در چینه شناسی : قاعده یا بالای یک گسترده از فسیل ها که می تواند در مقاطعی در یک مساحت وسیع انطباق داده شود اولین ظهور تکاملی یک گونه فسیلی بلا فاصله بالای یک نوع شناخته شده که ممکن است مطابق با اولین رده اطمینان در تعریف یک سطح مبنا باشد (بولی 1969)
مقایسه شود با : chronohorizon
مترادف : سطح مبنا (چینه شناسی)
در نقشه برداری: هر سطح تراز مانند / سطح متوسط دریا ، که به عنوان مرجعی استفاده می شود و از آن ارتفاع ها محاسبه می شوند
، سطح مبنا - در چینه شناسی : قاعده یا بالای یک گسترده از فسیل ها که می تواند در مقاطعی در یک مساحت وسیع انطباق داده شود اولین ظهور تکاملی یک گونه فسیلی بلا فاصله بالای یک نوع شناخته شده که ممکن است مطابق با اولین رده اطمینان در تعریف یک سطح مبنا باشد (بولی 1969) - مقایسه شود با : chronohorizon - مترادف : سطح مبنا (چینه شناسی) - در نقشه برداری: هر سطح تراز مانند / سطح متوسط دریا ، که به عنوان مرجعی استفاده می شود و از آن ارتفاع ها محاسبه می شوند -
datum level
تراس انحرافی ، تختان انحرافی
diversion terrace
تراس زهکشی
drainage terrace
تراس زهکشی ، تختان زهکشی
drainage terrace runoff control terrace
تراشه های حفاری
drilling chips
تراشیدن سنگ ، مستقیم کنی
فرایند جدا سازی کانه از مواد باطله یا استیلهای تولید شده ، مستقیم کنی فرایند جدا سازی کانه از مواد باطله یا استیلهای تولید شده
dressing
تراکم جمعیت
متوسط تعداد ساکنانی که در واحد معینی از زمین زندگی می کنند ، تراکم جمعیت متوسط تعداد ساکنانی که در واحد معینی از زمین زندگی می کنند
density of population
تراکم زهکشی
drainage density
ترتیب قرار گرفتن یونهایی با بار الکتریکی مخالف در مجاورت سطوح ذرات رس ، لایه دوتائی
لایه ای از یون ها در یک الکترولیت که برای اشباع بار نامتعادل درون جامدی که با آن الکترولیت در تماس است ، لازم می باشد ،
نیز ببینید : لایه انتشاری / لایه ثابت ، لایه دوتائی لایه ای از یون ها در یک الکترولیت که برای اشباع بار نامتعادل درون جامدی که با آن الکترولیت در تماس است ، نیز ببینید : لایه انتشاری / لایه ثابت
double layer
ترک برداشتن در اثر خشکاندن
desiccation fissure
ترک غیر فعال(بتن)
dormant crack
تشخیص ، تمیز ، تشخیصی ، برشناختی
diagnostic
تصرف عدوانی
diforce
تعداد نقطه در هر اینچ
معیاری است برای بیان تون تفکیک یک نمایشگر ، اسکنر یا چاپگر هر چه تعداد نقاط در هر اینچ بیشتر باشد جزییات بیشتری توسط آن وسیله اخذ و یا نمایش داده می شود
dots per inch
تعداد نقطه در هر اینچ معیاری است برای بیان تون تفکیک یک نمایشگر ، اسکنر یا چاپگر هر چه تعداد نقاط در هر اینچ بیشتر باشد جزییات بیشتری توسط آن وسیله اخذ و یا نمایش داده می شود
dots per inch|dpi|dpi
تعدیل دقت (dop)
dilution of precision|dop|dop
تعدیل دقت (dop)
dilution of precision
تعریف ، تعیین ، روشن ، محدودیت ، درجه وضوح عکس
درجه روشنی و تیزی (sharpness) یک تصویر در عکسبرداری ، همچنین قابلیت یک عدسی برای به ثبت رساندن جزییات دقیق ، درجه وضوح عکس درجه روشنی و تیزی (sharpness) یک تصویر در عکسبرداری
definition
تعیین سن لایه ، سنگواره یا ساختمان زمین
datation
تغییر شکل ، از شکل طبیعی خارج کردن ، دگرشکلی ، واتنش
اصطلاح کلی در فرآیند های مسبب چین خوردگی ، گسلش ، برشی شدن ، فشارش یا کشش سنگ ها به عنوان نتیجه ای از نیرو های گوناگون زمین
deformation
تغییر شکل ، پیچیدگی ، اعوجاج ، کرنشزاویه ای- دگرگونی ، تاب برداری
distortion
تغییر شکل دادن
deflect
تغییر شکل سنگها
deformation of rocks
تغییر مکان ، جابجایی ، جابجا شدن -تغییر جا
displacement
تغییر و تحول شیمیایی و فیزیکی معکوس پدیده ژلی فیکاسیون را گویند
deglaisification
تغییری در سطح یک توده آب ، خصوصاً یک دریاچه ، “مثلاً افزایش سطح آب به خاطر رانش بادی است که مثلاً در امتداد ساحل رو به باد یک دریاچه رخ می دهد ریشه کلمه: فرانسوی: اختلاف سطح”
denivellation
تفاوت تنش اصلی
deviator principal stress
تفکیک ، تجزیه ، حالت تجزیه ، جداسازی
dissociation
تفکیک ، تفریق ، تشخیص ، جزء به جزء شدن
فرآیندی است که در آن ماگما به ترکیبات متفاوت دیگری تقریق پیدا می کند ، جزء به جزء شدن فرآیندی است که در آن ماگما به ترکیبات متفاوت دیگری تقریق پیدا می کند
differentiation
تفکیک مدل رقومی ارتفاع
dem resolution
تقاضا ، تقاضای بار
تقاضای یک سامانه ویا تاسیسات بار میانگین اندازه گیری شده در پایانه های تحویل گیرنده (دریافت کننده) بار در یک فاصله زمانی مشخص شده می باشد ، تقاضای بار تقاضای یک سامانه ویا تاسیسات بار میانگین اندازه گیری شده در پایانه های تحویل گیرنده (دریافت کننده) بار در یک فاصله زمانی مشخص شده می باشد
demand
تقسیم خاک یا زمین
divided soil
تقسیم زمین
divided earth
تل شنی ، ریگ روان ، تپه یا خاکریز شنی ، تپه روان ، تلماسه ای
اشکال گنبدی مانند حاصل از رسوبات بادی
dune
تلاشی ، تباهی
desintegration
تلماسه ای اشکال گنبدی مانند حاصل از رسوبات بادی
dune|dunes|dunes
تنبوشه ، لوله زهکش
drain tile
تنش تفریقی نیروهای نا مساوی در جهات مختلف
differential stress|stress|stress
تنش تفریقی
نیروهای نا مساوی در جهات مختلف
differential stress
ته نشست ، ته نشین ، لایه ، رسوب
depositing
ته نشست مواد رسوبی
despoit warp
ته نشست مواد رسوبی
deposit warp
ته‌نشست ، نهشت ، نهشته ، رسوب گذاری ، ته نشینی ، رسوبگذاری مواد رسوبی
الف) پاین رفتن ، در پایین قرار گرفتن یا به پایین افتادن هر ماده ای را گویند بالاخص فرآیند سازنده تجمع و تبدیل به لایه ها ، رگه‌ها یا توده های نامنظم از هر نوع مواد سنگی سست جدا از هم توسط هر عامل طبیعی مانند ته نشینی مکانیکی رسوب از تعلیق در آب ، ته نشینی شیمیایی مواد کانی یا معدنی توسط تبخیر از انحلال یا تجمع مواد آلی به خاطر مرگ گیاهان یا جانوران
نیز ببنیید: رسوبگذاری
ب) مواد ته نشین شده یک نهشته یا رسوب
، رسوبگذاری مواد رسوبی - الف) پاین رفتن ، ته نشینی شیمیایی مواد کانی یا معدنی توسط تبخیر از انحلال یا تجمع مواد آلی به خاطر مرگ گیاهان یا جانوران - نیز ببنیید: رسوبگذاری - ب) مواد ته نشین شده یک نهشته یا رسوب -
deposition
تهی کردن از نمک ، نمک زدایی
dessalement
توده باد آورده ، توده یخ آب آورده
drifting level
توده پایاب ، خاکریز پایاب ، پشته پایاب
downstream fill
توده تهی شده
حجمی از مواد جابجا شده که سطح گسیختگی را می پوشاند و زیر سطح اولیه زمین بوده است ، توده تهی شده حجمی از مواد جابجا شده که سطح گسیختگی را می پوشاند و زیر سطح اولیه زمین بوده است
depleted mass
توده جابجا شده
توده ای از مواد تشکیل دهنده زمین که در اثر لغزش از جای اصلی خود در دامنه جابجا شده اند ، توده جابجا شده توده ای از مواد تشکیل دهنده زمین که در اثر لغزش از جای اصلی خود در دامنه جابجا شده اند
displaced material
تورب خشک
dry peat
توربین داریاز
نوعی از توربین های کاپلان با پره های قابل تنظیم باین نام معروفند
dariaz turbine
توربین داریاز نوعی از توربین های کاپلان با پره های قابل تنظیم باین نام معروفند
dariaz turbine|dariaz|dariaz
توربین واکنشگر نوع مورب
نوعی توربین واکنشگر است که آب با جریان شعاعی یا مورب به پره های هادی و با جریان مورب به چرخ دوار وارد می شود پره های هادی ممکن است قابل تنظیم و یا ثابت بودهو پره های چرخ دوار نیز می توانند بصورت قابل تنظیم یا ثابت باشد ، توربین واکنشگر نوع مورب نوعی توربین واکنشگر است که آب با جریان شعاعی یا مورب به پره های هادی و با جریان مورب به چرخ دوار وارد می شود پره های هادی ممکن است قابل تنظیم و یا ثابت بودهو پره های چرخ دوار نیز می توانند بصورت قابل تنظیم یا ثابت باشد
diagonal turbine
تورفتگی ، گود شدگی ، گودال ، فرورفتگی ، گودی ، فرو بار
depression
توزیع آب ، تقسیم آب ، پخش آب ، پراکندگی آب
distribution of water
توزیع خاک ، پراکندگی خاک ، پخش خاکها
distribution of soil
توسعه فرورونده
descending development
توصیف یک نوع تکتونیک که در آن گسل ها و چین های سین تافرال توسط برگشت دیاپیری رو به بالا در ناحیه محوری یک زمین ناودیس ، دوباره چین می خورند ( کاری – 1963)مقایسه شود با : Apotaphral
diataphral
توفهای آهکی
dauschkalk
تولید انرژی برقابی از طریق تونلقدرتپر فشار یا تونل جریان آزاد
diversion tunnel development
تونل انحراف
diversion tunnel
تیره رنگ
کانی های تشکیل دهنده سنگ که با بزرگنمایی به رنگ تیره دیده شده ، اما در مقطع نازک شفاف است ، تیره رنگ کانی های تشکیل دهنده سنگ که با بزرگنمایی به رنگ تیره دیده شده
dark colored
تئوری نزولی
descensional theory
تئوری نزولی ، انگاره پایین رونده ، نظریه نزول
نظریه ای در مورد تشکیل نهشته های کانی سوپرژن که شامل نزول از بالای محلول های دارای کانی ها می باشد این نظریه با مکتب فکری پنتونی قرن 18 ( که یک منشا آبی را برای تمام سنگ ها فرض می کرد سازگاری دارد مقایسه شود با : نظریه صعودی – اوج گیری ، نظریه نزول نظریه ای در مورد تشکیل نهشته های کانی سوپرژن که شامل نزول از بالای محلول های دارای کانی ها می باشد این نظریه با مکتب فکری پنتونی قرن 18 ( که یک منشا آبی را برای تمام سنگ ها فرض می کرد سازگاری دارد مقایسه شود با : نظریه صعودی – اوج گیری
descension theory
ثابت تلاشی
disintegration constant
جابجا شدن
displace
جابجایی ، گسلش
dislocation
جابه‌جا شدن
disorthic
جامدهای حل شده ، مواد جامد محلول
الف )بار محلول ب )اصطلاحی که بیان گر مقدار مواد محلول در نمونه آب است یا باقی مانده از تبخیر و خشک شده در دماهای 180 درجه سانتیگراد و یا برای بسیاری از آب ها که حاوی حدود بیش از 1000 بخش در میلیون هستند ، مجموع سازندهای تعیین شده (USGS 1958 صفحه 50 )
مترادف : مواد جامد محلول کل
dissolved solids
جامعه ای را گویند که از جمعیت گونه ها کوچکتر است و بطور اتفاقی ، دورگه یا هیبرید شده است این اصطلاح به دنبال پیشوندی می آید که نشان دهنده طبیعت یا دلیل جدایش چنین گروهی است مثلاً topodemic (توپودمیک) برای جامعه ای استفاده می شود که محدود به یک ناحیه جغرافیایی خاص می باشد
demic
جانداران کوچک با خصوصیات شبیه جانوران وگیاهان که به طور معمول در گروه جلبک ها (گیاهان) دسته بندی می شوند نام آنها برگرفته از حرکت چرخشی آنها است
dinoflagellate
جانور پنجه رو ، باپنجه راه رونده
digitigrade
جدا کردن ابزاری که به زمین مرطوب چسبیده است
degouyi
جداشدگی
detachment
جداکردن خشک ، بوجاری خشک
dry vanning
جدایش شیبی
میزان جابجایی در جهت شیب گسل را جدایش شیبی گویند ، جدایش شیبی میزان جابجایی در جهت شیب گسل را جدایش شیبی گویند
dip separation
جدایشی ، سطح جدایش
ساختار جداشدگی چینه ها به خاطر تغییر شکل که انواع مستقل تغییر شکل در سنگهای بالا و پایینی منجر می شود این ساختار به همراه چین خوردگی و رو راندگی همراه است
ریشه کلمه : فرانسوی : جداشدگی آزاد شده یا گسسته - مقایسه شود با برهنگی زمین ساختی - چین خوردگی ناهم ساز
نیز ببینید : شیب سطح لایه بندی
مترادف : جداشدگی ، انفصال
مترادف منسوخ : راندگی نواری orthophotograph راست عکس
یک کپی از تصویری که با استفاده از سیستم نقشه کشی پرسپکتیو تهیه شده و در آن جابجاییهای ناشی از سطوح شیبدار و عوارض ، حذف شده اند؛ تصویری که به یک نقشه ارتوگرافی ، تبدیل شده است
، سطح جدایش - ساختار جداشدگی چینه ها به خاطر تغییر شکل که انواع مستقل تغییر شکل در سنگهای بالا و پایینی منجر می شود این ساختار به همراه چین خوردگی و رو راندگی همراه است - ریشه کلمه : فرانسوی : جداشدگی آزاد شده یا گسسته - مقایسه شود با برهنگی زمین ساختی - چین خوردگی ناهم ساز - نیز ببینید : شیب سطح لایه بندی - مترادف : جداشدگی ، انفصال - مترادف منسوخ : راندگی نواری orthophotograph راست عکس - یک کپی از تصویری که با استفاده از سیستم نقشه کشی پرسپکتیو تهیه شده و در آن جابجاییهای ناشی از سطوح شیبدار و عوارض ، تبدیل شده است -
decollement
جذر و مد روزانه
diurnal tides
جرثقیل ، نقل و انتقال به وسیله جرثقیل
derrick
جرم خشک
dry mass content
جریان در حالت بدون بارش
dry weather flow (d.w.f)|dry weather flow|dry weather flow|dwf
جریان در حالت بدون بارش
dry weather flow (d.w.f)
جریان گسسته
discontinuous flow
جریان مستغرق
drowned flow
جریان مورب ، جریان
diagonal flow
جریان واریزه
توده ای در حال حرکت از خرده های سنگی ، خاک و گل ، با بیش از نیمی از ذرات بزرگتر از اندازه ماسه جریان آهسته واریزه ای ممکن است جابجایی کمتر از 1 متر در سال داشته باشد ، جریان های سریع به 160 کیلومتر در ساعت می رسد ، جریان واریزه توده ای در حال حرکت از خرده های سنگی
debris flow
جزر و مد روزانه
جزر و مدی که با بلندی یک مد و یک جزر در هر روز مشخص می شود ، جزر و مد روزانه جزر و مدی که با بلندی یک مد و یک جزر در هر روز مشخص می شود
diurnal tide
جلای بیابانی ، ورنی بیابانی ، ورنی کویری
یک لایه یا پوشش باریک تیره براق که از اکسید آهن به همراه اثرات اکسید منگنز و سیلیس ساخته شده و بر روی سطح سنگریزه ها ، تخته سنگ ها و سایر قطعات سنگی در نواحی بیابانی بعد از اینکه به مدت طولانی در معرض قرار گرفتند ، تشکیل می شود این باور وجود دارد که توسط تراوش محلول های کانی زایی از زیر و ته نشینی توسط تبخیر بر روی سطح ، حاصل شده باشد
عارضه مشابه ایجاد شده توسط فرسایش بادی به نام Desert Polish جلای کویری ( بیابانی ) شناخته می شود
مترادف : زنگار یا پشته یا جلای بیابانی – لاک بیابانی – قشر صحرایی – پوسته بیابانی – جلا ، ورنی کویری یک لایه یا پوشش باریک تیره براق که از اکسید آهن به همراه اثرات اکسید منگنز و سیلیس ساخته شده و بر روی سطح سنگریزه ها ، حاصل شده باشد عارضه مشابه ایجاد شده توسط فرسایش بادی به نام Desert Polish جلای کویری ( بیابانی ) شناخته می شود مترادف : زنگار یا پشته یا جلای بیابانی – لاک بیابانی – قشر صحرایی – پوسته بیابانی – جلا
desert varnish
جلگه فرسایشی
denudation-plain
جلگه فرسایشی
denudation plain
جنس کورال را که برای نخستین بار در کرتاسه پسین ظاهر شده وهنوز هم وجود دارد (شاخه کنیداریا ، رده آنتازوآ ، راسته اسکلراتینا ، خانوادهفاوی ئیده )
diploria
جنگلهای موجود در اقلیمهای معتدل گرم یا فصول خشک دارای برگهای مقاوم و سخت خشکی دوست
durisilve
جهت جریان رو به پایین
downcurrent
جهت دار
directional
جهش پله ای در سازه های میرایشگر انرژی هیدرولیکی
drop jump in hydraulic energy dissipation structures
جهش پله ای در سازه های میرایشگر انرژی هیدرولیکی
drop jump in hydraulic energy dissipation structures|drop jump|drop jump|hydraulic energy
جواب نامه را نده
don't write back (dwb)|dwb|dwb|don't write back
جواب نامه را نده
don't write back (dwb)
جوش آتشفشانی
drumel
جوش سر پائین
down hand welding
چاشنی ، منفجرکننده
یک وسیله که دارای مخزن کوچک منجر کننده است و برای انفجار در بخشهای مختلف به کار می رود ، منفجرکننده یک وسیله که دارای مخزن کوچک منجر کننده است و برای انفجار در بخشهای مختلف به کار می رود
detonator
چاشنی الکتریکی تاخیری
ازسه قسمت سرچاشنی ، عامل تاخیردهنده وچاشنی تشکیل شده است سرچاشنی وخرجهای کمکی واصلی چاشنی مثل سایرچاشنی هاست وقسمت تاخیردهنده ، جسمی است که باسرعت ثابتی میسوزد باانتخاب طولهای متفاوت برای قسمت تاخیردهنده می توان چاشنی های باتاخیرمتفاوت به دست آورد ، چاشنی الکتریکی تاخیری ازسه قسمت سرچاشنی
delay electric cap
چاشنی تاخیری
درچاشنی های تاخیری بین سرچاشنی وخرج میانی ماده ای قرارمیدهندکه باسرعت معینی میسوزد زمان سوختن آن زمان تاخیرچاشنی می باشد ، چاشنی تاخیری درچاشنی های تاخیری بین سرچاشنی وخرج میانی ماده ای قرارمیدهندکه باسرعت معینی میسوزد زمان سوختن آن زمان تاخیرچاشنی می باشد
delay detonator
چالخوری ، قابلیت حفاری
سرعت نفوذمته حفاری درسنگ برحسب متردردقیقه قابلیت چالزنی درسنگ رانشان میدهدکه به دوعامل نوع ماشین حفرچال ونوع سنگ بستگی دارد
drillability
چالخوری ، قابلیت حفاری سرعت نفوذمته حفاری درسنگ برحسب متردردقیقه قابلیت چالزنی درسنگ رانشان میدهدکه به دوعامل نوع ماشین حفرچال ونوع سنگ بستگی دارد
drillability|drill ability|drill ability
چالزن مرکب ، جامبو دریل
مجموعه بازوی کشویی وپرفوراتورکه روی یک شاسی قابل تحرک سوارمی شوندچامبودریل می نامندکه اغلب برای حفرچال درمعادن زیرزمینی به کارمیرود جابجایی وحفرچال این ماشین باهوای فشرده صورت میگیرد جامبوهاقادرندتعدادی چال راهمزمان حفرکنند لذابرای حفرچال درمقاطع بزرگ به صرفه هستند ، جامبو دریل مجموعه بازوی کشویی وپرفوراتورکه روی یک شاسی قابل تحرک سوارمی شوندچامبودریل می نامندکه اغلب برای حفرچال درمعادن زیرزمینی به کارمیرود جابجایی وحفرچال این ماشین باهوای فشرده صورت میگیرد جامبوهاقادرندتعدادی چال راهمزمان حفرکنند لذابرای حفرچال درمقاطع بزرگ به صرفه هستند
drill jumbo
چاله بسته طبیعی که در آن آبهای باران به طور موقت جمع می شود
daya
چاه آبکش ، چاهک تخلیه ، چاهک زهکشی
drain well
چاه تزریق ، سوراخ تزریق
drilled-grout hole
چاه خشک ، چاه بی آب
dry well
چاه فاضلاب ، چاه دفعی
disposal well
چاه فشاری ، چاه رانشی- چاه لوله ای
driven well
چاه کور
dumb well
چاه مشاهده ای روی تکیه گاه
drilled(abutment)observation well
چاههای زهکشی
drainage wells
چربی زدائی
degreasing
چرخه درونزادی ، چرخه دیاژنزی
diagenetic cycle
چرخه کارکرد ، زمان تناوب کارکرد
duty cycle
چرنوزم فرسوده
degraded chernozem
چشمه افت یک نوع از چشمه گرانشی که در آن آب از مواد نفوذپذیر در نتیجه شیب یافتگی سطح زمین و در جهت سطح ایستابی به سطح زمین جریان می یابد ( مانیزر 1923)
depression spring
چشمه دایکی چشمه ای که از هم بری میان یک دایک ساخته شده از سنگ نفوذناپذیر ، مانند بازالت یا دولریت ، و یک سنگ نفوذپذیر که دایک به درون آن تزریق شده به وجود آمده است
dike spring
چکش سقوط آزاد ، شمعکوب ، چکش سقوطی
drop hammer
چکنده سنگ
رسوبات کربنات کلسیم که در استالاگمیت ها(stalagmites)و استالاکتیت ها(stalactites) تشکیل می شود
dripstone
چکنده سنگ رسوبات کربنات کلسیم که در استالاگمیت ها(stalagmites)و استالاکتیت ها(stalactites) تشکیل می شود
dripstone|dripstones|dripstones
چکه سنگ ، چکاله سنگ یک اصطلاح کلی برای نهشته کلسیت یا سایر کانی ها که در غار ها توسط آب چکنده ساخته می شوند و شامل استالاکتیت ها و استالاگمیتها است و همچنین معمولاً در بر گیرنده ی نهشته های مشابه تشکیل شده توسط آب می باشد – نیز ببینید: سنگ جریانیمترادف :dropstone مترادف ناقص :کلوخه آهکی – cave onyx – غار نهشته لایه ای – تراورتن
drip stone
چگال ، غلیظ ، متراکم ، انبوه ، احمق ، خنگ
dense
چگالش ، متراکم سازی
densification
چگالش بتن
densification of concrete
چگالی ، وزن مخصوص ، توده ویژه ، غلظت ، تراکم ، جرم واحد حجم
density
چگالی برف
density of snow
چگالی سنج ، غلظت سنج ، تکاثف سنج(دستگاهی برای اندازه گیری وزن مخصوص مواد معلق)
densimeter
چگالی کلی خشک وزن مخصوص یک ماده – مثلاً یک رسوب ، بدون آب بین ذره ای
dry bulk density
چند وجهی خشک شدگی یک چند ضلعی کوچک جور نشده که در محیط غیر منجمد ( مانند یک پهنه گلی ) توسط از دست دادن رطوبت ، خاک رسی یا رسوب تشکیل می شود و در نتیجه ، تولید پیچ خوردگی و به دنبال آن ، ترک خوردگی می کند این جند وجهی معمولاً دارای سه تا پنچ ضلع است که ممکن است دارای طول 2 تا 30 سانتی متر باشد نیز ببینید : چند ضلعی خشک شدگی ، چند وجهی انقباضی
desiccation polygon
چند وجهی خشکسالی ، چند ضلعی خشک شدگی
drought polygon
چوب آب یاب عصای آب یاب یا معدن یاب
dowsing rod
چوب رانه ای مواد چوبی ، مانند بخش هایی از درختان ، که توسط آب حمل شده و به سمت ساحل آورده شده اند و توسط امواج توفانی بر روی سواحل جایگیر شده اند
drift wood
چین تراکمی الف ) یک چین شدیداً نازک یا چین فشارشی ب) چینی که در سنگ های لایه ای توسط حرکت بلوک شکننده زیرین با زاویه های تند یا بزرگ زاویه نسبت به طبقه بندی ، بوجود می آید ( فرید من و همکاران 1976) یک نوع چین رانشی – در این کاربرد ، این اصطلاح شامل چین های بسیار نازک یا چین فشارشی(compaction folds) ، نمی باشد
drape fold
چین تفکیکی چینی که درآن ، چینه های شکننده تر شکسته و جدا شده اند و طبقات موم سان تر به خاطر نیروی های تغییر شکل دهنده ، جریان یافته اند
disjunctive fold
چین جدایی
وجود چین خوردگی در چینه هایی که به علت جدایی مستقل از پی سنگ هستند ، چین جدایی وجود چین خوردگی در چینه هایی که به علت جدایی مستقل از پی سنگ هستند
decollement fold
چین خوردگی ناهماهنگ چین خوردگی که در آن تغییر ناگهانی در نیم رخ چین هنگام عبور از یک سطح چین خورده یا لایه چین خورده به سطح یا لایه دیگر دیده می شود این حالت چین خوردگی ویژگی لایه های سنگی است که تضاد زیادی از نظر گرانروی با هم دارند ( ونین 1966 صفحه 606 ) ساختار همراه این نوع چین خوردگی ، decollement است متضاد : چین خوردگی هماهنگ
disharmonic folding
چین دو میلی یک چین ، چه تاقدیس و چه ناودیس ، که جهت میل خود را درون ناحیه مشاهده شده ، معکوس می کند ( بیلینگر 1954)
doubly plunging fold
چین دیاپیری میان ران ، دیاپیر
diapiric fold|diapir|diapir
چین راست گرد یک چین نامتقارن که در نیمرخ در مقابل یک چین Z قرار می گیرد ظاهراً یال طویل به سمت راست انحراف دارد مقایسه شود با : چین چپ گرد
dextral fold
چین کشیده
چینی که هنگام حرکت گسل بدلیل اصطکاک سطح آن شکل می گیرد عدم تقارن چین در طول گسل جهت حرکت گسل را نشان می دهد ، چین کشیده چینی که هنگام حرکت گسل بدلیل اصطکاک سطح آن شکل می گیرد عدم تقارن چین در طول گسل جهت حرکت گسل را نشان می دهد
drag fold
چین ناهماهنگ چینی که به طور قابل توجهی از نظر شکل نیم رخ در لایه های مختلف که از آن می گذرد ، تغییر می کند و دچار دگرگونی و تغییر می شود متضاد : چین هماهنگ
disharmonic fold
چین ناهمساز چینی که محورش به طور مورب نسبت به محور های چین طولی ناحیه قرار گرفته است
discordant fold
چینش قلوه سنگی ، پوشش قلوه سنگی
dumped rock rip rap
چینه بندی مستقیم ، چینه بندی اولیه
direct stratification
چینهنگاری تحرکی
dynamicstratigraphy|dynamic stratigraphy|dynamic stratigraphy
چینهنگاری تحرکی
dynamicstratigraphy
حاشیه ناهمساز حاشیه کفه های بسته ( یک نرم تن دو کفه ای ) که در موقعیت تنگاتنگ هم قرار دارند ولی یکی بر روی دیگری قرار دارد
discordant margin
حاشیه واگرا
مرزی که دو ورقه در امتداد آن از هم دور می شوند که به آنها حواشی کافت یا مراکز گسترش نیز گفته می شود دو نوع حاشیه (مرز) واگرا در اینجا آورده شده است که عبارتند از اقیانوسی و قاره ای
divergent margin
حاشیه واگرا مرزی که دو ورقه در امتداد آن از هم دور می شوند که به آنها حواشی کافت یا مراکز گسترش نیز گفته می شود دو نوع حاشیه (مرز) واگرا در اینجا آورده شده است که عبارتند از اقیانوسی و قاره ای
divergent margin|divergent|divergent|margins|divergent margins
حاصل تفریق اسم : سنگی که در نتیجه تفریق مغناطیسی حاصل شده باشد
differentiate
حافظه پویا ، حافظه اشتراکی (تسهیم شده )
حافظه ای که در اختیار بخش های نرم افزاری مختلف گوشی همانند دفترچه تلفن ، گالری قرار دارد ، که مقدار استفاده هر کدام از برنامه ها در آن تعریف شده است ؛ برنامه ها فقط به همان میزان می توانند از حافظه استفاده کنند ، حافظه اشتراکی (تسهیم شده ) حافظه ای که در اختیار بخش های نرم افزاری مختلف گوشی همانند دفترچه تلفن
dynamic memory
حالت صحرایی
desert form
حجم ترافیک در ساعت (dhv)
design hourly volume
حجم ترافیک در ساعت (dhv)
design hourly volume|dhv|dhv
حد آشکارسازی حداقل مقدار مشخصی از عنصر که تحت شرایط اندازه‌گیری خاص قابل شناسایی است
detection limit
حد اکثر سیل روزانه ، بیشینه روزانه سیل
daily flood peak
حرکت تلماسه در هیدرولیک ، به حرکت رسوب در امتداد بستر یک رود به شکل یک موج یا تلی که به سمت پائین دست جریان حرکت می کند ، می گویند بخش رو به بالای جریان توسط موج فرسوده نشده است و مواد فرسایش یافته بر روی پائین دست جریان موج ، نهشته شده اند – سطح آب فقط یک موج زنی بسیار ملایم وآهسته دارد
dune movement
حرکت قائم روزانه یک الگوی حرکت روزانه زیستمندان دریایی خاصی که با طلوع آفتاب به سمت بالا و با غروب آفتاب به سمت پائین ، در پاسخ به تغییرات نور و سایر عوامل ، حرکت می کنند
diurnal vertical migration
حرکت یا جابجایی قائم لایه ها ی جابجا شده زمین به طرف پایین ، فرورفتگی
حرکت یا جابجایی قائم لایه ها ی جابجا شده زمین به طرف پایین ، فرورفتگیحرکت یا جابجایی قائم لایه ها ی جابجا شده زمین به طرف پایین
downthrow
حساسیت درمقابل چاشنی
حساسیت درمقابل چاشنی که تماس مستقیم باماده منفجره دارد ، تابع ابعادذرات ، درجه حرارت ، وزن مخصوص وشرایط فیزیکی ماده منفجره میباشد همچنین بطورمساوی به مشخصات چاشنی نیزبستگی دارد
detonation charge sensitivity
حساسیت درمقابل چاشنی حساسیت درمقابل چاشنی که تماس مستقیم باماده منفجره دارد ، تابع ابعادذرات ، درجه حرارت ، وزن مخصوص وشرایط فیزیکی ماده منفجره میباشد همچنین بطورمساوی به مشخصات چاشنی نیزبستگی دارد
detonation charge sensitivity|detonation charge|detonation charge
حشرات زیر راسته anisoptera از سنجاقکها
dragonflies
حفار با جام کابل دار
یک نوع ماشین حفاری که در معدنکاری سطحی برای برداشتن پوشش (لایه های سنگ یا خاک) از رگه زغالی استفاده می شود ، حفار با جام کابل دار یک نوع ماشین حفاری که در معدنکاری سطحی برای برداشتن پوشش (لایه های سنگ یا خاک) از رگه زغالی استفاده می شود
dragline
حفار کابل دار
dragline cableway
حفاری
ditching
حفاری ، مته کاری
استفاده از ماشین دریل برای ایجاد حفراتی برای اکتشاف یا جاسازی مواد منفجره ، مته کاری استفاده از ماشین دریل برای ایجاد حفراتی برای اکتشاف یا جاسازی مواد منفجره
drilling
حفاری تکمیلی فر آیند تکمیل یک چاه بوسیله قرار دادن لوله جدار ها دقیقاً بالای سازند دارای نفت ، آب یا گاز دار و سپس حفاری کردن چاه در بخش های بدون جداره
drilling in
حفاری جهت دار حفاری دستی یک چاه در مسیر های کنترل شده از حالت قائم و در آزیموت های کنترل شده که معمولاً با استفاده از دسته شلاقی این کار به منظور مستقر کردن چاه های متعدد در یک مکان خاص ، مانند یک پلاتفرم دور از ساحل انجام می گیرد مقایسه شود با : انحراف ، پهلوگذاری / مترادف : حفاری شیب دار / اریب
directional drilling|directionaldrilling|directionaldrilling
حفاری خشک ، پلاسر خشک
dry digging
حفاری دیناموستریکی ، عمق یاب دینامومتری
dynamonetric drilling
حفاری عمیق
deep drilling
حفاری عمیق ، سوراخ گمانه ای
deep bore-hl
حفر بستر فرسایش جریانی که در آن سایش در جهت رو به پائین انجام می گیرد ( نقطه مقابل فرسایش جانبی )مقایسه شود با : فروسایی – مترادف : فرسایش عمودی ، بریدگی
downcutting
حفره ای ، بلوردانی سیمان با بلور های عمود بر سطح دانه قشری : الف ) تعلق داشتن به یک بلور دان یا شامل چندین بلور دان مقایسه شود با : میارولیتیک(miarolitic) ب) تعلق داشتن به یک باقیمانده حل نشدنی یا پوشش سطحی – مخصوصاً ، کوارتز بلوردانی مثلاً : یک " ائولیت بلوردانی " که با کوارتز نیمه شکل دار پوشیده شده است
drusy
حفره بادکندی بادچال (زمین ریخت شناسی)
deflation hollow
حفره بلوردار ، بلوردان
لایه‌ای از بلورها که درون پوسته متبلور (مانند تخلخل درونی ژئود) تشکیل می شود مانند:بلورهای آمیتیست ، بلوردان لایه‌ای از بلورها که درون پوسته متبلور (مانند تخلخل درونی ژئود) تشکیل می شود مانند:بلورهای آمیتیست
druze
حفره در فرامینیفرهای بزرگ که بلا فاصله به پرولوکولوس متصل می شود و بعد از آن تشکیل می شود
deuteroconch
حفره دلتریال حفره ای در زیر ناف کفه پدیکال یا پایه ای یا شکمی یک براکیوپود را گویند که توسط صفحات دندانی یا دیوارهای پشتی یا جانبی صدف در صورت نبود صفحات دندانی ، احاطه می شود این حفره با حفره notothyrial کفه بازویی ، مطابقت دارد
delthyrial chamber
حفره سطحی گودال یا فرورفتگی سطحی
delve
حفره قیفی
doline
حق اکتشاف حق یا ادعایی که در برگیرنده اکتشاف اولیه کانسار های قابل استفاده در یک منطقه مشخص است که ممکن است به ادعاهای بیشتر در نواحی منجر شود
discovery claim
حق تهی شدگی نسبتی از درآمد که حاصل از معدنکاری یا تولید نفت است که به عنوان بازگشت سرمایه در نظر گرفته می شود و مالیات بر درآمد بر آن تعلق نمی گیرد و راهی برای تشخیص این است که معدنکاری یا تولید نفت در نهایت ذخیره را کاهش می دهد
depletion allowance
حلقه تخلیه ، رینگ تخلیه ، گردسازه تخلیه ، رینگ خروجی
discharge ring
حلقه غبار یک حلقه از ادخال های کوچک در مقطع نازک که سطح اولیه دانه ماسه تخریبی را که توسط بزرگ شدگی ثانویه رشد کرده است ، نشان می دهد
dust ring
حواشی دور شونده ورقه ها
مرزی که در آن دو صفحه تکتونیکی از هم دور می شوند ، حواشی دور شونده ورقه ها مرزی که در آن دو صفحه تکتونیکی از هم دور می شوند
divergent plate boundary
حوزه آبریز ، سطح آبکشی ، حوزه زهکشی
drainage area
حوض خشک
dry dock
حوضچه
dock
حوضچه پایاب ، حوضچه فرودست
حوضچه تشکیل شده در انتهای پایاب ، در قسمت خروجی لوله مکش یک نیروگاه جریانی و یا یک نیروگاه با کانال انحرافی (نیروگاه با تونلهای آببر و یا قدرت)
downstream bay
حوضچه پایاب ، حوضچه فرودست حوضچه تشکیل شده در انتهای پایاب ، در قسمت خروجی لوله مکش یک نیروگاه جریانی و یا یک نیروگاه با کانال انحرافی (نیروگاه با تونلهای آببر و یا قدرت)
downstream bay|tailwater bay|tailwater bay|tailrace bay
حوضچه ذخیره آب روزانه
daily runoff pond
حوضچه رسوبگیر
desilting basin
حوضچه زهکش
drain pool
حوضه زهکشی ، حوضه آبراهه ای ، زمین هایی که آب آنها به رودخانه ای می ریزد
drainage basin
حوضه عمیق اقیانوسی قسمتی از کف دریا که بین حاشیه قاره و سیستم بلندی میان اقیانوسی قرار گرفته است این قسمت در حدود 30 درصد از سطح زمین را شامل می شود
deep oceanic basin|basin|basin|deep oceanic basins
حوضه عمیق اقیانوسی
قسمتی از کف دریا که بین حاشیه قاره و سیستم بلندی میان اقیانوسی قرار گرفته است این قسمت در حدود 30 درصد از سطح زمین را شامل می شود
deep oceanic basin
حیز ، تغییرمکان ، تغییر شکل ، افت و خیز -خمیدگی ، اعوجاج -انحراف -واپیچی ، واخمش ، فلش
deflection
خار ، میخچه- زبانه
dowel pin
خاک بیابانی ، خاک صحرایی
desert soil
خاک تهی شده
depletes soil
خاک تیره منطقه استوایی و جنب استوایی ، خاکهای تیره استوایی وزیر استوایی
dark coloured soil in tropics and subtropics
خاک تیره منطقه استوایی و جنب استوایی ، خاکهای تیره استوایی وزیر استوایی
dark coloured soil in tropics and subtropics|dark coloured soil|dark coloured soil
خاک چکه ای ، اراضی که دارای چشمه سارهای فراوانی است
drop earth
خاک دیاتومه دار ، خاک دیاتومی
diatomaceouse earth
خاک دیاتومی
diatom earth
خاک شاه بلوطی تیره رنگ
dark. chestunt. soil
خاک شاه بلوطی تیره رنگ
dark chestunt soil
خاک صنعتي
diatomaceous earth
خاک قرمز پس رفته ، خاک قرمز متلاشی شده ، خاک قرمز تخریب شده
degraded red earth
خاک قهوه ای جنگلی
desert brown soil
خاک گلی سولیک خاکستری تیره
drak gray gleysolic soli
خاک مرده
damned earth
خاک مرده
death soil
خاک واگرا
خاکی که در اثر جذب آب یا جریان آب قسمتی از آن حل می شود و مجاری در آن بوجود می آید و به اصطلاح یک خاک مزاحم است
dispersive soil
خاک واگرا خاکی که در اثر جذب آب یا جریان آب قسمتی از آن حل می شود و مجاری در آن بوجود می آید و به اصطلاح یک خاک مزاحم است
dispersive soil|soil|soil
خاکبرداری شیاری
dozing
خاکریز نکوبیده- خاکریز دستی
dumped fill
خاکریز نکوبیده- خاکریز دستی
dumped fill|tipped fill|tipped fill
خاکشناسی تشریحی
descriptive. pedology
خاکشناسی تشریحی
descriptive pedology
خاکهای حد واسط dior ماسه ای و dek ماسه - رسی که اغلب سطح دامنه های سخت و سفت قدیمی را می پوشاندو کمتر از 7% رس دارد
dek-dior
خاکهای خشک
dry soil
خاکهای دولومیتی
dolomitic soil
خاکهای راندزینی با دگرسانی ضعیف
defaced feebly rendzina
خاکهای رس و هوموس دار کف دره ها
deurr
خاکهای رسی با شکافهای چند وجهی که کار برروی آن به دشواری انجام می شود
danfatongui
خاکهای رسی همراه با رس وماسه ، بارخیز و عمیق
danta-fore
خاکهای سبک ماسه ای - لس دار ، اغلب قرمزرنگ ، درفصول خشک نسبتا سخت و سفت است
danga
خاکهای سنگلاخی ، خاکهای بسیار سنگین
difficulty in
خاکهای سیلابی ، خاکهای طغیانی
deluvial soil
خاکهای عمیق
deckebuedem
خاکهای غنی از نمک که افق سطحی آن ریز و غباری شکل باشد
dante
خاکهای فرو ساییده شده جنگلی ، خاکهای بد جنگل
degrade forest soil
خاکهای قهوه ای تجزیه ومتلاشی شده
degraded brown soil
خاکهای قهوه ای جنگلی نواحی خشک
dry region forest brown soil
خاکهای مردابی قرمز یا خرمایی رنگ ضخیم که سنگین وچسبنده بوده و در آبهای لب شور تشکیل می شود
darg
خاکهای مرده
dead-soil
خاکهایی را گویند که از تپه ماسه های قدیمی حادث شده است ، سرشار از ماسه ، قابلیت نفوذ را داشته ، خاکشویی شده ، PH خاک 6 تا 7 ، به کشت آراشید اختصاص دارد
dior
خاکهایی که دارای ساختمان عروسکی می باشند
doll soil
خزنده ای گوشتخوار متعلق به پتروزارها(خزندگان پرنده) با بالهای عریض چرمی به عرض 3متر بوده است که در دوره کرتاسه پیشین زندگی می کرد
dsungaripterus
خش اصلی لاک یک استراکود که مختص Alae یا سایر ساختار های بیرون زده فرعی می باشد (دیرینه شناسی) Calcite dolmite دولومیت کلسیتی یک سنگ دولومیتی که در آن کلسیت واضح است ولی دولومیت کانی فراوان تر است خصوصاً یک سنگ دولومیتی که حاوی %50-10 کلسیت و %90-50 دولومیت می باشد و دارای یک معادل کربنات منیزیم با درصد %41-22 7 است (پتی جان ، 1957 ، ص418) یا یک سنگ دولومیت که نسبت Ca/Mg آن ، دارای دامنه 0/2 تا 5/3 (1957 chilingar) است مقایسه شود با: سنگ آهک دولومیتی ـ دولومیت آهکی مترادف: کالک دولومیت
domicilium
خشک ، رودخانه خشک ، منطقه خشک
dry
خشک شدگی
desiccation
خشک شدن ، زهکشی ، زهکشی فاضل آب ، خشک افتادن ، عمل خشک کردن
drying up of the ground draining
خشکاندن
dessication
خشکاندن
desication
خشکاننده
dessicator
خشکسالی ، خشکسالی شدید ، خشکی
dryness
خشکی ، خشکسالی ، فقدان بارندگی ، یک دوره آب وهوایی خشک ممتد
خشکی فوق العاده ناشی از فقدان باران است ، یک دوره آب وهوایی خشک ممتد خشکی فوق العاده ناشی از فقدان باران است
drought
خط پایه پایاب
downstream toe-line
خط پایه-اثر جزر ومد در ساحل دریا
datum line
خط چین
dashed line
خط مستقیم
divide line
خط مستقیم ، مرزآبریز ، خط تقسیم
یک خط فرضی که دو سیستم آبراهه را از یکدیگر جدا می کند و اغلب در محل برآمدگی ها قرار دارد ، خط تقسیم یک خط فرضی که دو سیستم آبراهه را از یکدیگر جدا می کند و اغلب در محل برآمدگی ها قرار دارد
divide
خطوط کاهش سرعت
deceleration line
خمیدگی ، زاویه انحراف ، تمایل ، میل ، انحراف
زاویه افقی در محلی معین بین شمال واقعی و شمال مغناطیسی ، یکی از عناصر مغناطیسی می باشد
مترادف: وردش مغناطیسی (magnetic variation) ، انحراف زاویه افقی در محلی معین بین شمال واقعی و شمال مغناطیسی ، یکی از عناصر مغناطیسی می باشد مترادف: وردش مغناطیسی (magnetic variation)
declination
خواص دینامیکی
Dynamic properties
داتولیت
فرمول شیمیایی :CaB[4] [OH|SiO4]
درصد مواد: CaO34 99% B2O321 78% SiO237 63% H2O5 6%
سیستم تبلور: مونوکلینیک
رده بندی:سیلیکات
رخ:ناقص
جلا: شیشه ای ، چرب
شکستگی: صدفی ، نامنظم
شفافیت: شفاف ، نیمه شفاف
اشکال ظاهری :بلوری ، آگرگاتتوده ای ، دانه ای ، شعاعی
ژیزمان : کمیاب ; آلمان غربی ، ایتالیا ، انگلیس ، نروژ ، سوئد ، امریکا و
خواص شیمیایی : به طور بخشی در HCl ، HNO3 وH2SO4 حل می شود
رنگ کانی : سفید ، خاکستری ، متمایل به زرد
رنگ خاکه: سفید
تفاوت با کانی های مشابه : سختی ، چگالی ، انحلال در اسیدها
تشابه کانی شناسی : کولمانیت ، دنبوریت
پاراژنز : زئولیت ها ، کلسیت ، پرهنیت و غیره
منشا تشکیل :هیدروترمال ، بعد از آتشفشانی
شکل بلورها: پلاکی ، منشوری
محل پیدایش: آمریکا
نام آن از واژه یونانی Dateomai یعنی تقسیم کننده و lithos گرفته شده است
سختی : 5 - 5 5
چگالی :2 9 – 3 ، داتولیت - فرمول شیمیایی :CaB[4] [OH|SiO4] - درصد مواد: CaO34 99% B2O321 78% SiO237 63% H2O5 6% - سیستم تبلور: مونوکلینیک - رده بندی:سیلیکات - رخ:ناقص - جلا: شیشه ای ، چرب - شکستگی: صدفی ، نامنظم - شفافیت: شفاف ، نیمه شفاف - اشکال ظاهری :بلوری ، شعاعی - ژیزمان : کمیاب ; آلمان غربی ، امریکا و - خواص شیمیایی : به طور بخشی در HCl ، HNO3 وH2SO4 حل می شود - رنگ کانی : سفید ، متمایل به زرد - رنگ خاکه: سفید - تفاوت با کانی های مشابه : سختی ، انحلال در اسیدها - تشابه کانی شناسی : کولمانیت ، دنبوریت - پاراژنز : زئولیت ها ، پرهنیت و غیره - منشا تشکیل :هیدروترمال ، بعد از آتشفشانی - شکل بلورها: پلاکی ، منشوری - محل پیدایش: آمریکا - نام آن از واژه یونانی Dateomai یعنی تقسیم کننده و lithos گرفته شده است - سختی : 5 - 5 5 - چگالی :2 9 – 3
datolite
داده رقمی
دادههای نمایش داده شده در قالب سازگار رایانهای ، داده رقمی دادههای نمایش داده شده در قالب سازگار رایانهای
digital data
داده کاوی
data mining
داده های ارتفاعی زمین
digital terrain data
دارای تقارن دواسفنویید – مثلاً لوزوجهی 222
disphenoidal
دارواره ، درخت وار ، سنگ‌ وار
dendrolite
داروین گرایی یا نظریه انتخاب طبیعی
یکی از معروفترین نظریاتی که برای توضیح چگونگی تکامل گیاهان و جانوران بخصوص درباره سازش آن ها با مقتضیات محیط زندگی ارایه شده است ، داروین گرایی یا نظریه انتخاب طبیعی یکی از معروفترین نظریاتی که برای توضیح چگونگی تکامل گیاهان و جانوران بخصوص درباره سازش آن ها با مقتضیات محیط زندگی ارایه شده است
darwinism
داسیت - گدازه داسیتی به رنگ خاکستری روشن ، خاکستری تیره تا سیاه دیده می شود حدود 63 تا 68 درصد سیلیس (sio2) دارند کانیهای آن عمدتا شامل فلدسپار پلاژیوکلاز ، پیروکسن و آمفیبول است معمولا با حرارت بین 800 تا 1000 درجه سانتیگراد فوران می کنند یکی از متداولترین سنگهای فوران نوع پلینی است هنگامی که داسیتهای دارای گاز کم به سطح آتشفشان می رسند ، جریان گدازه مدور و ضخیمی را تشکیل می دهد که به شکل گنبد است
dacite|dacite lava|dacite lava
داسیت ، داسیت
گدازه داسیتی به رنگ خاکستری روشن ، خاکستری تیره تا سیاه دیده می شود حدود 63 تا 68 درصد سیلیس (sio2) دارند کانیهای آن عمدتا شامل فلدسپار پلاژیوکلاز ، پیروکسن و آمفیبول است معمولا با حرارت بین 800 تا 1000 درجه سانتیگراد فوران می کنند یکی از متداولترین سنگهای فوران نوع پلینی است هنگامی که داسیتهای دارای گاز کم به سطح آتشفشان می رسند ، جریان گدازه مدور و ضخیمی را تشکیل می دهد که به شکل گنبد است
dacite
داسیت مانند ، شبیه داسیت
dacitoide
داسیتوئید
سنگ داسیتی فاقدکوارتز ، اما در نورم دارای مقدار زیادی سیلیس آزاد می‌باشد مازاد سیلیس در خمیره سنگ بصورت شیشه در‌آمده است ، داسیتوئید - سنگ داسیتی فاقدکوارتز
dacitoid
داگر ، گرهک سنگ آهکی
الف) یک گرهک بزرگ و نامنظم معمولاً از جنس سنگ آهن که برخی اوقات حاوی فسیل است و در سنگ های رسوبی یافت می شود مثلاً در سنگ های ژوراسیک ایالت یورکشایر در انگلستان
ب) اصطلاحی انگلیسی برای هر توده ناصاف بزرگ ماسه بزرگ تر از پهنای آن که دارای جوانب پر شیب گرد شده است ، گرهک سنگ آهکی الف) یک گرهک بزرگ و نامنظم معمولاً از جنس سنگ آهن که برخی اوقات حاوی فسیل است و در سنگ های رسوبی یافت می شود مثلاً در سنگ های ژوراسیک ایالت یورکشایر در انگلستان ب) اصطلاحی انگلیسی برای هر توده ناصاف بزرگ ماسه بزرگ تر از پهنای آن که دارای جوانب پر شیب گرد شده است
dogger
دالان زهکشی ، دهلیز زهکشی- گالری زهکش ، مجرای زهکشی
drainage gallery
دالانه آتشفشانی ، دیاترم
مجرای آتشفشانی که در اثر آزاد شدن انفجاری گازها با برش پر شده است
حفره ها و چاههاییکه بر اثر انفجار گاز بوجود می آید منشا این گازها ممکن است ماگمایی باشد و یا از بخار شدن آبهای زیرذ زمینی بر اثر حرارت حاصل شود
diatreme
دالانه آتشفشانی ، دیاترم مجرای آتشفشانی که در اثر آزاد شدن انفجاری گازها با برش پر شده است حفره ها و چاههاییکه بر اثر انفجار گاز بوجود می آید منشا این گازها ممکن است ماگمایی باشد و یا از بخار شدن آبهای زیرذ زمینی بر اثر حرارت حاصل شود
diatreme|diatremes|diatremes
دامنه
domain
دامنه واریزه ای
دامنه ثابت که واریزه های روی آن سطحی آزاد (پایدار) تشکیل می دهند
مراجعه شود به شیب واریزه(talus slope) ، دامنه واریزه ای دامنه ثابت که واریزه های روی آن سطحی آزاد (پایدار) تشکیل می دهند مراجعه شود به شیب واریزه(talus slope)
debris slope
داموریت
damourite
دانبوریت
فرمول شیمیایی :Ca [B2Si2O8]
درصد مواد: CaO22 8% B2O328 4% SiO248 8%
سیستم تبلور: رمبوئدریک
رده بندی:سیلیکات
رخ:ناقص ، مطابق با سطح /001/
جلا: شیشه ای ، چرب
شکستگی:صدفی ، نامنظم
شفافیت: شفاف ، نیمه کدر
اشکال ظاهری :بلوری ، آگرگاتمتراکم ، شعاعی ، رشته ای
ژیزمان : کمیاب ; آلمان غربی وشرقی ، اطریش ، روسیه ، برزیل ، زئیر ، تانزانیا ، هند ، زیمبابوه
خواص شیمیایی : محلول در اسیدها ، رنگ شعله را قرمز می کند
رنگ کانی : بی رنگ ، سیاه ، جواهری ، قهوه ای ، خاکستری
رنگ خاکه: سیاه
تفاوت با کانی های مشابه : سختی ، چگالی ، واکنش های شیمیایی ، اشعه X
تشابه کانی شناسی : داتولیت ، توپاز
پاراژنز :آلبیت ، بریل ، فناکیت
منشا تشکیل :هیدروترمال ، رگه های تیپ آلپی ، پگماتیتی ، آبرفتی
شکل بلورها: منشوری
محل پیدایش: مکزیک
لومینسانس سیاه کامل تا سیاه تیره دارد
در منطقه دنبوری آمریکا کشف شده است
سختی : 7 - 7 5
چگالی :2 9 – 3 ، دانبوریت - فرمول شیمیایی :Ca [B2Si2O8] - درصد مواد: CaO22 8% B2O328 4% SiO248 8% - سیستم تبلور: رمبوئدریک - رده بندی:سیلیکات - رخ:ناقص ، مطابق با سطح /001/ - جلا: شیشه ای ، چرب - شکستگی:صدفی ، نامنظم - شفافیت: شفاف ، نیمه کدر - اشکال ظاهری :بلوری ، رشته ای - ژیزمان : کمیاب ; آلمان غربی وشرقی ، زیمبابوه - خواص شیمیایی : محلول در اسیدها ، رنگ شعله را قرمز می کند - رنگ کانی : بی رنگ ، خاکستری - رنگ خاکه: سیاه - تفاوت با کانی های مشابه : سختی ، اشعه X - تشابه کانی شناسی : داتولیت ، توپاز - پاراژنز :آلبیت ، فناکیت - منشا تشکیل :هیدروترمال ، آبرفتی - شکل بلورها: منشوری - محل پیدایش: مکزیک - لومینسانس سیاه کامل تا سیاه تیره دارد - در منطقه دنبوری آمریکا کشف شده است - سختی : 7 - 7 5 - چگالی :2 9 – 3
danburite
دانتالیوم
dentalium
دانموریت
سیستم تبلور: مونوکلینیک
رده بندی:سیلیکات
رخ:کامل ، مطابق با سطح /110/
جلا: شیشه ای
شفافیت: غیرشفاف ، نیمه کدر
اشکال ظاهری :بلوری ، خوشه جواهری
ژیزمان : کمیاب ; چک و اسلواکی ، سوئد ، رومانی ، روسیه و هند
خواص شیمیایی : نامحلول در اسیدها
ترکیب شیمیاییمتغیر و پیچیدهدارد
رنگ کانی : روشن ، خاکستری تیره ، قهوه ای ، خاکستری
رنگ خاکه: سفید
پاراژنز :ایلوائیت ، آدولار ، گارنت و غیره
منشا تشکیل :دگرگونی مجاورتی
شکل بلورها: قرصی شکل ، ماکله ، رشته ای
محل پیدایش: چک و اسلواکی
نام آن از نام محل کشف آن دانمورا Dannemora اخذ شده است
سختی : 5 - 6
چگالی :3 1 - 3 4 ، دانموریت - سیستم تبلور: مونوکلینیک - رده بندی:سیلیکات - رخ:کامل ، مطابق با سطح /110/ - جلا: شیشه ای - شفافیت: غیرشفاف ، نیمه کدر - اشکال ظاهری :بلوری ، خوشه جواهری - ژیزمان : کمیاب ; چک و اسلواکی ، روسیه و هند - خواص شیمیایی : نامحلول در اسیدها - ترکیب شیمیاییمتغیر و پیچیدهدارد - رنگ کانی : روشن ، خاکستری - رنگ خاکه: سفید - پاراژنز :ایلوائیت ، گارنت و غیره - منشا تشکیل :دگرگونی مجاورتی - شکل بلورها: قرصی شکل ، رشته ای - محل پیدایش: چک و اسلواکی - نام آن از نام محل کشف آن دانمورا Dannemora اخذ شده است - سختی : 5 - 6 - چگالی :3 1 - 3 4
dannemorite
دانه بندی تو پر
dense graded
دانین ، آشکوب دوره پالئوسن زیرین ، 61 تا 65 میلیون سال پیش
danian
داوسونیت
ترکیب شیمیایی :NaAl](OH)2|CO3]
درصد مواد: Na2O21 53% Al2O335 14% CO230 56% H2O12 51%
سیستم تبلور:ارترومبیک
رده بندی: کربنات
رخ:خوب
جلا:ابریشمی ، شیشه ای
شفافیت: نیمه شفاف
اشکال ظاهری:بلوری ، آگرگاتهای پنجره ای گرد
ژیزمان:تقریباْ کمیاب ; ایتالیا ، اطریش ، آلبانی ، کانادا ، تانزانیا و
رنگ کانی : سفید
رنگ خاکه: سفید
پاراژنز :کلسیت ، دولومیت ، پیریت
منشا تشکیل : هیدروترمال
شکل بلورها: سوزنی ، ورقه های نازک و بلند
محل پیدایش: کانادا
نام آن از نام یک زمین شناس کانادایی J W Dawson گرفته شده است
سختی : 3
چگالی : 2 44 ، داوسونیت - ترکیب شیمیایی :NaAl](OH)2|CO3] - درصد مواد: Na2O21 53% Al2O335 14% CO230 56% H2O12 51% - سیستم تبلور:ارترومبیک - رده بندی: کربنات - رخ:خوب - جلا:ابریشمی ، شیشه ای - شفافیت: نیمه شفاف - اشکال ظاهری:بلوری ، آگرگاتهای پنجره ای گرد - ژیزمان:تقریباْ کمیاب ; ایتالیا ، تانزانیا و - رنگ کانی : سفید - رنگ خاکه: سفید - پاراژنز :کلسیت ، پیریت - منشا تشکیل : هیدروترمال - شکل بلورها: سوزنی ، ورقه های نازک و بلند - محل پیدایش: کانادا - نام آن از نام یک زمین شناس کانادایی J W Dawson گرفته شده است - سختی : 3 - چگالی : 2 44
dawsonite
دایک توده ورقه ای سنگ آذرین درونی که لایه بندی سنگ هایی را که به درون آنها نفوذ کرده است ، قطع می کند سنگ نفوذی ورقه ای یا صفحه ای شکل است که لایه های رسوبی یا سایر سنگهای موجود را قطع می کند
dike|dyke|dyke|dikes
دایک ، آب بند ، خاک ریز ، رگه
dyke
دایک ، دایک
توده ورقه ای سنگ آذرین درونی که لایه بندی سنگ هایی را که به درون آنها نفوذ کرده است ، قطع می کند
سنگ نفوذی ورقه ای یا صفحه ای شکل است که لایه های رسوبی یا سایر سنگهای موجود را قطع می کند
dike
دایناسور گوشتخوار به معنای دایناسور دو تاجه بود که در دوره ژوراسیک پیشین حدود 201 تا 189 میلیون سال قبل زندگی می کرد طول حدود 6 متر ، ارتفاع آن حدود 5/1 مترو وزن حدود 450-300 کیلوگرم بود متعلق به : راسته ساریچیا و زیرراسته تروپودا
dilophosaurus
دایناسور های خانواده دیپلودوسیدا
این دایناسورها ساروپودهای دندان میخی بودند که شامل آپاتوزاروس ، سوپرزاورس ، سیزموزاروس ، دیپلودوکوس و دایناسورهای دیگر می باشد
متعلق به
سلسله : جانوران
راسته: مهره داران
رده : archosauria
زیر رده : ornithodira
ابر راسته: دایناسورها
راسته : saurischia
زیر راسته : sauropods
ابر خانواده : sauropoda
diplodocids family
دایناسور های خانواده دیپلودوسیدا این دایناسورها ساروپودهای دندان میخی بودند که شامل آپاتوزاروس ، سوپرزاورس ، سیزموزاروس ، دیپلودوکوس و دایناسورهای دیگر می باشد متعلق به سلسله : جانوران راسته: مهره داران رده : archosauria زیر رده : ornithodira ابر راسته: دایناسورها راسته : saurischia زیر راسته : sauropods ابر خانواده : sauropoda
diplodocids family|diplodocids|diplodocids|diplodocid
دایناسورها ، خزندگان دیرین
dinosaur|dinosaurs|dinosaurs
دایناسورها ، خزندگان دیرین
dinosaur
دایناسوری ‌گوشتخوار ، سبک وزن ، چابک و تندرو ، دوپا(روی دوپا راه می رفت) و پرنده مانند به معنای دایناسور دارای چنگالهای ترسناک بود طول دینونیکوس حدود 3 متر ، ‌ارتفاع آن 5/1 متر و وزن آن بیش از80کیلوگرم و ارتفاع 2/1 متر بود در دوره کرتاسه ، حدود 110 تا 100 میلیون سال قبل ، ‌ می زیست متعلق است به:راسته ساریچیا و زیرراسته تروپودا
deinonychus
دایناسوری گیاهخوار متعلق به زیر راسته اورنیتوپودا ، طول حدود 3متر ، ارتفاع 7/1 متر و وزن آن حدود 90-77 کیلوگرم بود در دوره ژوراسیک پسین تا انتهای دوره ژوراسیک پسین ، حدود 156تا 145 میلیون سال قبل می زیست
dryosaurus
دبی ، دبی تخلیه
discharge rate
دختر ، هسته تشکیل شده بوسیله تجزیه ماده متشکله جسم جدید پرتوزا (مادر)
daughter
در بازوپایان ماهیچه هایی که صدف را باز می کنند
diductor muscles
در رده بندی CIPW سنگ های آذرین ، آن سنگ هایی که در آن ها نسبت بلورهای میزبان به بلورهای میانباری کمتر از 7 به 1 ولی بزرگ تر از 5 به 3 است استفاده نادری دارد مقایسه شود با :Xenoikic –peroikic
domoikic
در رده بندی CIPW سنگ های آذرین ، سنگ هایی که در آنها نسبت خمیره به درشت بلور ها ، کمتر از 7 به 1 و بیشتر از 5 به 3 است استفاده نادری داردمقایسه شود با : Sempatic –perpatic
dopatic
در رده بندی IUGS ، یک اصطلاح ابتدایی ( برای استفاده صحرایی ) برای یک سنگ درونی که مقدارQ ( کوارتز ) آن کمتر از 20 یا مقدار F ( فلدسپات ) کمتر از 10 و P/(A+P) بیش از 65 است
dioritoid
در سطح پشتی و متمایل به پایین شکم از بالا به پایین
dorso ventral
در سطح پشتی و متمایل به پهلوها
dorso lateral
در مناطق گود و عمیق رسهایی که قابلیت نفوذ دارند متراکم شده و در اثر نفوذ مواد آلی به رنگ خاکستری در آمده و در اثر رطوبت لاتریتی نمی شود
dembo
در مورد پودزولی شدن خاکها ناپدید شدن خاکهای رسی از افق فوقانی به افقهای زیرین خاک را گویند
degleyification
دراگ مارک
شیار های باریک و طویلی که به وسیله حرکت یک جسم جامد مانند یک سنگیا صدف و بر سطح رسوبات نرم و سست کف حوضه ها و به نیروی جریانهای آبی بوجود آمده باشد ف دراگ مارک می باشند دراگ مارک ها طویلتر ، باریکتر و عمیق تر از گرومارک ها هستند و غالبا به صورت انفرادی بر روی سطوح چینه بندی دیده می شوند
نگاه کنید به : تول مارک ها (tool marks)
drag mark
دراگ مارک شیار های باریک و طویلی که به وسیله حرکت یک جسم جامد مانند یک سنگیا صدف و بر سطح رسوبات نرم و سست کف حوضه ها و به نیروی جریانهای آبی بوجود آمده باشد ف دراگ مارک می باشند دراگ مارک ها طویلتر ، باریکتر و عمیق تر از گرومارک ها هستند و غالبا به صورت انفرادی بر روی سطوح چینه بندی دیده می شوند نگاه کنید به : تول مارک ها (tool marks)
drag mark|drag marks|drag marks
دراویت
فرمول شیمیایی :Na Mg3 Al6[(OH)4|(BO3)3|Si6 O18]
سیستم تبلور: رمبوئدریک
رده بندی:سیلیکات
رخ:ناکامل ، مطابق با سطح /1011/
جلا: شیشه ای
شکستگی:صدفی ، نامنظم
شفافیت: شفاف ، نیمه شفاف ، غیر شفاف
نوع سختی:شکننده
اشکال ظاهری :بلوری ، آگرگاتمتراکم ، شعاعی ، رشته ای
ژیزمان : کمیاب ; اطریش ، امریکا ، روسیه ، آلمان شرقی و کنیا
خواص شیمیایی : در اسیدها نامحلول است
ترکیب شیمیایی بسیار متغیر با انکلوزیون های مهمFe3+ ، Mn ، Ca و گاه حتی Cr ، Ti ، V ، Li و غیره
رنگ کانی : قهوه ای ، قهوه ای تیره ، قهوه ای روشن ، بندرت سبز ، سفید و خاکستری ، آبی
رنگ خاکه: سفید
تفاوت با کانی های مشابه : مشابه تورمالین
تشابه کانی شناسی : آمفیبول ، آکتینوت ، ریه بکیت ، بریل ، آندالوزیت
پاراژنز : ارتوز ، آپاتیت ، کوارتز ، توپاز
منشا تشکیل :ماگمائی ، پگماتیتی ، دگرگونی ، رگه های تیپ آلپی
شکل بلورها: خورشید تورمالین ، منشوری ، آسیکولار
محل پیدایش: یوگوسلاوی
نام آن از رودخانه دراو (در اتریش) اخذ شده
سختی : 7 - 7 5
چگالی :2 9 - 3 2 ، دراویت - فرمول شیمیایی :Na Mg3 Al6[(OH)4|(BO3)3|Si6 O18] - سیستم تبلور: رمبوئدریک - رده بندی:سیلیکات - رخ:ناکامل ، مطابق با سطح /1011/ - جلا: شیشه ای - شکستگی:صدفی ، نامنظم - شفافیت: شفاف ، غیر شفاف - نوع سختی:شکننده - اشکال ظاهری :بلوری ، رشته ای - ژیزمان : کمیاب ; اطریش ، آلمان شرقی و کنیا - خواص شیمیایی : در اسیدها نامحلول است - ترکیب شیمیایی بسیار متغیر با انکلوزیون های مهمFe3+ ، Li و غیره - رنگ کانی : قهوه ای ، آبی - رنگ خاکه: سفید - تفاوت با کانی های مشابه : مشابه تورمالین - تشابه کانی شناسی : آمفیبول ، آندالوزیت - پاراژنز : ارتوز ، توپاز - منشا تشکیل :ماگمائی ، رگه های تیپ آلپی - شکل بلورها: خورشید تورمالین ، آسیکولار - محل پیدایش: یوگوسلاوی - نام آن از رودخانه دراو (در اتریش) اخذ شده - سختی : 7 - 7 5 - چگالی :2 9 - 3 2
dravite
درجه جورشدگی معیاری از میزان پراکندگی یا محدوده تغییرات توزیع اندازه ذرات در یک رسوب به لحاظ آماری به میزان گسترش اندازه ذرات رسوب در دو جهت مقدار میانگین گفته می شود هر چه مقدار این گسترش بیشتر باشد ، جورشدگی ضعیف تر است گاهی ممکن است با سیگما فی (sigma phi) نشان داده شود
degree of sorting|sorting degree|sorting degree|sorting
درجه جورشدگی
معیاری از میزان پراکندگی یا محدوده تغییرات توزیع اندازه ذرات در یک رسوب به لحاظ آماری به میزان گسترش اندازه ذرات رسوب در دو جهت مقدار میانگین گفته می شود هر چه مقدار این گسترش بیشتر باشد ، جورشدگی ضعیف تر است گاهی ممکن است با سیگما فی (sigma phi) نشان داده شود
degree of sorting
درجه روز
میزان اختلاف بین درجه حرارت میانگین روزانه و یک درجه حرارت قراردادی: °c 3/18)°f65) ، که توسط مهندسین گرمایش (heating) بکارگرفته شده است معمولا برای درجه حرارت های میانگین کمتر از استاندارد استفاده می شود ، درجه روز میزان اختلاف بین درجه حرارت میانگین روزانه و یک درجه حرارت قراردادی: °c 3/18)°f65)
degree-day
درخت سان ، بشکل‌ درخت‌ ، درخت‌ مانند ، شجری‌ صفت: الف) به بی مهره گان خاصی گویند که کلونی های بسیار پرشاخه تشکیل می دهند یا حالت رشد یا شکل رشدی آنها مانند درخت است مانند کلونی های نامنظم شاخه ای تپه مانند تشکیل شده توسط گراپتولیتها ب) به یک نوع کورالوم الیافی شاخه ای نامنظم گویند ج) مترادفی برای شاخه ای در بریوزوآن های استنولامیت اسم: یک گراپتولیت ثابت از راسته دندروئیدا را گویند که از کامبرین میانی تا کربونیفر گستردگی داشتند و توسط یک ربودوسوم معمولاً برجسته و شاخه ای تشخیص داده می شود که دارای ساق های متعدد است که از bithecae-autothecae و stolothecae ساخته شده که بطور متناوب منظم سه گانه در امتداد هر شاخه آرایش یافته اند
dendroid
درختان جنگل را قطع کردن ، تسطیح و صاف کردن
deforest
درز انبساط
dilatation joint
درزه های متقاطع
درزه هایی که همدیگر را در یک نقطه روی یک صفحه واحد قطع می کنند
diagonal joints
درزه های متقاطع درزه هایی که همدیگر را در یک نقطه روی یک صفحه واحد قطع می کنند
diagonal joints|diagonal joint|diagonal joint
درزو شکافهای کوچک موجود در سنگها را گویند
diaclase
درصد وزن خشک
dry-weight percentage
دره تنگ عمیق
اصطلاحی که کاربرد آن با دقت و اعتبار چندانی همراه نیست ، ولی معمولا به یک دره تنگ عمیق ، دره تنگ کوچک یا گذرگاه باریک اطلاق می شود ، دره تنگ عمیق اصطلاحی که کاربرد آن با دقت و اعتبار چندانی همراه نیست
defile
دره خشک
dry valley
دره کوچک ، حفره ، خلیج ، ماهور ناحیه ای که خطوط شیب به سمت گودالی واحد امتداد دارد
dale|dell|dell
دره کوچک ، حفره ، خلیج ، ماهور
ناحیه ای که خطوط شیب به سمت گودالی واحد امتداد دارد
dale
دره مرده
اصطلاحی که به ویژه توسط جغرافیدانان فرانسوی ، برای یک دره خشک به کار می رود ، دره مرده اصطلاحی که به ویژه توسط جغرافیدانان فرانسوی
dead valley
دروملین ، خاکه ، دراملین ، دراملن
تپه های دوکی شکل نامتقارن ساخته شده از رسوبات یخزاری طرف پر شیب این تپه ها رو به جهتی است که یخزار از آن طرف پیشروی داشته است ، دراملن تپه های دوکی شکل نامتقارن ساخته شده از رسوبات یخزاری طرف پر شیب این تپه ها رو به جهتی است که یخزار از آن طرف پیشروی داشته است
drumlin
درونزادی ، دیاژنزی
diagenetic
دریاچه‌های دیستروفیک
dystrophic lakes
دریای مرده
حجمی از آب عاری از موجودات زنده معمولی ، که از آن رسوبات تبخیری ته نشست شده و یا در حال ته نشست هستند محل تیپیک: دریای مرده در خاور نزدیک ، دریای مرده حجمی از آب عاری از موجودات زنده معمولی
dead sea
دریچه ریزش
drop inlet
دریچه طبلی
drum gate
دست خورده ، نمونه دست خورده در آزمایش های مکانیک خاک
disturbed
دسترسی مستقیم ، دستیابی مسقیم ، دسترسی مستقیم به اطلاعات
سازماندهی دادهها در فایل یا روی مدیوم ذخیره به گونهای که هر عنصر آدرسی منحصر به فرد داشته باشد و به طور مستقل قابل دستیابی باشد ، دسترسی مستقیم به اطلاعات سازماندهی دادهها در فایل یا روی مدیوم ذخیره به گونهای که هر عنصر آدرسی منحصر به فرد داشته باشد و به طور مستقل قابل دستیابی باشد
direct access
دستگاه برش مستقیم روش تست این دستگاه تعیین تحکیم نفوذ مقاومت برشی خاک در برش مستقیم است این دستگاه به سنجش مقاومت خاک در برابر فشار می پردازد یعنی استرس وارد شده بر خاک به وسیله بکار گیری یک نیروی اعمال شده توسط یک عامل برشی سطح را اندازه گیری می کند
direct shear test|direct shear|direct shear
دستگاه تعدیل
دستگاهی در کمپاس برای تخفیف در حرکت نوسانی عقربه و پایداری بیشتر آن ، دستگاه تعدیل دستگاهی در کمپاس برای تخفیف در حرکت نوسانی عقربه و پایداری بیشتر آن
damping mechanism
دستگاه حفاری لای کش
dragline excavator
دستگاه خشک کن ، خشکانه
dryer desiccator
دستگاه قرایت دیجیتالی
واحد قرایت edi-51v می تواند با تمام ابزارهای نوع سیم لرزان encardio- rite برای نشان دادن پارامترهای اندازه گیری شده در واحد زمان یا هر واحد مهندسی دیگر مثل m ، kgf ، m ، tf ، deg ، °c و مورد استفاده قرار گیرد این واحد قرایت می تواند ضرایب کالیبراسیون حداکثر یکصد مبدل (transducer) سیم لرزان را ذخیره نماید همچنین این واحد تا 720 دسته داده را با زمان و تاریخ ثبت و ذخیره مینماید ، دستگاه قرایت دیجیتالی واحد قرایت edi-51v می تواند با تمام ابزارهای نوع سیم لرزان encardio- rite برای نشان دادن پارامترهای اندازه گیری شده در واحد زمان یا هر واحد مهندسی دیگر مثل m
digital readout unit
دستگاه کند کننده یا داش پوت
dashpot
دسکلویزیت
ترکیب شیمیایی :Pb(Zn ، Cu)[OH|VO4]
درصد مواد: PbO55 30% ZnO10 08% CuO9 86% V2O522 53% H2O2 23%
سیستم تبلور:ارترومبیک
رده بندی: وانادات
رخ:ندارد
جلا:چرب ، الماسی
شکستگی:ناصاف
شفافیت: شفاف ، غیرشفاف
نوع سختی: شکننده
اشکال ظاهری:بلور ، آگرگات بلوری
ژیزمان:تقریباْ کمیاب ; آلمان غربی ، زامبیا ، امریکا و
رنگ کانی : قرمز نارنجی ، قهوه ای ، قهوه ای سیاه ، سبز
رنگ خاکه: قهوه ای روشن ، سبز روشن
تشابه کانی شناسی : مترامیت
پاراژنز :کروزیت ، فیرومورفیت ، وانادینیت
منشا تشکیل : ثانوی ، ناحیه اکسیداسیون
شکل بلورها: منشوری ، پهن و کوتاه
محل پیدایش: نامیبی
دارای شکستگی ناصاف است
نام آن از نام یک کانی شناس فرانسوی است A L O L DesCloizeaux گرفته شده است
سختی : 3 5
چگالی : 6 2 ، دسکلویزیت - ترکیب شیمیایی :Pb(Zn ، Cu)[OH|VO4] - درصد مواد: PbO55 30% ZnO10 08% CuO9 86% V2O522 53% H2O2 23% - سیستم تبلور:ارترومبیک - رده بندی: وانادات - رخ:ندارد - جلا:چرب ، الماسی - شکستگی:ناصاف - شفافیت: شفاف ، غیرشفاف - نوع سختی: شکننده - اشکال ظاهری:بلور ، آگرگات بلوری - ژیزمان:تقریباْ کمیاب ; آلمان غربی ، امریکا و - رنگ کانی : قرمز نارنجی ، سبز - رنگ خاکه: قهوه ای روشن ، سبز روشن - تشابه کانی شناسی : مترامیت - پاراژنز :کروزیت ، وانادینیت - منشا تشکیل : ثانوی ، ناحیه اکسیداسیون - شکل بلورها: منشوری ، پهن و کوتاه - محل پیدایش: نامیبی - دارای شکستگی ناصاف است - نام آن از نام یک کانی شناس فرانسوی است A L O L DesCloizeaux گرفته شده است - سختی : 3 5 - چگالی : 6 2
descloizite
دسیکاتور
محفظه سر بسته ای است که محتوی مواد خشک کننده ای مثل کلرید کلسیم یا سولفات می باشد که باعث می شود رطوبت اتمسفر پایین نگهداشته شود
desiccator
دسیکاتور محفظه سر بسته ای است که محتوی مواد خشک کننده ای مثل کلرید کلسیم یا سولفات می باشد که باعث می شود رطوبت اتمسفر پایین نگهداشته شود
desiccator|desiccators|desiccators
دشت هموار و مصطح که پوشیده از خاکهای رسی ترک برداشته است
dahrat
دفع سطحی
desorption
دفن عمیق
دفن شدن رسوبات و قرار گرفتن رسوبات با ضمانت زیاد بر روی آنرا گویند
deep burial
دفن عمیق دفن شدن رسوبات و قرار گرفتن رسوبات با ضمانت زیاد بر روی آنرا گویند
deep burial|burial|burial
دقت مضاعف
استفاده از دو کلمه رایانهای برای نشان دادن یک عدد ، دقت مضاعف استفاده از دو کلمه رایانهای برای نشان دادن یک عدد
double precision
دکا
یک نام تجارتی برای یک سیستم موقعیت یابی الکترونیکی برای کشتی های دریایی که از تکنیک مقایسه فازهای موج پیوسته با بسامد پایین از دو ایستگاه هماهنگ شده(هم زمان شده) استفاده می کنند ، دکا یک نام تجارتی برای یک سیستم موقعیت یابی الکترونیکی برای کشتی های دریایی که از تکنیک مقایسه فازهای موج پیوسته با بسامد پایین از دو ایستگاه هماهنگ شده(هم زمان شده) استفاده می کنند
decca
دکل حفاری ، سکوی حفاری
drilling rig
دگر شکلی پلاستیک ، شکل پذیر
به سنگی گویند که قادر به تحمل 5 تا 10 درصد تغییر شکل قبل از شکستن یا گسله شدن می باشد
مقایسه شود با : شکننده
، شکل پذیر - به سنگی گویند که قادر به تحمل 5 تا 10 درصد تغییر شکل قبل از شکستن یا گسله شدن می باشد - مقایسه شود با : شکننده -
ductile
دگر شکلی شکل پذیر نوعی از جریان های حالت جامد که موجب تغییراتی در سایز و شکل توده سنگی بدون شکستگی می شود این جریان ها در اعماقی که دما و فشار همه جانبه بالاست رخ می دهد
ductile deformation|ductile|ductile
دگر شکلی شکل پذیر
نوعی از جریان های حالت جامد که موجب تغییراتی در سایز و شکل توده سنگی بدون شکستگی می شود این جریان ها در اعماقی که دما و فشار همه جانبه بالاست رخ می دهد
ductile deformation
دگرسانی میکا و فادسپات در اثر عمل هیدراتاسیون وبه وجود آمدن داموریت
damouritisation
دگرشکلی
deformations
دگرشکلی ، واتنش اصطلاح کلی در فرآیند های مسبب چین خوردگی ، گسلش ، برشی شدن ، فشارش یا کشش سنگ ها به عنوان نتیجه ای از نیرو های گوناگون زمین
deformation|strain|strain
دگرشیبی ، ناپیوستگی هم شیب
سطحی نشاندهنده گپ زمانی میان دو سری لایه های موازی ، ناپیوستگی هم شیب سطحی نشاندهنده گپ زمانی میان دو سری لایه های موازی
disconformity
دل وکسیت - ترکیب شیمیایی :Fe2 3+[(OH)3|P04] 3 ، 5 ، H2O - درصد مواد:Fe2O349 79% P2O522 13% H2O28 08% - سیستم تبلور: ناشناخته - رده بندی: فسفات - رخ: ندارد - جلا:شیشه ای ، چرب - شکستگی: صدفی - شفافیت: غیرشفاف - اشکال ظاهری : کنکرسیون ، استالاگتیتی ، پوسته ای یا قشری ، توده ای نودولار - ژیزمان : تقریباْ کمیاب ; بلژیک ، چک و اسلواکی ، آلمان ، اطریش و روسیه - خواص شیمیایی : درآب می جوشد و ازهم می پاشد - رنگ کانی : قهوه ای ، زرد قهوه ای ، قهوه ای قرمز ، قهوه ای تیره - رنگ خاکه:زرد - پاراژنز :لیمونیت ، هماتیت و غیره - منشا تشکیل : ثانوی - شکل بلورها:ناشناخته - محل پیدایش: روسیه - درآب می جوشد و ازهم می پاشد - نام آن ازنام شیمیست J S Delvaux de Feuffe گرفته شده است - سختی : 2 5 - چگالی :1 85 - 2 - نامهای دیگر این کانی : Borickite
delvauxite|borickite|borickite
دل وکسیت
ترکیب شیمیایی :Fe2 3+[(OH)3|P04] 3 ، 5 ، H2O
درصد مواد:Fe2O349 79% P2O522 13% H2O28 08%
سیستم تبلور: ناشناخته
رده بندی: فسفات
رخ: ندارد
جلا:شیشه ای ، چرب
شکستگی: صدفی
شفافیت: غیرشفاف
اشکال ظاهری : کنکرسیون ، استالاگتیتی ، پوسته ای یا قشری ، توده ای نودولار
ژیزمان : تقریباْ کمیاب ; بلژیک ، چک و اسلواکی ، آلمان ، اطریش و روسیه
خواص شیمیایی : درآب می جوشد و ازهم می پاشد
رنگ کانی : قهوه ای ، زرد قهوه ای ، قهوه ای قرمز ، قهوه ای تیره
رنگ خاکه:زرد
پاراژنز :لیمونیت ، هماتیت و غیره
منشا تشکیل : ثانوی
شکل بلورها:ناشناخته
محل پیدایش: روسیه
درآب می جوشد و ازهم می پاشد
نام آن ازنام شیمیست J S Delvaux de Feuffe گرفته شده است
سختی : 2 5
چگالی :1 85 - 2
نامهای دیگر این کانی : Borickite
delvauxite
دلتا ، دلتا(در بعضی کشورها به جای آب دوره آبیاری بکار می رود ، دلتا
نهشته رسوبی ، عموما مثلثی یا بادبزنی شکل می باشد که این نهشته در محل ورودی یک رودخانه به حجم آبی ساکن شکل می گیرد چنانچه سرعت رود کم شود توانایی حمل و نقل ناگهان کاهش می یابد و بار رسوبی در آب های دور از ساحل به شکل دلتا نهشته می شود ، دلتا نهشته رسوبی
delta
دماسنج خشک ، میزان الحراره خشک
dry bulb thermometer
دمانتوئید ، لعل سبز - رده بندی:سیلیکات - جلا: الماسی - شفافیت: شفاف - رنگ: سبز روشن تا تیره - سختی: 7- 5/6 - وزن مخصوص: 84/3 - شاخص شکست: 888/1 - ژیزمان : کمیاب ; روسیه (اورال) ، چک و اسلواکی ، آلمان شرقی (ساکس) ، ایتالیا ، تانزانیا و زئیر - خواص شیمیایی : گاه حاوی Ti می باشد (Schorlomite) - ترکیب شیمیایی متغیر ، برای ایزومورف های مرتبه بالای آن عناصر Mg ، Fe ، Ca ، Al ، V ، Cr ، Zr ، Ti ، Mn ، Y در کانیها به صورت اولیه یافت می شوند - رنگ کانی : سبز زیبا - منشا تشکیل :ماگمای اولترابازیک ، آبرفتها - شکل بلورها: ورقه ها و لایه های بلند و خطوط موازی آشکار - کاربرد : به عنوان سنگ ظریف در تزئینات به کار می رود - محل پیدایش: ایتالیا - خواص فیزیکی و شیمیایی دمانتوئید شبیه گرونا و آندرادیت است - نام آن از جلای الماسی شدیدش گرفته شده است دمانتوئید نام دیگر آندرادیت سبز رنگ است
demantoid|schorlomite|schorlomite
دمانتوئید ، لعل سبز
رده بندی:سیلیکات
جلا: الماسی
شفافیت: شفاف
رنگ: سبز روشن تا تیره
سختی: 7- 5/6
وزن مخصوص: 84/3
شاخص شکست: 888/1
ژیزمان : کمیاب ; روسیه (اورال) ، چک و اسلواکی ، آلمان شرقی (ساکس) ، ایتالیا ، تانزانیا و زئیر
خواص شیمیایی : گاه حاوی Ti می باشد (Schorlomite)
ترکیب شیمیایی متغیر ، برای ایزومورف های مرتبه بالای آن عناصر Mg ، Fe ، Ca ، Al ، V ، Cr ، Zr ، Ti ، Mn ، Y در کانیها به صورت اولیه یافت می شوند
رنگ کانی : سبز زیبا
منشا تشکیل :ماگمای اولترابازیک ، آبرفتها
شکل بلورها: ورقه ها و لایه های بلند و خطوط موازی آشکار
کاربرد : به عنوان سنگ ظریف در تزئینات به کار می رود
محل پیدایش: ایتالیا
خواص فیزیکی و شیمیایی دمانتوئید شبیه گرونا و آندرادیت است
نام آن از جلای الماسی شدیدش گرفته شده است دمانتوئید نام دیگر آندرادیت سبز رنگ است
demantoid
دمای تفکیک یک نقطه دمایی که در آن تفکیک خاصی احتمالاً رخ می دهد – در حقیقت ، معمولاً دامنه ای از دما است که مدیون تنوع در ترکیب و فشار است و ممکن است فقط به دمایی اشاره داشته باشد که در آن آهنگ یک تفکیک تحت شرایط مقرر شده قابل ملاحظه گردد
dissociation temperature
دمبل دو ناحیه خشکی که توسط یک خشکراه نسبتاً باریک ماسه ای بهم متصل می شوند که هرگز پائین تر از اثر مد در هر بخشی از طول خود نیست و بلند ترین نقاط آن بالاتر از سطح دریا یا بخشی از خشکراه می باشد ( اسکوفیلد 1920 )مترادف :dumbbell island
dumbbell|dumbbell island|dumbbell island
دمخا واژه رایج در الجزایر ماسیف تلماسه ای بادامی شکل
demkha
دمشقی به یک بافت درهم آمیخته شده گویند که در بعضی از شیشه های آتشفشانی مشاهده می شود و شبیه نشانه هایی بر روی تیغه های شمشیر دمشقی می باشد
damascened
دمولون(دستگاهی برای تعیین مقدار ازت آمونیاکی سرد)
demolon
دمیکیت
ترکیب شیمیایی :Cu3As
سیستم تبلور: دوشکلی ، کوبیک (مکعبی) ، هگزاگونال
رده بندی: آرسنیات
رخ:ندارد
جلا:فلزی
شفافیت: کدر(اپاک)
سختی : 3 - 3 5
چگالی : 7 2 - 8 1
نوع سختی: شکننده
اشکال ظاهری:توده ای ، دانه ای
ژیزمان:کمیاب ; آلمان شرقی ، فرانسه ، چک و اسلواکی ، شیلی و ایران
خواص شیمیایی:محلول در HNO3
رنگ کانی : سفید قلعی ، سبز تند ، زرد ، قهوه ای
رنگ خاکه: سیاه
تشابه کانی شناسی : نقره
پاراژنز :کویور ، نقره
منشا تشکیل : هیدروترمال
شکل بلورها: ناشناخته
محل پیدایش: چک اسلواکی
نام آن از اسم یک کانی شناس شیلیائی به نام Domeyko گرفته شده است ، دمیکیت - ترکیب شیمیایی :Cu3As - سیستم تبلور: دوشکلی ، هگزاگونال - رده بندی: آرسنیات - رخ:ندارد - جلا:فلزی - شفافیت: کدر(اپاک) - سختی : 3 - 3 5 - چگالی : 7 2 - 8 1 - نوع سختی: شکننده - اشکال ظاهری:توده ای ، دانه ای - ژیزمان:کمیاب ; آلمان شرقی ، شیلی و ایران - خواص شیمیایی:محلول در HNO3 - رنگ کانی : سفید قلعی ، قهوه ای - رنگ خاکه: سیاه - تشابه کانی شناسی : نقره - پاراژنز :کویور ، نقره - منشا تشکیل : هیدروترمال - شکل بلورها: ناشناخته - محل پیدایش: چک اسلواکی - نام آن از اسم یک کانی شناس شیلیائی به نام Domeyko گرفته شده است
domeykite
دنباله های کشیدگی
drawing tail
دندان درآوری ، وضع تعداد دندانهای جانور ، ساختمان دندانها
dentition
دندانپزشکی
dentistry
دندانچه داری ، تضریس ، دندانه ای حالت دندانچه یا دندانه داری همچنین سری ساختارهای کوچک دندان مانند مثلاً دندانچه های روی حواشی جلویی و عقبی صدف یک اوستراکود سیترید را گویند
denticulation
دندانه ای ، دندانچه الف) یک ساختار خارمانند ، سوزنی مانند یا اره دندانه ای ماننداز عناصر یا بخش های کونودونت مرکب و صفحه ای شکل را گویند که شبیه یک تیزی یا منقار اما کوچکتر از آن می باشد ب) یکی از پشته های کوچک تیز بیرون زده ای را گویند که با تونشین یا فرورفتگی های دندانی مکمل خود بطور متناوب در امتداد حاشیه اصلی یا خط لولای هر دو کفه یک براکیوپود قرار دارد ج) یک دندانچه کوچک اصلی یا ثانویه بر روی لبه خط درزی شعاع صفحه قطعه ای یک سخت پوست مژکپای را گویند که برای مقاوم کردن مفصل بندی صفحات عمل می کند یک زائده کوچک و ظریف خارمانند یا دندانی شکل بر روی لاک یک استراکود را گویند د) در مهره داران ، یک فلس کوچک دندان مانند و همچنین ساختار کوچک دندان مانند متصل به تیغه های آبششی را گویند
denticle
دندانه دار
dentate
ده پاییان الف) هر eumalacostracean متعلق به راسته ده پاییان که توسط حضور 5 جفت شاخه / اندام دستی تک شاخه در پشت maxillipeede تشخیص داده می شوند گستردگی زمانی : پرمین تا عهد حاضرب ) یک نام ابتدایی برای یک coleiod
decapoda
دهانه رود ، برون‌ گستری ، خروج‌ ازتنگنا ، دهانگاه‌ ، مخرج‌ ، برون‌ ریزگاه‌الف) برون ریزی رو به جلوی یک رودخانه ، مانند برون ریزی یک ریزدانه به درون جریان اصلی ب )دهانه یک رود یا کانالمترادف : مصب رودخانهریشه کلمه : فرانسوی : debouchement
debouchment|debouchure|debouchure
دهانه ریزشی
drop manhole
دو بانده
تلفن همراهی که قابلیت کار با دو باند بسامدی مختلف را دارد مثلاً GSM1800 و GSM900 در اروپا و یا GSM1900 و GSM850 در آمریکا این قابلیت هنگامی کارآیی دارد که شما از یک منطقه با یک نوع باند بسامدی به منطقه ای دیگر با یک نوع باند بسامدی دیگر می روید همچنین تلفن هایی با قابلیت پشتیبانی سه باند بسامدی هم وجود دارد ، دو بانده تلفن همراهی که قابلیت کار با دو باند بسامدی مختلف را دارد مثلاً GSM1800 و GSM900 در اروپا و یا GSM1900 و GSM850 در آمریکا این قابلیت هنگامی کارآیی دارد که شما از یک منطقه با یک نوع باند بسامدی به منطقه ای دیگر با یک نوع باند بسامدی دیگر می روید همچنین تلفن هایی با قابلیت پشتیبانی سه باند بسامدی هم وجود دارد
dual band
دو حالته
دستگاه گوشی همراهی که دارای این قابلیت می تواند هم در شبکه های رقومی (Digital) و هم در شبکه های قیاسی (Analog) کار کند ، دو حالته دستگاه گوشی همراهی که دارای این قابلیت می تواند هم در شبکه های رقومی (Digital) و هم در شبکه های قیاسی (Analog) کار کند
dual mode
دو حفره ای (bivesiculate)
disaccate|bivesiculate|bivesiculate
دو دوازده وجهی
didodecahedron
دو شاخه ای به یک بازوی لاله وش گویند که به دو شاخه تقسیم شده است ممکن است مساوی یا نامساوی با هم باشند ( ایزوتوموس و هتروتوموس )
dichotomous
دو گوشه ای دو عضوی (Diad) vestibulate دهلیزدار ، دالان دار دارا یا مشابه یک دهلیز یا دالان
digonal|diad|diad
دو گوه ای شکل بلوری بسته که از دو اسفنویید ساخته شده است که در آن دو وجه اسفنویید بالایی با وجوه اسفنویید پائینی در تناوب هستند صفت : disphenoidal مترادف : Bisphenoid
disphenoid|bisphenoid|bisphenoid
دو مثلثی به یک شکل متقارن 8 وجهی گویند که زوایای متناوب آن برابر می باشند چنین شکلی خصوصیات اشکال بلوری خاصی در سیستم هگزاگونال می باشد
ditrigonal
دو مخروطی به یک صدف رادیولارین گویند که توسط جوش خوردگی قاعده های دو مخروط که در یک محور مخالف هم قرار گرفتند ، تشکیل شده است (1954)
diploconical
دو مرکزیبه کورالیتی که بوسیله پولیپی ساخته شده که یک شرایط همیشگی Distomodaeal را حفظ می کنند
dicentric
دو هرم یک شکل بلوری بسته که از دو هرم تشکیل شده که بطوری منظم پشت سر هم قرار گرفته اند که به شکل تصویر آیینه ای در عرض یک سطح تقارن به نظر می رسند صفت : دو هرمیمترادف : Bipyramid دو هرمی
dipyramid|bipyramid|bipyramid
دو هرمی دارای تقارن دو هرمی
dipyramidal
دو هرمی دو چهارگوش یک شکل بلوری که یک دو هرمی با 16 وجه است که در آن هر مقطع عمود بر محور 4 تایی دو تتراگونال می باشد ضریب های آن ( hkl ) با تقارن 2/m 2/m 4/m می باشد
ditetragonal dipyramid|dipyramid|dipyramid
دو هرمی دوشش گوش یک شکل بلوری دو هرمی 24 وجهی که در آن ، هر بخش ، عمود بر محور منشور ، دو هگزاگونال می باشد ضریب های این شکل (hkl ) و تقارن آن 2/m 2/m 6/m می باشد
dihexagonal dipyramid|dipyramid|dipyramid
دوازده وجهی ، دوازده‌ سط‌حی‌ یک شکل بلوری با 12 وجه که یا پنچ ضلعی یا لوزی می باشد اگر لوزی باشد ، وجوه برابر می باشند ولی اگر پنج ضلعی باشد ، وجوه منظم نیستند هر وجه موازی با یک محور بلورشناسی است وبا دو محور دیگر برخورد کرده و آنها را قطع می کندنیز ببینید : پیریت وجهی (pyritohedron) – دوازده وجهی لوزی
dodecahedron
دوام ، پایایی ، مداومت ، ماندگاری
durability
دوام ، مدت الف) بازه زمانی که در آن یک جریان کشندی در مرحله مد یا جزر است و از میانه آب ساکن تخمین زده می شود ب) بازه زمانی از جزر تا مد (کشند نزولی) یا از مد تا جزر (کشند صعودی)
duration
دوتایی به یک محور تقارن گویند که نیازمند یک چرخش 180 درجه برای تکرار ظهور بلور می باشدنیز نوشته می شود :Dyadمقایسه شود با : سه تایی مترادف : دیاگونال
diad|dyad|dyad
دوجداره ، لایه درونی در استراکودها یک دوتایی شدن یا چین خوردگی مثلاً بخش دیستال لاک یک استراکود که به سمت درون کف به دور حاشیه آزاد چین خورده تا تشکیل یک دولاشدگی لاملا(تیغه نازک) را بدهد (اگر جوش خورده باشد ، مجراهای منفذی شعاعی می توانند دیده شوند که از حاشیه داخلی به خارجی گسترده می شوند در غیر اینصورت ، یک حفره یا دهلیز حاضر می باشد ، خصوصاً در نواحی شکمی و خلفی نیز ببینید: skeletal duplicature
duplicature|skeletal duplicature|skeletal duplicature
دودکانت در سیستم بلوری هگزاگونال ، یکی از 12 تقسیم بخش فضایی که توسط 4 محور مرجع ساخته شده است
dodecant
دودکش الماس دار ، دودکش پیپ
diamond pipe
دور از مبداء ، انتهایی ، مربوط به قسمتهایی از ضمائم برخی موجودات که در فاصله زیادی از بدن قرار دارند
distal
دور سالیک در رده بندی CIPW سنگ های آذرین ، آن سنگ هایی را گویند که در آنها نسبت ماده خمیره به درشت بلور ها کمتر از 3 به 5 ولی بزرگ تر از 1 به 7 است استفاده نادری دارد مقایسه شود با :Sempatic – Persemic
dorsalic
دورباکیت یک سنگ آذرین درونی که عمدتاً از فلدسپات آلکالی ، بیوتیت و هورنبلند به همراه مقادیر کمتر پلاژیوکلاز و کانی های فرعی کوارتز ، آپاتیت ، اسفن ، زیرکن و اکسیدهای اوپاک ساخته شده است یک سینیت هورنبلند ـ بیوتیتی تیره رنگ درشت بلورهای ارتوکلاز تشکیل دوقلوی کارلسباد را در خمیره ای که اساساً از تجمع فلس های بیوتیت و ارتوکلاز است را می دهند (جانسن 1939) نام این سنگ از دورباخ در جنگل سیاه در آلمان گرفته شده است استفاده آن توصیه نمی شود
durbachite
دورمان
dormant
دورنگی ، دو رنگ نمایی
dichroism
دوره حفاری
digging cycle
دوره ی رانه اصطلاحی که سابقاً برای اشاره به آشکوب پلیستوسن استفاده می شد نیز ببینید Drift epoch آشکوب یخرفت
drift period|drift epoch|drift epoch
دوروکلاریت یک میکرولیتوتیپ زغال سنگی که حداقل حاوی 5% از ویترینیت ، اکسینیت یا ایترتینیت می باشد و مقدار ویترینیت آن از اینرتینیت و اکسینیت بیشتر است این یک نوع تری ماسریت است و به لحاظ ترکیب حد واسط بین کلاریت و دوریت است ولی به کلاریت نزدیکتر می باشد مقایسه شود با: کلارودوریت
duroclarite
دوروویترن یک لیتوتیپ زغال سنگی حد واسط بین ویترن و دورن که بطور عمده ویترن است مقایسه شود با: ویترودورن
durovitrain
دوریدها
durids
دورینیت ماسرال (سازه های آلی) اصلی دورن (بر طبق رده بندی استوپز) این اصطلاح دیگر استفاده معمولی ندارد
durinite
دورئیت یک گدازه آندزیتی که حاوی تقریباً مقادیر برابر پتاسیم و سدیم است معادل بیرونی مانژریت (1967) این نام از روی نام Mont Dore در Auvergne فرانسه توسط lacroix در سال 1923 برای تراکی آندزیت اولیوین دار پیشنهاد شد این استفاده توصیه نمی شود
doreite
دوز ، دوز مقدار ماده ای که در بدن جذب می گردد
dose
دوزادی به کانساری گویند که به لحاظ منشا ، نیمی همزاد و نیمی دیر زاد است ( لاورینگ 1963)
diplogenetic
دوزایشی تشکیل یک کانسار توسط فرآیند های نیمه همزادی و نیمه دیر زا د ، به طوری که بعضی سازند های کانی به طور اولیه و تعدادی دیگر اضافه شده می باشند یک مثال برای این مورد فلوریت است که توسط افزوده شدن یون های فلورید جانشین سنگ آهک می گردد
diplogenesis
دوشش گوش به یک شکل تقاربی 12 ضلعی گویند که زاویه های متناوب آن برابر هستند چنین شکلی در بلورهای سیستم هگزاگونال رایج می باشد
dihexagonal
دوشکلی ، اختلاف ، مغایرت
dimorphism
دوشیزه‌ ، دختر خانم‌ ، لک‌ لک‌ اصطلاحی که در آلپ فرانسه برای یک دودکش جن استفاده می شود که یک تخته سنگ بزرگ در رأس آن قرار گرفته است خصوصاً آنکه ماحصل هوازدگی برش آتشفشانی یا تیل یخچالی است ریشه کلمه: فرانسوی “بانوی جوان” تلفظ: دو ـ موا ـ زل
demoiselle
دوفتیت یک کانی ارترومبیک با ترکیب شیمیایی: Pb Cu (AsO4)(OH)
duftite
دوقلوی دگرشکلی یک دوقلویی (ماکل) بلوری که توسط لغزش حاصل می آید و همان تغییر شکل درون بلور قبلی می باشد مترادف: دوقلوی لغزشی دوقلوی مکانیکی
deformation twin
دوقلویی دگرشکلی در یک بلور به دوقلویی که در نتیجه لغزش حاصل آید می گویند مترادف: دوقلویی ثانویه
deformation twinning
دوکریستالین اصطلاحی ( که در حال حاضر منسوخ است ) و توسط کراس و همکاران (1906) برای سنگ های پورفیریتیکی که به طور غالب بلورین می باشند پیشنهاد شده و نسبت بلور ها به شیشه کمتر از 7:1 ولی بزرگ تر از 5: 3 می باشد
docrystalline
دولارنیت ، یک ماسه دولومیتی تحکیم یافته یک سنگ دولومیتی که به طور غالب از ذرات دولومیت آواری در اندازه ماسه ساخته شده است ( فولک 1959)
dolarenite|dolomite|dolomite
دولپه ای یک نهاندانه که دانه های آن حاوی یک رویان با دو برگ رویانی می باشد چنین گیاهی دارای بخش های چهارتایی و پنچ تایی در گل ، شبکه رده بندی برگ و هاگ Tricolpate ، می باشد مثال هایی از این دست عبارت اند از : گل سرخ ها ( رزها ) ، خارین ها و بلوطیان – دولپه ای ها از ژوراسیک گسترده شده اند – مقایسه شود با تک لپه ایمترادف :Dicot دو لپه ای
dicotyledon|dicot|dicot
دولریت ، میکروگابروها
dolerite
دولریت الف) در ایالات متحده آمریکا ، مترادفی برای دیابازب) در کاربرد انگلیسی اصطلاح ارجح برای سنگی که در آمریکا دیاباز خوانده می شود ریشه کلمه : یونانی گول زننده یا فریبکار به خاطر خصوصیت ریز دانه سنگ که تشخیص آن را به طور ماکروسکوپی مشکل می سازد مقایسه شود با : دیوریت ، زمینه سنگ
dollerite
دولستون سنگ رسوبی که در اثر ته نشست از آب دریا تشکیل شده است و عمدتا از دولومیت ( کربنات کلسیم – منیزیم ) تشکیل شده است
dolstone
دولومیت
dolostone
دولومیت - یکی از کانیهای رایج سنگ ساز ، CaMg(CO3)2 ، که سفید ، بی رنگ یا زرد کم رنگ ، قهوه ای ، صورتی یا خاکستری است ممکن است بخشی از منیزیم با آهن فروس یا گاهی اوقات منگنزجایگزین شود دولومیت در لایه های گسترده به صورت سنگ دولومیت یافت می شود - فرمول شیمیایی: CaMg(CO3)2 - گروه کانی شناسی (شیمیایی): کربنات - رنگ:بیرنگ ، سفید ، زرد ، خاکستری ، قهوه ای و سیاه - جلا:شیشه ای - سیستم تبلور:تریگونال - کلیواژ: در سه جهت کامل - شکستگی :صدفی - سختی: 3 5-4 - رنگ خاکه:سفید - وزن مخصوص : 2 86 - کانیهای همراه: کلسیت ، سولفید فلئوریت ، کوارتز و گاه طلا - شرایط تشکیل: دلومیت یک کانی سنگساز در سنگهای رسوبی است که بصورت لایه های ضخیم یافت میشود و گاه تا چندین متر ضخامت دارد این کانی در بسیاری از نقاط جهان مشاهده میشود این کانی در سطح زمین تشکیل نمیشود دولومیت علاوه بر محیطهای رسوبی ، در مرمرهای دگرگونی و رگه های هیدروترمال یافت می شود
dolomite|dolomites|dolomites
دولومیت ، دولومیت
یکی از کانیهای رایج سنگ ساز ، CaMg(CO3)2 ، که سفید ، بی رنگ یا زرد کم رنگ ، قهوه ای ، صورتی یا خاکستری است ممکن است بخشی از منیزیم با آهن فروس یا گاهی اوقات منگنزجایگزین شود دولومیت در لایه های گسترده به صورت سنگ دولومیت یافت می شود
فرمول شیمیایی: CaMg(CO3)2
گروه کانی شناسی (شیمیایی): کربنات
رنگ:بیرنگ ، سفید ، زرد ، خاکستری ، قهوه ای و سیاه
جلا:شیشه ای
سیستم تبلور:تریگونال
کلیواژ: در سه جهت کامل
شکستگی :صدفی
سختی: 3 5-4
رنگ خاکه:سفید
وزن مخصوص : 2 86
کانیهای همراه: کلسیت ، سولفید فلئوریت ، کوارتز و گاه طلا
شرایط تشکیل: دلومیت یک کانی سنگساز در سنگهای رسوبی است که بصورت لایه های ضخیم یافت میشود و گاه تا چندین متر ضخامت دارد این کانی در بسیاری از نقاط جهان مشاهده میشود این کانی در سطح زمین تشکیل نمیشود دولومیت علاوه بر محیطهای رسوبی ، در مرمرهای دگرگونی و رگه های هیدروترمال یافت می شود
dolomite
دولومیت اسپاریتی یک بلور اسپاریمقایسه شود با : کالک اسپاریت
dolosparite|dolomite|dolomite
دولومیت اصطلاحی که توسط گرابو (1924) برای یک سنگ دولومیتی پیشنهاد داده شد مترادف : دولومیلیت
dolomith
دولومیت آواری یک سنگ دولومیتی که غالباً از قطعات دولومیت آواری در اندازه سیلت و یا رس ساخته شده است ( فولک 1959) یک گل دولومیتی تحکیم یافته – معمولاً در توالی های تبخیری با دولومیت های چگال اولیه به طور میان لایه ای قرار گرفته اند مقایسه شود با : دولوسیلتیت
dololutite|dolomite|dolomite
دولومیت ریخت اصطلاحی که توسط ارلند و همکاران (1947) برای توصیف باقیمانده غیر محلول استفاده شده در جانشینی یا دگر سانی دولومیت یا کلسیت بوسیله کانی حل نشدنی که یک حفره دولومیتی را پر می کند و شکل بلوری کانی حل شدنی تصور می شود ، تشخیص داده می شود این عمل ، قالب دولومیت را جایگزین می کند ، مانند آنچه کلود و همکاران (1943) استفاده کردند
dolomorphic
دولومیت زداییفرآیندی که حاصل از دگرگونی است که در آن بخشی یا تمام منیزیم در یک دولومیت یا سنگ آهک دولومیتی برای تشکیل اکسیدها و هیدروکسید های منیزیم و سیلیکاتهای منیزیم ( مثلاً بروکیت و مورستریت ) استفاده می شود ومنجر به یک غنی شدگی از کلسیت می گردد (تیل 1903) این اصطلاح اولین بار توسط مورلومت (1847) برای جانشینی دولومیت توسط کلسیت در حین دیاژنز یا هوازدگی شیمیایی استفاده شد
dedolomitization
دولومیت شن دانه ای دولومیتی که به طور غالب از ذرات دولومیت آواری بزرگ تر از اندازه ماسه ساخته شده است ( فولک 1959) یک گراول دولومیتی تحکیم یافته
dolorudite|dolomite|dolomite
دولومیت مرده یک فرآورده مقاوم CaO MgO که بوسیله تکلیس دلومیت یا سنگ آهک دولومیتی تولید شده است
dead–burned dolomite|dolomite|dolomite
دولومیتی الف ) دولومیت دار یا حاوی دولومیت ، به ویژه به سنگی گفته می شود که 5 تا 50 درصد کانی دولومیت به شکل سیمان و یا دانه یا بلور داشته باشد ب) حاوی منیزیم مثلاً آهک دولومیتی حاوی 30 تا 50 درصد منیزیم است
dolomitic
دولومیتی شدن
dolomitisation
دولومیتی شدن
تبدیل کلسیت به دولومیت بر اثر ورود mg به محیط ، دولومیتی شدن تبدیل کلسیت به دولومیت بر اثر ورود mg به محیط
dolomitization
دولومیتی شدن فرآیندی که بوسیله آن سنگ آهک به طور کامل یا بخشی به سنگ دولومیت یا سنگ آهک دولومیتی ( توسط جانشینی کربنات کلسیم اولیه ( کلسیت ) با کربنات منیزیم ( کانی دولومیت) تبدیل می شود و معمولاً بوسیله عمل آب حاوی منیزیم جانشین ( آب دریا و یا آب شخانه ای نفوذی) صورت می گیرد دولومیتی شدن ممکن است به طور هم زمان یا با اختلاف کمی بعد از ته نشیتی سنگ آهک یا در حین سنگی شدن در مرحله ای دیرتر رخ دهد مترادف : Dolomitization
doloimization|dolomitization|dolomitization
دولومیتیت اصطلاحی که توسط کای (1951) برای سنگی استفاده شد که از کانی دولومیت ساخته شده است – یک دولوستون یا دولومیت سنگ
dolomitite
دولومیلیت ، دولومیت
dolomilith
دومورتیریت
Dumortierite
دومورتیریت کوارتز یک نوع کوارتز بلورین آبی رنگ ، مات و توده ای که توسط بلورهای میان رشدی دیومورتیریت رنگی شده است
dumortierite–quartz|dumortierite|dumortierite|quartz
دومیت ، یک تراکیت دگرسان شده پورفیری بیوتیت اولیگوکلاز که حاوی تریدیمیت در یک ماده زمینه ای می باشد این تراکیت از روی گنبدPuy در حوزه Auvergne فرانسه نام گذاری شده است کاربرد آن توصیه نمی شود
domite
دومین مرحله رشدی در عنکبوتیان راسته Acarida
deutonymph
دونات نان‌ کماجی‌ ، نان شیرینی گردومانندحلقه الف) یک پشته کوچک مدور و بسته با منشأ یخچالی ( گراونورو کولین 1959)ب) دونات سنگی (rock doughnut)
doughnut
دونیت
سنگی آذرین درونی با ترکیب اولترامافیک با بلورهای درشت و بافت فانریتیک است اولیوین بیش از 90 درصد همراه با پیروکسن و کرومیت در آن وجود دارد به ندرت با سنگهای قاره ای یافت می شود و معمولا در سکانسهای افیولیتی ، زونهای فرورانش و محلهای برخورد جزایر قوسی مشاهده می شوند ، دونیت - سنگی آذرین درونی با ترکیب اولترامافیک با بلورهای درشت و بافت فانریتیک است اولیوین بیش از 90 درصد همراه با پیروکسن و کرومیت در آن وجود دارد به ندرت با سنگهای قاره ای یافت می شود و معمولا در سکانسهای افیولیتی
dunite
دونين
Devonian
دونین ، دوره دونین ، متعلق به دوران پالئوزوئیک ، 354 تا 417 میلیون سال پیش
این نام برگرفته است از ایالت دون شایر انگلستان که در آن سنگهایی به این سن برای نخستین بار یافت شده اند ، 354 تا 417 میلیون سال پیش این نام برگرفته است از ایالت دون شایر انگلستان که در آن سنگهایی به این سن برای نخستین بار یافت شده اند
devonian
دویلین - ترکیب شیمیایی :CaCu4[(OH)6|(SO4)2] 3H2O - درصد مواد:CaO8 73% CuO49 53% SO324 92% H2O16 82% - سیستم تبلور: مونوکلینیک - رده بندی: سولفات - رخ: کامل ، مطابق با /001/ - جلا:شیشه ای ، صدفی - شفافیت: شفاف - اشکال ظاهری : بلوری ، آگرگاتهای گل رز - ژیزمان : تقریباْ کمیاب ; انگلیس ، چک و اسلواکی ، روسیه ، اطریش و امریکا - خواص شیمیایی : محلول در اسیدنیتریک ولی درآب و SO4H2 غلیظ نامحلول است - رنگ کانی : سبزسیر ، سبززمردی تا آبی مایل به سبز - رنگ خاکه:سبزروشن - پاراژنز :ژیپس ، آزوریت ، مالاکیت - منشا تشکیل : ثانوی - شکل بلورها:پهن و کوتاه - محل پیدایش: چک و اسلواکی - محلول در اسیدنیتریک ولی درآب و SO4H2 غلیظ نامحلول است - نام آن ازنام شیمیست فرانسوی St c Deville گرفته شده است - سختی : 2 5 - چگالی :3 1
devilline|herrengrundite|herrengrundite
دویلین
ترکیب شیمیایی :CaCu4[(OH)6|(SO4)2] 3H2O
درصد مواد:CaO8 73% CuO49 53% SO324 92% H2O16 82%
سیستم تبلور: مونوکلینیک
رده بندی: سولفات
رخ: کامل ، مطابق با /001/
جلا:شیشه ای ، صدفی
شفافیت: شفاف
اشکال ظاهری : بلوری ، آگرگاتهای گل رز
ژیزمان : تقریباْ کمیاب ; انگلیس ، چک و اسلواکی ، روسیه ، اطریش و امریکا
خواص شیمیایی : محلول در اسیدنیتریک ولی درآب و SO4H2 غلیظ نامحلول است
رنگ کانی : سبزسیر ، سبززمردی تا آبی مایل به سبز
رنگ خاکه:سبزروشن
پاراژنز :ژیپس ، آزوریت ، مالاکیت
منشا تشکیل : ثانوی
شکل بلورها:پهن و کوتاه
محل پیدایش: چک و اسلواکی
محلول در اسیدنیتریک ولی درآب و SO4H2 غلیظ نامحلول است
نام آن ازنام شیمیست فرانسوی St c Deville گرفته شده است
سختی : 2 5
چگالی :3 1
devilline
دی ، دای ، دیسپروزیم
موقعیت این عنصر در جدول تناوبی عبارت است از:
نام عنصر :Dysprosium
شماره اتمی :66
وزن اتمی :162 5
آرایش الکترونی :2-8-18-28-8-2
نوع عنصر :خانواده لانتانیدها
dy
دی اکتاهدرال
dioctahedral
دی ان اِ
dna
دی هیدرول
dihydrol
دیاباز ، دیاباز
سنگ درونی تیره رنگی که به صورت دایک یا سیل یافت می شود و عمدتا از فلدسپار ، پیروکسن ویا الیوین تشکیل شده است معادل درونی و کم عمق بازالت و گابرو می باشد ، دیاباز - سنگ درونی تیره رنگی که به صورت دایک یا سیل یافت می شود و عمدتا از فلدسپار
diabase
دیابلاستیک ، مرتبط با بافتی در سنگ دگرگونی که از اجزایی ساخته شده که به طور پیچیده ای ، در هم رشدی یافته اند و به درون هم نفوذ کرده اند و معمولاً دارای شکل میله یا عصا مانند می باشند ( بک 1903 )
diablastic
دیاپسید صفت : تعلق داشتن به جمجمه خزندگان که توسط دو دریچه گیجگاهی تشخیص داده می شود : بالایی و پائینی – اسم : به طور کلی ( غیر دقیق ) هر خزنده ای که دارای چنین جمجمه ای می باشد
diapsid
دیاپوز دوره ای که رشد حشره متوقف می شود
diapause
دیاپیر ، دیاپیر
اشکال گنبدی حاصل از حرکت رو به بالای رسوبات و مواد کم چگالی در پوسته زمین مثل گنیدهای نمکی
diapir
دیاپیر ، میان گذر یک گنبد یا چین تاقدیسی که در آن سنگ های بالایی ، توسط بهم فشرده شدن و حرکت رو به بالای مواد درونی مومسان ، گسسته و قطع شده اند میان گذر ها ( دیاپیر ها ) در چینه های رسوبی معمولاً حاوی هسته های نمکی یا شیلی می باشند نفوذی های آذرین ممکن است همچنین نشان گر ساختار میان گذری یا دیاپیری باشند نیز ببینید : دیاپیریسممترادف : گنبد نفوذی ، چین میان گذری ، چین نفوذی
diapire|diapirism|diapirism
دیاپیر اشکال گنبدی حاصل از حرکت رو به بالای رسوبات و مواد کم چگالی در پوسته زمین مثل گنیدهای نمکی
diapir|mud diapir|mud diapir
دیاتم ، آغازیان ، جلبک های میکروسکوپی تکسلولی به رنگ طلایی قهوه ایی این جلبک ها عملاً همه جا یافت می شوند از جمله آبهای دریایی ، آب شور و شیرین ، خاک
diatoms
دیاتومه
diatom
دیادوکیت - ترکیب شیمیایی :Fe2 [OH|SO4|PO4] 5 H2O - درصد مواد: Fe2O338 97% P2O517 32% SO319 53% H2O24 18% - سیستم تبلور:تری کلینیک - رده بندی: فسفات - رخ:ندارد - جلا:کدر - شفافیت: نیمه شفاف ، غیر شفاف - نوع سختی: شکننده - اشکال ظاهری:استالاکتیت ، توده ای - ژیزمان:فراوان ; آلمان شرقی ، چک اسلواکی ، اطریش ، فرانسه ، امریکا ، بلژیک و - خواص شیمیایی:حل شونده در اسیدها - رنگ کانی : زرد قهوه ای ، زرد ، سبز زرد ، سفید ، دارچینی - رنگ خاکه: خیلی روشن رنگ - تشابه کانی شناسی : بوکوسکیت - پاراژنز : دلواکزیت ، ویویانیت ، لیمونیت - منشا تشکیل : هیپرژن - شکل بلورها: ورقه ای ، میکروکریستالین ، توده ای ، بی شکل - دارای شکستگی ناصاف - نام آن در زبان یونانی diadokhos به معنای نماینده و معرف است - سختی : 3 – 4 - چگالی : 2 - 2 4
diadochite|destinezite|destinezite
دیادوکیت
ترکیب شیمیایی :Fe2 [OH|SO4|PO4] 5 H2O
درصد مواد: Fe2O338 97% P2O517 32% SO319 53% H2O24 18%
سیستم تبلور:تری کلینیک
رده بندی: فسفات
رخ:ندارد
جلا:کدر
شفافیت: نیمه شفاف ، غیر شفاف
نوع سختی: شکننده
اشکال ظاهری:استالاکتیت ، توده ای
ژیزمان:فراوان ; آلمان شرقی ، چک اسلواکی ، اطریش ، فرانسه ، امریکا ، بلژیک و
خواص شیمیایی:حل شونده در اسیدها
رنگ کانی : زرد قهوه ای ، زرد ، سبز زرد ، سفید ، دارچینی
رنگ خاکه: خیلی روشن رنگ
تشابه کانی شناسی : بوکوسکیت
پاراژنز : دلواکزیت ، ویویانیت ، لیمونیت
منشا تشکیل : هیپرژن
شکل بلورها: ورقه ای ، میکروکریستالین ، توده ای ، بی شکل
دارای شکستگی ناصاف
نام آن در زبان یونانی diadokhos به معنای نماینده و معرف است
سختی : 3 – 4
چگالی : 2 - 2 4
diadochite
دیازوتروف
diazotroph
دیاژنز ، دیاژنز
به کلیه تغییرات شیمیایی ، فیزیکی وزیست شناختی که رسوبات بعد از رسوبگذاری اولیه متحمل می شوند ، گفته می شود ، دیاژنز به کلیه تغییرات شیمیایی
diagenesis
دیاسپور ، دیاسپور
ترکیب شیمیایی :AlOOH
درصد مواد: Al2O3%84 99 H2O%15 01 با انکلوزیون Fe ، Mn ، Cr
سیستم تبلور: ارترومبیک
رده بندی:هیدروکسید
رخ:بسیار خوب ، مطابق با سطح/010/
جلا: شیشه ای ، صدفی
شکستگی: صدفی
شفافیت: شفاف ، نیمه شفاف
اشکال ظاهری : بلورهای کوچک آگرگات فلزی و تابولار ، توده ای
ژیزمان :فراوان ; بوکسیت یا شیستهای متبلور یافت می شود اطریش ، یونان ، نروژ ، سوئیس ، امریکا ، چک و اسلواکی و روسیه
خواص شیمیایی : در شعله ذوب می شود
رنگ کانی : سفید ، زرد ، قرمز ، بنفش ، خاکستری
رنگ خاکه: سفید
تفاوت با کانی های مشابه :سختی و وزن مخصوص
تشابه کانی شناسی : ژیپسیت
پاراژنز : کلسیت ، سیانیت ، کرندون
منشا تشکیل :دگرگونی ، دگرگونی مجاورتی
شکل بلورها:پهن و کوتاه ، شیاردار ، ماکله
کاربرد :جزو مواد نسوز و کانسار آلومینیوم
محل پیدایش: آمریکا
دارای لومینسانس اغلب زرد روشن ، در شعله ذوب می شود ، از کانیهای مشابه ژیپسیت است که از نظر سختی و وزن مخصوص متفاوت است ، کاربرد آن جزء مواد نسوز و کانسار آلومینیوم است
نام آن از کلمه یونانی diaspora یعنی پراکندگی اخذ شده است
سختی : 6 5 - 7
چگالی : 3 3 – 3 5 ، دیاسپور - ترکیب شیمیایی :AlOOH - درصد مواد: Al2O3%84 99 H2O%15 01 با انکلوزیون Fe ، Cr - سیستم تبلور: ارترومبیک - رده بندی:هیدروکسید - رخ:بسیار خوب ، مطابق با سطح/010/ - جلا: شیشه ای ، صدفی - شکستگی: صدفی - شفافیت: شفاف ، نیمه شفاف - اشکال ظاهری : بلورهای کوچک آگرگات فلزی و تابولار ، توده ای - ژیزمان :فراوان ; بوکسیت یا شیستهای متبلور یافت می شود اطریش ، چک و اسلواکی و روسیه - خواص شیمیایی : در شعله ذوب می شود - رنگ کانی : سفید ، خاکستری - رنگ خاکه: سفید - تفاوت با کانی های مشابه :سختی و وزن مخصوص - تشابه کانی شناسی : ژیپسیت - پاراژنز : کلسیت ، کرندون - منشا تشکیل :دگرگونی ، دگرگونی مجاورتی - شکل بلورها:پهن و کوتاه ، ماکله - کاربرد :جزو مواد نسوز و کانسار آلومینیوم - محل پیدایش: آمریکا - دارای لومینسانس اغلب زرد روشن ، کاربرد آن جزء مواد نسوز و کانسار آلومینیوم است - نام آن از کلمه یونانی diaspora یعنی پراکندگی اخذ شده است - سختی : 6 5 - 7 - چگالی : 3 3 – 3 5
diaspore
دیاستروفیسم
diastrophism
دیافوریت - ترکیب شیمیایی :Pb2Ag3Sb3S8 - درصد مواد:Pb30 48% Ag23 78% Sb26 87% S18 87% - سیستم تبلور: مونوکلینیک - رده بندی: سولفور - رخ: ندارد - جلا:فلزی - شکستگی: نامساوی - شفافیت: کدر(اپاک) - اشکال ظاهری : بلوری ، تجمع دانه ای - ژیزمان : کمیاب ; آلمان ، چک و اسلواکی ، مکزیک ، رومانی ، امریکا ، روسیه و کلمبیا - خواص شیمیایی : محلول در اسید نیتریک ، حتی با شعله شمع ذوب میشود ، با آب مقطر تمیز میشود ، ازنورمحافظت شود - رنگ کانی : خاکستری فولادی - رنگ خاکه:خاکستری فولادی - پاراژنز :بولانژریت ، گالن ، اسفالریت - منشا تشکیل : هیدروترمال - شکل بلورها: منشورهای کوتاه با شیارهای طولی ، ماکله - محل پیدایش: چک و اسلواکی - حتی با شعله شمع ذوب میشود ، ازنورمحافظت شود - نام آن از کلمه یونانی diaphoros به معنای مختلف گرفته شده است - سختی : 2 5 - چگالی :6 - نامهای دیگر این کانی : Brongniardite
diaphorite|brongniardite|brongniardite
دیافوریت
ترکیب شیمیایی :Pb2Ag3Sb3S8
درصد مواد:Pb30 48% Ag23 78% Sb26 87% S18 87%
سیستم تبلور: مونوکلینیک
رده بندی: سولفور
رخ: ندارد
جلا:فلزی
شکستگی: نامساوی
شفافیت: کدر(اپاک)
اشکال ظاهری : بلوری ، تجمع دانه ای
ژیزمان : کمیاب ; آلمان ، چک و اسلواکی ، مکزیک ، رومانی ، امریکا ، روسیه و کلمبیا
خواص شیمیایی : محلول در اسید نیتریک ، حتی با شعله شمع ذوب میشود ، با آب مقطر تمیز میشود ، ازنورمحافظت شود
رنگ کانی : خاکستری فولادی
رنگ خاکه:خاکستری فولادی
پاراژنز :بولانژریت ، گالن ، اسفالریت
منشا تشکیل : هیدروترمال
شکل بلورها: منشورهای کوتاه با شیارهای طولی ، ماکله
محل پیدایش: چک و اسلواکی
حتی با شعله شمع ذوب میشود ، ازنورمحافظت شود
نام آن از کلمه یونانی diaphoros به معنای مختلف گرفته شده است
سختی : 2 5
چگالی :6
نامهای دیگر این کانی : Brongniardite
diaphorite
دیاگرام ، نمودار ، نمایش نموداری ، گرافیک
diagram
دیالاژ ، الف) یک کلینوپیروکسن سبز تیره یا سبز چمنی یا قهوه ای ، خاکستری یا به رنگ برنز ( معمولاً یک نوع اوژیت یا دیوپسید حاوی Al ) که در تیغه ها یا توده های متورق دیده می شود و عموماً دارای جلای فلزی یا برنجی است این نوع کلینوپیروکسن در سنگهای آذرین بازی مانند گابرو یافت می شود ب) اصطلاحی که به محصولات مختلف دگرگونی ناچیز پیروکسن اطلاق می شود
diallage
دیان ، خاکهای رسی و لسی در دلتای مرکزی رودخانه نیجر
dian
دیپلودوکوس ، به معنای دایناسور دومیله ای است گیاهخوار ، طول: 27متر ، بلندی: 5متر ، وزن: 10 تا20 تن – در دوره ژوراسیک پسین ، حدود 145- 155 میلیون سال قبل می زیسته است گردنی درازبه طول 8متر و دمی بلند و شلاقی شکل به طول 14متر داشته است متعلق به راسته ساریچیا ، زیرراسته ساروپودا
diplodocus
دیدی مولیت (آنورتیت)
didymolite
دیژیتاسیون ، ساختمان انگشتی شکل ، پنجه ای
تجلی تاقدیس های خوابیده فرعی از یک تاقدیس خوابیده بزرگتر ، پنجه ای تجلی تاقدیس های خوابیده فرعی از یک تاقدیس خوابیده بزرگتر
digitation
دیسپروزیم - موقعیت این عنصر در جدول تناوبی عبارت است از: - نام عنصر :Dysprosium - شماره اتمی :66 - وزن اتمی :162 5 - آرایش الکترونی :2-8-18-28-8-2 - نوع عنصر :خانواده لانتانیدها
dy|dysprosium|dysprosium
دیستن ، سیانیت ، کیانیت
disthene
دیسک ، صفحه
در رسوب شناسی: یک شکل مشخصاً دیسکی ( صاف و کروی ) یا پهن و هموار یک ذره رسوبی ، که در رده بندی زینگ به عنوان واجد نسبت عرض به طول بزرگتر از 3/2 و نسبت ضخامت به عرض کمتر از 3/2 توصیف شده است ، صفحه در رسوب شناسی: یک شکل مشخصاً دیسکی ( صاف و کروی ) یا پهن و هموار یک ذره رسوبی
disk
دیسک سنگ
یک کوکولیت صفحه مانند با یک سپر منفرد ظاهراً بی روزن بیضی یا دایره ای و یک حاشیه ضخیم شده – مقایسه شود با : ترمالیت ، دیسک سنگ یک کوکولیت صفحه مانند با یک سپر منفرد ظاهراً بی روزن بیضی یا دایره ای و یک حاشیه ضخیم شده – مقایسه شود با : ترمالیت
discolith
دیسک وار ، دیسکوئید
صفت : دارای شکل یک دیسک مثلاً یک کورالیت تک زی مترادف :دیسکی – اسم : شی ای که چنین شکلی دارد ، دیسکوئید صفت : دارای شکل یک دیسک مثلاً یک کورالیت تک زی مترادف :دیسکی – اسم : شی ای که چنین شکلی دارد
discoid
دیسکرازیت - ترکیب شیمیایی :Ag3Sb - سیستم تبلور:ارترومبیک - رده بندی: آنتیموانور - رخ:ناقص - جلا:فلزی - شکستگی:ناصاف - سختی : 3 5 - چگالی : 9 4 – 10 - شفافیت: کدر(اپاک) - نوع سختی: شکننده - اشکال ظاهری:بلور ، آگرگات تخت دانه ای ، ورقی - ژیزمان:کمیاب ; آلمان غربی ، فرانسه ، اسپانیا ، چک و اسلواکی ، شیلی و استرالیا - خواص شیمیایی:محلول در HNO3 - رنگ کانی : سفید نقره ای با انعکاس خاکستری و قهوه ای - رنگ خاکه: سفید نقره ای - تشابه کانی شناسی : نقره ، آنتیمون - پاراژنز :نقره ، پیرارگیریت ، گالن و - منشا تشکیل : هیدروترمال - شکل بلورها: پسودوهگزاگونال - محل پیدایش: آلمان غربی - دارای شکست ناصاف است نام آن از زبان یونانی duskrasia به معنی مخلوط بد گرفته شده است - نامهای دیگر این کانی : Antimonsilver
dyscrasite|antimonsilver|antimonsilver
دیسکرازیت
ترکیب شیمیایی :Ag3Sb
سیستم تبلور:ارترومبیک
رده بندی: آنتیموانور
رخ:ناقص
جلا:فلزی
شکستگی:ناصاف
سختی : 3 5
چگالی : 9 4 – 10
شفافیت: کدر(اپاک)
نوع سختی: شکننده
اشکال ظاهری:بلور ، آگرگات تخت دانه ای ، ورقی
ژیزمان:کمیاب ; آلمان غربی ، فرانسه ، اسپانیا ، چک و اسلواکی ، شیلی و استرالیا
خواص شیمیایی:محلول در HNO3
رنگ کانی : سفید نقره ای با انعکاس خاکستری و قهوه ای
رنگ خاکه: سفید نقره ای
تشابه کانی شناسی : نقره ، آنتیمون
پاراژنز :نقره ، پیرارگیریت ، گالن و
منشا تشکیل : هیدروترمال
شکل بلورها: پسودوهگزاگونال
محل پیدایش: آلمان غربی
دارای شکست ناصاف است نام آن از زبان یونانی duskrasia به معنی مخلوط بد گرفته شده است
نامهای دیگر این کانی : Antimonsilver
dyscrasite
دیسکوسیکلینا
discocyclina
دیسیون
dition
دیکتیو استل
به سیفونو استل خرد شده که به قطعاتی تقسیم شده گفنه می شود به دو صورت دیکتیو استل از پلی استل مجزا می شود :
یک) در حالت دیکتو استل از کنار هم قرار گیری آنها یک حلقه کامل ایجاد می شود
دو) در حالت دیکتیو استل ، گزیلندارای یک فلوئم است ولی در پلی استل هر گزیلن دارای یک فلوئم می باشد ، دیکتیو استل به سیفونو استل خرد شده که به قطعاتی تقسیم شده گفنه می شود به دو صورت دیکتیو استل از پلی استل مجزا می شود : یک) در حالت دیکتو استل از کنار هم قرار گیری آنها یک حلقه کامل ایجاد می شود دو) در حالت دیکتیو استل
dictyostele
دیکتیوزامیت ، سنگواره گیاهی ( از گونه های بنیتیتال ها" گروهی از بازدانگان")
شاخص ژوراسیک _فروندپنه ، پینول هزبانی شکل و کشیده می باشد قاعده پینول ها بطور طبیعی غیر قرینه جمع شده و باقسمتی از آن به طور مایل به سطح فوقانیراشیز متصل می گردند مهمترین مشخصه ان مشبک بودن سیستم رگبرگی است ، سنگواره گیاهی ( از گونه های بنیتیتال ها" گروهی از بازدانگان") شاخص ژوراسیک _فروندپنه
dictiozamites
دیکتیوفیلوم ، سنگواره گیاهی (از گروه دیپ تری دآسه آ " dipteridacea ")
راشیز اصلی در این جنس اغلب به دو شاخ مساوی در انتها تقسیم می شود این دو شاخه در قاعده از هم دور و سپس پس از طی یک کمان دوباره در بالا به هم نزدیک می گردند پن ها منحصرا در طرفین قرار می گیرند پن ها یا به طور کامل آزاد یا در قسمتی از طول خود به هم متصل می باشند کناره های پن ها بریده شده است که بین پینول های مجاور هم زاویه ای حاده و در برخی موارد گرد شده بوجود می آید انتهای پینول ها حاده یا گرد می باشد حاشیه انها کامل یا موج دار است از نظر سیستم رگبرگی ، رگبرگ های میانی مشخص دارند که تا انتهای پینول ها ادامه دارد و سیستم رگبرگی شبکه های جانبی دارای شبکه های 5 یا 6 ضلعی کاملا مشخص است ، سنگواره گیاهی (از گروه دیپ تری دآسه آ " dipteridacea ") راشیز اصلی در این جنس اغلب به دو شاخ مساوی در انتها تقسیم می شود این دو شاخه در قاعده از هم دور و سپس پس از طی یک کمان دوباره در بالا به هم نزدیک می گردند پن ها منحصرا در طرفین قرار می گیرند پن ها یا به طور کامل آزاد یا در قسمتی از طول خود به هم متصل می باشند کناره های پن ها بریده شده است که بین پینول های مجاور هم زاویه ای حاده و در برخی موارد گرد شده بوجود می آید انتهای پینول ها حاده یا گرد می باشد حاشیه انها کامل یا موج دار است از نظر سیستم رگبرگی
dictyophillum
دیکروئیت (کوردیریت)
dichroite
دیکسی رس
dixieclay
دیمترودون ، جانوری گوشتخوار به معنای دو دندان که در دوره پرمین ، حدود 245- 280 میلیون سال قبل(قبل از پیدایش دایناسورها) می زیست طول 5/3متر ، بلندی 1متر ، وزن 250 کیلوگرم بود دیمترودون در پشتش ، زبانه بادبانی شکل بزرگی از پوست داشت که پر از رگهای خونی بود این بادبان ، خارهایی بلند و استخوانی داشت که هر یک از مهره جداگانه ای از ستون فقرات رشد کرده بودند دیمترودون دایناسور نیست بلکه نوعی پلیکوزار (اجداد پستانداران) است که خزنده پستاندار مانند هم نامیده می شود متغلق به : رورده تتراپودا ، رده سیناپسیدا ، راسته پلیکوزاریا
dimetrodon
دیمکاری
dryland farming
دیمورفودون ، به معنای دندان دوشکل ، پتروزاری با طول بال 2/1متربود این جانور دایناسور نیست اما گونه منقرض شده ای از خزندگان پرنده (پتروزارها) می باشد در دوره ژوراسیک پیشین می زیست
dimorphodon
دیناسین
dinatian
دینامکس آ [استخراج] این جسم برای انفجار در زیرآب ساخته شده وتا یک هفته میتوان آنرا زیرآب نگهداشت این جسم به شکل لولهایی که قطرشان 22تا40میلیمتر ، طولشان 200میلیمتر و وزنشان 100تا330 گرم است ساخته میشود
dynamex a|dynamex|dynamex
دینامکس آ
[استخراج] این جسم برای انفجار در زیرآب ساخته شده وتا یک هفته میتوان آنرا زیرآب نگهداشت این جسم به شکل لولهایی که قطرشان 22تا40میلیمتر ، طولشان 200میلیمتر و وزنشان 100تا330 گرم است ساخته میشود
dynamex a
دینامیک خاکها ، تکامل و تحول خاکها
dynamics soils
دینرین ، آشکوب اروپایی
تریاس پائینی ( بالای گریبافین ، زیر اسمیتین ) ، آشکوب اروپایی تریاس پائینی ( بالای گریبافین
dienerian
دینو فلاژله ها(شلاقک داران مخوف) ، تاژک داران
dinoflagellata
دینوتر
dinothere
دینوزورها
dinosauriens
دی‌هیدروژناز
dehydrogenase
دیواره تقسیم کننده
دیواری که دورافتادگی از سنگ مرجان والد را تقسیم می کند و مشترکاً توسط هر دو در حین افزایش مرجان ها تشکیل می شود این دیوار از دو لایه ساخته شده که توسط یک جام بیرونی مرکزی از هم جدا شده اند( فدوروسکی و ژول 1976 )
مقایسه شود با : تقسیم ، توزیع ، جداکننده ، دیواره تقسیم کننده دیواری که دورافتادگی از سنگ مرجان والد را تقسیم می کند و مشترکاً توسط هر دو در حین افزایش مرجان ها تشکیل می شود این دیوار از دو لایه ساخته شده که توسط یک جام بیرونی مرکزی از هم جدا شده اند( فدوروسکی و ژول 1976 ) مقایسه شود با : تقسیم
dividing wall
دیواره دایک
یک پشته ، مانند خر پشته ، که از دایکی ساخته شده است که در یک شکاف کمابیش عمودی تشکیل شده و پس از اینکه سنگ ها در هر طرف توسط فرسایش از بین رفته اند نیز در جای خود باقی مانده است مترادف : پشته دایکی ، دیواره دایک یک پشته
dike wall
دیوپتاز
فرمول شیمیایی :Cu6[Si6O18] 6H2O
درصد مواد:CuO50 48% SiO238 09% H2O11 43%
سیستم تبلور: ارترومبیک
رده بندی:سیلیکات
رخ:ضعیف ، مطابق با سطح /1011/
جلا: شیشه ای
شکستگی:صدفی ، نامنظم
شفافیت: شفاف ، نیمه شفاف
نوع سختی:ترد
اشکال ظاهری :بلوری ، آگرگاتتوده ای
ژیزمان : کمیاب ; URSS ، نامیبیا ، زئیر ، شیلی ، امریکا ، پرو ، ایران و
خواص شیمیایی : محلول در HCl و HNO3 ، رنگ آن در زیر شعله قرمز می شود
رنگ کانی : سبز زمردی ، سبز تیره
رنگ خاکه: سبز
تفاوت با کانی های مشابه : سختی ، چگالی ، فرم بلوری ، تغییر رنگ بر اثر شعله
تشابه کانی شناسی : آتاکامیت ، ائوکروئیت
پاراژنز : کلسیت ، کریزوکول ، مالاکیت ، لیمونیت و غیره
منشا تشکیل :زون اکسیداسیون
شکل بلورها:منشوری ، ایزومتریک
محل پیدایش: نامیبیا
نام آن از واژه های یونانی ازبینdia و مشاهده و دیدار opsis گرفته شده است این کانی در سال 1797 ، توسط هاوین نامگذاری شد
سختی : 5
چگالی :3 3 ، دیوپتاز - فرمول شیمیایی :Cu6[Si6O18] 6H2O - درصد مواد:CuO50 48% SiO238 09% H2O11 43% - سیستم تبلور: ارترومبیک - رده بندی:سیلیکات - رخ:ضعیف ، مطابق با سطح /1011/ - جلا: شیشه ای - شکستگی:صدفی ، نامنظم - شفافیت: شفاف ، نیمه شفاف - نوع سختی:ترد - اشکال ظاهری :بلوری ، آگرگاتتوده ای - ژیزمان : کمیاب ; URSS ، ایران و - خواص شیمیایی : محلول در HCl و HNO3 ، رنگ آن در زیر شعله قرمز می شود - رنگ کانی : سبز زمردی ، سبز تیره - رنگ خاکه: سبز - تفاوت با کانی های مشابه : سختی ، تغییر رنگ بر اثر شعله - تشابه کانی شناسی : آتاکامیت ، ائوکروئیت - پاراژنز : کلسیت ، لیمونیت و غیره - منشا تشکیل :زون اکسیداسیون - شکل بلورها:منشوری ، ایزومتریک - محل پیدایش: نامیبیا - نام آن از واژه های یونانی ازبینdia و مشاهده و دیدار opsis گرفته شده است این کانی در سال 1797 ، توسط هاوین نامگذاری شد - سختی : 5 - چگالی :3 3
dioptase
دیوپسید - فرمول شیمیایی : CaMg[Si2O6] - کانی شفاف تا تیره ای که در آن سایه هایی از سبز آبی تا سبز زرد ، قهوه ای و سیاه ، به ندرت آبی ، بنفش ، بی رنگ و سفید دیده می شود دیوپسید ، سیلیکات کلسیم منیزیم است که از ماگما متبلور می شود واژه دیوپسید ، از دو کلمه یونانی دی ، به معنای دو و اپسیس ، به معنای دید ، گرفته شده است دیوپسید ، یکی از کانیهای سنگ ساز مهم در سنگهای دگرگونی و سنگهای آذرین بازیک تا الترابازیک است این کانی ، می تواند از خود پدیده های ستاره سانی و چشم گربه ای نشان دهد دیوپسید به دو شکل یافت می شود: دیوپسید ستاره ای سیاه و دیوپسید و دیوپسید کروم دار سبز رنگ زمرد مانند دیوپسید ، عمدتا در میانمار ، روسیه و آفریقای جنوبی یافت می شود - ویژگیهای فیزیکی - رنگ: سفید ، آبی ، سبز روشن و کمرنگ تا زرد یا سبز قهوه ای - سختی: 5/5 - وزن مخصوص: 55/3- 25/3 - شاخص شکست: 67/1
diopside|dillage|dillage
دیوپسید ، دیوپسید
فرمول شیمیایی : CaMg[Si2O6]
کانی شفاف تا تیره ای که در آن سایه هایی از سبز آبی تا سبز زرد ، قهوه ای و سیاه ، به ندرت آبی ، بنفش ، بی رنگ و سفید دیده می شود دیوپسید ، سیلیکات کلسیم منیزیم است که از ماگما متبلور می شود واژه دیوپسید ، از دو کلمه یونانی دی ، به معنای دو و اپسیس ، به معنای دید ، گرفته شده است دیوپسید ، یکی از کانیهای سنگ ساز مهم در سنگهای دگرگونی و سنگهای آذرین بازیک تا الترابازیک است این کانی ، می تواند از خود پدیده های ستاره سانی و چشم گربه ای نشان دهد دیوپسید به دو شکل یافت می شود: دیوپسید ستاره ای سیاه و دیوپسید و دیوپسید کروم دار سبز رنگ زمرد مانند دیوپسید ، عمدتا در میانمار ، روسیه و آفریقای جنوبی یافت می شود
ویژگیهای فیزیکی
رنگ: سفید ، آبی ، سبز روشن و کمرنگ تا زرد یا سبز قهوه ای
سختی: 5/5
وزن مخصوص: 55/3- 25/3
شاخص شکست: 67/1
diopside
دیورهایی که از علف های ابتدایی پوشیده شده است
diorboye
دیوریت ، دیوریت
دارای ساخت دانه ای بوده که در آن آندزین یا اولیگوکلاز کلسیک کانی اصلی است و هورنبلند و بیوتیت کانیهای مافیک عمده سنگ است در این سنگها هورنبلند سبز اتومورف است ولی پلاژیوکلاز ساب اتومورف می باشند دیوریت های دارای آمفیبول زیاد هستند اما دیوریت های دارای فقط میکای سیاه ، کمیاب می باشند دیوریت های کوارتز دار ساخت دانه ای داشته ، متشکل از پلاژیوکلاز ، کوارتز و کانیهای مافیک و بطور کلی دیوریتهای کوارتزدار از گرانیت‌ها تیره رنگ‌تر هستند و هورنبلند بجای بیوتیت در این سنگها فراوان است
، دیوریت - دارای ساخت دانه ای بوده که در آن آندزین یا اولیگوکلاز کلسیک کانی اصلی است و هورنبلند و بیوتیت کانیهای مافیک عمده سنگ است در این سنگها هورنبلند سبز اتومورف است ولی پلاژیوکلاز ساب اتومورف می باشند دیوریت های دارای آمفیبول زیاد هستند اما دیوریت های دارای فقط میکای سیاه ، کوارتز و کانیهای مافیک و بطور کلی دیوریتهای کوارتزدار از گرانیت‌ها تیره رنگ‌تر هستند و هورنبلند بجای بیوتیت در این سنگها فراوان است
diorite
دیوریتهای اوربی کولار
diorite orbicular
ذخیره توسعه یافته
ذخیره ای که از سه بعد آشکار شده و برای آن ، تخمین توناژ و کیفیت صورت گرفته است کانساری که الزاماً برای عملیات استخراج و معدن کاری حاضر است – کانسار قطعی – ذخیره محاسبه شده ، ذخیره قابل مشاهده Blocked out ore –Assured mineral ، ذخیره توسعه یافته ذخیره ای که از سه بعد آشکار شده و برای آن
developed reserve
ذخیره چالابی
depression storage
ذخیره روزانه ، آب انباشتگی روزانه
روند ذخیره سازی که در آن مخزن یا دریاچه دارای یک چرخه روزانه پر و خالی شدن می باشد ، آب انباشتگی روزانه روند ذخیره سازی که در آن مخزن یا دریاچه دارای یک چرخه روزانه پر و خالی شدن می باشد
daily storage
ذخیره قطعی
آن مقدارازکانسارکه ابعادوعیاروسایرمشخصات آن باعملیات اکتشافی درسه بعدبافواصل تعیین شده توسط وزارت معادن وفلزات به کمک حفاری ونمونه گیری وآزمایشهای لازم مشخص گردد ، ذخیره قطعی آن مقدارازکانسارکه ابعادوعیاروسایرمشخصات آن باعملیات اکتشافی درسه بعدبافواصل تعیین شده توسط وزارت معادن وفلزات به کمک حفاری ونمونه گیری وآزمایشهای لازم مشخص گردد
developed ore
ذخیره مدفون ، مانداب ، ذخیره مرده ، مانداب آبگیر ، مانداب مخزن
پایین ترین بخش یک حوضچه یا مخزن که از آن تراز دیگر آب قابل استفاده نیست ، مانداب مخزن پایین ترین بخش یک حوضچه یا مخزن که از آن تراز دیگر آب قابل استفاده نیست
dead storage
ذخیره نگهداشت ، نگهداشت
detention storage
ذره آواری دولومیتی
یک سنگ آوار از یک سنگ دولومیت قدیمی همچنین یک انتراکلاست(درن آوار) که از گل دولومیتی تحکیم یافته بر روی کف دریا یا دریاچه که تکه تکه شده است ، حاصل می گردد ، ذره آواری دولومیتی یک سنگ آوار از یک سنگ دولومیت قدیمی همچنین یک انتراکلاست(درن آوار) که از گل دولومیتی تحکیم یافته بر روی کف دریا یا دریاچه که تکه تکه شده است
doloclast
ذوب ، پرتو افکن ، آتش دوتایی ، مترادفی برای میزونیت ; بالاخص اصطلاحی که برای یک نوع اسکاپولیت با سازنده های ماریالیت و میونیت در نسبت های حدود 3 به 1 و 3 به 2 ، کاربرد دارد
dipyre
ذوب افتراقی
ذوب بخشی یک سنگ ، در نتیجه اختلاف در دماهای ذوب کانی سازنده آن سنگ ، ذوب افتراقی ذوب بخشی یک سنگ
differential melting
ذوب و افشارشی زمانیکه یک سنگ از اعماق زمین به قسمتهای سطحی که فشار کمتری دارند بالا می آید ، ممکن است حتی بدون افزایش دما ذوب شود
decompression melting|melting|melting
ذوب و افشارشی
زمانیکه یک سنگ از اعماق زمین به قسمتهای سطحی که فشار کمتری دارند بالا می آید ، ممکن است حتی بدون افزایش دما ذوب شود
decompression melting
ذوب یخچالی
اصطلاحی که در انگلستان برای عقب نشینی تدریجی یک یخچال یا ورقه یخ از یک منطقه خشکی را گویند که در زمان گذشته رخ داده است (و ادامه دارد؟) مقایسه شود با: یخچال زدایی ، ذوب یخچالی اصطلاحی که در انگلستان برای عقب نشینی تدریجی یک یخچال یا ورقه یخ از یک منطقه خشکی را گویند که در زمان گذشته رخ داده است (و ادامه دارد؟) مقایسه شود با: یخچال زدایی
deglacierization
رادار دوپلر ، سیستم راداری هوایی که جابجایی دوپلر امواج رادیویی را برای تشخیص حرکت هوا در نتیجه تورنادوها و نزولات آسمانی مورد استفاده قرار می دهد بکار می رود این سیستم همچنین می تواند سرعت و جهت حرکت باران و یخ را از همان موقعی که تورنادو شکل می گیرد زودتر از رادارهای قدیمی تشخیص دهد
doppler radar
راست گرد ، پیچش در جهت راست متضاد چپ گرد
dextral
راست گردان ، راست چرخان ، راست بر
dextrogyer
راستگرد
dextr
راستگرد
موافق با حرکت عقربه های ساعت و دهانه در سمت راست ، راستگرد موافق با حرکت عقربه های ساعت و دهانه در سمت راست
dextrogyrate
راسته دم چنگالان ، از زیر رده بی بالان
diplura
راسته دندروئیدها ، شاخه ای شکل ، گراپتولیتهای دندروئید (30 جنس)
dendroidea
راسته دو بالان شامل مگس ، خرمگس ، مگس گل و پشه ها
diptera
راندزینهای قرمز متلاشی شده
defaced red rendzina
راندگی جدایی ، گسل تخت
detachment thrust
رانش گاز حل شده
انرژی درون یک حوضه نفتی که حاصل انبساط گاز آزاد شده از حالت محلول در نفت می باشد مقایسه شود با : رانش کلاهک گازی – رانش آب ، رانش گاز حل شده انرژی درون یک حوضه نفتی که حاصل انبساط گاز آزاد شده از حالت محلول در نفت می باشد مقایسه شود با : رانش کلاهک گازی – رانش آب
dissolved–gas drive
رانه سنج
دستگاهی برای تعیین میل یک لوله حفاری از حالت قائم و عمق اندازه گیری ، رانه سنج دستگاهی برای تعیین میل یک لوله حفاری از حالت قائم و عمق اندازه گیری
drift meter
رایانه رقومی
رایانه ای که با اعداد کار می کند که مستقیماً مانند اعداد در یک سیستم دو-دویی ، اعشاری یا سایر سیستم ها بیان می گردد – یک دستگاه شمارش که بر روی متغیر های مجزا یا غیر منفصل نشان داده شده توسط رقم اعداد کار می کند و حساب را بوسیله مرتب کردن رقم ها و انجام دادن عمل های حسابی اصلی مشابه با اعمال ریاضی که انسان صورت می دهد ، انجام می دهد – مقایسه شود با : رایانه آنالوگ – رایانه مختلط یا هیبرید ، رایانه رقومی رایانه ای که با اعداد کار می کند که مستقیماً مانند اعداد در یک سیستم دو-دویی
digital computer
رب النوع زمین در اساطیر یونانی
da-mater
رخ دوازده وجهی
رخ کانی موازی با وجوه دوازده وجهی ( 110 ) – مثلاً در اسفالریت
dodecahedral cleavage
رخ دوازده وجهی رخ کانی موازی با وجوه دوازده وجهی ( 110 ) – مثلاً در اسفالریت
dodecahedral cleavage|cleavage|cleavage
رخ مشخص
کانیهائی که دارای این نوع رخ هستند گاهی در جهات رخ و به صورت سطوح صاف و صیقلی میشکنند و گاهی با ایجاد سطوح ناهموار می شکنند مانند : فلدسپاتها ، آمفیبولها همچنین انواع رخ را بنگرید ، رخ مشخص کانیهائی که دارای این نوع رخ هستند گاهی در جهات رخ و به صورت سطوح صاف و صیقلی میشکنند و گاهی با ایجاد سطوح ناهموار می شکنند مانند : فلدسپاتها
distinct cleavage
رخساره درونزادی
رخساره ای که شامل تمام سنگ ها یا مواد رسوبی است که بوسیله فر آیند دیاژنز ، تجمع های کانی را تشکیل داده اند که نتیجه سازگاری با یک محیط دیاژنزی ویژه می باشد ( پاکهام و کروک 1960) یک رخساره درجه پائین ، هم خوان با مرحله اولیه دگرسانی و یک رخساره درجه بالا ، هم خوان با مرحله نهایی می باشد
diagenetic facies
رخساره درونزادی رخساره ای که شامل تمام سنگ ها یا مواد رسوبی است که بوسیله فر آیند دیاژنز ، تجمع های کانی را تشکیل داده اند که نتیجه سازگاری با یک محیط دیاژنزی ویژه می باشد ( پاکهام و کروک 1960) یک رخساره درجه پائین ، هم خوان با مرحله اولیه دگرسانی و یک رخساره درجه بالا ، هم خوان با مرحله نهایی می باشد
diagenetic facies|facies|facies|diagenetic
رخساره دگرگونی
اصطلاحی که توسط واسیویچ (1948) برای رخساره دگرگونی استفاده شد ، رخساره دگرگونی اصطلاحی که توسط واسیویچ (1948) برای رخساره دگرگونی استفاده شد
densofacies
رده بلوری در سیستم ایزومتری یا مکعبی که دارای تقارن 2/m 3 است
diploidal class
رده بلوری در سیستم ایزومتری یا مکعبی که دارای تقارن 2/m 3 است
diploidal class|diploidal|diploidal
رده دسمواسپونژیا ، گروه وسیعی از اسفنجها (390 جنس سنگواره)
demospongia
رده دو هرمی دو مثلثی رده ای از سیستم هگزاگونال که تقارن 6m2 دارد
ditrigonal dipyamidal class|ditrigonal dipyamidal|ditrigonal dipyamidal
رده دو هرمی دو مثلثی
رده ای از سیستم هگزاگونال که تقارن 6m2 دارد
ditrigonal dipyamidal class
رده دو هرمی دو6گوش رده بلوری سیستم هگزاگونال که دارای تقارن 2/m 6/m 2/mمی باشد
dihexagonal dipyramidal class|dihexagonal dipyramidal|dihexagonal dipyramidal
رده دو هرمی دو6گوش
رده بلوری سیستم هگزاگونال که دارای تقارن 2/m 6/m 2/mمی باشد
dihexagonal dipyramidal class
رده دوهرمی دو4گوش
رده بلوری در سیستم تتراگونال که دارای تقارن 4/m 2/m 2/m می باشد
ditetragonal dipyramidal class
رده دوهرمی دو4گوش رده بلوری در سیستم تتراگونال که دارای تقارن 4/m 2/m 2/m می باشد
ditetragonal dipyramidal class|ditetragonal dipyramidal|ditetragonal dipyramidal
رده شیروانی
رده بلوری در سیستم مونوکلینیک که دارای تقارن m است
مترادف : رده کلینوهدرال
domatic class
رده شیروانی رده بلوری در سیستم مونوکلینیک که دارای تقارن m است مترادف : رده کلینوهدرال
domatic class|domatic|domatic
رده هرمی دو چهارگوش
رده بلوری در سیستم تتراگونال که دارای تقارن 4mm است
ditetragonal pyramidal class
رده هرمی دو چهارگوش رده بلوری در سیستم تتراگونال که دارای تقارن 4mm است
ditetragonal pyramidal class|ditetragonal pyramidal|ditetragonal pyramidal
رده هرمی دو شش گوش رده بلوری در سیستم هگزاگونال که تقارن 6mm دارد
dihexagonal–pyramidal class|dihexagonal–pyramidal|dihexagonal–pyramidal
رده هرمی دو شش گوش
رده بلوری در سیستم هگزاگونال که تقارن 6mm دارد
dihexagonal–pyramidal class
رده هرمی دو مثلثی رده ای در طبقه بندی رمبوهدرال سیستم هگزاگونال که دارای تقارن 3m است
ditrigonal pyramidal class|ditrigonal pyramidal|ditrigonal pyramidal
رده هرمی دو مثلثی
رده ای در طبقه بندی رمبوهدرال سیستم هگزاگونال که دارای تقارن 3m است
ditrigonal pyramidal class
ردیاب ، یابنده ، کشف کننده ، موج یاب ، آشکارگر
ابزار شیمیایی یا الکتریکی خاص که برای مشخص ساختن گازهای معدن به کار می رود
وسیله ای در یک رادیومتر که حضور و شدت تشعشعات را دریافت می کند
detector
ردیاب ، یابنده ، کشف کننده ، موج یاب ، آشکارگر ابزار شیمیایی یا الکتریکی خاص که برای مشخص ساختن گازهای معدن به کار می رود وسیله ای در یک رادیومتر که حضور و شدت تشعشعات را دریافت می کند
detector|detectors|detectors
رس دیاسپوری
یک رس نسوز با مقادیر بالای آلومینا که به طور اساس از دیاسپور ساخته شده است این رس به عنوان محصول هضم رس فلنیت و سایر مواد کائولینیتی همراه تفسیر شده است (کلرو همکاران 1954) دیاسپور تجاری با کیفیت درجه یک ، حاوی بیش از 68 % آلومینا می باشد
نیز ببینید : رس Burtey ، رس دیاسپوری یک رس نسوز با مقادیر بالای آلومینا که به طور اساس از دیاسپور ساخته شده است این رس به عنوان محصول هضم رس فلنیت و سایر مواد کائولینیتی همراه تفسیر شده است (کلرو همکاران 1954) دیاسپور تجاری با کیفیت درجه یک ، حاوی بیش از 68 % آلومینا می باشد نیز ببینید : رس Burtey
diaspore clay
رس رانه ای ، رس قلوه سنگی
drift clay
رسام استوانه ای
رسامی که گرافیگهایی را بر روی سطح نمایش متصل به غلطک چرخان ترسیم میکند ، رسام استوانه ای رسامی که گرافیگهایی را بر روی سطح نمایش متصل به غلطک چرخان ترسیم میکند
drum plotter
رسهای پوششی
dekklei
رسهای مایل به آبی
dieve
رسوبات حاصله از طوفان ، واریزه
رسوبات و مواد حاصل از فرسایش و هوازدگی سنگها که در نزدیکی سنگ مادر (مانند دامنه کوه) جمع شده است
یخرفت ، نهشته یخچالی
الف)یک اصطلاح قدیمی که در زمان اوایل سده 1800 برای نهشته های سطحی گسترده ویژه ای استفاده می شد که توسط عمل عادی رودخانه ها و دریاها قابل توضیح نبودند ولی این باور در مورد آنها وجود داشت که توسط سیلاب های خارق العاده با گستردگی بسیار وسیع بوجود آمده باشند – خصوصاً توفان نوح – این نهشته ها در حال حاضر بیشتر به عنوان یخرفت شناخته می شوند
ب)یک اصطلاح کلی که در اروپای قاره ای برای نهشته های یخچالی کواترنری قدیمی یا پلیستوسن ، برای تشخیص از آبرفت های جوان تر ، استفاده می گردد – مترادف : یخرفت – مترادف : نهشته یخچالی ، واریزه رسوبات و مواد حاصل از فرسایش و هوازدگی سنگها که در نزدیکی سنگ مادر (مانند دامنه کوه) جمع شده است یخرفت ، نهشته یخچالی الف)یک اصطلاح قدیمی که در زمان اوایل سده 1800 برای نهشته های سطحی گسترده ویژه ای استفاده می شد که توسط عمل عادی رودخانه ها و دریاها قابل توضیح نبودند ولی این باور در مورد آنها وجود داشت که توسط سیلاب های خارق العاده با گستردگی بسیار وسیع بوجود آمده باشند – خصوصاً توفان نوح – این نهشته ها در حال حاضر بیشتر به عنوان یخرفت شناخته می شوند ب)یک اصطلاح کلی که در اروپای قاره ای برای نهشته های یخچالی کواترنری قدیمی یا پلیستوسن
diluvium
رشته کوه دینارید
کمربند کوهستانی که از شمال شرق ایتالیا تا یونان کشیده شده و موازی با ساحل آدریاتیک شرقی می باشد این کمربند سازنده حاشیه جنوب غرب رشته کوه آلپ می باشد ، رشته کوه دینارید کمربند کوهستانی که از شمال شرق ایتالیا تا یونان کشیده شده و موازی با ساحل آدریاتیک شرقی می باشد این کمربند سازنده حاشیه جنوب غرب رشته کوه آلپ می باشد
dinarides
رشته مته
الف) اصطلاحی که در حفاری چرخشی برای مجموعه یک گمانه لوله حفاری ، طوقه های حفاری ، سرمته حفاری و محفظه مغزه گیری ( اگر استفاده داشته باشد ) که کل حفاری در سطح متصل شده و می چرخد ، اطلاق می گردد
مترادف : ساقه حفاری
ب) اصطلاحی که در حفاری ضربه ای برای مجموعه گمانه حفاری ، ساقه حفاری ، کابل و سایر ابزار آلات گفته می شود که در سطح به میل لنگ متصل می شود – مترادف : رشته ، ساقه ( حفاری ) ، رشته مته الف) اصطلاحی که در حفاری چرخشی برای مجموعه یک گمانه لوله حفاری ، اطلاق می گردد مترادف : ساقه حفاری ب) اصطلاحی که در حفاری ضربه ای برای مجموعه گمانه حفاری
drill string
رشد ، توسعه ، بسط ، گسترش ، عمل گسترش و بسط دادن
developpment
رقمی کننده ، دیجیتالی کننده
دستگاه های تبدیل عکس به ارقام و اعداد و بالعکس ، دیجیتالی کننده دستگاه های تبدیل عکس به ارقام و اعداد و بالعکس
digitizer
رقومی ، دیجیتال
به یک نمایش مقدارهای اندازه گیری شده در واحد های مجزا و کوانتیده گویند یک سیستم رقومی ، سیستمی است که در آن اطلاعات دسته بندی می شود و به شکل یک سری از اعداد مجزا از هم ، بر خلاف یک سیستم آنالوگ ، دسته بندی می شوند ، دیجیتال به یک نمایش مقدارهای اندازه گیری شده در واحد های مجزا و کوانتیده گویند یک سیستم رقومی
digital
رقومی کردن
فرآیند تبدیل داده های آنالوگ ( مانند یک تصویر یا فیلم عکاسی ) به داده های عددی را گویند ، رقومی کردن فرآیند تبدیل داده های آنالوگ ( مانند یک تصویر یا فیلم عکاسی ) به داده های عددی را گویند
digitization
رقومی کردن
نمونه برداری کردن از یک تابع پیوسته در فواصل زمانی مجزا و ثبت و ضبط کردن مقدار ها به عنوان یک توالی از اعداد ، رقومی کردن نمونه برداری کردن از یک تابع پیوسته در فواصل زمانی مجزا و ثبت و ضبط کردن مقدار ها به عنوان یک توالی از اعداد
digitize
رقیق سازی ، محلول ، آلوده شدن کانه با دیواره در هوا بند
dilution
رقیق کردن ، ابکی کردن
پایین آوردن غلظت یک مخلوط ؛ در این مورد غلظت هر گاز خطرناک در هوای معدن بوسیله اضافه کردن هوای تازه ، ابکی کردن پایین آوردن غلظت یک مخلوط ؛ در این مورد غلظت هر گاز خطرناک در هوای معدن بوسیله اضافه کردن هوای تازه
dilute
رقیق کننده
dilutent
رکود ، استراحت گیاه
dormancy
رکورد کدگزاری شده به صورت رقومی از انعکاس طیفی یا شدت انتشار یک عارضه یا ناحیه برگزیده هر عنصر از تصویر رقومی(اشاره به عنصر تصویری یا پیکسل)م
digital image
رگبار طرح
design storm
رگه اتساعی
یک کانسار در فضای رگه ای که بوسیله بیرون زدن دیواره ها تشکیل می شود و با رگه هایی که توسط جانشینی سنگ دیواره تشکیل شده اند ، در تباین است
dilation vein
رگه اتساعی یک کانسار در فضای رگه ای که بوسیله بیرون زدن دیواره ها تشکیل می شود و با رگه هایی که توسط جانشینی سنگ دیواره تشکیل شده اند ، در تباین است
dilation vein|vein|vein
رگه اکتشافی کانسار اصلی که بر روی آن مالکیت یا حق معدن کاری استوار است مقایسه شود با : رگه ثانویه ، حق اکتشاف
discovery vein|vein|vein
رگه اکتشافی
کانسار اصلی که بر روی آن مالکیت یا حق معدن کاری استوار است
مقایسه شود با : رگه ثانویه ، حق اکتشاف
discovery vein
رگه عمیق
یک پلاسر متورم یا آبرفتی (زمین?شناسی اقتصادی) که زیر سنگ یا خاک دفن شده است تلفظ: دیپ لید ، رگه عمیق یک پلاسر متورم یا آبرفتی (زمین?شناسی اقتصادی) که زیر سنگ یا خاک دفن شده است تلفظ: دیپ لید
deep lead
رنگ تثبیتی
رنگی بر روی مواد حساس به نور ، که مستقیماً بوسیله ظهور در معرض نور شدید از یک شفافیت مثبت ، تولید می شود زمانی که در یک چارچوب خلا ، تولید می شود ، به طور کلی مقاوم مقیاس است ولی در جهت حرکت از درون یک چاپگر دارای استوانه مدور ، کشیده می شود
مترداف : اوزالید ، رنگ تثبیتی رنگی بر روی مواد حساس به نور ، کشیده می شود مترداف : اوزالید
diazo print
رنگ سنج دوبوسک
دستگاهی که به مقایسه تصویری شدت رنگ یک محلول نامشخص با شدت رنگ متغیر یک محلول استاندارد می پردازد از شدت محلول استاندارد مورد نیاز برای رسیدن به یک همتای تصویری ، غلظت نا مشخص تعیین می گردد
نیز ببینید : رنگ سنج ، رنگ سنج دوبوسک دستگاهی که به مقایسه تصویری شدت رنگ یک محلول نامشخص با شدت رنگ متغیر یک محلول استاندارد می پردازد از شدت محلول استاندارد مورد نیاز برای رسیدن به یک همتای تصویری ، غلظت نا مشخص تعیین می گردد نیز ببینید : رنگ سنج
dubosq colorimeter
رنگ نما
یک وسیله نوری که برای تحلیل رنگ های یک بلور چند رنگ استفاده می شود این دستگاه از یک لوزی کلسیتی و یک عدسی ساخته شده است ، رنگ نما یک وسیله نوری که برای تحلیل رنگ های یک بلور چند رنگ استفاده می شود این دستگاه از یک لوزی کلسیتی و یک عدسی ساخته شده است
dichroscope
رهاشدگی
dissimilation
رهیابی دوپلر موقعیت یابی دوپلر (doppler positioning)
doppler navigation|doppler positioning|doppler positioning
رهیابی دوپلر
موقعیت یابی دوپلر (doppler positioning)
doppler navigation
رو به پایین ، سرازیر
به ربدوسوم گراپتولیت را گویند که بخش ابتدایی یا اولیه ساقچه یا دمبرگ ها در زیر sicula آویزان شده و زاویه ای کمتر از 180 درجه را بین طرف عمودی و بخش های دیستال ساقچه هایی که به سمت افقی میل دارند ، احاطه می کند
مقایسه شود با: پایین رفته ، برگشته یا خمیده ، خوابیده ، سرازیر به ربدوسوم گراپتولیت را گویند که بخش ابتدایی یا اولیه ساقچه یا دمبرگ ها در زیر sicula آویزان شده و زاویه ای کمتر از 180 درجه را بین طرف عمودی و بخش های دیستال ساقچه هایی که به سمت افقی میل دارند ، احاطه می کند مقایسه شود با: پایین رفته
deflexed
رواناب تاخیری
آب حاصل از بارندگی که به درون زمین فرو می رود و بعدها از طریق تراوش ها و چشمه ها به رود تخلیه می شود (تار و ون انگلن ، 1926) بر طبق تعریف مذکور ، این اصطلاح مترادفی برای رواناب آب زیرزمینی است اما همچنین می توان آن را به عنوان رواناب تاخیری از هر طریقی ، مانند ذخیره موقت بارندگی به شکل برف و یخ نیز تعریف کرد ، رواناب تاخیری آب حاصل از بارندگی که به درون زمین فرو می رود و بعدها از طریق تراوش ها و چشمه ها به رود تخلیه می شود (تار و ون انگلن
delayed runoff
رواناب سطحی مستقیم ، رواناب مستقیم
direct surface runoff
رواناب سطحی مستقیم ، رواناب مستقیم
direct surface runoff|runoff|runoff
رواناب مستقیم
روانابی که بلافاصله پس از بارندگی به کانال های جریان باران یا ذوب برف می پیوندد ( لانگین و ایسری 1960 )
مقایسه شود با : رواناب پایه
مترادف : رواناب سطحی مستقیم ، رواناب فورانی ، جریان توفان ، رواناب توفانی ، آب توفانی
، رواناب مستقیم - روانابی که بلافاصله پس از بارندگی به کانال های جریان باران یا ذوب برف می پیوندد ( لانگین و ایسری 1960 ) - مقایسه شود با : رواناب پایه - مترادف : رواناب سطحی مستقیم ، آب توفانی -
direct runoff
روانه خاک خرده سنگی
debris earthflow
روبش ، فرسایش کامل ، بادرفتگی ، باد رفتگی ، کنده شدن و روفته شدن مواد نرم توسط باد
deflation
رود دو خطی مسیر آبی که ( بر روی نقشه ) توسط دو خط که نشان دهنده کناره ها هستند ، در مقیاس رسم می شوند
double–line stream|double–line|double–line
رود دو خطی
مسیر آبی که ( بر روی نقشه ) توسط دو خط که نشان دهنده کناره ها هستند ، در مقیاس رسم می شوند
double–line stream
رود شاخه
distributory
رود شکست خورده رودی که به خاطر بالاآمدگی یا عوامل دیگر قادر به فروسایی همگام با سرعت مشابه بالا آمدن زمین نیست و در نتیجه نمی تواند مسیر اصلی خود را حفظ کند و به یک مسیر جدید منتقل می شود و به عنوان یک رود ثانویه باقی می ماند
defeated stream
رود شیبی
یک رود ثانویه که در جهت کلی شیب چینه هایی که از آنها عبور می کند ، جریان دارد یک رود کاتاکلینال ، رود شیبی یک رود ثانویه که در جهت کلی شیب چینه هایی که از آنها عبور می کند
dip stream
رود فروکاهنده
الف) رودی که بطور فعال کانال یا دره خود را به پایین حفر می کند و توانایی حمل باری بیش از بار حال حاضر خود را دارد
ب) رودی که تقریباً به شکل هم تراز بسترسایی می کند ، رود فروکاهنده الف) رودی که بطور فعال کانال یا دره خود را به پایین حفر می کند و توانایی حمل باری بیش از بار حال حاضر خود را دارد ب) رودی که تقریباً به شکل هم تراز بسترسایی می کند
degrading stream
رود منحرف شده
رودی که مسیر یا زهکشی آن توسط رود دیگر تحت تأثیر قرار گرفته است مثلاً یک رود تصرف شده ( رود به اسارت در آمده ) ، رود منحرف شده رودی که مسیر یا زهکشی آن توسط رود دیگر تحت تأثیر قرار گرفته است مثلاً یک رود تصرف شده ( رود به اسارت در آمده )
diverted stream
رودخانه گسیخته
یک شاخابه که به عنوان یک رود مستقل ، از بخش پائینی سیستم زهکشی که شاخابه ها قبلاً به آن متعلق بوده و سپس توسط فراگیری دریا غرق شده اند جدا مانده است
مقایسه شود با : رود غرق شده ، رودخانه گسیخته یک شاخابه که به عنوان یک رود مستقل ، از بخش پائینی سیستم زهکشی که شاخابه ها قبلاً به آن متعلق بوده و سپس توسط فراگیری دریا غرق شده اند جدا مانده است مقایسه شود با : رود غرق شده
dismembered stream
رودخانه منحرف کننده جریانی که انحراف را باعث می شود مثلاً : یک جریان یا رود تصرف کننده مترادف :diverter
diverting stream|diverter|diverter
رودخانه منحرف کننده
جریانی که انحراف را باعث می شود
مثلاً : یک جریان یا رود تصرف کننده
مترادف :diverter
diverting stream
رودخانه ناپدید شونده ، رودخانه فرو نشست
disappearing stream
روز شروع عملیات- روزی که قرار است عملیات آغاز گردد
d-day
روزانه
از یا مرتبط با یک روز 24 ساعته ، روزانه از یا مرتبط با یک روز 24 ساعته
diel
روش پراکنش
dispensing method
روش تیر رانشی (در اجرای دیوار آببند)
driven beam method
روش دب ، روش اندازه گیری آهن آزاد خاک
deb(methode)
روش دبای – شرر روشی برای ثبت الگوی پراش پرتوی x یک ماده بلورین بر روی فیلم با استفاده از نمونه ای به شکل پودر مترادف : روش پودری
debye-scherrer method|debye-scherrer|debye-scherrer
روش دبای – شرر
روشی برای ثبت الگوی پراش پرتوی x یک ماده بلورین بر روی فیلم با استفاده از نمونه ای به شکل پودر
مترادف : روش پودری
debye-scherrer method
روش دراونیو
drouineau method
روش فرو ساختاری
روش بررسی ساختار ها بر روی یک نقشه زمین شناسی ، بوسیله تطبیق دادن و جهت دار کردن نقشه به شکلی که در امتداد جهت زاویه میل به سمت پائین به آن نگاه شود ، در این حالت ، ساختار ها بسیار بیشتر به همان حالتی به نظر می رسند که در مقطع عمودی هستند ، از زمانی که هر سطحی ، مثلاً سطح موازی با سطح زمین ، که ساختار های میل دار را قطع می کند ، ایجاد چنین الگویی می نماید ، با وجود اینکه نسبت های مختلفی ایجاد خواهد شد این روش برای تفسیر سریع چین خوردگی و گسلش پیچیده بسیار کار ساز می باشد ( مک کین 1950 ) ، روش فرو ساختاری روش بررسی ساختار ها بر روی یک نقشه زمین شناسی
down–structure method
روشهایی برای ظاهر کردن عوارض فضایی در یک سیستم اطلاعات فضایی
data reduction|data representaton|data representaton
روشهایی برای ظاهر کردن عوارض فضایی در یک سیستم اطلاعات فضایی
data reduction
رونوشت ، انباشتن ، ریختن ، انباشت
برداشتن بار به خصوص بار زغال یا باطله ؛ مکانیکی برای برداشتن بار ، انباشت برداشتن بار به خصوص بار زغال یا باطله ؛ مکانیکی برای برداشتن بار
dump
رویداد نهشتی
یک رخداد رسوبی منفرد(ورمکلر 1980) ، رویداد نهشتی یک رخداد رسوبی منفرد(ورمکلر 1980)
deposode
ریپل بادرفتی ، موج نقش شنی
deflation ripple
ریختن ، تخلیه
تخلیه آب درون یک خروجی یا به دورن یک توده آب گیر ، مانند رودی که به اقیانوس می ریزد
مقایسه شود با :bogue ، تخلیه تخلیه آب درون یک خروجی یا به دورن یک توده آب گیر ، مانند رودی که به اقیانوس می ریزد مقایسه شود با :bogue
disembogue
ریز بلورین ریز بلورین ، میکروکریستالین (microcrystalline)
dyscrystalline|microcrystalline|microcrystalline
ریز بلورین
ریز بلورین ، میکروکریستالین (microcrystalline)
dyscrystalline
ریزش غبار
الف) گردگیری ب) باران قرمز ، ریزش غبار الف) گردگیری ب) باران قرمز
dust fall
ریزش واریزه ای ، رمبش (collapse) نسبتا آزاد عمدتا از مواد کانی و مواد سنگی تحکیم نیافته یا هوازده در نتیجه شیب تند یا وجود صخره ، به ویژه: معمولا در امتداد کناره های زیربرش (undercut) رودخانه
debris fall|fall|fall
ریزش واریزه ای ، رمبش (collapse) نسبتا آزاد
عمدتا از مواد کانی و مواد سنگی تحکیم نیافته یا هوازده در نتیجه شیب تند یا وجود صخره ، به ویژه: معمولا در امتداد کناره های زیربرش (undercut) رودخانه
debris fall
ریزه ، خرده ، آوار ، مواد آواری ، به موادی گفته می شود که از تخریب و تجزیه سنگها حاصل می شود ، پوده
detritus
ریزه باران ، نرمه باران
drizzle
ریف غرق شده
ریفی که آنقدر در عمق زیاد قرار گرفته که رشد ریفی بیشتر ممکن است یا به شدت متوقف شده است ، ریف غرق شده ریفی که آنقدر در عمق زیاد قرار گرفته که رشد ریفی بیشتر ممکن است یا به شدت متوقف شده است
drowned reef
ریگ هرمی یک باد ساب نوک دار مضاعف یا سنگ باد کند ، که دارای سه رویه انحنا دار که با سه لبه تیز ، یکدیگر را قطع می کنند و شبیه یک درخت جوز برزیلی است مترادف : سنگریزه هرمی( pyramid pebble ) ب) اصطلاحی که به طور نا دقیق به عنوان مترادفی برای باد ساب استفاده می شود ریشه کلمه : آلمانی Dreikanter ، چیزی که سه لبه دارد جمع Dreikanter ، dreikanters
dreikanter|dreikanters|dreikanters|dreikanter|dreikanter
ریگ و شنهای مربوط به پلیوسن و یا کواترنر زیرین که تولید زمینهای غیر بارور را می نماید مگر اینکه با لیمون پوشیده شده باشد
deckenschotter
زانوئی لوله مکش
زانوئی بین مخروطی لوله مکش و قسمت خروجی آن ، زانوئی لوله مکش زانوئی بین مخروطی لوله مکش و قسمت خروجی آن
draft tube elbow
زاویه افت
در SLAR : زاویه بین سطح افقی که از درون آنتن و خط مرتبط کننده آنتن و هدف می گذرد ، زاویه افت در SLAR : زاویه بین سطح افقی که از درون آنتن و خط مرتبط کننده آنتن و هدف می گذرد
depression angle
زاویه انحراف
در عکاسی:یک زاویه قائم که در سطح قائم که خط پرواز در آن قرار دارد اندازه گیری شده و توسط این زاویه ، سطح مبنای هر مدلی در یک نوار مثلث بندی شده از مبنای مدل بعدی جدا می شود
در نقشه برداری: زاویه افقی که از امتداد دادن خط قبلی به خط بعدی اندازه گیری می شود زاویه بین یک خط پیمایش و امتداد خط پیمایش دیگری که به آن می رسد زاویه انحراف به سمت راست ، مثبت و به سمت چپ ، منفی می‌باشد ، زاویه انحراف در عکاسی:یک زاویه قائم که در سطح قائم که خط پرواز در آن قرار دارد اندازه گیری شده و توسط این زاویه ، سطح مبنای هر مدلی در یک نوار مثلث بندی شده از مبنای مدل بعدی جدا می شود در نقشه برداری: زاویه افقی که از امتداد دادن خط قبلی به خط بعدی اندازه گیری می شود زاویه بین یک خط پیمایش و امتداد خط پیمایش دیگری که به آن می رسد زاویه انحراف به سمت راست
deflection angle
زاويه شيب ، زاویه میل ، زاویه شیب
زاویه قائم اندازه گیری شده در نقطه مشاهده در مساحی یا در ایستگاه رخنمون در نقشه برداری هوایی ، بین سطح افق واقعی و یک خط دید نسبت به افق ظاهری
نیز ببینید : شیب ، زاویه شیب زاویه قائم اندازه گیری شده در نقطه مشاهده در مساحی یا در ایستگاه رخنمون در نقشه برداری هوایی ، بین سطح افق واقعی و یک خط دید نسبت به افق ظاهری نیز ببینید : شیب
dip angle
زاویه مستقیم
زاویه ای که مستقیماً بین دو خط اندازه گیری می شود مثلاً ، یک زاویه افقی که به طور ساعتگرد از یک خط پیمایش مقدم نسبت به خط بعدی اندازه گیری می شود ، زاویه مستقیم زاویه ای که مستقیماً بین دو خط اندازه گیری می شود مثلاً
direct angle
زاید ، ساختگی ، تصنعی
کیف پرشده یا ماسه ، رس و امثال آن که برای پرکردن یک سوراخ که در آن منفجره کار گذاشته شده به کار می رود ، تصنعی کیف پرشده یا ماسه
dummy
زایگان انحرافی الف)(بوم شناسی دیرین) مجموعه ای را گویند که از خود تنوع شدیداً کاهش یافته ای را به نمایش می گذارد مترادف: فونای تحلیل رفته یا ناتوان شده ب) یک فونای قد کوتاه
departure fauna|fauna|fauna
زایگان انحرافی
الف)(بوم شناسی دیرین) مجموعه ای را گویند که از خود تنوع شدیداً کاهش یافته ای را به نمایش می گذارد مترادف: فونای تحلیل رفته یا ناتوان شده
ب) یک فونای قد کوتاه
departure fauna
زباله‌دان
dumps
زبانه -میله اتصال-میلگرد ریشه- میلگرد انتظار (بتن مسلح)
dowel bar
زدایش
disposal
زره بیابانی
یک سنگفرش بیابانی که قطعات سنگی سطحی آن ، مواد ریز دانه زیرین را از فرسایش بادی بیشتر حفاظت می کند ، عارضه رایج بیابان های سنگی
نیز ببنید : pebble armor
مترادف : پوشش باد روبی ، زره بیابانی یک سنگفرش بیابانی که قطعات سنگی سطحی آن ، عارضه رایج بیابان های سنگی نیز ببنید : pebble armor مترادف : پوشش باد روبی
desert armor
زغال سنگ بدبو ، دیسودیل
diatom saprocol
زغال سنگ بدبو ، دیسودیل
diatom saprocol|coal|coal
زغال سنگ بدبو
الف) یک هیدروکربن انعطاف پذیر با حالت کشسانی ضعیف به رنگ زرد یا خاکستری مایل به سبز که با یک بوی به شدت متعفن می سوزد و از ملیلی ، سیسیل و نهشته های لیگنیت خاصی در آلمان بدست می آید (راینس 1945)
نیز ببینید: زغال کلروفیل
ب) یک زغال سنگ ساپروپلی در رده لیگنیت که از نهشته های دیاتومه ای تشکیل شده تحت شرایط غیرهوازی حاصل شده است به راحتی می سوزد و بوی بدی از خود ساطع می کند این هیدروکربن در سنگ آهکها و لیگنیتهای ترشیاری یافت می‌شود
مترادف: ساپروپول دیاتومه
dysodile
زغال سنگ بدبو الف) یک هیدروکربن انعطاف پذیر با حالت کشسانی ضعیف به رنگ زرد یا خاکستری مایل به سبز که با یک بوی به شدت متعفن می سوزد و از ملیلی ، سیسیل و نهشته های لیگنیت خاصی در آلمان بدست می آید (راینس 1945) نیز ببینید: زغال کلروفیل ب) یک زغال سنگ ساپروپلی در رده لیگنیت که از نهشته های دیاتومه ای تشکیل شده تحت شرایط غیرهوازی حاصل شده است به راحتی می سوزد و بوی بدی از خود ساطع می کند این هیدروکربن در سنگ آهکها و لیگنیتهای ترشیاری یافت می‌شود مترادف: ساپروپول دیاتومه
dysodile|coal|coal
زغال سنگ دی
ذرات زغال سنگ میکروسکوپی که غالباً درونی است همانند آنچه در ریه های معدن کاران یافت می شود
مقایسه شود با : زغال F- زغال V
d-coal
زغال سنگ دی ذرات زغال سنگ میکروسکوپی که غالباً درونی است همانند آنچه در ریه های معدن کاران یافت می شود مقایسه شود با : زغال F- زغال V
d-coal|coal|coal
زغال سنگ نابرجا
زغال سنگی که بر طبق نظریه رانه ای تشکیل شده باشد ، زغال سنگ نا بر جا (coal allochthonous)
drift coal
زغال سنگ نابرجا زغال سنگی که بر طبق نظریه رانه ای تشکیل شده باشد ، زغال سنگ نا بر جا (coal allochthonous)
drift coal|coal allochthonous|coal allochthonous
زغال عمیق
زغال سنگی که آنقدر دور از سطح است که نیازمند استخراج زیر زمینی می باشد
مقایسه شود با : crop coal
deep coal
زغال عمیق زغال سنگی که آنقدر دور از سطح است که نیازمند استخراج زیر زمینی می باشد مقایسه شود با : crop coal
deep coal|crop coal|crop coal
زغال کدر
یک نوع زغال نواری که از نظر میکروسکوپی بدین صورت می شود که به طور عمده از کلارودورن و دورن و 20 % یا کمتر از مواد روشن مانند ویترن ، کلارن و فوزن ساخته شده است
مقایسه شود با : زغال روشن – زغال نیمه مات – زغال نیمه روشن – زغال حد واسط یا میانه – مترادف : کدر ، زغال کدر یک نوع زغال نواری که از نظر میکروسکوپی بدین صورت می شود که به طور عمده از کلارودورن و دورن و 20 % یا کمتر از مواد روشن مانند ویترن ، کلارن و فوزن ساخته شده است مقایسه شود با : زغال روشن – زغال نیمه مات – زغال نیمه روشن – زغال حد واسط یا میانه – مترادف : کدر
dull coal
زغال نواری کدر
زغال نواری که عمدتاً از زغال سنگ خالص(ویترن) و durain(دورن) ، مقداری کلارن و زغال سنگ پر خاکستر(فوزن) به مقدار کم ، ساخته شده است –
مقایسه شود با : زغال نواری روشن ، زغال نواری کدر زغال نواری که عمدتاً از زغال سنگ خالص(ویترن) و durain(دورن) ، ساخته شده است –مقایسه شود با : زغال نواری روشن
dull banded coal
زمان تاخیر
در عملیات انکسار لرزه ای به زمان اضافی مورد نیاز برای گذر هر پرتو در طی زمانی که برای گذر مولفه افقی در بیشترین سرعتهای مواجهه بر روی مسیر پرتو مورد نیاز است گویند (وقتی این اصطلاح به هر دو انتهای سرچشمه یا گیرنده مسیر اشاره دارد)
نیز ببینید: زمان برخوردگاه ، زمان تاخیر در عملیات انکسار لرزه ای به زمان اضافی مورد نیاز برای گذر هر پرتو در طی زمانی که برای گذر مولفه افقی در بیشترین سرعتهای مواجهه بر روی مسیر پرتو مورد نیاز است گویند (وقتی این اصطلاح به هر دو انتهای سرچشمه یا گیرنده مسیر اشاره دارد) نیز ببینید: زمان برخوردگاه
delay time
زمان حفاری
الف ) زمان مورد نیاز برای نفوذ سر مته حفاری در یک ضخامت مشخص ( معمولاً یک فوت ) از سنگ
ب) زمان سپری شده مورد نیاز برای حفاری یک چاه ، به جز دوره هایی که حفاری انجام نمی شود ، زمان حفاری الف ) زمان مورد نیاز برای نفوذ سر مته حفاری در یک ضخامت مشخص ( معمولاً یک فوت ) از سنگ ب) زمان سپری شده مورد نیاز برای حفاری یک چاه
drilling time
زمان گذر
diachronous
زمان گذر
واحد های اصلی و غیر سلسله ای دو زمانی (NACSN ، 1983) دو زمان ممکن است در بزرگی ، بسیار با هم اختلاف داشته باشند چون که آن ها بازه هایی از زمان هستند که توسط واحد های سنگ چینه شناسی ، آلواستراتیوگرافی ، زیست –چینه شناسی یا خاک –چینه ای نشان داده می شوند ، زمان گذر واحد های اصلی و غیر سلسله ای دو زمانی (NACSN
diachron
زمان گذر به واحد سنگی گویند که در مناطق مختلف دارای سن های متغیری است و صفحات زمانی یا بیوزون ها را قطع می کند – مثلاً : به یک سازند رسوبی مرتبط به یک محیط ته نشینی باریک گویند مانند یک ماسه دریایی که در طول یک پیشروی یا پسروی خط ساحلی تشکیل شده که در جهت حرکت دریا جوان می شود مترادف : Time-transgressive
diachronous|time-transgressive|time-transgressive
زمان گذری
اصطلاحی که توسط رایت ( 1926 ) برای پیشروی در عرض صفحات زمان یا بیوزون ها استفاده شد- توسط یک واحد سنگی که سن آن از محلی به محل دیگر متفاوت است – حالت یا شرایط دو زمانی بودن را گویند ، زمان گذری اصطلاحی که توسط رایت ( 1926 ) برای پیشروی در عرض صفحات زمان یا بیوزون ها استفاده شد- توسط یک واحد سنگی که سن آن از محلی به محل دیگر متفاوت است – حالت یا شرایط دو زمانی بودن را گویند
diachronism
زمین آشفته
منطقه ای ( زمین شناسی ساختمانی ) که توسط بلوک های دارای سنگ شناسی و سن ناهمسان تشخیص داده می شود که معمولاً در یک خمیره شیل برش خورده ، فلیش یا سرپانتین قرار دارد ( دی ، ال ، جونز و همکاران 1983 ) ، زمین آشفته منطقه ای ( زمین شناسی ساختمانی ) که توسط بلوک های دارای سنگ شناسی و سن ناهمسان تشخیص داده می شود که معمولاً در یک خمیره شیل برش خورده
disrupted terrane
زمین ریخت شناسی پویا
تحلیل کمی فرآیندهای زمین ریختی که به عنوان تنش های برشی گرانشی یا مولکولی که بر مواد زمین کشسان ، موم سان یا سیال برای ایجاد انواع واتنش یا گسیختگی اثر می کنند که شامل هوازدگی ، فرسایش ، حمل و نقل و رسوبگذاری می باشند (استدلر/ 1952) این فرآیندهای از نظر عملیات حالت پایدار که به میزان زیادی خود تنظیم کننده می باشند ، بررسی می شوند مترادف: زمین ریخت شناسی تحلیلی
dynamic geomorphology
زمین ریخت شناسی پویا تحلیل کمی فرآیندهای زمین ریختی که به عنوان تنش های برشی گرانشی یا مولکولی که بر مواد زمین کشسان ، موم سان یا سیال برای ایجاد انواع واتنش یا گسیختگی اثر می کنند که شامل هوازدگی ، فرسایش ، حمل و نقل و رسوبگذاری می باشند (استدلر/ 1952) این فرآیندهای از نظر عملیات حالت پایدار که به میزان زیادی خود تنظیم کننده می باشند ، بررسی می شوند مترادف: زمین ریخت شناسی تحلیلی
dynamic geomorphology|geomorphology|geomorphology
زمین شناسی پویا
یک اصطلاح کلی برای شاخه ای از زمین شناسی که با عوامل و فرآیندهای پدیده های زمین شناختی سر و کار دارد زمین شناسی فیزیکی ، زمین شناسی پویا یک اصطلاح کلی برای شاخه ای از زمین شناسی که با عوامل و فرآیندهای پدیده های زمین شناختی سر و کار دارد زمین شناسی فیزیکی
dynamic geology
زمین لرزه دارای کانون عمیق
زمین لرزه ای که کانون آن در عمق 700-300 کیلومتر می باشد مقایسه شود با: زمینلرزه دارای کانون کم عمق زمین لرزه دارای کانون حد واسط مترادف: زمین لرزه عمیق ، زمین لرزه دارای کانون عمیق زمین لرزه ای که کانون آن در عمق 700-300 کیلومتر می باشد مقایسه شود با: زمینلرزه دارای کانون کم عمق زمین لرزه دارای کانون حد واسط مترادف: زمین لرزه عمیق
deep-focus earthquake
زمین لرزه دارای کانون عمیق
زمین لرزه ای که کانون آن در عمق بیش از 300 کیلومتری قرار دارد ، زمین لرزه دارای کانون عمیق زمین لرزه ای که کانون آن در عمق بیش از 300 کیلومتری قرار دارد
deep-focus product
زمین لرزه عمیق
زمین لرزه دارای کانون عمیق ، زمین لرزه عمیق زمین لرزه دارای کانون عمیق
deep earthquake
زمین لرزه مبنای طرح
design base earthquake (dbe)
زمین لرزه مبنای طرح
design base earthquake (dbe)|dbe|dbe|design base earthquake
زمین مرده
death earth
زمین یخزده خشک
زمین ( خاک ) نسبتاً سست و خرد شونده که دمای آن زیر دمای انجماد است ولی هیچ یخی ندارد ، زمین یخزده خشک زمین ( خاک ) نسبتاً سست و خرد شونده که دمای آن زیر دمای انجماد است ولی هیچ یخی ندارد
dry frozen ground
زمینهای آبرفتی با پوشش سطحی رس
dess
زمینهای سیلیسی و رسی با دانه بندی ریز که اغلب در فرورفتگیهای فیما بین تپه های شنی قرار گرفته است
dak
زمینهای سیلیسی و رسی با دانه بندی ریز که اغلب در فرورفتگیهای فیما بین تپه های شنی قرار گرفته است
dek
زمینهای مرده ، خاکهای مرده 2-اصطلاحی است در مورد زمینهای منتهی به سنگهای قابل بهره برداری
dead ground
زنبورهای خاکزی متوسطی با شکم سیاه و لکه های زرد
digger wasp
زنبورهای خاکزی متوسطی با شکم سیاه و لکه های زرد
digger wasp|digger wasps|digger wasps
زنگار صحرایی ، ورنی صحرایی
desertic patina
زهاب
drainage cutflow
زه‌آب بر
drainageway
زهکشی
drain
زهکشی ، زهکشی
فرایند برداشت خاک یا آب سطحی اضافی بوسیله ابزار مصنوعی یا بوسیله جریان ثقلی ، زهکشی فرایند برداشت خاک یا آب سطحی اضافی بوسیله ابزار مصنوعی یا بوسیله جریان ثقلی
drainage
زهکشی درختی
نوعی زهکشی که وقتی یک پیرود تعدادی رودهای فرعی دریافت می کند که به نوبه خودتوسط شاخه های فرعی کوچکتر تغذیه می شوند ، زهکشی درختی نوعی زهکشی که وقتی یک پیرود تعدادی رودهای فرعی دریافت می کند که به نوبه خودتوسط شاخه های فرعی کوچکتر تغذیه می شوند
dendritic drainage
زهکشی سریع
drainage excessive
زهکشی سطحی
drainage surface
زهکشی شاخه درختی
dendritic drainage pattern
زهکشی شجری
dendrite drainage
زهکشی کردن
drain to
زهکشی گسیخته
یک سیستم زهکشی پیچیده که توسط گسیختگی تغییر کرده است و در نتیجه ، یک سری رود های مستقل را ایجاد کرده که توسط دهانه های مجزایی به دریا وارد می شوند ، زهکشی گسیخته یک سیستم زهکشی پیچیده که توسط گسیختگی تغییر کرده است و در نتیجه
dismembered drainage
زهکشی ناهمساز
زهکشی که در یک رابطه سیستماتیک با ساختار زمین شناسی حاضر بوجود نیامده و نتیجه آن نمی باشد – متضاد : زهکشی همساز ، زهکشی ناهمساز زهکشی که در یک رابطه سیستماتیک با ساختار زمین شناسی حاضر بوجود نیامده و نتیجه آن نمی باشد – متضاد : زهکشی همساز
discordant drainage
زوال رادیواکتیوی
تجزیه هسته اتم ناپایدار به وسیله شکافت خودبخودی یا گسیل ذرات آلفا یا بتا ، زوال رادیواکتیوی تجزیه هسته اتم ناپایدار به وسیله شکافت خودبخودی یا گسیل ذرات آلفا یا بتا
decay radioactive
زوج جهتمند
یک جفت صفحات شعاعی حفره داخلی کیسه تنان در صفحه ای که شکمی – پشتی خوانده می شود ( که از بخش پشتی به سمت بخش شکمی کشیده می شود ) و متعلق به پلیت مرجان است و بوسیله چین هایی بر روی طرف های مخالف تا روبرو روی صفحات شعاعی حفره داخلی کیسه تنان تشخیص داده می شود ، زوج جهتمند یک جفت صفحات شعاعی حفره داخلی کیسه تنان در صفحه ای که شکمی – پشتی خوانده می شود ( که از بخش پشتی به سمت بخش شکمی کشیده می شود ) و متعلق به پلیت مرجان است و بوسیله چین هایی بر روی طرف های مخالف تا روبرو روی صفحات شعاعی حفره داخلی کیسه تنان تشخیص داده می شود
directive couple
زون برف خشک
ناحیه ای بر روی یک یخچال یا ورقه ی یخ در جایی که هیچ سطح ذوبی حتی در تابستان وجود ندارد و بوسیله خط برف خشک مرز بندی می شود ، زون برف خشک ناحیه ای بر روی یک یخچال یا ورقه ی یخ در جایی که هیچ سطح ذوبی حتی در تابستان وجود ندارد و بوسیله خط برف خشک مرز بندی می شود
dry-snow zone
زون بی نور
یک زون در اقیانوس بین اعماق 250 و 650 فوت ، در جایی که نفوذ نور آنقدر کم است که به طور شدیدی ، آهنگ فتوسنتز را محدود می کند این زون حدانتقالی بین دو زون پر نور در بالا و بدون نور در پائین می باشد – مترادف : زون نیم تاب ، زون بی نور یک زون در اقیانوس بین اعماق 250 و 650 فوت
disphotic zone
زون عمقی
( دگرگونی ) : یکی از محیط های مشخصه فیزیکوشیمیایی در اعماق متنوع در کره زمین که باعث بوجود آمدن نمود های مختلف دگرگونی می گردد ( گروبنمن 1904 ) : اپی زون یا منطقه سطحی – مزوزون – کاتازون یا منطقه عمیق
(اقیانوس شناسی): یکی از 4 محیط اقیانوسی ، یا بازه های عمق اقیانوسی که عبارت اند از : ناحیه ساحلی ، بین کشندی – ناحیه نرتیک بین حد جزر و 100 فاتوم – ناحیه عمیق بین 100 تا 500 فاتوم و ناحیه خیلی عمیق از 500 فاتوم تا عمیق تر
، زون عمقی - ( دگرگونی ) : یکی از محیط های مشخصه فیزیکوشیمیایی در اعماق متنوع در کره زمین که باعث بوجود آمدن نمود های مختلف دگرگونی می گردد ( گروبنمن 1904 ) : اپی زون یا منطقه سطحی – مزوزون – کاتازون یا منطقه عمیق - (اقیانوس شناسی): یکی از 4 محیط اقیانوسی ، بین کشندی – ناحیه نرتیک بین حد جزر و 100 فاتوم – ناحیه عمیق بین 100 تا 500 فاتوم و ناحیه خیلی عمیق از 500 فاتوم تا عمیق تر -
depth zone
زون کشش و لغزش
ناحیه ای که پوسته و درون کره زمین را در بر می گیرد و در امتداد آن تمام پوسته ممکن است نسبت به داخل زمین حرکت کرده باشد ( دیکز 1959)
نیز ببینید : phorogenesis ، زون کشش و لغزش ناحیه ای که پوسته و درون کره زمین را در بر می گیرد و در امتداد آن تمام پوسته ممکن است نسبت به داخل زمین حرکت کرده باشد ( دیکز 1959) نیز ببینید : phorogenesis
drag and slippage zone
زون گسلی دوگانه - یکی از ساختهای گسلی که در رابطه با روراندگی ها مطرح است ، دوپلکس میباشد دوپلکسها به وسیله روی هم قرار گرفتن چندین ورقه رانده شده (پولک) تشکیل می شوند هر یک از این ورقه های پولک مانند را هورس نامند دوپلکسها معمولا بوسیله دو گسل بزرگ با جابجایی زیاد محدود شده اند -
یک مجموعه ساختمانی که شامل یک راندگی سقفی در بالا و یک راندگی کف در قاعده می باشد که با یک رشته گسل های راندگی پرشیب تر فلس مانند قطعه ای از سنگ را ضخیم و کوتاه می کنند (دالستروم 1970 ، و بوپر 1976)
duplex fault zone|duplex fault|duplex fault
زون گسلی دوگانه
یکی از ساختهای گسلی که در رابطه با روراندگی ها مطرح است ، دوپلکس میباشد دوپلکسها به وسیله روی هم قرار گرفتن چندین ورقه رانده شده (پولک) تشکیل می شوند هر یک از این ورقه های پولک مانند را هورس نامند دوپلکسها معمولا بوسیله دو گسل بزرگ با جابجایی زیاد محدود شده اند
یک مجموعه ساختمانی که شامل یک راندگی سقفی در بالا و یک راندگی کف در قاعده می باشد که با یک رشته گسل های راندگی پرشیب تر فلس مانند قطعه ای از سنگ را ضخیم و کوتاه می کنند (دالستروم 1970 ، و بوپر 1976)
duplex fault zone
زون محیطی درون یک سنگ مرجان که توسط پرده های حاشیه ای اشغال شده است
نیز ببینید : Regular dissepimentarium ، زون محیطی درون یک سنگ مرجان که توسط پرده های حاشیه ای اشغال شده است نیز ببینید : Regular dissepimentarium
dissepimentarium
زیای ریز
زیای قد کوتاه ، زیای ریز زیای قد کوتاه
diminutive fauna
زیای فسیل
یک مجموعه فسیلی که از گونه های کوچک اندازه تشکیل شده است بسیاری از زیاهای فسیلی از جورشدگی رسوبی و سایرین از الگوهای رشد تحت تأثیر محیط یا آسیب شناسی ها ، حاصل شده اند نیز نوشته می شود: dwarfed fauna مترادف: زیای کوچک زیای رشد نیافته یا کوچک شده
مترادف ناقص: depauperate fauna زیای ناتوان ، زیای فسیل یک مجموعه فسیلی که از گونه های کوچک اندازه تشکیل شده است بسیاری از زیاهای فسیلی از جورشدگی رسوبی و سایرین از الگوهای رشد تحت تأثیر محیط یا آسیب شناسی ها ، حاصل شده اند نیز نوشته می شود: dwarfed fauna مترادف: زیای کوچک زیای رشد نیافته یا کوچک شده مترادف ناقص: depauperate fauna زیای ناتوان
dwarf fauna
زیر پوشانی
به یک رابطه پایه پوشان که در آن چینه هایی که به طور اولیه شیبدار شده اند به سمت فروشیب به یک سطح که به طور ابتدایی افقی یا مایل است ، خاتمه می یابند ( میچام -1977)
نیز ببینید :distal downlap ، زیر پوشانی به یک رابطه پایه پوشان که در آن چینه هایی که به طور اولیه شیبدار شده اند به سمت فروشیب به یک سطح که به طور ابتدایی افقی یا مایل است ، خاتمه می یابند ( میچام -1977) نیز ببینید :distal downlap
downlap
زیر راسته ای از دایناسور های راسته ornithopod و زیر رده ornithischian می باشند دایناسورهای کوچک و سریع و دم مستقیم و دراز ی داشته اند
dryosaurids
زیر راسته ای از دایناسور های راسته ornithopod و زیر رده ornithischian می باشند دایناسورهای کوچک و سریع و دم مستقیم و دراز ی داشته اند
dryosaurids|dryosaurid|dryosaurid
ژادئیت-دیوپسید ، توکستلیت
diopside–jadeite
ژاله ، شبنم ، قطره شبنم ، ژاله
رطوبت ته نشین شده در سطح زمین ، یا در روی اشیاء نزدیک به سطح زمین مانند تیغه های علف ، وقتی که پرتو افشانی از زمین طی ساعات شب دمای لایه های پایین جو را به زیر نقطه شبنم تقلیل داده و بخار آب موجود به شکل قطراتی منقبض شده است

چگالش بخار آب جوی بر روی سطحی که دمای آن زیر نقطه شبنم ولی بالاتر از نقطه انجماد است
مقایسه شود با : یخبندان ، ژاله - رطوبت ته نشین شده در سطح زمین ، وقتی که پرتو افشانی از زمین طی ساعات شب دمای لایه های پایین جو را به زیر نقطه شبنم تقلیل داده و بخار آب موجود به شکل قطراتی منقبض شده است - - چگالش بخار آب جوی بر روی سطحی که دمای آن زیر نقطه شبنم ولی بالاتر از نقطه انجماد است - مقایسه شود با : یخبندان
dew
ژرف
یکی از ژرفترین قسمتهای اقیانوس ، که گودالی را با مساحت محدود در کف دریا تشکیل داده و دارای جوانب بالنسبه شیبداری است ژرفناها فقط در وسط اقیانوس ها نیستند بلکه به طرف حواشی معمولاً در جاهایی که آتشفشانها هنوز فعال و زمین لرزه ها متداولند وجود دارند ، ژرف یکی از ژرفترین قسمتهای اقیانوس
deep
ژرفاب ، آب عمیق
یک توده آب چگال که در نتیجه سرد شدن و فرو رفتن و گسترش تا عمق زیاد حاصل می آید مقایسه شود با: آب حد واسط ، آب زیرین ، آب سطحی (اقیانوس شناسی) ، آب عمیق یک توده آب چگال که در نتیجه سرد شدن و فرو رفتن و گسترش تا عمق زیاد حاصل می آید مقایسه شود با: آب حد واسط
deep water
ژرفنای اقیانوسی ژرف ، فرورفتگی باریک کشیده کف اقیانوس
deep-ocean trench
ژرفنای اقیانوسی ژرف ، فرورفتگی باریک کشیده کف اقیانوس
deep-ocean trench|ocean trench|ocean trench
ساخت نا هماهنگ ، ساخت نا موزون ، ساختار ناهماهنگ
disharmonic structure
ساختار الماسی
یک نوع ساختمان بلوری که در آن هر اتم یا یون 4 کوردیناسیونی است کانی هایی که دارای چنین ساختمانی هستند ، به طور شاخصی مستحکم و دارای رسانایی الکتریکی کمی می باشند ، ساختار الماسی یک نوع ساختمان بلوری که در آن هر اتم یا یون 4 کوردیناسیونی است کانی هایی که دارای چنین ساختمانی هستند
diamond structure
ساختار ثانویه
یک ساختار بلوری با سلول های واحد متعدد و یا حذف چند عنصر تقارن است و توسط جایگزینی یک اتم توسط دیگری تشکیل می شود مثلاً ، ساختار کالکوپیریت به عنوان مشتقه اسفالریت ، ساختار ثانویه یک ساختار بلوری با سلول های واحد متعدد و یا حذف چند عنصر تقارن است و توسط جایگزینی یک اتم توسط دیگری تشکیل می شود مثلاً
derivative structure
ساختار جهت دار
هر ساختار رسوبی که نشانگر جهت جریانی است که آن را بوجود آورده است
مثلاً طبقه بندی مورب اثرات جریانی و ریپل – مترادف : ساختار جریان قدیمه – ساختار جریانی جهت دار – ساختار برداری ، ساختار جهت دار هر ساختار رسوبی که نشانگر جهت جریانی است که آن را بوجود آورده است مثلاً طبقه بندی مورب اثرات جریانی و ریپل – مترادف : ساختار جریان قدیمه – ساختار جریانی جهت دار – ساختار برداری
directional structure
ساختار داده ها ، ساختمان داده ها
سازماندهی انواع ساده دادهها که بهطور مستقیم با رایانه به صورت tree و queue نمایش داده می شود ، ساختمان داده ها سازماندهی انواع ساده دادهها که بهطور مستقیم با رایانه به صورت tree و queue نمایش داده می شود
data structure
ساختار دلتایی
ساختار رسوبی که در نتیجه 3 دسته لایه در یک دلتا تشکیل می شود کف لایه ، پیش لایه و لایه های بالایی ، ساختار دلتایی ساختار رسوبی که در نتیجه 3 دسته لایه در یک دلتا تشکیل می شود کف لایه
delta structure
ساختار گنبدی ، گنبد
dome structure
ساختار موج میرا یک سری بالاآمدگی و فرورفتگی حلقوی شکل با کاهش سریع دامنه در مجاورت بالا آمدگی مرکزی مربوط به یک ساختار نهان انفجاری (dietz ، 1959 ، p 496-497)
damped wave structure|damped wave|damped wave
ساختار موج میرا
یک سری بالاآمدگی و فرورفتگی حلقوی شکل با کاهش سریع دامنه در مجاورت بالا آمدگی مرکزی مربوط به یک ساختار نهان انفجاری (dietz ، 1959 ، p 496-497)
damped wave structure
ساختار ناهماهنگ
disharmonic structure|disharmonic structures|disharmonic structures
ساختاری که استوانه یک balanced incline را حمایت می کند
drumhouse
ساختگاه سد
dam site
ساختمان غباری
dusty structure
ساختمانهای تغییر شکل یافته
deformed stracture
ساختمانهای تغییر شکل یافته
deformed stracture|deformed stractures|deformed stractures
سازند آهکی داریان(آپتین)
شامل سنگ آهک قهوه ای_خاکستری ستبر لایه تا توده ای خشن و صخره ساز در پهنه رسوبی ساختاری زاگرس است که به داشتن اُربیتولین فراوان (آپتین) شاخص است مرز پایینی با گَدوان تدریجی است ولی در بالا ، با کژدمی به شدت فرسایش یافته است گاهی در زیر آهک بنگستان (دوسازند سَروَک و ایلام) قرار می گیرد سنگ مخزن مهمی در گروه خامی است
darian formation
سازند آهکی داریان(آپتین) شامل سنگ آهک قهوه ای_خاکستری ستبر لایه تا توده ای خشن و صخره ساز در پهنه رسوبی ساختاری زاگرس است که به داشتن اُربیتولین فراوان (آپتین) شاخص است مرز پایینی با گَدوان تدریجی است ولی در بالا ، با کژدمی به شدت فرسایش یافته است گاهی در زیر آهک بنگستان (دوسازند سَروَک و ایلام) قرار می گیرد سنگ مخزن مهمی در گروه خامی است
darian formation|darian|darian
سازند آهکی دالان(پرمین بالایی)
مرز زیرین از نوع پیوسته و تدریجی با سازند فراقون در پهنه رسوبی ساختاری زاگرس است شامل سه عضو 1- کربناتی پایینی2- عضو تبخیری نار3- کربناتی بالایی
dalan formation
سازند آهکی دالان(پرمین بالایی) مرز زیرین از نوع پیوسته و تدریجی با سازند فراقون در پهنه رسوبی ساختاری زاگرس است شامل سه عضو 1- کربناتی پایینی2- عضو تبخیری نار3- کربناتی بالایی
dalan formation|dalan|dalan|nar
سازند تبخیری دشتک(تریاس زیرین-میانی)
نخستین سازند از گروه کازرون(پهنه رسوبی ساختاری زاگرس) که مرز زیرین و زبرین آن گسله است به شش عضو تقسیم شده است: 1- عضو شیلی آغار 2- عضو تبخیری a 3- بخش تبخیری b 4- عضو تبخیری c 5- « عضو دولومیت سفیدار 6- عضو تبخیری d
dashtak formation
سازند تبخیری دشتک(تریاس زیرین-میانی) نخستین سازند از گروه کازرون(پهنه رسوبی ساختاری زاگرس) که مرز زیرین و زبرین آن گسله است به شش عضو تقسیم شده است: 1- عضو شیلی آغار 2- عضو تبخیری a 3- بخش تبخیری b 4- عضو تبخیری c 5- « عضو دولومیت سفیدار 6- عضو تبخیری d
dashtak formation|dashtak|dashtak|aghar|sefidar
سازند دبَرسو(سنومانین_تورونین)
در نیمه جنوبی پهنه خور_انارک برونزد دارد و شامل سنگ آهک های آلی - آواری خاکستری رنگ است که در پایه آن کنگلومرا و ماسه سنگ ، در بالاترین بخش آن عضوی مارنی با میان لایه های آهکی وجود دارد به طور هم شیب بر روی سازند بازیاب دیده می شود
دیگر سازند های پهنه زمین ساختاری ایران مرکزی
dabarsu formation
سازند دبَرسو(سنومانین_تورونین) در نیمه جنوبی پهنه خور_انارک برونزد دارد و شامل سنگ آهک های آلی - آواری خاکستری رنگ است که در پایه آن کنگلومرا و ماسه سنگ ، در بالاترین بخش آن عضوی مارنی با میان لایه های آهکی وجود دارد به طور هم شیب بر روی سازند بازیاب دیده می شود دیگر سازند های پهنه زمین ساختاری ایران مرکزی
dabarsu formation|dabarsu|dabarsu|dabrsu
سازند درنجال(کامبرین میانی – پسین)
در محل بُرش الگو ، شامل 823 متر سنگ آهک های نازک لایه با هوازدگی کرم – قهوه ای روشن همراه با میان لایه هایی از آهک های اسپاری ، مارن و سیلت سنگ است که گاهی ترک های گلی و بلورهای دروغین نمک دارد مرز زیرین سازند درنجال به خوبی توصیف نشده است مرز بالایی آن با یک لایه کلیدی راهنمــا از سنگ آهک با بـازوپـایــان فــراوان مشخص است
دیگر سازند های پهنه زمین ساختاری ایران مرکزی
derinjal formation
سازند درنجال(کامبرین میانی – پسین) در محل بُرش الگو ، شامل 823 متر سنگ آهک های نازک لایه با هوازدگی کرم – قهوه ای روشن همراه با میان لایه هایی از آهک های اسپاری ، مارن و سیلت سنگ است که گاهی ترک های گلی و بلورهای دروغین نمک دارد مرز زیرین سازند درنجال به خوبی توصیف نشده است مرز بالایی آن با یک لایه کلیدی راهنمــا از سنگ آهک با بـازوپـایــان فــراوان مشخص است دیگر سازند های پهنه زمین ساختاری ایران مرکزی
derinjal formation|derinjal|derinjal|dernjal
سازند درو (سیلورین)
در پنه زمین ساختاری البــرز باختری ، به ویژه در ناحیه فومنات (کلارک ، 1975) و خلخال (حمزه پور ، 1970) حاوی ردیف هایی از سنگ آهک ضخیم لایه ، سُرخ رنگ و با فسیل سرپایان
دیگر سازند های پهنه رسوبی ساختاری البرز
derow formation
سازند درو (سیلورین) در پنه زمین ساختاری البــرز باختری ، به ویژه در ناحیه فومنات (کلارک ، 1975) و خلخال (حمزه پور ، 1970) حاوی ردیف هایی از سنگ آهک ضخیم لایه ، سُرخ رنگ و با فسیل سرپایان دیگر سازند های پهنه رسوبی ساختاری البرز
derow formation|derow|derow
سازند درین(پرکامبرین پسین)
در پهنه رسوبی ساختاری ایران مرکزی قرار دارد آمیزه‌ای از رسوبات کنار قاره‌ای و رسوبات تبخیـــری در ناحیه عقدا ، بر روی سازند ریزو ، یک واحد سنگ چینه‌ای متشکل از شیل دولومیتی همراه مقداری گچ عدسی شکل و تعدادی دایک و توده‌های کوچک دیابازی وجود دارد
دیگر سازند های پهنه زمین ساختاری ایران مرکزی
derin formation
سازند درین(پرکامبرین پسین) در پهنه رسوبی ساختاری ایران مرکزی قرار دارد آمیزه‌ای از رسوبات کنار قاره‌ای و رسوبات تبخیـــری در ناحیه عقدا ، بر روی سازند ریزو ، یک واحد سنگ چینه‌ای متشکل از شیل دولومیتی همراه مقداری گچ عدسی شکل و تعدادی دایک و توده‌های کوچک دیابازی وجود دارد دیگر سازند های پهنه زمین ساختاری ایران مرکزی
derin formation|derin|derin
سازند دزدبند
در آبریز شمالی دره چالوس (روستای دزدبند) شامل ردیف های آهک ماسه ای و ماسه سنگ معرف پیشروی دوباره دریای کربنیفر پایین بر روی سکوی البرز شمالی است
دیگر سازند های پهنه رسوبی ساختاری البرز
dozde band formation
سازند دزدبند در آبریز شمالی دره چالوس (روستای دزدبند) شامل ردیف های آهک ماسه ای و ماسه سنگ معرف پیشروی دوباره دریای کربنیفر پایین بر روی سکوی البرز شمالی است دیگر سازند های پهنه رسوبی ساختاری البرز
dozde band formation|dozde band|dozde band|dozdband
سازند دورود-به سن پرمین پیشین (آسلین_ساکمارین)
شامل بر چهار واحد سنگی است ، که از پایین به بالا ، عبارتند از:1- ردیفی از مارن رُسی زرد_خاکستری2- کنگلومرای ضخیم لایه و شیل های رنگین3- سنگ آهک های فوزولین دار ، متراکم و ضخیم لایه4- سیلت سنگ سُرخ همراه با شیل و ماسه سنگ های سُرخ_سبز
دیگر سازند های پهنه رسوبی ساختاری البرز
dorud formation
سازند دورود-به سن پرمین پیشین (آسلین_ساکمارین) شامل بر چهار واحد سنگی است ، که از پایین به بالا ، عبارتند از:1- ردیفی از مارن رُسی زرد_خاکستری2- کنگلومرای ضخیم لایه و شیل های رنگین3- سنگ آهک های فوزولین دار ، متراکم و ضخیم لایه4- سیلت سنگ سُرخ همراه با شیل و ماسه سنگ های سُرخ_سبز دیگر سازند های پهنه رسوبی ساختاری البرز
dorud formation|dorud|dorud
سازند دوکوهانه(ائوسن)
در ناحیه شمال بندان (بین بیرجند_زاهدان) شامل ماسه سنگ و لایه های تخریبی دانه ریز (فلیش) است
دیگر سازند های پهنه زمین ساختاری ایران مرکزی
dokuhaneh formation
سازند دوکوهانه(ائوسن) در ناحیه شمال بندان (بین بیرجند_زاهدان) شامل ماسه سنگ و لایه های تخریبی دانه ریز (فلیش) است دیگر سازند های پهنه زمین ساختاری ایران مرکزی
dokuhaneh formation|dokuhaneh|dokuhaneh
سازند شیلی دره زنجیر(آلبین- آپتین)
در جنوب شهرستان تفت ، توالی همگنی از شیل های سبز مایل به زیتونی وجود دارد که با سنگ آهک های سازند تفت ارتباط پیوسته دارد ولی مرز بالایی آن به یک راندگی است آنرا می توان با شیل های آلبین سازند کژدمی در زاگرس و شیل های سازند سنگانه در کپه داغ قیاس کرد
دیگر سازند های پهنه زمین ساختاری ایران مرکزی
dare zanjir formation
سازند شیلی دره زنجیر(آلبین- آپتین) در جنوب شهرستان تفت ، توالی همگنی از شیل های سبز مایل به زیتونی وجود دارد که با سنگ آهک های سازند تفت ارتباط پیوسته دارد ولی مرز بالایی آن به یک راندگی است آنرا می توان با شیل های آلبین سازند کژدمی در زاگرس و شیل های سازند سنگانه در کپه داغ قیاس کرد دیگر سازند های پهنه زمین ساختاری ایران مرکزی
dare zanjir formation|dare zanjir|dare zanjir|zanjir
سازند گسیخته
یک توده سنگی که در مقیاس 24000/1 یا کوچکتر قابل نقشه برداری است و فاقد پیوستگی هم بری ها یا چینه های درونی است و توسط ادخال بلوک های طبیعی در تمام اندازه ها در خمیره ای از مواد ریز دانه تشخیص داده می شود (راموند 1984)
مقایسه شود با : endolistostrome ،
نیز ببینید : ملانژ – سازند شکسته ، سازند گسیخته یک توده سنگی که در مقیاس 24000/1 یا کوچکتر قابل نقشه برداری است و فاقد پیوستگی هم بری ها یا چینه های درونی است و توسط ادخال بلوک های طبیعی در تمام اندازه ها در خمیره ای از مواد ریز دانه تشخیص داده می شود (راموند 1984) مقایسه شود با : endolistostrome ، نیز ببینید : ملانژ – سازند شکسته
dismembered formation
ساعت‌ تابستانی افزودن‌ یک‌ ساعت‌ بر ساعات‌ روز (در تابستان‌ به‌ منظور صرفه‌جویی‌ در برق‌ و غیره‌)
daylight saving time (dst)|dst|dst|daylight saving time
ساقه مته ، ساقه حفاری
معمولا به صورت 6گوش است ومجموعه این قسمت به اضافه سرمته ، طول مفیدمته راتشکیل میدهد

الف) اصطلاحی که در حفاری چرخشی برای رشته مته استفاده می شود

ب) اصطلاحی که در حفاری ضربه ای برای میله محکم یا میله استوانه ای آهنی یا فولادی استفاده می شود که برای سنگین کردن سر مته حفاری به آن متصل می شود

نیز نوشته می شود drillstem
مترادف : ساقه یا طوق (حفاری)
، ساقه حفاری - معمولا به صورت 6گوش است ومجموعه این قسمت به اضافه سرمته ، طول مفیدمته راتشکیل میدهد - - الف) اصطلاحی که در حفاری چرخشی برای رشته مته استفاده می شود - - ب) اصطلاحی که در حفاری ضربه ای برای میله محکم یا میله استوانه ای آهنی یا فولادی استفاده می شود که برای سنگین کردن سر مته حفاری به آن متصل می شود - - نیز نوشته می شود drillstem - مترادف : ساقه یا طوق (حفاری) -
drill stem
سال چینه زهکش
یک سال چینه ماسه ای و به طور غیر عادی ضخیم که توسط زهکشی دریاچه های برکه ای یا محصور شده بین یخ های حاشیه ای و زمین های مرتفع یا در پشت سد های نهشته های یخچالی تشکیل می شود ، سال چینه زهکش یک سال چینه ماسه ای و به طور غیر عادی ضخیم که توسط زهکشی دریاچه های برکه ای یا محصور شده بین یخ های حاشیه ای و زمین های مرتفع یا در پشت سد های نهشته های یخچالی تشکیل می شود
drainage varve
سال کم آبی ، خشکسالی (سال با کمترین آب جاری)
سالی است فرضی که در آن جریان آب در رودخانه ها و یا آبراهه ها از مقادیر مربوط به سال میانگین فرضی ، که بر پایه آمار تعیین شده است کمتر باشد
dry year
سال کم آبی ، خشکسالی (سال با کمترین آب جاری) سالی است فرضی که در آن جریان آب در رودخانه ها و یا آبراهه ها از مقادیر مربوط به سال میانگین فرضی ، که بر پایه آمار تعیین شده است کمتر باشد
dry year|minimum run off year|minimum run off year
سامانه اطلاعات و داده ها (DIS)
data and information system|dis|dis
سامانه اطلاعات و داده ها (DIS)
data and information system
سامانه تمرکز داده ها
data logging system
سامانه رقومی
سامانه که در آن اطلاعات بصورت یکسری پالس انتقال می یابد منبع این اطلاعات بصورت دوره ای نمونه برداری ، آنالیز و تبدیل یا کد دار می شود تا تبدیل به مقادیر عددی شده و منتقل گردد در سامانه انتقال رقومی از کدهای دودویی (باینری) استفاده می شود و بیشتر اطلاعات بصورت اختصاصی هستند اما ارتباطات زبانی و بصری باید بطور کامل تبدیل شوند ، سامانه رقومی سامانه که در آن اطلاعات بصورت یکسری پالس انتقال می یابد منبع این اطلاعات بصورت دوره ای نمونه برداری
digital system
سامانه کنترل سطح آب لوله مکش
وظیفه این سامانه کنترل سطح آب لوله مکش در یک محدوده مشخص شده می باشد ، بدین منظور که کارکرد جرخ دوار توربین را در حین عملکرد (خازن همزمان) واحد و با تخلیه سریع آب در لوله مکش در وضعیت بدون آب حفظ و نگهداری می کند ، سامانه کنترل سطح آب لوله مکش وظیفه این سامانه کنترل سطح آب لوله مکش در یک محدوده مشخص شده می باشد
draft tube water level control system
سامانه ماسه گیر
desander system
سامانه ماسه گیر
desilter system
سامانه مجموعه داده ها (DCS ) بر روی لندست - - سامانه ای که اطلاعات مربوط به لرزه سنج ها ، دستگاه های سنجش سیل و دیگر دستگاه های اندازه گیری را بدست می آورد این داده ها به یک ایستگاه دریافت زمینی بازپخش (relay) می شود - - این واحدها روی مدارات قطبی فضاپیماهای NOAA و GOES به وفور وجود دارند آنها اطلاعات را از پلاتفورمهای (پایگاه ها) ثابت و متحرک جمع آوری و تقویت می کنند واحدهای نصب شده روی NOAA می توانند موقعیت دقیق حرکت پلاتفورمها را در زمان جمع آوری اطلاعات تعیین کنند - -
data collection system|dcs|dcs
سامانه مجموعه داده ها (DCS ) بر روی لندست

سامانه ای که اطلاعات مربوط به لرزه سنج ها ، دستگاه های سنجش سیل و دیگر دستگاه های اندازه گیری را بدست می آورد این داده ها به یک ایستگاه دریافت زمینی بازپخش (relay) می شود

این واحدها روی مدارات قطبی فضاپیماهای NOAA و GOES به وفور وجود دارند آنها اطلاعات را از پلاتفورمهای (پایگاه ها) ثابت و متحرک جمع آوری و تقویت می کنند واحدهای نصب شده روی NOAA می توانند موقعیت دقیق حرکت پلاتفورمها را در زمان جمع آوری اطلاعات تعیین کنند

data collection system
سایه پراکنش
تجمع رسوبات تشکیل شده در پائین دست جریان از یک منبع تولید کننده را گویند ( پتی جان 1957) مثلاً یک پهنه تخته سنگی بر روی طرف پشت به باد یک برآمدگی مقاوم که بوسیله یخ فراگرفته شده است مقایسه شود با : ایالت سنگ شناسی رسوبی ، سایه پراکنش تجمع رسوبات تشکیل شده در پائین دست جریان از یک منبع تولید کننده را گویند ( پتی جان 1957) مثلاً یک پهنه تخته سنگی بر روی طرف پشت به باد یک برآمدگی مقاوم که بوسیله یخ فراگرفته شده است مقایسه شود با : ایالت سنگ شناسی رسوبی
dispersal shadow
سبز دره ، دره کوچک وتنگ
دره جنگلی کوچک ، دره باز و پهن عمدتاً در شمال انگلستان و جنوب اسکاتلند ، دره کوچک وتنگ دره جنگلی کوچک
dell
سپر پشتی
الف) یکی از سری استخوانچه ها در امتداد خط میانی سطح دور از دهانی بازوی یک افیوروئید – مقایسه شود با : سپر جلویی یا شکمی
ب) کل پوسته پشتی یک تریلوبیت را گویند که شامل سر ، سینه و دم است ، سپر پشتی الف) یکی از سری استخوانچه ها در امتداد خط میانی سطح دور از دهانی بازوی یک افیوروئید – مقایسه شود با : سپر جلویی یا شکمی ب) کل پوسته پشتی یک تریلوبیت را گویند که شامل سر
dorsal shield
سپیده دم
نور ضعیفی که مناطق مختلف زمین را قبل از طلوع خورشید روشن می کند ، سپیده دم نور ضعیفی که مناطق مختلف زمین را قبل از طلوع خورشید روشن می کند
dawn
ستون مهاربند ، تیر مهار
dolphin
سخت رویه ، قشر سخت
یک اصطلاح کلی برای پوسته سخت بر روی سطح یا لایه ای در افق های بالایی خاک در اقلیم نیمه خشک این قشر توسط تجمع کانی های حل شدنی که توسط آبهای بالاروی حاوی کانی ها نهشته شده اند ، تشکیل می شود این آبها توسط مویینگی به بالا حمل می شوند و در فصول گرم ، توسط تبخیر جابه جا می‌شوند
نیز ببینید: فریکرت ، سیلکرت ، کلکرت ، کالیش (خاک شناسی)
ریشه کلمه: لاتین سخت + پوسته یا رویه
مقایسه شود با: سخت کفه یا پوسته ، قشر سخت یک اصطلاح کلی برای پوسته سخت بر روی سطح یا لایه ای در افق های بالایی خاک در اقلیم نیمه خشک این قشر توسط تجمع کانی های حل شدنی که توسط آبهای بالاروی حاوی کانی ها نهشته شده اند ، توسط تبخیر جابه جا می‌شوند نیز ببینید: فریکرت ، کالیش (خاک شناسی) ریشه کلمه: لاتین سخت + پوسته یا رویه مقایسه شود با: سخت کفه یا پوسته
duricrust
سخت کفه
duripan
سخت گره ، دوری نود در خاک ، گرهکی که با سیلیس ، سیمانی شده یا سخت شده است
durinode
سختی سنج
durometer
سد ، بند ، مسدود کردن ، آب بند ، سد ساختن ، سد
مانع مصنوعی یا طبیعی یا دیواره احداث شده عمود بر مسیر آب یا دره ، سد مانع مصنوعی یا طبیعی یا دیواره احداث شده عمود بر مسیر آب یا دره
dam
سد آتشفشانی
dam volcanic
سد انحرافی
سدی که بمنظور صرف انحراف جریان آب از مسیر اصلی خود بدرون آبراهه قدرت احداث می شود
diversion dam
سد انحرافی سدی که بمنظور صرف انحراف جریان آب از مسیر اصلی خود بدرون آبراهه قدرت احداث می شود
diversion dam|diversion weir|diversion weir
سد پشت بند دار
deck overflow dam
سد دلتایی
سدی که توسط یک رود شاخابه که دلتایی در کانال رود اصلی می سازد ، تشکیل می شود ، سد دلتایی سدی که توسط یک رود شاخابه که دلتایی در کانال رود اصلی می سازد
delta bar
سد دو قوسی
double curvature arch dam
سد گنبدی
dome dam
سد واریزه ای
توده ای از ته نشست های آبرفتی درشت دانه در دهانه یک شاخابه (tributary) رود به هنگام یک سیل سریع و تشکیل دهنده یک انسداد در دره اصلی ، سد واریزه ای توده ای از ته نشست های آبرفتی درشت دانه در دهانه یک شاخابه (tributary) رود به هنگام یک سیل سریع و تشکیل دهنده یک انسداد در دره اصلی
debris dam
سد وزنی
damgravity
سد یخرفتی
سدی که توسط تجمع یخرفت در یک دره پیشین رود ساخته می شود ، سد یخرفتی سدی که توسط تجمع یخرفت در یک دره پیشین رود ساخته می شود
drift dam
سر به قفسه سینه چسبیده و بطرف پایین متمایل است
deflexed head
سر ریز دودکشی
drop inlet spillway
سر ریز دودکشی
drop inlet spillway|drop inlet|drop inlet
سر ریز شیب شکن
drop spillway
سر مته
drill bit
سر مته
drill bit|drill bits|drill bits
سر مته الماسی مغزه برداری
diamond coring bit
سراشیبی
downhill
سراشیبی ، شیب منفی ، شیب نزولی
downgrade
سرپوش دلتا
یک مخروط آبرفتی یا مخروط افکنه که بر روی دشت دلتایی ساخته می شود و رأس آن به سمت بالادست جریان جابه جا می شود (راسل ب 1895) ، سرپوش دلتا یک مخروط آبرفتی یا مخروط افکنه که بر روی دشت دلتایی ساخته می شود و رأس آن به سمت بالادست جریان جابه جا می شود (راسل ب 1895)
delta cap
سرریز کنگره ای
dam labyrinth spillway
سرریز مستغرق ، سر ریز غرق شده
drowned weir
سرریز مستغرق ، سر ریز غرق شده
drowned weir|submerged weir|submerged weir
سرعت تخلیه ، سرعت تخلیه
آهنگ تخلیه آب از درون یک محیط متخلخل که در واحد مساحت کل عمود بر جهت جریان انداه گیری می شود ( 1962 ASCE ) ، سرعت تخلیه آهنگ تخلیه آب از درون یک محیط متخلخل که در واحد مساحت کل عمود بر جهت جریان انداه گیری می شود ( 1962 ASCE )
discharge velocity
سرعت خروجی آب
disharge velocity
سرمته ، مته حفاری
سرمته مهمترین بخش مته است وحفرسنگها و مواد معدنی توسط آن انجام میگیرد سرمته معمولاجداگانه ساخته شده وبه انتهای مته پیچمی شود ، مته حفاری سرمته مهمترین بخش مته است وحفرسنگها و مواد معدنی توسط آن انجام میگیرد سرمته معمولاجداگانه ساخته شده وبه انتهای مته پیچمی شود
drilling bit
سری داهو(کامبرین زیرین)
در زمین شناسی ایرانفقط در ناحیه کرمان ، هوکریده و همکاران (1962) به ماسه سنگ های مشابه سازند لالون ( یادآور ماسه سنگ های آرکوزی سُرخ – ارغوانی کامبرین پیشین ) سری داهو نام داده اند ، که با وجود اولویت در نام گذاری ، چندان مورد استفاده نیست
دیگر سازند های پهنه زمین ساختاری ایران مرکزی
dahu series
سری داهو(کامبرین زیرین) در زمین شناسی ایرانفقط در ناحیه کرمان ، هوکریده و همکاران (1962) به ماسه سنگ های مشابه سازند لالون ( یادآور ماسه سنگ های آرکوزی سُرخ – ارغوانی کامبرین پیشین ) سری داهو نام داده اند ، که با وجود اولویت در نام گذاری ، چندان مورد استفاده نیست دیگر سازند های پهنه زمین ساختاری ایران مرکزی
dahu series|dahu|dahu
سری دسو(پرکامبرین پسین)
آمیزه‌ای از رسوبات کنار قاره‌ای و رسوبات تبخیـــری در شمال و شمال باختری کرمان به ردیف‌های مشابه با سری ریزو انباشته‌های گچی اضافه شده است ساخت پیچیده ، حضور انباشته‌های تبخیری و یا انحلال آنها سبب شده تا این مجموعه بدون بُرش الگو باشد هوکریده و همکاران (1962) برای بیان تفاوت بین سری بدون گچ ریزو و واحدهای مشابه گچ دار ، از نام سری دسواستفاده کردند که در بسیاری از گزارش‌های زمین‌شناسی به غلط ، سری دزو خوانده می‌شود گچ ، دولومیت هوازده ، سنگ آهک‌های بودار و متبلور ، ماسه سنگ میکا‌دار سُرخ رنگ ، کوارتزیت ، سنگ‌های آذرین اسید و بازی تجزیه شده ، ازسازنده های این سری هستند
دیگر سازند های پهنه زمین ساختاری ایران مرکزی
desu series
سری دسو(پرکامبرین پسین) آمیزه‌ای از رسوبات کنار قاره‌ای و رسوبات تبخیـــری در شمال و شمال باختری کرمان به ردیف‌های مشابه با سری ریزو انباشته‌های گچی اضافه شده است ساخت پیچیده ، حضور انباشته‌های تبخیری و یا انحلال آنها سبب شده تا این مجموعه بدون بُرش الگو باشد هوکریده و همکاران (1962) برای بیان تفاوت بین سری بدون گچ ریزو و واحدهای مشابه گچ دار ، از نام سری دسواستفاده کردند که در بسیاری از گزارش‌های زمین‌شناسی به غلط ، سری دزو خوانده می‌شود گچ ، دولومیت هوازده ، سنگ آهک‌های بودار و متبلور ، ماسه سنگ میکا‌دار سُرخ رنگ ، کوارتزیت ، سنگ‌های آذرین اسید و بازی تجزیه شده ، ازسازنده های این سری هستند دیگر سازند های پهنه زمین ساختاری ایران مرکزی
desu series|desu|desu
سری واکنش ناپیوسته
یک سری واکنشی که در آن ، واکنش اولین بلور های تشکیل شده با مایع بعدی ، نشان دهنده یک تغییر فاز ناگهانی است مثلاً کانی های اولیوین ، پیروکسن ، آمفیبول و بیوتیت تشکیل یک سری واکنشی ناپیوسته را می دهند مقایسه شود با : سری واکنشی پیوسته
، سری واکنش ناپیوسته - یک سری واکنشی که در آن ، آمفیبول و بیوتیت تشکیل یک سری واکنشی ناپیوسته را می دهند مقایسه شود با : سری واکنشی پیوسته -
discontinuous reaction series
سطح آبدهی
discharge section area
سطح تماس رسوبی
سطح مشترک بین آب و بستر در جایی که رسوبات مرتبط با سطح انرژی در سطح مشترک ته نشین می شوند (پلاملی و همکاران 1962) ، سطح تماس رسوبی سطح مشترک بین آب و بستر در جایی که رسوبات مرتبط با سطح انرژی در سطح مشترک ته نشین می شوند (پلاملی و همکاران 1962)
depositional interface
سطح جدایش
detachment plane
سطح جدایش
detachment plane|detachment planes|detachment planes
سطح شکست کدر ، شکستگی کدر و مات
dull fracture
سطح شیب
یک سطح چینه که در سرازیری با شیب سنگ زیرین مقاوم مطابق است ( هیل -1891) ، سطح شیب یک سطح چینه که در سرازیری با شیب سنگ زیرین مقاوم مطابق است ( هیل -1891)
dip plain
سطح ناپیوستگی
یک نبود جزئی در ستون رسوبی که عمدتا برون سازندی است ولی شامل ارتباطات بین سازندی ای نیز هست که فاقد فرسایش بزرگ مقیاس هستند این سطح ، در رده پائین تری نسبت به ناپیوستگی فرسایشی قرار می گیرد ( بروم لی 1975 )
مقایسه شود با : سطح حذفی (surface omission) ، سطح ناپیوستگی یک نبود جزئی در ستون رسوبی که عمدتا برون سازندی است ولی شامل ارتباطات بین سازندی ای نیز هست که فاقد فرسایش بزرگ مقیاس هستند این سطح ، در رده پائین تری نسبت به ناپیوستگی فرسایشی قرار می گیرد ( بروم لی 1975 ) مقایسه شود با : سطح حذفی (surface omission)
discontinuity surface
سطح یا تراز مانداب أبگیر ، تراز سانداب مخزن
dead water level
سفره آبدار ، سفره مرطوب ، سفره مرطوب و خیس ، سفره غرقابی ، سفره رطوبت دار
drowned nappe
سفره راندگی
معادل آلمانی nappe ، گاهی در نوشته های زبان انگلیسی کاربرد دارد ، سفره راندگی معادل آلمانی nappe
decke
سفره فرودافت ، سفره پست
depressed nappe
سقف آویخته
dropped ceiling
سقف آویخته
dropped ceiling|suspended ceiling|suspended ceiling
سکوی جبهه دلتا
منطقه ای کم عمق ، با پهنای تا حدود 5 کیلومتر ، که در جلوی انشعابات پیش رونده یک دلتا وجود دارد ، سکوی جبهه دلتا منطقه ای کم عمق
delta front platform
سگ سر ، سرسگی
dog-head
سله بیابان
desert crust
سلول دیسکال که معمولاً در وسط بال جلویی قرار دارد
discal cell
سمت تحتانی روتور ژنراتور
سو یا سمت مستقیماً مرتبط با چرخ دوار توربین
driven end (de)
سمت تحتانی روتور ژنراتور سو یا سمت مستقیماً مرتبط با چرخ دوار توربین
driven end (de)|driven end|driven end|de
سمیت زدایی
detoxification
سمیت مستقیم
direct toxicity
سن یابی ، سن سنجی
تعیین سن موادی که بطور طبیعی پدیده آمده یا بقایای بجا مانده بوسیله روش های گوناگونی بر اساس شارژ شدگی در نرخ ثابت اندازه گیری در اجزای یک ترکیب تغییرات ممکن است شیمیایی یا هسته ای القایی یا خود به خودی باشد و امکان دارد بالای یک دوره زمانی قرار بگیرد

تعیین سن مواد توسط هر کدام از انواع مختلف روش های مبتنی بر مقدار تغییرات رخ داده با آهنگ قابل اندازه گیری ثابت در یک مؤلفه خاص این تغییرات ممکن است شیمیایی یا هسته ای القایی یا خود انگیخته باشند و در طول یک مدت زمان رخ دهند
، سن سنجی - تعیین سن موادی که بطور طبیعی پدیده آمده یا بقایای بجا مانده بوسیله روش های گوناگونی بر اساس شارژ شدگی در نرخ ثابت اندازه گیری در اجزای یک ترکیب تغییرات ممکن است شیمیایی یا هسته ای القایی یا خود به خودی باشد و امکان دارد بالای یک دوره زمانی قرار بگیرد - - تعیین سن مواد توسط هر کدام از انواع مختلف روش های مبتنی بر مقدار تغییرات رخ داده با آهنگ قابل اندازه گیری ثابت در یک مؤلفه خاص این تغییرات ممکن است شیمیایی یا هسته ای القایی یا خود انگیخته باشند و در طول یک مدت زمان رخ دهند -
dating
سنجشگر مدرج
dial gauge
سنگ آذرینی که در آن کانی های رها شده ، چشمگیر می باشند مثلاً یک لامپروفیر که عمدتاً ار بیوتیت و کوارتز ساخته شده و مقدار کمی هورنبلند دارد
dolimorphic
سنگ آهک دولومیتی
الف) سنگ آهک دولومیتی
ب) اصطلاحی که توسط گراوت (1932) برای یک سنگ کربناته پیشنهاد داده شد که به طور عمده از کانی دولومیت ساخته شده است – این اصطلاح با این استفاده توصیه نمی شود ( پتی جان 1957)
dolomite limestone
سنگ آهک دولومیتی
الف) سنگ آهکی که در آن ، کانی دولومیت چشمگیر می باشد ، ولی کلسیت فراوان می باشد بالاخص ، سنگ آهکی که حاوی 10 تا 15 درصد دولومیت و 50 تا 90 درصد کلسیت می باشد و دارای معادل تقریبی کربنات منیزیم 4 4 تا 22 7 درصد است ( پتی جان 1957 صفحه 418 ) یا سنگ آهکی که نسبت Ca/Mg آن بین 4 74 تا 60 است ( چیلینگر 1957 ) مقایسه شود با : دولومیت کلسیتی – سنگ آهک منیزیمی –
مترادف : سنگ آهک دولومیتی
ب) سنگ آهکی که به طور ناقص دولومیتی شده است ( چلینگر و همکاران 1967)
dolomitic limestone
سنگ آهک دولومیتی الف) سنگ آهک دولومیتی ب) اصطلاحی که توسط گراوت (1932) برای یک سنگ کربناته پیشنهاد داده شد که به طور عمده از کانی دولومیت ساخته شده است – این اصطلاح با این استفاده توصیه نمی شود ( پتی جان 1957)
dolomite limestone|limestone|limestone
سنگ آهک دولومیتی الف) سنگ آهکی که در آن ، کانی دولومیت چشمگیر می باشد ، ولی کلسیت فراوان می باشد بالاخص ، سنگ آهکی که حاوی 10 تا 15 درصد دولومیت و 50 تا 90 درصد کلسیت می باشد و دارای معادل تقریبی کربنات منیزیم 4 4 تا 22 7 درصد است ( پتی جان 1957 صفحه 418 ) یا سنگ آهکی که نسبت Ca/Mg آن بین 4 74 تا 60 است ( چیلینگر 1957 ) مقایسه شود با : دولومیت کلسیتی – سنگ آهک منیزیمی – مترادف : سنگ آهک دولومیتی ب) سنگ آهکی که به طور ناقص دولومیتی شده است ( چلینگر و همکاران 1967)
dolomitic limestone|limestone|limestone
سنگ با شکست دوگانه ‌
در سنگهای با شکست مضاعف ، پرتوی نوری که وارد سنگ می‌شود به دو پرتو تقسیم شده و هر یک مسیر مجزایی را طی می‌کنند این سنگها بیش از یک ضریب شکست دارند کلسیت ، پریدوت ، زیرکن ، تورمالین و اسفن از این گونه‌ سنگها هستند
doubly-refractive stone
سنگ با شکست دوگانه ‌در سنگهای با شکست مضاعف ، پرتوی نوری که وارد سنگ می‌شود به دو پرتو تقسیم شده و هر یک مسیر مجزایی را طی می‌کنند این سنگها بیش از یک ضریب شکست دارند کلسیت ، پریدوت ، زیرکن ، تورمالین و اسفن از این گونه‌ سنگها هستند
doubly-refractive stone|doubly-refractive|doubly-refractive
سنگ بازگداختی
سنگ تشکیل شده توسط دیاتکسی ،
نیز نوشته می شود به صورت : diatectite استفاده کمی دارد ، سنگ بازگداختی سنگ تشکیل شده توسط دیاتکسی ، نیز نوشته می شود به صورت : diatectite استفاده کمی دارد
diatexite
سنگ بیمار ، سنگ متلاشی شده یا در حال ازهم پاشیدگی
disease
سنگ تخریبی
سنگی که عمدتاً از ذرات یا قطعات جدا شده از سنگ های از قبل موجود ساخته شده که یا حاصل از فرسایش و یا هوازدگی می باشند – بالاخص یک سنگ رسوبی که دارای بیش از 50 % مواد تخریبی است ( کرانیین -1948 صفحه 134 ) مقایسه شود با : سنگ شیمیایی ، سنگ تخریبی سنگی که عمدتاً از ذرات یا قطعات جدا شده از سنگ های از قبل موجود ساخته شده که یا حاصل از فرسایش و یا هوازدگی می باشند – بالاخص یک سنگ رسوبی که دارای بیش از 50 % مواد تخریبی است ( کرانیین -1948 صفحه 134 ) مقایسه شود با : سنگ شیمیایی
detrital rock
سنگ ثانویه
سنگی که از مواد حاصل از هوازدگی سنگ های قدیمی تر حاصل شده است – یک سنگ رسوبی ، یا سنگی که از موادی ساخته شده که قبل از تجمع به صورت متصل به هم ، نبوده اند ، سنگ ثانویه سنگی که از مواد حاصل از هوازدگی سنگ های قدیمی تر حاصل شده است – یک سنگ رسوبی
derivative rock
سنگ خشک
dry stone
سنگ دایکی
سنگ نفوذی سازنده یک دایک را گویند ، سنگ دایکی سنگ نفوذی سازنده یک دایک را گویند
dike rock
سنگ دندانی ‌
مواد معدنی فسفات کلسیم‌ که احتمالاً نتیجه فعالیت میکروبی بوده و اطراف دندان و زیر خط لثه رسوب می‌کند ، سنگ دندانی ‌مواد معدنی فسفات کلسیم‌ که احتمالاً نتیجه فعالیت میکروبی بوده و اطراف دندان و زیر خط لثه رسوب می‌کند
dental calculus
سنگ دولومیت
دولومیت ( رسوب شناسی ) ، سنگ دولومیت دولومیت ( رسوب شناسی )
dolomite rock
سنگ دیا تومیت ، دیاتومیت
سنگی رسوبی و متخلخل با رنگ روشن وسفید رنگ ، نرم و پودر آسان بوده و حاصل تجمع پوسته سیلیسی دیاتومه هاست ترکیب شیمیایی این سنگ مشابه اپال(sio2nh2o)همراه با ناخالصی هایی از قبیلfe و al می باشد وزن مخصوص متغیر بین 7/0 تا 15/1 می باشد ، دیاتومیت سنگی رسوبی و متخلخل با رنگ روشن وسفید رنگ
diatomite
سنگ دیناس
یک ماسه سنگ خرد شده با محتوای سیلیس بالا که سابقاً برای ساختن آجر نسوز استفاده می شد
محل شاخص : Craig-y –Dinas ، یک تخته سنگ در جنوب ولز
مترادف : رس دیناس ، سنگ دیناس یک ماسه سنگ خرد شده با محتوای سیلیس بالا که سابقاً برای ساختن آجر نسوز استفاده می شد محل شاخص : Craig-y –Dinas ، یک تخته سنگ در جنوب ولز مترادف : رس دیناس
dinas rock
سنگ ریزه های دورویه
double flanged
سنگ ساختمانی
سنگ ساختمانی که استخراج شده و در بلوک هایی با شکل منظم بر اساس کاربرد ، آماده سازی می گردد ، سنگ ساختمانی سنگ ساختمانی که استخراج شده و در بلوک هایی با شکل منظم بر اساس کاربرد
dimension stone
سنگ سه گوش ، ریگ هرمی
یک باد ساب نوک دار مضاعف یا سنگ باد کند ، که دارای سه رویه انحنا دار که با سه لبه تیز ، یکدیگر را قطع می کنند و شبیه یک درخت جوز برزیلی است
مترادف : سنگریزه هرمی( pyramid pebble )
ب) اصطلاحی که به طور نا دقیق به عنوان مترادفی برای باد ساب استفاده می شود
ریشه کلمه : آلمانی Dreikanter ، چیزی که سه لبه دارد
جمع Dreikanter ، dreikanters
dreikanter
سنگ شجری ، سنگ درخت وار(شکلهای درخت واری که از رشته های منشعب و شاخه شاخه با بلورهای نامشخص و ناپیدا تشکیل یافته اند)
dendrite
سنگ طلوع ، ائولیت
dawn stone
سنگ مقاوم در برابر هوازدگی
به راحتی هوازده نمی شود به سنگی گفته می‌شود که فقط مقادیر بسیار کمی از مواد آواری را توسط هوازدگی تولید می کند ، سنگ مقاوم در برابر هوازدگی به راحتی هوازده نمی شود به سنگی گفته می‌شود که فقط مقادیر بسیار کمی از مواد آواری را توسط هوازدگی تولید می کند
dysgeogenous
سنگ نما
سنگی که برای تزئین معماری یا ساختمان ، مثلاً در سر بخاری ها ، ستونها و حاشیه جلوی مغازه ها ( نبش خیابانها ) استفاده می شود ، سنگ نما سنگی که برای تزئین معماری یا ساختمان
decorative stone
سنگ های آواری ، سنگ های تخریبی ، سنگهای تخریبی ، سنگهای آواری(مثال : کنگلومرا ، ماسه سنگ)
detrial rocks
سنگ های رسوبی تخریبی
detrital sedimentary rocks
سنگ های رسوبی تخریبی
detrital sedimentary rocks|detritalsedimentary|detritalsedimentary
سنگ های رسوبی تخریبی
سنگ های ساخته شده از ذراتی که به صورت جامد بر اثر هوازدگی مکانیکی و شیمیایی از محل اصلی خود کنده شده و پس از حمل به صورت جامد ته نشین شده اند
detrital sedimentary rock
سنگ های رسوبی تخریبی سنگ های ساخته شده از ذراتی که به صورت جامد بر اثر هوازدگی مکانیکی و شیمیایی از محل اصلی خود کنده شده و پس از حمل به صورت جامد ته نشین شده اند
detrital sedimentary rock|detrital sedimentary rocks|detrital sedimentary rocks
سنگدانه با دانه بندی متراکم
dense graded aggregate
سنگریز درهم
dumped rockfill|tipped rockfill|tipped rockfill
سنگریز درهم
dumped rockfill
سنگفرش صحرا ، سنگفرش بیابان
آرایش سنگریزه ها و سنگهای بزرگی که پس از انتقال ذرات ریز گردو غبار و ماسه توسط باد ، باقی می مانند ، سنگفرش بیابان آرایش سنگریزه ها و سنگهای بزرگی که پس از انتقال ذرات ریز گردو غبار و ماسه توسط باد
desert paving
سنگفرش صحرا ، سنگفروش بیابان ، سنگفرش بیابانی
یک ناحیه موزاییک مانند ، بالنسبه هموار در یک ناحیه بیابانی ، مرکب از ماسه هایی که بعد از نقل مکان مواد ریزتر به طور نزدیکی پهلوی یکدیگر جا می گیرند ، سنگفرش بیابانی یک ناحیه موزاییک مانند
desert pavement
سنگهای آواری
deutogene
سنگهای دیا شیستی
diaschistic rocks
سوراخ چکه
الف) یک سوراخ یا فرورفتگی کوچک در رس یا سنگ در زیر نقطه ای که آب از آن نقطه می چکد
ب) سوراخ مرکزی در عارضه ای که زیر آب چکنده ساخته شده است ، سوراخ چکه الف) یک سوراخ یا فرورفتگی کوچک در رس یا سنگ در زیر نقطه ای که آب از آن نقطه می چکد ب) سوراخ مرکزی در عارضه ای که زیر آب چکنده ساخته شده است
driphole
سوراخ مته
یک سوراخ یا حفره مدور حاصل شده توسط حفاری ، خصوصاً چاهی که توسط حفاری ضربه ای یا چاهی که برای اکتشاف کانی های ارزشمند یا برای بدست آوردن اطلاعات زمین شناسی احداث شده است مقایسه شود با : گمانه (borehole)– مترادف : سوراخ – چال (حفاری) ، سوراخ مته یک سوراخ یا حفره مدور حاصل شده توسط حفاری
drill hole
سوزش
اگرسرعت سوختن ماده منفجره کمترازسرعت صوت باشداین پدیده راسوزش می گویند ، سوزش اگرسرعت سوختن ماده منفجره کمترازسرعت صوت باشداین پدیده راسوزش می گویند
deflagration
سوزن با فنر مدرجی که به وسیله آن مقاومت و درجه نفوذپذیری تراکم خاک را اندازه گیری می کنند
davies. compactometer
سوزن شیبی ، میل سنج
یک نوع منسوخ مغناطیس سنج که برای ناهنجاری های مغناطیسی با دامنه بزرگ نقشه برداری ، استفاده می شد این دستگاه از یک سوزن مغناطیسی شده محور دار به منظور چرخش آزاد در یک سطح ساخته شده که وزن تنظیم آن در نوک جنوبی آهن ربا است ، میل سنج یک نوع منسوخ مغناطیس سنج که برای ناهنجاری های مغناطیسی با دامنه بزرگ نقشه برداری
dip needle
سوزنه های اسفنج شبکه یا چهارچوپ دیکتیونال
dictyonalia
سوگیری بعدی
در سنگ شناسی ساختمانی ، تمایل عناصر فابریک خطی یا سطحی برای آرایشی که در آن جهت گیری ترجیحی توسط صف بندی این عناصر بوجود آید ، سوگیری بعدی در سنگ شناسی ساختمانی
dimensional orientation
سیال پویا
تعلق داشن به بافتی در سنگهای دگرگونی دینامیکی که نشان دهنده آرایش موازی فقط در یک جهت می باشد ، سیال پویا تعلق داشن به بافتی در سنگهای دگرگونی دینامیکی که نشان دهنده آرایش موازی فقط در یک جهت می باشد
dynamofluidal
سیال حفاری ، گل حفاری
drilling fluid
سیستم اختصاصی
یک سیستم رایانهای که فقط برای وظیفهای از پیش تعیین شده اختصاص داده شده است ، سیستم اختصاصی یک سیستم رایانهای که فقط برای وظیفهای از پیش تعیین شده اختصاص داده شده است
dedicated system
سیستم های اعلام خطر راداری(dew) سیستم ایستگاه های راداری در عرض قطب شمال از جزایر aleutian تا اقیانوس آتلانتیک جهت اعلام خطر بوده است
distant early warning line|dew|dew
سیستم های اعلام خطر راداری(dew)
سیستم ایستگاه های راداری در عرض قطب شمال از جزایر aleutian تا اقیانوس آتلانتیک جهت اعلام خطر بوده است
distant early warning line
سیل بزرگ
سیلاب یا زیر آب رفتن خشکی خصوصاً توفان نوح ، سیل بزرگ سیلاب یا زیر آب رفتن خشکی خصوصاً توفان نوح
deluge
سیل طرح ، سیلاب طراحی
سیلی که در مقابل آن سنجش های حفاظتی صورت می گیرد
، سیلاب طراحی - سیلی که در مقابل آن سنجش های حفاظتی صورت می گیرد -
design flood
سیل واریزه ای
سیلی خطرناک ، متوسط بین سیل گل آلود مربوط به یک رودخانه کوهستانی و جریان گل واقعی ، از انواع پدید آمده در کالیفرنیای جنوبی (Strahler ، )
یک سیل مصیب بار ، حدواسط بین سیل آشفته و یک رودخانه کوهستانی و یک جریان گل حقیقی ، مانند نوعی که در کالیفرنیای جنوبی رخ داد ( استرابر 1963) ، سیل واریزه ای سیلی خطرناک ، ) یک سیل مصیب بار
debris flood
سیلابی ، توفانی
الف ) تعلق داشتن به ، تولید شده توسط ، شبیه به یک سیلاب – خصوصاً توفان نوح – مثلاً نهشته های سیلابی
ب ) تعلق داشتن به نهشته های یخچالی ، توفانی الف ) تعلق داشتن به ، شبیه به یک سیلاب – خصوصاً توفان نوح – مثلاً نهشته های سیلابی ب ) تعلق داشتن به نهشته های یخچالی
diluvial
سیلابی ، طوفانی
deluvial
سیلت آهک زدایی شده
decalcied. silt
سیلیس زدایی
desilicification
سیلیس زدایی
در سنگ شناسی :حذف سیلیس از یک سنگ یا ماگما توسط فروپاشی سیلیکات ها و آزاد شدن سیلیس ناشی از این فروپاشی یا توسط واکنش بین یک توده ماگما و سنگ دیواره اطراف آن را گویند
در خاک شناسی:حذف سیلیس از خاک ها در اقلیم گرم و مرطوب توسط نفوذ مقادیر قابل توجه باران که نتیجه آن خاکی است که نسبتاً از هیدروکسید آهن ، آلومینیوم و منگنز غنی می باشد و این خاک یک اکسی سل می باشد ، سیلیس زدایی در سنگ شناسی :حذف سیلیس از یک سنگ یا ماگما توسط فروپاشی سیلیکات ها و آزاد شدن سیلیس ناشی از این فروپاشی یا توسط واکنش بین یک توده ماگما و سنگ دیواره اطراف آن را گویند در خاک شناسی:حذف سیلیس از خاک ها در اقلیم گرم و مرطوب توسط نفوذ مقادیر قابل توجه باران که نتیجه آن خاکی است که نسبتاً از هیدروکسید آهن
desilication
سیلیکات های تیره
کانی های سیلیکاته که در ساختارشان یون های آهن و/یا منیزیم وجود دارد این کانی ها رنگ تیره و وزن مخصوص بالاتری نسبت به سیلیکات های بدون آهن- منیزیم دارند
، سیلیکات های تیره - کانی های سیلیکاته که در ساختارشان یون های آهن و/یا منیزیم وجود دارد این کانی ها رنگ تیره و وزن مخصوص بالاتری نسبت به سیلیکات های بدون آهن- منیزیم دارند -
dark silicate
سیمان زدایی
حل شدن یا شسته شدن سیمان یک سنگ رسوبی - مثلاً در ماسه سنگی که سیمان های منفذ پرکن و دانه های جامد آن تشکیل یک سامانه بسته را نمی دهند بدین طریق به سیال ها اجازه حرکت ( یا پراکنش یونها) به درون یا بیرون را می دهد ( پتی جان 1956) مثلاً حذف کربناتها از یک ماسه سنگ آهکی ، سیمان زدایی حل شدن یا شسته شدن سیمان یک سنگ رسوبی - مثلاً در ماسه سنگی که سیمان های منفذ پرکن و دانه های جامد آن تشکیل یک سامانه بسته را نمی دهند بدین طریق به سیال ها اجازه حرکت ( یا پراکنش یونها) به درون یا بیرون را می دهد ( پتی جان 1956) مثلاً حذف کربناتها از یک ماسه سنگ آهکی
decementation
شاخابه موخر ، رود یازو
deferred tributary
شاخص‌ ، صفحه‌ مدرج‌ ، صفحه‌ عقربک‌ دار(مثل‌ ترازو یا صفحه‌ء تلفن‌) گرداندن‌ ، انتخاب‌ کردن‌ ، تنظیم‌ کردن‌ درجه‌ بندی‌ مدور صفحه‌ نمره‌ گیر تلفن اسم : قطب نمایی که برای مساحی سطحی ، زیر سطحی و زیر زمینی استفاده می شود و با مکان یاب ها ، تراز یاب ها ، و ورنیه ها مجهز شده و بر روی یک سه پایه سوار می شودفعل : مساحی و اندازه گیری با یک عقربه نشانگر و زنجیر
dial
شاخص DST
شاخص زمین‌مغناطیسی که تغییر جریان زنجیره ای استوایی را توصیف می کند ، شاخص DST شاخص زمین‌مغناطیسی که تغییر جریان زنجیره ای استوایی را توصیف می کند
dst index
شاخص خشکی
drought index
شاخص دوام
مقاومت نسبی به سایش که توسط ذرات رسوبی در مسیر حمل و نقل نمایش داده می شود و توسط نسبت شاخص تقلیل استاندارد (مانند کوارتز) به شاخص یک سنگ یا کانی مشخص تحت شرایط یکسان بیان می شود (ورنت ورث ، 1931) مخفف: DI
durability index
شاخص دوام مقاومت نسبی به سایش که توسط ذرات رسوبی در مسیر حمل و نقل نمایش داده می شود و توسط نسبت شاخص تقلیل استاندارد (مانند کوارتز) به شاخص یک سنگ یا کانی مشخص تحت شرایط یکسان بیان می شود (ورنت ورث ، 1931) مخفف: DI
durability index|di|di
شاخه درختی ، شاخه مانند ، شاخه ای
به کانی ای گویند که به صورت شاخه درختی متبلور شده است تعلق داشتن به یک دندریت یا دارواره
مترادف: شاخه ای
، شاخه ای - به کانی ای گویند که به صورت شاخه درختی متبلور شده است تعلق داشتن به یک دندریت یا دارواره - مترادف: شاخه ای -
dendritic
شاخه فرورو
هر کدام از دو عنصر پشتی یک حلقه براکیوپود که با فاصله ای از Crura گسترده می شود و بطور شکمی در انتهاهای قدامی ، دوباره خمیده می شود ، شاخه فرورو هر کدام از دو عنصر پشتی یک حلقه براکیوپود که با فاصله ای از Crura گسترده می شود و بطور شکمی در انتهاهای قدامی
descending branch
شبکه پراش ، توری ، شبکه
diffraction grating
شبکه زهکش ، الگوی زهکشی
drainage network
شبکه زهکشی ، مجموعه زهکشی های اصلی و درجه دوم و نهرهای کوچک ، شبکه زهکش ، سامانه زهکش
یک رود سطحی یا یک پیکره محصور شده از آب سطحی که به همراه تمام چنین رود هایی و چنین توده های آبی که ریزابه آن هستند و بوسیله آن ، یک ناحیه زهکشی می شود ، گویند یک سامانه زهکشی مصنوعی همچنین شامل مجراهای سطحی و زیر سطحی می باشد
، سامانه زهکش - یک رود سطحی یا یک پیکره محصور شده از آب سطحی که به همراه تمام چنین رود هایی و چنین توده های آبی که ریزابه آن هستند و بوسیله آن ، گویند یک سامانه زهکشی مصنوعی همچنین شامل مجراهای سطحی و زیر سطحی می باشد -
drainage system
شبکه مستقیم
مترادفی برای شبکه بلوری در مقایسه با شبکه معکوس ، شبکه مستقیم مترادفی برای شبکه بلوری در مقایسه با شبکه معکوس
direct lattice
شبکه ناقص
یک شبکه بلوری که در آن تکرار نظام مند مورد انتظار توسط حذف ، ادخالی از یک جسم اضافه یا جایگزینی جسم ناخواسته گسسته می شود مقایسه شود با: نقص شاتکی ، شبکه ناقص یک شبکه بلوری که در آن تکرار نظام مند مورد انتظار توسط حذف
defect lattice
شبه یخساری
یک تپه یا پشته بیضی از تیل یخچالی که شکل آن شبیه شکل خاکه یخساری است ولی نسبت آن کمتر منظم و متقارن است ، شبه یخساری یک تپه یا پشته بیضی از تیل یخچالی که شکل آن شبیه شکل خاکه یخساری است ولی نسبت آن کمتر منظم و متقارن است
drumloid
شدت جریان لبریز
discharge of the overflow
شفافیت / نور گذری
کیفیت یا خصوصیت انتقال نور برای یک کانی ، شفافیت / نور گذری کیفیت یا خصوصیت انتقال نور برای یک کانی
diaphaneity
شفت
میوه ای با پیرابر گوشت دار و یک هسته سنگی ، مثلاً هلو – هسته به راحتی تبدیل به فسیل می شوند ، شفت میوه ای با پیرابر گوشت دار و یک هسته سنگی
drupe
شکاف ، درز ، نوعی شکستگی سنگهاست زمانیکه اختلاف سطح پیدا نکرده اند
diaclase fissure joint
شکست
disruption
شکسته شدن پوسته منطقه در اثر مواد سازنده زیرین آن که تکه های بالا آمده برای ساختن محوطه زمینی و ایجاد ساختمان بکار می رود
detuffer
شکل مبادله رقومی (dxf)
قالبی برای انتقال داده های رقومی بین نظام های کامپیوتری که بطور وسیعی به عنوان عامل استاندارد مشترک در مهندسی و صنایع ساختمانی مورد استفاده قرار گرفته است
digital exchange format
شکل مبادله رقومی (dxf) قالبی برای انتقال داده های رقومی بین نظام های کامپیوتری که بطور وسیعی به عنوان عامل استاندارد مشترک در مهندسی و صنایع ساختمانی مورد استفاده قرار گرفته است
digital exchange format|dxf|dxf
شکوفا
به میوه ها یا هاگدان های خاصی گویند که در بلوغ در امتداد رگه‌های مشخصی از هم باز می شوند ، شکوفا به میوه ها یا هاگدان های خاصی گویند که در بلوغ در امتداد رگه‌های مشخصی از هم باز می شوند
dehiscent
شماتیکی ، طرحی ، نموداری
diagrammatically
شمارش مستقیم
direct count
شمع عمودی
dead shore
شمع کوبیده ، شمع کوبیده شده
driven pile
شمع کوبیده و درجاریخته
driven cast in place pile
شمعبندی عمودی
dead shoring
شناساگر حلقه ای
detector loop
شنای مسافت
distance swimming
شنای مسافت
distance swimming|swimming|swimming
شنزار
dune land
شوری زدایی
desalinization
شیار پشتی
dorsal furrow
شیار رانه ای ، شیاربندی یخساری (glacial striation)
drift scratch
شیار رانه ای ، شیاربندی یخساری (glacial striation)
drift scratch|glacial striation|glacial striation
شیار کارستی مدور
الف ) شیارهای انحلالی گردشده که تحت پوشش گیاه یا خاک تشکیل می شود نیز ببینید : Karren -
ب) گروهی از آویزه های غاری – ریشه کلمه : آلمانی : آثار پوشیده شده – آثار سقفی ، شیار کارستی مدور الف ) شیارهای انحلالی گردشده که تحت پوشش گیاه یا خاک تشکیل می شود نیز ببینید : Karren - ب) گروهی از آویزه های غاری – ریشه کلمه : آلمانی : آثار پوشیده شده – آثار سقفی
deckenkarren
شیار کششی
یک اثر کششی که از یک شیار طویل باریک یکسان ساخته شده است ، شیار کششی یک اثر کششی که از یک شیار طویل باریک یکسان ساخته شده است
drag groove
شیب ، زاویه بستره ، شیب
زاویه بین سطح افق و سطح گسل را شیب گسل می نامند در این رابطه متمم شیب به نام هید تعریف می شود ، شیب زاویه بین سطح افق و سطح گسل را شیب گسل می نامند در این رابطه متمم شیب به نام هید تعریف می شود
dip
شیب بیشینه مطلوب ، شیب حد اکثر مطلوب
desirable maximum grade
شیب داری ، فروبری
dipping
شیب رسوبی ، شیب اولیه
depositional dip
شیب سنج
یک نگار همبری 3 یا 4 لایه ای که منحنی های نگار ریز مقاومت تفصیلی نهایی آن برای اندازه گیری جابه جایی های عمق نسبت به هم انطباق داده شده اند توام با اندازه گیری های هم زمان کولیس ، میل و جهت گمانه ، و همچنین رسم گرافیکی نمادهای شیب – امتداد محاسبه شده ، شیب سنج خوانده می شوند که اولی ، شیب سنج پیوسته یا نمودار شیب سنج و مورد دوم شیب سنج محاسبه شده یا نمودار بچه قورباغه ای خوانده می شود ، شیب سنج یک نگار همبری 3 یا 4 لایه ای که منحنی های نگار ریز مقاومت تفصیلی نهایی آن برای اندازه گیری جابه جایی های عمق نسبت به هم انطباق داده شده اند توام با اندازه گیری های هم زمان کولیس
dipmeter
شیب گذر
به رودخانه یا دره ای گفته می شود که از دورن یا عرض یک چین جریان دارد و در جهتی با زوایای قائم نسبت به امتداد چینه های زیرین در حرکت است – همچنین به ناحیه ای گفته می شود که دارای رود های دو جهتی می باشد این اصطلاح توسط پاول (1874 ) معرفی شد
متضاد : paracli­nal ، شیب گذر به رودخانه یا دره ای گفته می شود که از دورن یا عرض یک چین جریان دارد و در جهتی با زوایای قائم نسبت به امتداد چینه های زیرین در حرکت است – همچنین به ناحیه ای گفته می شود که دارای رود های دو جهتی می باشد این اصطلاح توسط پاول (1874 ) معرفی شد متضاد : paracli­nal
diaclinal
شیب نزولی
descending grade
شیب یابی لرز ه ای
یک سیستم پیمایش لرزه ای که در آن ، موضوع اصلی ، تعیین شیب و موقعیت سطوح بازتابی است تا ردیابی پیوسته این سطح ، شیب یابی لرز ه ای یک سیستم پیمایش لرزه ای که در آن
dip shooting
شیر فورانی
deluge valve
شیشه داروین
یک شیشه و زیگلار (حفره دار) بشدت سیلیسی کف آلود که در رشته کوه داروین در تاسمانی غربی ( در نزدیکی کوئینزتاون ) به شکل لکه ها ، قطرات و تکه های بهم تابیده دیده می شود و احتمالاً یک اپمیکتیت است ضمناً این باور وجود دارد یک تکتیت یا شخانه شیشه ای باشد مترادف : کوئینز تاونیت ، شیشه داروین یک شیشه و زیگلار (حفره دار) بشدت سیلیسی کف آلود که در رشته کوه داروین در تاسمانی غربی ( در نزدیکی کوئینزتاون ) به شکل لکه ها
darwin glass
شیل دیاتومه ای
یک دیاتومیت ناخالص با مواد رسی بسیار و بخش های شیلی را گویند ، شیل دیاتومه ای یک دیاتومیت ناخالص با مواد رسی بسیار و بخش های شیلی را گویند
diatomaceous shale
صحرا ، بیابان ، بیابان
یک قطعه زمین لم یزرع که در آن ریزشهای جوی چنان قلیل یا موقتی و ناگهانی است که حیات نباتی را به قدر کفایت حفظ نخواهد کرد
سرزمین های خشک که عموما فاقد پوشش گیاهی می باشند و نمی توانند جمعیت های بزرگ را در برگیرند ، بیابان یک قطعه زمین لم یزرع که در آن ریزشهای جوی چنان قلیل یا موقتی و ناگهانی است که حیات نباتی را به قدر کفایت حفظ نخواهد کرد سرزمین های خشک که عموما فاقد پوشش گیاهی می باشند و نمی توانند جمعیت های بزرگ را در برگیرند
desert
صحرایی کردن
desertification
صخره مرده ، صخره رها شده
dead diff
صدف بعد از لاروی یک نرم تن دو کفه ای را گویند
dissoconch
صفت : به یک اسفنج هگزاکتین گویند که سوزنه های آن تشکیل یک چارچوب مستحکم ساخته شده از کلاف های دیکتیونال را می دهد به طور غیر دقیق تر ، به اسفنجی گفته می شود که اسکلتش از هگزاکتین های نیمه موازی ساخته شده که آنقدر محکم بهم جوش خورده اند که حدود سوزنه های منفرد واضح نمی باشند
متضاد :Lyssacine
اسم : یک اسفنج دیکتیونین ، به اسفنجی گفته می شود که اسکلتش از هگزاکتین های نیمه موازی ساخته شده که آنقدر محکم بهم جوش خورده اند که حدود سوزنه های منفرد واضح نمی باشند متضاد :Lyssacine اسم : یک اسفنج دیکتیونین
dictyonine
صفحات آهکی ستاره یا گل مانند ظریف ، با قطر 10 تا 35 میکرون که به طور کلی این باور در مورد شان وجود دارد که بقایای ارگانیسم های پلانکتونی هستند و ممکن است توده های کوکولیتی منفرد یک سلول جنبنده یا یک کیست باشند این ها در نهشته های ترشیاری فراوان می باشند اما ظاهراً در پلیستوسن غایب بوده اند – حدی که در آن این بقایا از بین رفته اند به عنوان یک مرز پلیوسن – پلیستوسن پیشنهاد شده است
نیز ببینید : استرولیت ، با قطر 10 تا 35 میکرون که به طور کلی این باور در مورد شان وجود دارد که بقایای ارگانیسم های پلانکتونی هستند و ممکن است توده های کوکولیتی منفرد یک سلول جنبنده یا یک کیست باشند این ها در نهشته های ترشیاری فراوان می باشند اما ظاهراً در پلیستوسن غایب بوده اند – حدی که در آن این بقایا از بین رفته اند به عنوان یک مرز پلیوسن – پلیستوسن پیشنهاد شده است نیز ببینید : استرولیت
discoaster
صفحه ای ، دیسکی شکل
discoidal
صفحه تغییر شکل
در سنگ شناسی ساختمانی ، اصطلاحی که به معنای جنبشی برای توصیف تغییر شکلی استفاده می شود که دارای تقارن مونوکلینیک می باشد و تنها سطح تقارن است و با محور a موازی و بر محور b عمود می باشد در یک برش منفرد پیش رونده ، صفحه تغییر شکل با جهت برش موازی و بر سطوح یا صفحات لغزش عمود است
همچنین سطح a-c خوانده می شود ، صفحه تغییر شکل در سنگ شناسی ساختمانی ، صفحه تغییر شکل با جهت برش موازی و بر سطوح یا صفحات لغزش عمود است همچنین سطح a-c خوانده می شود
deformation plane
صفحه تقسیم کننده
یک اصطلاح کلی که شامل درزه ها ، رخ ها ، گسل ها ، سطوح طبقه بندی و سایر سطوح جدایش می شود Conchology صدف شناسی
مطالعه صدف های فسیلی و موجودات زنده مقایسه شود با: نرم تن شناسی ، صفحه تقسیم کننده یک اصطلاح کلی که شامل درزه ها ، سطوح طبقه بندی و سایر سطوح جدایش می شود Conchology صدف شناسی مطالعه صدف های فسیلی و موجودات زنده مقایسه شود با: نرم تن شناسی
divisional plane
صفحه دلتاوار-دلتوئید-
یکی از دایره های کوچک صفحات بین شعاعی نیمه مثلثی یک بلاستوئید را گویند که در نزدیکی چکاد (انتهای دهانی) جام قرار گرفته اما نسبت به صفحات دهانی بطور دور از آن و بین آمبولاکراهای مجاور و بالای صفحات شعاعی است مترادف: دلتاوار یا دلتوئید ، صفحه دلتاوار-دلتوئید- یکی از دایره های کوچک صفحات بین شعاعی نیمه مثلثی یک بلاستوئید را گویند که در نزدیکی چکاد (انتهای دهانی) جام قرار گرفته اما نسبت به صفحات دهانی بطور دور از آن و بین آمبولاکراهای مجاور و بالای صفحات شعاعی است مترادف: دلتاوار یا دلتوئید
deltoid plate
صفحه دلتریال
صفحه ای درون حفره Delthyrial بعضی از براکیوپودهای اسپیریفروئید را گویند که از فاصله متغیری از رأس بین صفحات دندانی گسترش می یابد این صفحه احتمالاً با گلوگاه ساقه ای یا پدیکل مشابه است ، صفحه دلتریال صفحه ای درون حفره Delthyrial بعضی از براکیوپودهای اسپیریفروئید را گویند که از فاصله متغیری از رأس بین صفحات دندانی گسترش می یابد این صفحه احتمالاً با گلوگاه ساقه ای یا پدیکل مشابه است
delthyrial plate
صفحه دلتیدیال
یکی از دو صفحه ای را گویند که بطور میانی (به سمت داخل) از حواشی دلتیریوم یک براکیوپود رشد می کند و بطور کامل یا بخشی آن را دربر می گیرد یا می پوشاند ، صفحه دلتیدیال یکی از دو صفحه ای را گویند که بطور میانی (به سمت داخل) از حواشی دلتیریوم یک براکیوپود رشد می کند و بطور کامل یا بخشی آن را دربر می گیرد یا می پوشاند
deltidial plate
صفحه دندانی
الف) یکی از صفحات با آرایش های متفاوت متعلق به صدف ثانویه را گویند که در زیر دندان های لولایی براکیوپود قرار دارد و آن را حمایت می کند و تا کف یا قاعده کفه پدیکل یا شکمی گسترش یافته است
ب) در gnathostome یک بخش یا جزء بزرگ خورد کننده را گویند که توسط گسترش یک دندان منفرد یا تجمع چندین دندان تشکیل می شود ، صفحه دندانی الف) یکی از صفحات با آرایش های متفاوت متعلق به صدف ثانویه را گویند که در زیر دندان های لولایی براکیوپود قرار دارد و آن را حمایت می کند و تا کف یا قاعده کفه پدیکل یا شکمی گسترش یافته است ب) در gnathostome یک بخش یا جزء بزرگ خورد کننده را گویند که توسط گسترش یک دندان منفرد یا تجمع چندین دندان تشکیل می شود
dental plate
صفحه رانه
یک توده وسیع ورقه ای شکل یخرفت که در حین یک یخبندان منفرد ( مثل ورقه یخرفت Cary ) یا در حین یخبندان های به شدت مرتبط با هم ( مانند ورقه یخرفت ویسیکانسین ) تشکیل شده است ، صفحه رانه یک توده وسیع ورقه ای شکل یخرفت که در حین یک یخبندان منفرد ( مثل ورقه یخرفت Cary ) یا در حین یخبندان های به شدت مرتبط با هم ( مانند ورقه یخرفت ویسیکانسین ) تشکیل شده است
drift sheet
صفحه مبنا ، سطح مبنا
یک سطح مرجع قراردادی برای به حداقل رساندن یا حذف توپوگرافی ظاهری و اثرات نزدیک به سطح تعیین زمان ها و سرعت لرزه ای با صفحه مبنا تنظیم می شود به عنوان مثال اگر منبع و لرزه سنج ها بر روی این صفحه تعیین محل شده باشند و یا اگر هیچ لایه کم سرعتی وجود نداشته باشد
هر نقطه ، خط یا سطح به کار رفته به عنوان مرجعی برای اندازه گیری کمیتی دیگر مدلی از زمین که برای محاسبات ژیودتیک استفاده می شود
در لرزه شناسی: یک سطح مرجع اختیاری که برای به حداقل رساندن یا حذف کردن اثرات توپوگرافی محلی و نزدیک سطحی استفاده می شود زمان های لرزه ای وتعیین سرعت بطوری با سطح مبنا تطبیق داده می شوند که گویی منبع و لرزه نگارها بر روی این سطح قرار گرفته اند و هیچ سطح کم سرعتی وجود نداشته است
در نقشه برداری: یک سطح افقی دائمی که نسبت به آن گمانه زنی ، فرازهای زمینی ، فرازهای سطح آب و داده های کشندی ارجاع داده می شوند
مثلاً سطح دریای میانگین در یک سطح مبنای رایج معمول در نقشه برداری توپوگرافی
نیز ببینید : مبنای کشندی یا داده کشندی ، داده نموداری ، داده گمانه زنی
مترادف : سطح مبنا (مساحی) سطح مرجع
، سطح مبنا - یک سطح مرجع قراردادی برای به حداقل رساندن یا حذف توپوگرافی ظاهری و اثرات نزدیک به سطح تعیین زمان ها و سرعت لرزه ای با صفحه مبنا تنظیم می شود به عنوان مثال اگر منبع و لرزه سنج ها بر روی این صفحه تعیین محل شده باشند و یا اگر هیچ لایه کم سرعتی وجود نداشته باشد - هر نقطه ، خط یا سطح به کار رفته به عنوان مرجعی برای اندازه گیری کمیتی دیگر مدلی از زمین که برای محاسبات ژیودتیک استفاده می شود - در لرزه شناسی: یک سطح مرجع اختیاری که برای به حداقل رساندن یا حذف کردن اثرات توپوگرافی محلی و نزدیک سطحی استفاده می شود زمان های لرزه ای وتعیین سرعت بطوری با سطح مبنا تطبیق داده می شوند که گویی منبع و لرزه نگارها بر روی این سطح قرار گرفته اند و هیچ سطح کم سرعتی وجود نداشته است - در نقشه برداری: یک سطح افقی دائمی که نسبت به آن گمانه زنی ، فرازهای سطح آب و داده های کشندی ارجاع داده می شوند - مثلاً سطح دریای میانگین در یک سطح مبنای رایج معمول در نقشه برداری توپوگرافی - نیز ببینید : مبنای کشندی یا داده کشندی ، داده گمانه زنی - مترادف : سطح مبنا (مساحی) سطح مرجع -
datum plane
صفحه یا دیسک (-)
دیرین شناسی ): الف ) بخش هموار یا صاف شده دور دهانی یک کیسه تن ( مثلاً یک شقایق دریایی ) – نیز ببینید : صفحه دهانی – صفحه تحتانی
ب) disc ، صفحه یا دیسک (-) دیرین شناسی ): الف ) بخش هموار یا صاف شده دور دهانی یک کیسه تن ( مثلاً یک شقایق دریایی ) – نیز ببینید : صفحه دهانی – صفحه تحتانی ب) disc
disk-paleont
صیقل کویری ، ورنی کویری
desert patina
ضریب انتشار ، ضریب پراکندگی
dispersion coefficient
ضریب پخش
diffusion of coefficient
ضریب پسا ، ضریب کشش
نسبت نیرو بر واحد سطح اعمال شده بر روی یک توده توسط جریان مایع به فشار در نقطه ایستابی ( 1962 ASCE ) ، ضریب کشش نسبت نیرو بر واحد سطح اعمال شده بر روی یک توده توسط جریان مایع به فشار در نقطه ایستابی ( 1962 ASCE )
drag coefficient
ضریب تفریق
در سنگ شناسی آذرین ، عددی که نشان دهنده مجموع درصد های وزنی کوارتز نورماتیو ، اورتوکلاز ، آلبیت ، نفلین ، لوسیت و کلسیلیت باشد( تورنتون و تاتل 1960 ) – بیان عددی دامنه تفریق یک ماگما مخفف :DI نیز ببینید : سیستم بازماندی پتروژنی ، ضریب تفریق در سنگ شناسی آذرین
differentiation index
ضریب تقاضا
نسبت بیشینه تقاضای یک سامانه ، یا بخشی از یک سامانه ، به کل بار متصل شده (مربوط به)آن سامانه ، یا همان بخش مورد نظر سامانه ، ضریب تقاضا نسبت بیشینه تقاضای یک سامانه
demand factor
ضریب توزیع ، نسبت توزیع
distribution coefficient
ضریب جداسازی ذرات ، انتشار پذیر
dispersivity
ضریب زهکش
مقدار رواناب ( بر حسب عمق آب یا سایر واحد ها بیان می شود )خارج شده یا زهکشی شده از یک ناحیه در 24 ساعت ، ضریب زهکش مقدار رواناب ( بر حسب عمق آب یا سایر واحد ها بیان می شود )خارج شده یا زهکشی شده از یک ناحیه در 24 ساعت
drainage coefficient
ضریب قطر ، ضریب افشانه در توربین های پلتون نسبت قطر دایره گام به قطر افشانه می باشد
diameter ratio
ضعیف شدن ، لاغر شدن
demeagrely
طاق نوار ناخالصی
یک نوار یا طاق انحنا دار که از بار واریزه یا خاک یخ بوجود آمده که ممکن است به خاک تجمع یافته در یخ یا یخ شکسته یا بین پشته طاق موجی و یک طاق دیگر مرتبط باشد –
مقایسه شود با : نوار خاک ( یخچال شناسی ) – نوار فوربس –

نیز ببینید : نوار آلاسکان ، طاق نوار ناخالصی یک نوار یا طاق انحنا دار که از بار واریزه یا خاک یخ بوجود آمده که ممکن است به خاک تجمع یافته در یخ یا یخ شکسته یا بین پشته طاق موجی و یک طاق دیگر مرتبط باشد – مقایسه شود با : نوار خاک ( یخچال شناسی ) – نوار فوربس – نیز ببینید : نوار آلاسکان
dirt band ogive
طبقه بندی انحرافی
یک اصطلاح قدیمی که توسط سوربای (1857 ) برای جایگزینی طبقه بندی دروغین(false bedding) استفاده شد – نیز ببینید : رانه شکنجی(ripple drift) ، طبقه بندی انحرافی یک اصطلاح قدیمی که توسط سوربای (1857 ) برای جایگزینی طبقه بندی دروغین(false bedding) استفاده شد – نیز ببینید : رانه شکنجی(ripple drift)
drift bedding
طبقه بندی دلتایی
طبقه بندی ویژه یک دلتا که از طبقات بالایی و پایینی مسطح ساخته شده و بین آنها طبقات پیش دلتایی پرشیب تر از سطح دلتا تا عمق کشیده می شود در مورد طبقه بندی مورب این تصور وجود دارد که بصورت طبقات پیش دلتایی دلتاهای کوچکتر تشکیل شده اند (پتی جان و پاتر 1964) ، طبقه بندی دلتایی طبقه بندی ویژه یک دلتا که از طبقات بالایی و پایینی مسطح ساخته شده و بین آنها طبقات پیش دلتایی پرشیب تر از سطح دلتا تا عمق کشیده می شود در مورد طبقه بندی مورب این تصور وجود دارد که بصورت طبقات پیش دلتایی دلتاهای کوچکتر تشکیل شده اند (پتی جان و پاتر 1964)
delta bedding
طبقه بندی مایل
یک مترادف قدیمی برای طبقه بندی مورب یا طبقه بندی ای که به طور قطری یا مایل نسبت به سطح اصلی رسوب گذاری قرار دارد – بالاخص ، لایه بندی متقاطع ، طبقه بندی مایل یک مترادف قدیمی برای طبقه بندی مورب یا طبقه بندی ای که به طور قطری یا مایل نسبت به سطح اصلی رسوب گذاری قرار دارد – بالاخص
diagonal bedding
طبقه بندی مورب دگرشکل شده
طبقه بندی که در آن طبقات جبهه ای در جهت رو به پایین دست جریان و معمولاً مقدم بر رسوبات رویی خوابیده اند (پتی جان و پاتر 1964) زاویه شیب متمایل همچنین توسط چین خوردگی زمین ساختی متعاقب ممکن است تغییر کرده باشد ، طبقه بندی مورب دگرشکل شده طبقه بندی که در آن طبقات جبهه ای در جهت رو به پایین دست جریان و معمولاً مقدم بر رسوبات رویی خوابیده اند (پتی جان و پاتر 1964) زاویه شیب متمایل همچنین توسط چین خوردگی زمین ساختی متعاقب ممکن است تغییر کرده باشد
doformed cross-bedding
طبقه خاک
زغال شناسی : نوار خاک ( زغال سنگ شناسی )
خاک شناسی : یک خاک قدیمی که مواد آلی آن فقط به طور ناقص تجزیه شده اند این نوع خاک ، برخی اوقات در یخرفت ظاهر می شود ، طبقه خاک زغال شناسی : نوار خاک ( زغال سنگ شناسی ) خاک شناسی : یک خاک قدیمی که مواد آلی آن فقط به طور ناقص تجزیه شده اند این نوع خاک
dirt bed
طبقه‌بندی دانهام - دانهام زمین شناس آمریکائی ، که سنگهای کربناته را بر طبق فابریک رسوبی آنها طبقه‌بندی نمود اهمیت این طبقه‌بندی تشخیص بین سنگهای کربناته ای است که در آنها دانه‌ها در ماتریکس شناورند در طبقه‌بندی دانهام ذرات بزرگتر از 20 میکرن جزء دانه‌ها محسوب می شوند
dunham classification|dunham|dunham
طبقه‌بندی دانهام
دانهام زمین شناس آمریکائی ، که سنگهای کربناته را بر طبق فابریک رسوبی آنها طبقه‌بندی نمود اهمیت این طبقه‌بندی تشخیص بین سنگهای کربناته ای است که در آنها دانه‌ها در ماتریکس شناورند در طبقه‌بندی دانهام ذرات بزرگتر از 20 میکرن جزء دانه‌ها محسوب می شوند
dunham classification
طبلک محرکه
طبلک محرکه یا طبلک ابتدایی ازبخشهای نوارنقاله است که به موتورمتصل می باشد ، طبلک محرکه طبلک محرکه یا طبلک ابتدایی ازبخشهای نوارنقاله است که به موتورمتصل می باشد
drive pulley
طراح جزئیات
detailer
طرح ، طراحی
design
طرح جزئیات
detailing
طوفان ، سیل ، واریزه
deluvium
طوقه مته ، لوله سنگین حفاری
عبارت از یک برجستگی درساقه است و فنرمته گیر در پشت آن قرارمیگیرد و از خروج مته از پرفوراتور جلوگیری میکند دربعضی ازمته ها طوقه به صورت یک حلقه جداگانه روی مته سوارمی شود ، لوله سنگین حفاری عبارت از یک برجستگی درساقه است و فنرمته گیر در پشت آن قرارمیگیرد و از خروج مته از پرفوراتور جلوگیری میکند دربعضی ازمته ها طوقه به صورت یک حلقه جداگانه روی مته سوارمی شود
drill collar
طیف پراش ، طیف تجزیه ای ، طیف انکساری ، طیف پراکندگی ، طیف شکست
diffraction spectrume
طیف ناپیوسته ، طیف انفصالی
discontinuouse spectrum
ظرف دیویر
این ظرف یک بطری خلا است که برای نگداشته شدن مواد گرم و سرد تعبیه شده است
شامل دو ظرف که بین محفظه خلا قرار گرفته است خلا مانع از این می شود که گرما به داخل ظرف یا خارج از آن هدایت شود برای بالا بردن بازده این ظرف توسط نقره اندود شده است این ظرف باعث می شود که مواد سرد و گرم با همام دمای خود باقی بمانند ، ظرف دیویر این ظرف یک بطری خلا است که برای نگداشته شدن مواد گرم و سرد تعبیه شده است شامل دو ظرف که بین محفظه خلا قرار گرفته است خلا مانع از این می شود که گرما به داخل ظرف یا خارج از آن هدایت شود برای بالا بردن بازده این ظرف توسط نقره اندود شده است این ظرف باعث می شود که مواد سرد و گرم با همام دمای خود باقی بمانند
dewar flask
ظرفیت آبی تفاضلی
differential water capacity
ظرفیت حمل در آب شور - ظرفیت بارگیری
dead weight capacity
ظرفیت میرایی
توانایی یک ماده در پراکندن کرنش در درون خود ، ظرفیت میرایی توانایی یک ماده در پراکندن کرنش در درون خود
damping capacity
ظهور عکس روی اسلاید شفاف
تصویر فوتوگرافیک مثبت روی مدیوم شفاف که در ابزارهای ترسیم دو گانه به کار میرود ، ظهور عکس روی اسلاید شفاف تصویر فوتوگرافیک مثبت روی مدیوم شفاف که در ابزارهای ترسیم دو گانه به کار میرود
diapositive
ظهور عوارض فضایی در یک سیستم اطلاعات فضایی روشهایی برای ظاهر کردن عوارض فضایی در یک سیستم اطلاعات فضایی متداولترین روشها عبارتند از : vectors و tessalations
data representaton|data reduction|data reduction
ظهور عوارض فضایی در یک سیستم اطلاعات فضایی
روشهایی برای ظاهر کردن عوارض فضایی در یک سیستم اطلاعات فضایی
متداولترین روشها عبارتند از : vectors و tessalations
data representaton
عاج دندان
بافتی که از بیش از 70% بیوآپاتیت تشکیل شده و بخش عمده دندان را تشکیل می‌دهد این بافت به وسیله مینای دندان پوشیده می‌شود ، عاج دندان بافتی که از بیش از 70% بیوآپاتیت تشکیل شده و بخش عمده دندان را تشکیل می‌دهد این بافت به وسیله مینای دندان پوشیده می‌شود
dentine
عامل میرایی
نسبت میرایی مشاهده شده به نسبتی که برای میرایی بحرانی مورد نیاز است ، عامل میرایی نسبت میرایی مشاهده شده به نسبتی که برای میرایی بحرانی مورد نیاز است
damping factor
عایق رطوبت ، نمبند
damp proof
عددی صحیح مثبت نمایانگر انعکاس نسبی یا خروج از عارضهای در تصویر رقومی
digital number
عدم آبگیری ، آبدهی
deshydration
عدم اشباع ، اشباع زدایی
desaturation
عدم تراکم ، عملیات بسط و گسترش یک فایل فشرده به شکل اولیه آن
decompression
عدم تراکم ، عملیات بسط و گسترش یک فایل فشرده به شکل اولیه آن
decompression|compression|compression
عدول ، انحراف
تصویر یک خط در محور شرقی ـ غربی مرجع عدول یک خط ، اختلاف فواصل نصف النهار یا طول های جغرافیایی انتهاهای خط می باشد این عدول برای خطی که آزیموت یا بیرینگ آن در ربع شمال شرقی یا جنوب شرقی است ، مثبت یا شرقی (برخی اوقات به نام شرقی easting خوانده می شود) و برای خطی که آزیموت یا بیرینگ آن در ربع شمال غربی یا جنوب غربی است ، منفی یا غربی (برخی اوقات غربی westing) خوانده می شود مترادف: اختلاف طول جغرافیایی ، انحراف تصویر یک خط در محور شرقی ـ غربی مرجع عدول یک خط
departure
عروسک ، سنگال ، کنکرسیون
doll
عصای آب یاب – عصای معدن یاب
به طور سنتی ، یک تکه چوب شاخه دار عصا مانند که از درخت بید یا سایر گیاهان آب دوست کنده شده است و در عمل آب یابی یا معدن یابی استفاده می شود این عصا ظاهراً وقتی که بر روی یک توده آب زیر زمینی یا یک کانسار نگه داشته شود به شدت به سمت پائین میل می کند و در نتیجه ، حضور این مواد را آشکار می سازد
مترادف : عصای جادوگری – عصای جنبان – عصای آب یاب یا معدن یاب – عصای معدنی – عصای فرورونده – ترکه – گمانه زن(dowser) –
مقایسه شود با : جادوگر آب ، پیدا کننده آب ، عصای آب یاب – عصای معدن یاب به طور سنتی ، حضور این مواد را آشکار می سازد مترادف : عصای جادوگری – عصای جنبان – عصای آب یاب یا معدن یاب – عصای معدنی – عصای فرورونده – ترکه – گمانه زن(dowser) –مقایسه شود با : جادوگر آب
divining rod
عضله منشعب کننده
عضله ای که واگرایی یا جدایش بخش ها را باعث می شود بالاخص ، یک ماهیچه باز کننده یک براکیوپود این اصطلاح استفاده کمی دارد ، عضله منشعب کننده عضله ای که واگرایی یا جدایش بخش ها را باعث می شود بالاخص
divaricator
عضله یا ماهیچه باز کننده
ماهیچه ای که کفه ها را در براکیوپود های مفصل دار باز می کند –
معمولاً ، یکی از دو جفت ماهیچه ها به کفه بازویی بلافاصله به طور قدامی نسبت به نوک و معمولاً نسبت به زائده یا برآمدگی اصلی متصل می شود – جفت اصلی معمولاً در کفه ساقه ای بر روی هر دو طرف ماهیچه های بسته کننده وارد می شود و جفت فرعی یا اضافی به طور خلفی نسبت به آن به درون می پیوندد- مترادف : باز کننده –Divaricator ، عضله یا ماهیچه باز کننده ماهیچه ای که کفه ها را در براکیوپود های مفصل دار باز می کند –معمولاً
diductor muscle
عضوی که برآمدگیهای دندانه ای دارد
denticulate
علامت یکی از کودهای شیمیایی در زبان آلمانی به معنی فسفات آمونیاک می باشد
diammonphs
عمق اثر اصطکاکی ، عمق اصطکاک
depth of frictional influence
عمق اکتشاف
عمق حداکثر یا بیشینه یک بی هنجاری ژئوفیزیکی که فقط در بالای پارازیت قابل تشخیص می باشد ، عمق اکتشاف عمق حداکثر یا بیشینه یک بی هنجاری ژئوفیزیکی که فقط در بالای پارازیت قابل تشخیص می باشد
depth pf exploration
عمق توده جابجا شده
بیشینه عمق توده جابجاشده که به سطح توده جابجا شده عمود است(dd)
depth of the displaced mass
عمق توده جابجا شده بیشینه عمق توده جابجاشده که به سطح توده جابجا شده عمود است(dd)
depth of the displaced mass|displaced mass|displaced mass
عمق حفاری ، ژرفای گود
depth of excavation
عمق سنج صوتی ، ژرفا سنج پژواکی
depth sounder
عمق کانون
فاصله میان کانون یک زمین لرزه تا مرکز زلزله را گویند مترادف : عمق کانونی ، عمق کانون فاصله میان کانون یک زمین لرزه تا مرکز زلزله را گویند مترادف : عمق کانونی
depth of focus
عمق مستغرق
depth of submergence
عمق مقاومت اصطکاکی ، عمق اصطکاک
depth of frictional resistance
عمق موازنه ای
زمین ساخت : بر اساس مفهوم ایزوستازی ، عمقی که در بالاتر از آن مواد سنگی شکننده اند و در زیر آن حرکت آرام مواد سنگی موم سان برای تطبیق یا تغییرات در بار اعمال شده بر سطح کره زمین رخ می دهد تخمین های عمق موازنه ای ، از 35 مایل تا 75 مایل ( استراهلر 1963)
نیز ببینید : موازنه ایزوستازی مترادف : حد جبران یا موازنه – عمق موازنه ای – حد یا سطح موازنه ا ی یا جبران
-(اقیانوس شناسی ):الف ) عمق موازنه ای ( اقیانوس شناسی ) ب) عمق موازنه ( عمق جبران کربنات ) ، عمق موازنه ای زمین ساخت : بر اساس مفهوم ایزوستازی ، از 35 مایل تا 75 مایل ( استراهلر 1963) نیز ببینید : موازنه ایزوستازی مترادف : حد جبران یا موازنه – عمق موازنه ای – حد یا سطح موازنه ا ی یا جبران -(اقیانوس شناسی ):الف ) عمق موازنه ای ( اقیانوس شناسی ) ب) عمق موازنه ( عمق جبران کربنات )
depth of compensation
عمق موثر خاک
depth effective soil
عمق نفوذ
الکتریسیته : عمقی در یک محیط که در آن عمق ، شدت میدان الکتریکی همراه با یک موج الکترومغناطیسی سطحی ، به میزان e/1 ، کوچکتر از مقدار آن در سطح محیط می باشد ( e پایه لگاریتم نپری است ) نیز ببینید : اثر پوست
سنجش از دور : الف ) عمقی در زیر سطح یک ماده که توسط آن ، تابش فرودی تا e/1 یا 37 % ضعیف شده است
ب) عمقی که در آن متغیر های دمایی تلفیق شده سلول های وضوح مکانی مجاور ، معادل وضوح حرارتی حسگر می باشد
ج ) عمقی که از آن ، تابش ممکن است همچنان به گیرنده برسد چنین تابشی در طی فواصل پائین دست سطح تلفیق می شوند ، عمق نفوذ الکتریسیته : عمقی در یک محیط که در آن عمق ، کوچکتر از مقدار آن در سطح محیط می باشد ( e پایه لگاریتم نپری است ) نیز ببینید : اثر پوست سنجش از دور : الف ) عمقی در زیر سطح یک ماده که توسط آن ، تابش فرودی تا e/1 یا 37 % ضعیف شده است ب) عمقی که در آن متغیر های دمایی تلفیق شده سلول های وضوح مکانی مجاور ، معادل وضوح حرارتی حسگر می باشد ج ) عمقی که از آن
depth of penetration
عمل حمل مواد ، یخرفت ، توده باد آورده ، تونل دنباله رو ، رانش ، رانه ، رانش (ساختمان) ، آوار ، رسوب سست ، یخرفت
تغییر آهسته در پاسخ دستگاه تجزیه
در زمین شناسی: یک رسوب سطحی
رانه قاره ای
در زمین ساخت : جابجایی قاره ای
در اقیانوس شناسی : الف )حرکات چرخشی آرام و گسترده در سطح اقیانوس تحت اثر معکوس شدگی باد های غالب - مثلاً حرکت رو به شرق اقیانوس آرام شمالی - مترادف : جریان رانه - باد رانه - جریان باد رانده
ب) حرکت آهسته و ملایم یخ یا مجاری حاصل جریان های اقیانوسی و تنش بادی
ج) سرعت یک جریان اقیانوسی یا یخ پاره که معمولاً به صورت مایل دریایی(معادل 1830 متر) به روز یا گره دریایی بیان می شود
د) گاهی اوقات به عنوان شکل کوتاه شده ی رانه ساحلی استفاده می شود
در ساحل یا کرانه: مواد آواری حرکت داده شده و نهشته شده توسط امواج و جریان ها را گویند - مثلاً رانه ساحلی - همچنین ، مواد شناور ( مثلاً چوب آب آورده یا جلبک و خزه دریایی ) که به سوی ساحل ، توسط امواج شسته شده و بر روی ساحل رها شده اند
در هیدرولیک: " اثر سرعت جریان سیال بر روی سرعت ( نسبت به نقطه خارج ثابت ) شی در حال حرکت درون سیال " ( هاشکه 1959 )
، یخرفت - تغییر آهسته در پاسخ دستگاه تجزیه - در زمین شناسی: یک رسوب سطحی -
رانه قاره ای - در زمین ساخت : جابجایی قاره ای -
در اقیانوس شناسی : الف )حرکات چرخشی آرام و گسترده در سطح اقیانوس تحت اثر معکوس شدگی باد های غالب - مثلاً حرکت رو به شرق اقیانوس آرام شمالی - مترادف : جریان رانه - باد رانه - جریان باد رانده - ب) حرکت آهسته و ملایم یخ یا مجاری حاصل جریان های اقیانوسی و تنش بادی - ج) سرعت یک جریان اقیانوسی یا یخ پاره که معمولاً به صورت مایل دریایی(معادل 1830 متر) به روز یا گره دریایی بیان می شود - د) گاهی اوقات به عنوان شکل کوتاه شده ی رانه ساحلی استفاده می شود -
در ساحل یا کرانه: مواد آواری حرکت داده شده و نهشته شده توسط امواج و جریان ها را گویند - مثلاً رانه ساحلی - همچنین ، توسط امواج شسته شده و بر روی ساحل رها شده اند -
در هیدرولیک: " اثر سرعت جریان سیال بر روی سرعت ( نسبت به نقطه خارج ثابت ) شی در حال حرکت درون سیال " ( هاشکه 1959 ) -
drift
عملیات اجرا شده بر روی دادههابا استفاده از یک سیستم رایانهای
data processing
عملیات حفاری
drilling works
عنصر پراکنده
عنصری که معمولاً آنقدر کم یاب و غیر متمرکز است که سازنده اصلی کانی محسوب نمی شود و در نتیجه ، آن عنصر عمدتاً به عنوان اجزای عناصر فراوان تر ظاهر می شود ، عنصر پراکنده عنصری که معمولاً آنقدر کم یاب و غیر متمرکز است که سازنده اصلی کانی محسوب نمی شود و در نتیجه
dispersed element
عنصر دختر
عنصری است که در اثر واپاشی رادیواکتیو یک عنصر دیگر (عنصر مادر) ، بعنوان محصول نهایی در سنگ بوجود می آید ، عنصر دختر عنصری است که در اثر واپاشی رادیواکتیو یک عنصر دیگر (عنصر مادر)
daughter element
عهد یخرفتی
مترادفی برای آشکوب ، بالاخص آشکوب یخرفتی ، که همچنین به عنوان آشکوب پلیستوسن نیز شناخته می شود
نیز ببینید : دوره یخرفتی (Drift period )
drift epoch
عهد یخرفتی مترادفی برای آشکوب ، بالاخص آشکوب یخرفتی ، که همچنین به عنوان آشکوب پلیستوسن نیز شناخته می شود نیز ببینید : دوره یخرفتی (Drift period )
drift epoch|drift period|drift period
عیار سنجی خشک
هر کدام از انواع شیوه عیار بندی که شامل مایع به عنوان یک وسیله جدایش نباشد – مقایسه شود با : سنجش عیار تر(wet assay) ، عیار سنجی خشک هر کدام از انواع شیوه عیار بندی که شامل مایع به عنوان یک وسیله جدایش نباشد – مقایسه شود با : سنجش عیار تر(wet assay)
dry assay
غار پرده
drip curtain
غار خشک ، غار مرده
dry cave
غار مرده
غاری که در آن دیگر هیچ گونه رطوبت یا رشد سیلیوتم ها همراه با رطوبت وجود ندارد نیز ببینید : غار زنده – مترادف : غار خشک ، غار مرده غاری که در آن دیگر هیچ گونه رطوبت یا رشد سیلیوتم ها همراه با رطوبت وجود ندارد نیز ببینید : غار زنده – مترادف : غار خشک
dead cave
غارپرده
یک ورقه نیمه شفاف تراورتن تشکیل شده در زمانی که قطرات آب به سمت پائین سقف شیبدار غار جریان می یابند و یک اثر سینوسی از کلسیت به جای می گذارند
مترادف : پرده ( غارشناسی ) – پرده چکیده
مترادف ناکامل : Bacon –rind drapery ، غارپرده یک ورقه نیمه شفاف تراورتن تشکیل شده در زمانی که قطرات آب به سمت پائین سقف شیبدار غار جریان می یابند و یک اثر سینوسی از کلسیت به جای می گذارند مترادف : پرده ( غارشناسی ) – پرده چکیده مترادف ناکامل : Bacon –rind drapery
drapery
غالب ، چیره
( زغال سنگ شناسی ): در توصیف سازنده های زغال سنگ ، بیش از 60 درصد از یک جز خاص که در زغال حاضر می شود ( 1963)
مقایسه شود با : کم یاب – رایج – بسیار رایج – فراوان
( بوم شناسی ): یک گونه یا گروهی از گونه ها که از نظر تعداد یا عددی بسیار فراوان است یا به حد زیادی جریان انرژی را کنترل می کند یا به شدت بر روی محیط اثر می گذارد و در درون یک جامد یا مجموعه عمل می کند ، چیره ( زغال سنگ شناسی ): در توصیف سازنده های زغال سنگ ، بیش از 60 درصد از یک جز خاص که در زغال حاضر می شود ( 1963) مقایسه شود با : کم یاب – رایج – بسیار رایج – فراوان ( بوم شناسی ): یک گونه یا گروهی از گونه ها که از نظر تعداد یا عددی بسیار فراوان است یا به حد زیادی جریان انرژی را کنترل می کند یا به شدت بر روی محیط اثر می گذارد و در درون یک جامد یا مجموعه عمل می کند
dominant
غبار چال
یک گودال کوچک بر روی سطح یخ یخچالی یا دریایی که توسط فروروی تدریجی به درون یخ تکه ذرات بادآورده تیره بوجود می آید که پرتوهای خورشیدی را جذب می کنند و باعث ذوب یخ های مجاور با سرعت بیشتری می گردد مقایسه شود با گودال یخ غبار حوضچه غبار گودال نصف النهاری چال غبار ، غبار چال یک گودال کوچک بر روی سطح یخ یخچالی یا دریایی که توسط فروروی تدریجی به درون یخ تکه ذرات بادآورده تیره بوجود می آید که پرتوهای خورشیدی را جذب می کنند و باعث ذوب یخ های مجاور با سرعت بیشتری می گردد مقایسه شود با گودال یخ غبار حوضچه غبار گودال نصف النهاری چال غبار
dust well
غبار کردن
فرآیندی که بوسیله آن ، غبار و ذرات غبار مانند از جو ته نشین می شوند مثلاً نهشتگی فیتولیتهای اوپال در اقیانوس مترادف: غبار ، غبار کردن فرآیندی که بوسیله آن
dusting
غرق شدن
غوطه وری سطح خشکی یا توپوگرافی زیر آب بوسیله افزایش سطح آب یا بوسیله غرق شدن یا فرونشست خشکی ، غرق شدن غوطه وری سطح خشکی یا توپوگرافی زیر آب بوسیله افزایش سطح آب یا بوسیله غرق شدن یا فرونشست خشکی
drowning
غرق شده
به یک سطح خشکی یا عارضه خشکی گویند که دستخوش غرق شدن شده است – مثلاً : یک ساحل غرق شده ، غرق شده به یک سطح خشکی یا عارضه خشکی گویند که دستخوش غرق شدن شده است – مثلاً : یک ساحل غرق شده
drowned
غرقدره ، غرقاب دره
drowned valley
فابریک دگرشکلی ، فابریک سنگ تکتونایت ثانویه
فابریک سنگ که از دگرشکلی نتیجه شده است فابریک های شاخص که ترکیبی از خطواره گی ها ، شیستوزیته ها ، رخ ها ، محور های چین خوردگی و جهت یافتگی های برتر کریستالوگرافی می باشد
deformation fabric
فابریک دگرشکلی ، فابریک سنگ تکتونایت ثانویه فابریک سنگ که از دگرشکلی نتیجه شده است فابریک های شاخص که ترکیبی از خطواره گی ها ، شیستوزیته ها ، رخ ها ، محور های چین خوردگی و جهت یافتگی های برتر کریستالوگرافی می باشد
deformation fabric|fabric|fabric
فابریک نهشتی ، ساختار رسوبی
فابریک سنگ یا عناصری که حاصل رسوبگذاری در حین تشکیل سنگ می باشند
مثلاً: دانه های رسوبی دگرگون نشده ته نشین شده توسط جریان یا بلورهای ته نشین شده توسط تهشست بلوری در یک حفره ماگما فابریک یک تکتونیت اولیه
مقایسه شود با: فابریک دگرشکلی
، ساختار رسوبی - فابریک سنگ یا عناصری که حاصل رسوبگذاری در حین تشکیل سنگ می باشند - مثلاً: دانه های رسوبی دگرگون نشده ته نشین شده توسط جریان یا بلورهای ته نشین شده توسط تهشست بلوری در یک حفره ماگما فابریک یک تکتونیت اولیه - مقایسه شود با: فابریک دگرشکلی -
depositional fabric
فاز پراکنده
مواد کلوئیدی معلق در یک فاز دیگر که به عنوان محیط پراکندگی شناخته می شود ، فاز پراکنده مواد کلوئیدی معلق در یک فاز دیگر که به عنوان محیط پراکندگی شناخته می شود
dispersed phase
فاز تلماسه ای
بخشی از کشش جریانی که از طریق آن ، یک توده رسوب به شکل یک پیکره کوچک تل مانند حرکت می کند و دارای دامنه ملایم به سمت بالای جریان و یک شیب بسیار تند تر به سمت پائین جریان است ( گیلبرت 1914 ) این وضعیت وقتی بوجود می آید که یا بار بستری کوچک است یا جریان ضعیف می باشد حالت تلماسه مانند به سمت پائین جریان حرکت می کند
مقایسه شود با :Antidune phase – smooth phase ، فاز تلماسه ای بخشی از کشش جریانی که از طریق آن ، یک توده رسوب به شکل یک پیکره کوچک تل مانند حرکت می کند و دارای دامنه ملایم به سمت بالای جریان و یک شیب بسیار تند تر به سمت پائین جریان است ( گیلبرت 1914 ) این وضعیت وقتی بوجود می آید که یا بار بستری کوچک است یا جریان ضعیف می باشد حالت تلماسه مانند به سمت پائین جریان حرکت می کند مقایسه شود با :Antidune phase – smooth phase
dune phase
فاسد کردن ، بدتر کردن ، رو بزوال گذاشتن ، فرسودگی
deterioration
فاصله بندی پراش
در یک شبکه بلوری ، فضای میان صفحه ای حاصل از الگوی پراش است ، فاصله بندی پراش در یک شبکه بلوری
diffraction spacing
فاصله سنج
وسیله ای برای اندازه گیری فواصل خط دید ، عموماً توسط انتقال نور فروسرخ به یک منشور در یک ایستگاه و دریافت نور باز تابیده ، فاصله سنج وسیله ای برای اندازه گیری فواصل خط دید
distance meter
فاصله علامت ، بعد نشان ، علامت ثالتی که در قسمتی از خط آهن برای هدایت قطار گذاشته می شود
distant signal
فاصله کنگ به کار رفته در عمل رقومی کردن
همچنین نگاه کنید به weedhng distance ، فاصله کنگ به کار رفته در عمل رقومی کردن همچنین نگاه کنید به weedhng distance
digitizing threshold
فاضلاب خانگی
domestic wastewater
فتیله انفجار
فتیله انفجاری فتیله ای است محکم ، نرم وضدآب وباسرعت 6000تا7000متر بر ثانیه منفجر می شود و درایران بنام کرتکس معرفی شده است درمقابل ضربه حساس است امابه اصطکاک ، شوک والکتریسیته حساس نیست فتیله انفجاری برای انتقال انفجارازچاشنی به خرج اصلی ویاانتقال ازخرجی به خرج دیگراستفادهمی شود ، فتیله انفجار فتیله انفجاری فتیله ای است محکم
detonating cord
فراتیک عمیق
به تشکیلات غاری واقع در عمق قابل توجهی از رأس منطقه اشباع آبی گویند نیز ببینید: فراتیک کم عمق ، فراتیک عمیق به تشکیلات غاری واقع در عمق قابل توجهی از رأس منطقه اشباع آبی گویند نیز ببینید: فراتیک کم عمق
deep phreatic
فرارزدایی ، حذف مواد فرار
یک فر آیند دگرگونی که منجر به از دست رفتن مواد سازنده فرار و یک افزایش نسبی متعاقب در مقدار سازنده های غیر فرار می شود مثلاً ، افزایش محتوای کربن در زغالی شدن یا از دست دادن H2o و Co2 در دگرگونی رسوبات شیل و کربناته ، حذف مواد فرار یک فر آیند دگرگونی که منجر به از دست رفتن مواد سازنده فرار و یک افزایش نسبی متعاقب در مقدار سازنده های غیر فرار می شود مثلاً
devolatilization
فراز بند دو جداره
double wall cofferdam
فرازه طراحی ، ارتفاع طراحی
فرازه خالصی که در آن بیشینه راندمان مورد نظر می باشد این فرازه بهتر است نزدیک به فرازه میانگین مو‌ُثر باشد ، ولی باید به گونه ای انتخاب شود که فرازه های کمینه و بیشینه از محدوده عملکرد مجاز توربین تجاوز نکند این فرازه اب
design head (hd)
فرازه طراحی ، ارتفاع طراحی فرازه خالصی که در آن بیشینه راندمان مورد نظر می باشد این فرازه بهتر است نزدیک به فرازه میانگین مو‌ُثر باشد ، ولی باید به گونه ای انتخاب شود که فرازه های کمینه و بیشینه از محدوده عملکرد مجاز توربین تجاوز نکند این فرازه اب
design head (hd)|hd|hd|design head
فرآیند خودکار تبدیل اطلاعات آنالوگ "عکس ، نقشه ، نمودار " به صورت رقومی به طوری که سیستم رایانهای بتواند به کمک اسکنر مستقیم آنها را بخواند
digtizer
فرآیندی ازحذف گرافیکی مرزهای بین پلی گونهایی با خصوصیتهای مشترک برگزیده این فرآیند به ایجاد نقشههای پلیگونی ساده منتهی می شود
dripline
فرآیندی ازحذف گرافیکی مرزهای بین پلی گونهایی با خصوصیتهای مشترک برگزیده این فرآیند به ایجاد نقشههای پلیگونی ساده منتهی می شود
نمایش دادههای دو بعدی انتخاب شده بر فراز چشماندازی از پستی و بلندی زمین یا هر متغیر پراکنده در فضا ، برای مثال ، نقشهای از شبکه جادهها ، فرآیندی ازحذف گرافیکی مرزهای بین پلی گونهایی با خصوصیتهای مشترک برگزیده این فرآیند به ایجاد نقشههای پلیگونی ساده منتهی می شود نمایش دادههای دو بعدی انتخاب شده بر فراز چشماندازی از پستی و بلندی زمین یا هر متغیر پراکنده در فضا
dropline
فرسایش ، تقلیل ، تهی شدگی
حجمی که توسط افتگاه اصلی لغزش ، توده جابجا شده و سطح اولیه زمین محدود می شود ، تهی شدگی حجمی که توسط افتگاه اصلی لغزش
depletion
فرسایش تفریقی
فرسایشی که در آهنگ های نا منظم یا متنوع رخ می دهد و حاصل اختلاف در مقاومت و سختی مواد سطحی می باشد سنگ های نرم تر و ضعیف تر به سرعت فرسوده می شوند ، در حالی که سنگ های محکم تر و مقاوم تر برای ساختن پشته ها ، تپه ها و یا کوه ها بر جای می مانند مترادف : حفر شدگی یا خراش شیمیایی یا خوردگی با اسید ( زمین ریخت شناسی ) ، فرسایش تفریقی فرسایشی که در آهنگ های نا منظم یا متنوع رخ می دهد و حاصل اختلاف در مقاومت و سختی مواد سطحی می باشد سنگ های نرم تر و ضعیف تر به سرعت فرسوده می شوند
differential erosion
فرش زهکش
drainage blanket
فرشبرگ جنگلی
duff
فرضیه ی ابر غباری
نظریه ای که بر اساس آن تشکیل سیارات توسط رشد یا پیوست ابرهای سرد کوچکی که گاهی اوقات «سیارک» خوانده می شوند ، می باشد
مترادف: نظریه سیارک ، فرضیه ی ابر غباری نظریه ای که بر اساس آن تشکیل سیارات توسط رشد یا پیوست ابرهای سرد کوچکی که گاهی اوقات «سیارک» خوانده می شوند ، می باشد مترادف: نظریه سیارک
dust cloud hypothesis
فرم صحرایی ، حالت صحرایی ، اشکال صحرایی
desertic form
فرمول دارسی- ویزباخ
فرمولی برای تعیین افت بار جریان آب (asce ، 1962)
فرمولی برای تعیین افت بار در آب جاری: افت بار برابر با ضریبی است که با خشونت بستر مجرا و عدد رینولدز ضربدر طول مجرا ، تقسیم بر قطر مجرا ضربدر بار سرعت سیال در جریان تغییر می کند در مورد یک مجرای غیر مدور یا یک مجرای مدور که بطور کامل در آن جریان وجود ندارد ، 4 برابر شعاع هیدرولیکی به جای قطر جایگزین می شود
darcy weisbach formula
فرمول دارسی- ویزباخ فرمولی برای تعیین افت بار جریان آب (asce ، 1962) فرمولی برای تعیین افت بار در آب جاری: افت بار برابر با ضریبی است که با خشونت بستر مجرا و عدد رینولدز ضربدر طول مجرا ، تقسیم بر قطر مجرا ضربدر بار سرعت سیال در جریان تغییر می کند در مورد یک مجرای غیر مدور یا یک مجرای مدور که بطور کامل در آن جریان وجود ندارد ، 4 برابر شعاع هیدرولیکی به جای قطر جایگزین می شود
darcy weisbach formula|darcy|darcy|weisbach
فرو افتادگی دزفول(ایران)
پدیده ساختاری در جنوب باختری زون راندگی‌های که بخشی از پیش‌گودال (fore deep) زاگرس می باشد زمان فروافتادگی پس از آکی تانین (آدامز و بورژوا ، 1969) ، بوردیگالین (مطیعی ، 1374) و کرتاسه پیشین (قلاوه ، 1375) دانسته شده است تأیید یکی از این نظرها دشوار است بین 3000 تا 6000 متر پایین افتادگی دارد و بیشتر میدان‌های نفتی ایران را در بر دارد همچنین سازند آسماری در آن رخنمون ندارد
dezful embayment
فرو افتادگی دزفول(ایران) پدیده ساختاری در جنوب باختری زون راندگی‌های که بخشی از پیش‌گودال (fore deep) زاگرس می باشد زمان فروافتادگی پس از آکی تانین (آدامز و بورژوا ، 1969) ، بوردیگالین (مطیعی ، 1374) و کرتاسه پیشین (قلاوه ، 1375) دانسته شده است تأیید یکی از این نظرها دشوار است بین 3000 تا 6000 متر پایین افتادگی دارد و بیشتر میدان‌های نفتی ایران را در بر دارد همچنین سازند آسماری در آن رخنمون ندارد
dezful embayment|dezful|dezful
فروپاشی ، ازهم پاشیدگی ، فرو پاشیدگی ، فرو ریختگی ، متلاشی شدن
disintegration
فروتابداری ، پیچیدگی فرودی
فرونشست یک منطقه یا مساحت ناحیه ای پوسته کره ی زمین ، مثلاً در یک کمربند کوهزایی
مقایسه شود با : فراتابداری ، پیچیدگی فرودی فرونشست یک منطقه یا مساحت ناحیه ای پوسته کره ی زمین ، مثلاً در یک کمربند کوهزایی مقایسه شود با : فراتابداری
down warping
فرودست ، پایین دست
down stream
فرورفتگی سطح آب
depression of water level
فرورفتگیهای جدا از هم را گویند که در سطح ماسه های هموار دیده می شود ، شیب شکن پله ناگهانی در سامانه جهش هیدرولیکی بمنظور میرائی انرژی جریان
drop
فروریختگی ، از هم پاشیدگی ، تجزیه شدن
disintegration crumbling
فروریختگی ، از همپاشی
جدایش یا کاهش یک توده و تبدیل آن به بخش های سازنده اش را گویند
بالاخص ، هوازدگی مکانیکی ، از همپاشی جدایش یا کاهش یک توده و تبدیل آن به بخش های سازنده اش را گویند بالاخص
disaggregation
فروسازی
نظریه ای در مورد تشکیل گنبد نمکی ، بر پایه این واقعیت که نوک توده نمکی در یک گنبد ، نزدیک سطح یا حدی است که در آن ، نمک به طور اولیه نهشته شده است و این که ضخیم چینه های دور آن توس فرونشست اطراف گنبد تشکیل شده است هر چند که این واقعیات ، خود مدرک هستند ، این نظریه به طور مکانیکی ، غیر متحمل می نماید ، فروسازی نظریه ای در مورد تشکیل گنبد نمکی
downbuilding
فروسایش
فرسایشی که باعث صاف و مسطح شدن تپه ها یا کوه ها و سرازیری یا افول شیب آن ها می شود فرآیندی که به ایجاد دشتگون کمک می کند
مقایسه شود با :Backwearing ، فروسایش فرسایشی که باعث صاف و مسطح شدن تپه ها یا کوه ها و سرازیری یا افول شیب آن ها می شود فرآیندی که به ایجاد دشتگون کمک می کند مقایسه شود با :Backwearing
down wearing
فروسنج دینامیکی
dynamic penetrometer
فروشارش ، فروچاهندگی ، غرق شدن
downwelling
فروشارش ، فروچاهندگی ، غرق شدن
downwelling|sinking|sinking
فروشستگی
مواد سطحی ریز دانه (مانند خاک) که توسط باران به سمت پائین شیب کوه یا تپه منتقل می شوند ، خصوصاً در جایی که پوشش گیاهی کمی وجود دارد
مقایسه شود با : باران شست ، شست و شوی ورقه ای ، فروشستگی مواد سطحی ریز دانه (مانند خاک) که توسط باران به سمت پائین شیب کوه یا تپه منتقل می شوند ، خصوصاً در جایی که پوشش گیاهی کمی وجود دارد مقایسه شود با : باران شست
downwash
فروشیب – فرودامنه
اسم : شیبی که به سمت پائین قرار دارد – فرورو
صفت : در یک جهت رو به پائین یا نزول کننده – مثلاً یک ریپل فروشیب که به پائین یک سطح شیبدار مهاجرت کرده است ، فروشیب – فرودامنه اسم : شیبی که به سمت پائین قرار دارد – فرورو صفت : در یک جهت رو به پائین یا نزول کننده – مثلاً یک ریپل فروشیب که به پائین یک سطح شیبدار مهاجرت کرده است
downslope
فروشیب
جهتی که رو به پائین است و موازی با شیب یک ساختار یا یک سطح می باشد
مقایسه شود با : فراشیب ، فروشیب جهتی که رو به پائین است و موازی با شیب یک ساختار یا یک سطح می باشد مقایسه شود با : فراشیب
downdip
فروفکند
به آن طرفی از گسل گویند که به نظر می رسد به سمت پائین دست ، در مقایسه با طرف دیگر ، حرکت کرده است
مقایسه شود با : افکنه ، فروفکند به آن طرفی از گسل گویند که به نظر می رسد به سمت پائین دست ، حرکت کرده است مقایسه شود با : افکنه
down thrown
فروکش
downdrag
فروگسلیده
به سنگ های بر روی طرف فروفکند یک گسل یا بلوک فروشیب گویند
مقایسه شود با :upfaulted ، فروگسلیده به سنگ های بر روی طرف فروفکند یک گسل یا بلوک فروشیب گویند مقایسه شود با :upfaulted
downfaulted
فروند دو شاخه ایی ، فروند به یک برگ بزرگ مرکب گفته می شودکه عبارت است از یک ساختمان میله مانند محوری است و اطراف انرا برگ فرا گرفته است
dicotome
فرونشست عمقی ، فرونشت عمقی ، نفوذ عمیق ، فرو نشست عمیق
deep percolation
فرونشینی
اختلاف سطح بین کف مخروط فرونشینی و بلندی آب در سطح ایستابی ، فرونشینی اختلاف سطح بین کف مخروط فرونشینی و بلندی آب در سطح ایستابی
drawdown
فساد زدایی ، عاری از آلودگی ، جلوگیری از آلودگی و فساد
desinfection
فسیل تشخیصی
فسیل شاخص – فسیل مشخصه ، فسیل تشخیصی فسیل شاخص – فسیل مشخصه
diagnostic fossil
فسیل نامطمئن
ساختاری با منشأ تعیین نشده یا نا مشخص که احتمالاً بیوژنیک می باشد ( هاف من 1972)
یک فسیل مسئله ساز
ریشه کلمه : لاتین – dubius مبهم ، doubtful + fossil ، فسیل نامطمئن ساختاری با منشأ تعیین نشده یا نا مشخص که احتمالاً بیوژنیک می باشد ( هاف من 1972) یک فسیل مسئله ساز ریشه کلمه : لاتین – dubius مبهم
dubiofossil
فشار تفریقی ، فشار تفاضلی
اختلاف فشار بین دو طرف یک دهانه – اختلاف بین فشار مخزن و فشار سطح ماسه ، بین فشار قاعده یک چاه و در راس یا نوک چاه ، بین بالا دست جریان و پائین دست جریان در جایی که یک محدودیت برای جریان وجود دارد ، فشار تفاضلی اختلاف فشار بین دو طرف یک دهانه – اختلاف بین فشار مخزن و فشار سطح ماسه
differential pressure
فشار جابه جایی
فشار مویینگی حداقل مورد نیاز برای وادار کردن یک سیال غیر مرطوب برای وارد شدن به حفرات مویینه در یک محیط متخلخل اشباع شده با یک سیال مرطوب بالاخص وادار کردن نفت یا گاز از یک حفره پر شده از آب به حفره بعدی
مترادف : فشار ورودی ، فشار جابه جایی فشار مویینگی حداقل مورد نیاز برای وادار کردن یک سیال غیر مرطوب برای وارد شدن به حفرات مویینه در یک محیط متخلخل اشباع شده با یک سیال مرطوب بالاخص وادار کردن نفت یا گاز از یک حفره پر شده از آب به حفره بعدی مترادف : فشار ورودی
displacement pressure
فشار دینامیکی
فشار یک سیال در جریان بر روی یک سطح واکنش به فشار دینامیکی جهت و سرعت سیال را متاثر می کند ، فشار دینامیکی فشار یک سیال در جریان بر روی یک سطح واکنش به فشار دینامیکی جهت و سرعت سیال را متاثر می کند
dynamic pressure
فشارانفجار
انرژی حاصل زانفجاربه دوصورت خودنمایی میکند ، انرژی موج ضربه یافشارانفجاروانرژی حاصل ازگازهایافشارچال ، فشارانفجارناشی ازانتشارموج انفجاردرستون ماده منفجره میباشد مقدارآن درجهت حرکت موج انفجارافزایش می یابد ، فشارانفجار انرژی حاصل زانفجاربه دوصورت خودنمایی میکند
detonation pressure
فشرده شده از دو طرف
depressed
فضای حذف شده
مقدار فضا ـ زمان بخش از بین رفته یک توالی رسوبگذاری است پیش رونده ـ پس رونده را گویند مثلاً بخشی از یک نبود چینه‌ای که حاصل تخریب سنگهای قدیمی در یک ناپیوستگی است این اصطلاح توسط ویلر (1964) برای جایگزینی نبود فرسایشی استفاده شد
مقایسه شود با: هیاتوس
مترادف: نبود ، فضای حذف شده مقدار فضا ـ زمان بخش از بین رفته یک توالی رسوبگذاری است پیش رونده ـ پس رونده را گویند مثلاً بخشی از یک نبود چینه‌ای که حاصل تخریب سنگهای قدیمی در یک ناپیوستگی است این اصطلاح توسط ویلر (1964) برای جایگزینی نبود فرسایشی استفاده شد مقایسه شود با: هیاتوس مترادف: نبود
degradation vacuity
فلات دگرساز
فلاتی که توسط بالا آمدگی یک دشت و تقسیم شدن به قطعات و تکه هایی توسط رودخانه ها ، گسل ها یا خمش ها تشکیل شده است( پاول 1895) ، فلات دگرساز فلاتی که توسط بالا آمدگی یک دشت و تقسیم شدن به قطعات و تکه هایی توسط رودخانه ها
diastrophic plateau
فلات فرسایش یافته
فلاتی که در آن قسمت بزرگی از سطح مبنای اولیه عمیقاً توسط رودخانه ها یا جریان های آب بریده شده است ، فلات فرسایش یافته فلاتی که در آن قسمت بزرگی از سطح مبنای اولیه عمیقاً توسط رودخانه ها یا جریان های آب بریده شده است
dissected plateau
فلات-سکوی-دلتایی
یک دشت دلتایی افراشته یا متروکه را گویند ، فلات-سکوی-دلتایی یک دشت دلتایی افراشته یا متروکه را گویند
delta plateau
فلسی شدن راستگرد
شرایطی در یک هتروکوکولیت که در آن هر بخش بر روی بخشی قرار میگیرد که در راست است وقتی که از مرکز دایره به آن نگاه شود متضاد : فلسی شدن چپگرد (Sinistral imbrication) ، فلسی شدن راستگرد شرایطی در یک هتروکوکولیت که در آن هر بخش بر روی بخشی قرار میگیرد که در راست است وقتی که از مرکز دایره به آن نگاه شود متضاد : فلسی شدن چپگرد (Sinistral imbrication)
dextral imbrication
فنی که در بالای سر کارگران معدن نصب شده تا جریان هوای مستقیم را از ماشین به صورت برساند
diffuser fan
فوج دایک
گروهی از دایک ها که ممکن است دارای آرایش شعاعی ، موازی یا نردبانی باشد را گویند رابطه آنها با توده نفوذی اصلی ممکن است مستقیماً قابل مشاهده نباشد
مقایسه شود با : خوشه – دسته دایک ، فوج دایک گروهی از دایک ها که ممکن است دارای آرایش شعاعی ، موازی یا نردبانی باشد را گویند رابطه آنها با توده نفوذی اصلی ممکن است مستقیماً قابل مشاهده نباشد مقایسه شود با : خوشه – دسته دایک
dike swarm
فوران مستغرق
drowned jet
فیلتر دیسکی
این فیلتر شامل تعدادی صفحه بادبزنی شکل است که تشکیل یک دیسک می دهد دیسکها در داخل تانکهای مخصوص کهموادجامد در آن به صورت معلق قرار دارند ، حول محور افقی دوران می کنند بخش داخلی دیسکها متشکل از قسمتهای مجزایی است که در آنها لوله هایی منشعب شده اند و در یک طرف دیسک پیرامون محور به دریچه هایی منتهی می شود و در حین عبور از داخل پالپ کیک فیلتر در دو طرف آن تشکیل می شود این کیک پس از خروج از پالپ با آب شسته شده و به کمک سیستم فشار از دو طرف دیسک جدا می شود ، فیلتر دیسکی این فیلتر شامل تعدادی صفحه بادبزنی شکل است که تشکیل یک دیسک می دهد دیسکها در داخل تانکهای مخصوص کهموادجامد در آن به صورت معلق قرار دارند
disc filter
قابلیت پخش ، قابلیت انتشار
diffusivity
قابلیت تراوایی مستقیم
direct permeability
قابلیت تفکیک
سنجش کوچکترین جسمی که می تواند بر روی یک عکس تشخیص داده شود ، قابلیت تفکیک سنجش کوچکترین جسمی که می تواند بر روی یک عکس تشخیص داده شود
detectability
قابلیت مفتول شدن ، کانال ، هدایت کردن ، شکل پذیری
سنجش درجه ای که در آن یک سنگ رفتار شکل پذیری را از خود تحت شرایط مشخص به نمایش می گذارد و معمولاً توسط کرنشی بیان می شود که در آن شکستگی یا گسلش آغاز می شود ، شکل پذیری سنجش درجه ای که در آن یک سنگ رفتار شکل پذیری را از خود تحت شرایط مشخص به نمایش می گذارد و معمولاً توسط کرنشی بیان می شود که در آن شکستگی یا گسلش آغاز می شود
ductility
قاشقک بارگیری ، جام کابل دار
dragline scraper
قالب برداری (بتن)
demolding
قالب بلور دولومیت یک حفره رمبوهدرال در یک باقیمانده حل نشدنی که توسط انحلال یک بلور دولومیت یا کلسیت تشکیل شده است صفت : Dolomoldic مقایسه شود با : Dolocast
dolomold|dolocast|dolocast|dolomoldic
قالب بلور دولومیت
یک حفره رمبوهدرال در یک باقیمانده حل نشدنی که توسط انحلال یک بلور دولومیت یا کلسیت تشکیل شده است
صفت : Dolomoldic
مقایسه شود با : Dolocast
dolomold
قالب دلتاواری (دلتوئیدی)
اصطلاحی که توسط بیرکماژار (1958) برای قالب منشعب شونده استفاده شد ، قالب دلتاواری (دلتوئیدی) اصطلاحی که توسط بیرکماژار (1958) برای قالب منشعب شونده استفاده شد
deltoidal cast
قالب دولومیت یک قالب یا اثر یک بلور دولومیت که در یک باقیمانده حل نشدنی و از بین نرفتنی حفظ شده است صفت : دولوکاستی مقایسه شود با : Dolomold
dolocast|dolomold|dolomold
قالب دولومیت
یک قالب یا اثر یک بلور دولومیت که در یک باقیمانده حل نشدنی و از بین نرفتنی حفظ شده است
صفت : دولوکاستی
مقایسه شود با : Dolomold
dolocast
قالب قاشقی فرورفته یک قالب قاشقی مسطح یا با رشد کم
depressed flute cast|flute cast|flute cast
قالب قاشقی فرورفته
یک قالب قاشقی مسطح یا با رشد کم
depressed flute cast
قالب کششی یک اصطلاح مناسب تر برای اثر کشش ، مانند آنچه توسط کونن استفاده شد ( 1957)
drag cast|drag casts|drag casts
قالب کششی
یک اصطلاح مناسب تر برای اثر کشش ، مانند آنچه توسط کونن استفاده شد ( 1957)
drag cast
قالب وزنی جهت دار
اصطلاحی که به طور اولیه برای ساختاری به عنوان قالب جریانی تفسیر می شد ولی در حال حاضر به عنوان قالب قاشقی در نظر گرفته می شود ( پتی جان دپاتر 1964) ، قالب وزنی جهت دار اصطلاحی که به طور اولیه برای ساختاری به عنوان قالب جریانی تفسیر می شد ولی در حال حاضر به عنوان قالب قاشقی در نظر گرفته می شود ( پتی جان دپاتر 1964)
directional load cast
قالب یکبار مصرف
disposable mold
قانوت دارسی
Darcy's law
قانون دارسی
darcy
قانون دارسی
darcy’s law
قانون دارسی فرمولی برای جریان سیالات به فرض اینکه جریان خطی و اینرسی که می تواند صرفنظر شده باشد فرمولبندی عددی این قانون معمولا در مطالعه فرآورده های گاز ، نفت و آب مربوط به سازند های زیرزمینی بکار گرفته می شود برای مثال ، در جریان گاز ، سرعت جریان متناسب با گرادیان فشار ضرب در نسبت نفوذ پذیری ، زمان ، چگالی ، تقسیم برگرانروی گاز است
darcy's law|darcy's|darcy's|darcy
قانون دولو مترادفی برای برگشت ناپذیری – این نام از روی نام دیرین شناس بلژیکی لوئیس دولو انتخاب شده است (وفات 1931)
dollo’s law|dollo|dollo
قانون دولو
مترادفی برای برگشت ناپذیری – این نام از روی نام دیرین شناس بلژیکی لوئیس دولو انتخاب شده است (وفات 1931)
dollo’s law
قانون ژرفا
الگوریتمی برای محاسبه ژرفا نسبت به یک توده بی هنجاری ، رسانا ، یا توده مغناطیسی – قوانین ژرفا معمولاً بر پایه اندازه های نهایی یک بی هنجاری یا مشتق های آن یا بر پایه فواصل بین نقاط قطعی به راحتی تعیین شده بر روی منحنی های بی هنجاری ، استوار است نیز ببینید : فاکتور شاخص ، قانون ژرفا الگوریتمی برای محاسبه ژرفا نسبت به یک توده بی هنجاری
depth rule
قانون ماکل دوفینه
یک قانون ماکل در کوارتز که در آن ، دو بلور سمت راست یا سمت چپ تشکیل یک ماکل تداخلی (بوسیله چرخش 180درجه حول محور C بلور) می دهند محصول را ماکل الکتریکی نامیده اند
مقایسه شود با : قانون ماکل برزیل ، قانون ماکل دوفینه یک قانون ماکل در کوارتز که در آن ، دو بلور سمت راست یا سمت چپ تشکیل یک ماکل تداخلی (بوسیله چرخش 180درجه حول محور C بلور) می دهند محصول را ماکل الکتریکی نامیده اند مقایسه شود با : قانون ماکل برزیل
dauphine twin law
قدرت پاشنده
توانایی شکست یک ماده شفاف که معمولاً ایزوتوپ هم می باشد این قدرت دارای نماد S است و برابر با nf-nc/nD-1 است که در آن n ضریب شکست برای خطوط فرانهوفر D ، F ، C است ( C تخلیه هیدروژن در طول موج 656 3 ، F تخلیه هیدروژن در طول موج 486 1 وD تخلیه سدیم در طول موج 589 3 است که بر حسب نانومتر اندازه گیری شده اند )
مترادف : پراکندگی نسبی ، قدرت پاشنده توانایی شکست یک ماده شفاف که معمولاً ایزوتوپ هم می باشد این قدرت دارای نماد S است و برابر با nf-nc/nD-1 است که در آن n ضریب شکست برای خطوط فرانهوفر D ، F تخلیه هیدروژن در طول موج 486 1 وD تخلیه سدیم در طول موج 589 3 است که بر حسب نانومتر اندازه گیری شده اند ) مترادف : پراکندگی نسبی
dispersive power
قدرت تفکیک
درجه شفافیت و وضوح یک تصویر همچنین قدرت یک عدسی برای ثبت جزئیات ریز ، قدرت تفکیک درجه شفافیت و وضوح یک تصویر همچنین قدرت یک عدسی برای ثبت جزئیات ریز
difinition
قدرت مازاد- ظرفیت مازاد
در نیروگاه برقابی عبارتست از توان یا قدرت آبی (افزون بر نیازمندیهای بار) قابل حصول توسط آب مازاد (اضافی) ، قدرت مازاد- ظرفیت مازاد در نیروگاه برقابی عبارتست از توان یا قدرت آبی (افزون بر نیازمندیهای بار) قابل حصول توسط آب مازاد (اضافی)
dump power
قرص ، گرده ، دیسک
الف) بخش مرکزی بدن یک خارپوست که کمابیش به طور مشخصی قابل جدایش از بازوهایش می باشد برخی اوقات به شکل disk نوشته می شود
ب) یک اسکلریت قرصی بی منفذ یک هولوتورین را گویند ، دیسک الف) بخش مرکزی بدن یک خارپوست که کمابیش به طور مشخصی قابل جدایش از بازوهایش می باشد برخی اوقات به شکل disk نوشته می شود ب) یک اسکلریت قرصی بی منفذ یک هولوتورین را گویند
disc
قشر بیابانی ، ورنی کویری ، ورنی بیابانی
desert rind
قشر سیمانی آهک یا گچ به ضخامت چند سانتیمتر در سطح خاکها
deb-deb
قضیه دوهام
گزاره ای در شیمی که بر طبق آن حالت هر سیستم بسته ای کاملاً توسط ارزش های هر دو متغیر مستقلی ، گسترده یا محدود ، که توده های ابتدایی هر جزء را فراهم آورده ، قابل تعریف می باشد با این وجود انتخاب متغیرها نباید با قانون فاز ها مغایرت داشته باشد ، قضیه دوهام گزاره ای در شیمی که بر طبق آن حالت هر سیستم بسته ای کاملاً توسط ارزش های هر دو متغیر مستقلی
duhem’s theorem
قطب مغناطیسی
یکی از مکان های روی کره زمین در جایی که میدان مغناطیسی افقی صفر در آن است و میل مغناطیسی +و – 90 درجه است ( تقریبی ) – مترداف : قطب مغناطیسی ، قطب مغناطیسی یکی از مکان های روی کره زمین در جایی که میدان مغناطیسی افقی صفر در آن است و میل مغناطیسی +و – 90 درجه است ( تقریبی ) – مترداف : قطب مغناطیسی
dip pole
قطر ، قطر
فاصله حداکثر در یک شبکه زهکشی را گویند ، قطر فاصله حداکثر در یک شبکه زهکشی را گویند
diameter
قطع کننده
diachronisme
قطعه پشتی
قطعه اصلی میانی یک خط درز بر روی پشت صدف یک سفالوپود
نیز ببینید : قطعه درونی
مقایسه شود با : قطعه جلویی ، قطعه پشتی قطعه اصلی میانی یک خط درز بر روی پشت صدف یک سفالوپود نیز ببینید : قطعه درونی مقایسه شود با : قطعه جلویی
dorsal lobe
قطعه سنگ معلق
dropstone|dropstones|dropstones
قطعه فولادی که جهت اتصال دو تیر در سازه ها مورد استفاده قرار می گیرد
dog
قلع چوبی ، کاسیتریت رودخانه ای
dneprovskite
قله گرد ، چکاد گرد
اصطلاح مرسوم در ناحیه دریاچه ای انگلستان برای قله مدور ، چکاد گرد اصطلاح مرسوم در ناحیه دریاچه ای انگلستان برای قله مدور
dodd
قلوه سنگ
dumped rock
کابل حفاری
drilling cable
کاسه یا فرورفتگی دندانی
یک فرورفتگی کم عمق در حاشیه پشتی کفه براکیال یا پشتی یا بازویی یک براکیوپود برای دریافت یک دندان لولایی متعلق به کفه پدیکل را گویند مترادف: تونشین ، کاسه ، فرورفتگی ، کاسه یا فرورفتگی دندانی یک فرورفتگی کم عمق در حاشیه پشتی کفه براکیال یا پشتی یا بازویی یک براکیوپود برای دریافت یک دندان لولایی متعلق به کفه پدیکل را گویند مترادف: تونشین
dental socket
کال
مسیلی که آب را فقط در بازه های نامکرر و برای دوره های کوتاه مثلاً بعد از یک بارش سنگین در خود حمل می کند – مقایسه شود با: arroyo(خشکرود ، کال) ، کال مسیلی که آب را فقط در بازه های نامکرر و برای دوره های کوتاه مثلاً بعد از یک بارش سنگین در خود حمل می کند – مقایسه شود با: arroyo(خشکرود
dry wash
کامیون بزرگ
کامیونهایی که درابعادبزرگ ساخته می شوند وچون به آسانی درتونل دور می زنندو درهر دو جهت درتونل حرکتمی کنند نیازی نیست که درتونل دور بزنند این ماشینها برای حملمواد در تونلها بسیار مناسبند ، کامیون بزرگ کامیونهایی که درابعادبزرگ ساخته می شوند وچون به آسانی درتونل دور می زنندو درهر دو جهت درتونل حرکتمی کنند نیازی نیست که درتونل دور بزنند این ماشینها برای حملمواد در تونلها بسیار مناسبند
dump truck
کامیون معدنی
وسیله ای که بارگیری با آن به کمک وسایل مکانیکی بزرگ ساده است وباربری با آن درشیب ومسیرهای سخت بدون زحمت بوده وباراندازی نیز سریع است باراندازی ازسمت عقب آن انجاممی شود ، کامیون معدنی وسیله ای که بارگیری با آن به کمک وسایل مکانیکی بزرگ ساده است وباربری با آن درشیب ومسیرهای سخت بدون زحمت بوده وباراندازی نیز سریع است باراندازی ازسمت عقب آن انجاممی شود
dumper
کانال انحرافی ، آبراه انحرافی
diversion canal
کانال زهکشی
drainage channel
کانال ژرف دریایی یک دره خط القعری با برجستگی کم بر روی کف دریای عمیق ، فراتر از خیز قاره ای این دره شاخابه های کمی دارد و می?تواند موازی یا با زاویه نسبت به حواشی قاره?ای امتداد یافته باشد مترادف: کانیون (دره عمیق) میان اقیانوسی
deep-sea channel|deep sea|deep sea
کانال ژرف دریایی
یک دره خط القعری با برجستگی کم بر روی کف دریای عمیق ، فراتر از خیز قاره ای این دره شاخابه های کمی دارد و می?تواند موازی یا با زاویه نسبت به حواشی قاره?ای امتداد یافته باشد مترادف: کانیون (دره عمیق) میان اقیانوسی
deep-sea channel
کانسنگ خشکی زاد
یک نوع اسمیتسونیت خاکی و شکننده با الگوی لانه زنبوری که معمولاً در رگه ها یا طبقات سنگهای آهکی چینه ای ، همراه سولفید های روی ، آهن و سرب این اصطلاح گاهی اوقات برای نیم ریختی کاربرد دارد – مترادف :dry bone ، کانسنگ خشکی زاد یک نوع اسمیتسونیت خاکی و شکننده با الگوی لانه زنبوری که معمولاً در رگه ها یا طبقات سنگهای آهکی چینه ای
dry – bone ore
کانسنگ کششی
قطعات خرد شده سنگی یا کنده شده کانه از یک کانسار و در یا در امتداد یک ناحیه گسله قرار گرفته –
نیز ببینید : اثر یک گسل – مترادف : کشش ، کانسنگ کششی قطعات خرد شده سنگی یا کنده شده کانه از یک کانسار و در یا در امتداد یک ناحیه گسله قرار گرفته –نیز ببینید : اثر یک گسل – مترادف : کشش
drag ore
کانه ای که ذرات کوچک کانیهای با ارزش را حمل می کند ، کم و بیش به طور یکنواخت مواد باطله دارد ؛ منطقه ای از کانه حجیم
disseminated ore
کانی تخریبی
هر دانه کانی حاصل از فروپاشی مکانیکی سنگ ها ، خصوصاً یک کانی سنگین یافت شده در یک رسوب یا هوازده و حمل شده از یک رگه معدنی و قرار گرفته در یک پلاسر یا رسوب آبرفتی ، کانی تخریبی هر دانه کانی حاصل از فروپاشی مکانیکی سنگ ها
detrital mineral
کانی تیره رنگ ، کانی تیره-مافیت-
هر کدام از گروه کانی های سنگ ساز که در مقطع نازک تیره رنگ می باشند مثلاً بیوتیت ، هورنبلند و اوژیت ، کانی تیره-مافیت- هر کدام از گروه کانی های سنگ ساز که در مقطع نازک تیره رنگ می باشند مثلاً بیوتیت
dark mineral
کانی دختر
یک کانی بلورین در یک میانبار سیال ، یک فاز متفاوت از فاز دیواره ها – رایج ترین کانی هالیت است اما کربناته ها و سولفات ها نیز یافت می شوند ( رودر 1979-ص 700) ، کانی دختر یک کانی بلورین در یک میانبار سیال
daughter mineral
کانی شاخص
یک کانی ، مانند اولیوین یا کوارتز ، که حضورش در یک سنگ آذرین نشان دهنده این است که سنگ تحت اشباع و یا فوق اشباع می باشد مترادف : کانی نشانه ای ، کانی شاخص یک کانی
diagnostic mineral
کانی مشخص کننده
کانی متنوع ، کانی مشخص کننده کانی متنوع
distinctive mineral
کانی نقره قرمز تیره
پیرارژریت ، کانی نقره قرمز تیره پیرارژریت
dark red silver ore
کاهش ، تخفیف ، خشکانیدن زمین بدون عمل آیش برای تولید غله
deduction detailed account
کاهش ، نقصان ، افت
تخلیه آب زیر زمینی ، افت تخلیه آب زیر زمینی
decrement
کاهش بارخیزی و باروری خاک در اثر فرسایش باد و آب
debeurrer
کاهش نفوس ، تقلیل نفوس ، ویرانی ، تقلیل جمع
depopulation
کتاب راهنما ، فهرست راهنما
جدولی از نشانگرها همراه قسمت های دادهای مطابق با آنها
به طور معمول جدول جستجو با آدرسهای فایلهای دادهای بر روی دیسک ، فهرست راهنما جدولی از نشانگرها همراه قسمت های دادهای مطابق با آنها به طور معمول جدول جستجو با آدرسهای فایلهای دادهای بر روی دیسک
directory
کج بیل کوچک با دسته کوتاه شبیه کج بیلهای ماقبل تاریخ
daba
کدگذاری دادهها به درون یک قالب سازگار رایانهای
همچنین نگاه کنید به remote sensing ، digitizing ، scanning ، کدگذاری دادهها به درون یک قالب سازگار رایانهای همچنین نگاه کنید به remote sensing
data capture
کدگذاری مستقل نقشه های دوگانه (dime)
dual independent map encoding
کدگذاری مستقل نقشه های دوگانه (dime)
dual independent map encoding|dime|dime
کدگذاری نقشه به صورت مستقل دوگانه
قالب(فرمت)دادهای با استفاده از فرمت سازمان سرشماری ایالات متحده به منظور کدبندی شبکه مسیر و دادههای وابسته ، کدگذاری نقشه به صورت مستقل دوگانه قالب(فرمت)دادهای با استفاده از فرمت سازمان سرشماری ایالات متحده به منظور کدبندی شبکه مسیر و دادههای وابسته
dime
کراتر گودالی
یک عارضه کوچک تقریباً گرد کراتر مانند که به نواحی لکه ای سطح ماه محدود می شود و وابسته به فعالیت آتشفشانی است ( احتمالاً وابسته به خروج گدازه زیر سطحی مذاب می باشد ) این دهانه فاقد حاشیه بالا آمده کراتر های ضربه ای ماه می باشد ، کراتر گودالی یک عارضه کوچک تقریباً گرد کراتر مانند که به نواحی لکه ای سطح ماه محدود می شود و وابسته به فعالیت آتشفشانی است ( احتمالاً وابسته به خروج گدازه زیر سطحی مذاب می باشد ) این دهانه فاقد حاشیه بالا آمده کراتر های ضربه ای ماه می باشد
dimple crater
کراتر هاله تیره
یک کراتر یا دهانه کوچک در ماه که توسط موادی احاطه شده است که دارای آلبیدو( ضریب انعکاس نور) کمتری نسبت به بخش های مجاور هستند ، کراتر هاله تیره یک کراتر یا دهانه کوچک در ماه که توسط موادی احاطه شده است که دارای آلبیدو( ضریب انعکاس نور) کمتری نسبت به بخش های مجاور هستند
dark halo crater
کربن زدایی
decarbonatation
کربنات منیزیم به فرمول : Co3Mg
dialogite
کره اکسیدزدایی ، لکه پالوده
deoxidation sphere
کشت درمناطق خشک
dry land farming
کشش
drawing
کشش ، کشش
نیرویی کند کننده که نتیجه اتمسفر زمین است طبق تعریف ، کشش بر خلاف جهت بردار سرعت لحظه ای وسایل حمل کننده نسبت به اتمسفر عمل می کند بزرگی نیروی کشش با حاصلضرب سطح مقطع وسیله حمل کننده ، ضریب کشش آن ، سرعت آن و دانسیته اتمسفر نسبت مستقیم و با جرم آن نسبت عکس دارد
(هیدرولیک): اصطکاک هوای متحرک بر روی سطح آب که تمایل به کشیدن لایه سطحی آب در جهت باد دارد
ب) نیروی اعمال شده توسط یک سیال در جریان بر روی یک شی که در جریان یا مجاور جریان قرار گرفته است
مقایسه شود با : رانش
(زمین شناسی اقتصادی) : drag ore کانسنگ کششی
(زمین شناسی ساختمانی) : خمیدگی چینه ها بر روی هر کدام از دوطرف یک گسل که توسط اصطکاک بلوک های متحرک در امتداد سطح گسل ایجاد می شود – همچنین ، خمیدگی ها و واپیچش هایی که بدین طریق تولید می شوند ، کششنیرویی کند کننده که نتیجه اتمسفر زمین است طبق تعریف ، سرعت آن و دانسیته اتمسفر نسبت مستقیم و با جرم آن نسبت عکس دارد (هیدرولیک): اصطکاک هوای متحرک بر روی سطح آب که تمایل به کشیدن لایه سطحی آب در جهت باد دارد ب) نیروی اعمال شده توسط یک سیال در جریان بر روی یک شی که در جریان یا مجاور جریان قرار گرفته است مقایسه شود با : رانش (زمین شناسی اقتصادی) : drag ore کانسنگ کششی (زمین شناسی ساختمانی) : خمیدگی چینه ها بر روی هر کدام از دوطرف یک گسل که توسط اصطکاک بلوک های متحرک در امتداد سطح گسل ایجاد می شود – همچنین
drag
کشند دوتایی
الف ) یک مد که از دو حداکثر مدی یا تقریباً ارتفاع مشابه ایجاد شده که توسط پائین رفتگی ملایم آب از هم جدا می شوند
ب) جزری که از دو حداقل جزر ساخته شده که توسط یک بالا آمدگی ملایم آب از هم جدا می شوند ، کشند دوتایی الف ) یک مد که از دو حداکثر مدی یا تقریباً ارتفاع مشابه ایجاد شده که توسط پائین رفتگی ملایم آب از هم جدا می شوندب) جزری که از دو حداقل جزر ساخته شده که توسط یک بالا آمدگی ملایم آب از هم جدا می شوند
double tide
کشند مستقیم
یک کشند اقیانوسی که هماهنگ با حرکات ظاهری توده عامل کشند است به طوری که مد ( بر کشند ) مستقیماً زیر توده تولید کننده کشند است و با یک مد در طرف مخالف کره زمین همراهی می شود / مقایسه شود با :جزر و مد وارونه – جزر و مد مخالف ، کشند مستقیم یک کشند اقیانوسی که هماهنگ با حرکات ظاهری توده عامل کشند است به طوری که مد ( بر کشند ) مستقیماً زیر توده تولید کننده کشند است و با یک مد در طرف مخالف کره زمین همراهی می شود / مقایسه شود با :جزر و مد وارونه – جزر و مد مخالف
direct tide
کفشک شمع کوبی
drive shoe
کفه پشتی
کفه بازویی یک براکیوپود ، کفه پشتی کفه بازویی یک براکیوپود
dorsal valve
کلاس زهکشی
drainage class
کلاس زهکشی طبیعی
drainage class natural
کلاهک شمع کوبی
driving cap
کلاهک شمع کوبی
driving cap|driving helmet|driving helmet
کلسیت دندان سگی
یک نوع کلسیت دارای بلور های به شدت تیز شده به شکل اسکالنوهدرال تند که شبیه دندان های یک سگ می باشد مترادف :Hogtooth ، کلسیت دندان سگی یک نوع کلسیت دارای بلور های به شدت تیز شده به شکل اسکالنوهدرال تند که شبیه دندان های یک سگ می باشد مترادف :Hogtooth
dagtooth spar
کلسیت دو شکستی ، کلسیت شفاف
double–refracting spar
کلسیم زدایی
decalcification
کلسیم زدایی شده
به خاکی گویند که کربنات کلسیم آن شسته شده است ، کلسیم زدایی شده به خاکی گویند که کربنات کلسیم آن شسته شده است
decalcified
کلش زدایی
destubble dethatched
کلونی دندروئید یا شاخه ای
یک کلونی آرکئوسیاتیدی را گویند که در آن هر جام منفرد از سایرین جدا شده به جز خاستگاه این نوع کلونی در مقابل کلونی های توده ای یا زنجیره ای قرار دارد ، کلونی دندروئید یا شاخه ای یک کلونی آرکئوسیاتیدی را گویند که در آن هر جام منفرد از سایرین جدا شده به جز خاستگاه این نوع کلونی در مقابل کلونی های توده ای یا زنجیره ای قرار دارد
dendroid colony
کم باز
dysic
کمان بیابانی
یک گنبد بیابانی طویل ، کمان بیابانی یک گنبد بیابانی طویل
desert arch
کمان روزانه
کمانهای مشخصی که از کنار اجرام آسمانی ، از جایی که طلوع می کنند تا جایی که غروب می کنند ، امتداد دارد ، کمان روزانه کمانهای مشخصی که از کنار اجرام آسمانی
diurnal arc
کمانش قطری
diagonal buckling
کمانش قطری جان
diagonal buckling of web
کنتاکت ناهمگن ، کنتاکت نا هماهنگ
disharmonic contact
کندن
dig
کندن سیل آب ، از میان بردن و پاک کردن شن و ریگ در اثر پدیده جریان آب(آبشویی)
degrabouiller
کنگره ای دوتایی
به برگی گفته می شود که دارای دندانه های حاشیه ای درشت به همراه دندانه های اضافی کوچک بر روی قطعات دندانه ای درشت تر می باشد ، کنگره ای دوتایی به برگی گفته می شود که دارای دندانه های حاشیه ای درشت به همراه دندانه های اضافی کوچک بر روی قطعات دندانه ای درشت تر می باشد
double serrate
کنگلومرای خشک شدگی
اصطلاحی که توسط شراک(صفحه 208 ، 1948 )برای کنگلومرایی استفاده شد که از قطعات ساییده شده از لایه ترک گلی رسوبات وگرد شده توسط فرآیند حمل و نقل تشکیل شده است مترادف : کنگلومرای گل سنگی
desiccation conglomerate
کنگلومرای خشک شدگی اصطلاحی که توسط شراک(صفحه 208 ، 1948 )برای کنگلومرایی استفاده شد که از قطعات ساییده شده از لایه ترک گلی رسوبات وگرد شده توسط فرآیند حمل و نقل تشکیل شده است مترادف : کنگلومرای گل سنگی
desiccation conglomerate|conglomerate|conglomerate
کنگلومرای دولومیتی
الف ) کنگلومرایی که از سنگ ریزه های سنگ آهک و سیمان دولومیت ساخته شده است ( نلسون و نلسون 1957 صفحه 112 ) ب) یک کنگلومرای برشی با سن keuper در سامرست انگلستان –( آرکل و تام کیف 1953 )
dolomitic conglomerate
کنگلومرای دولومیتی الف ) کنگلومرایی که از سنگ ریزه های سنگ آهک و سیمان دولومیت ساخته شده است ( نلسون و نلسون 1957 صفحه 112 ) ب) یک کنگلومرای برشی با سن keuper در سامرست انگلستان –( آرکل و تام کیف 1953 )
dolomitic conglomerate|conglomerate|conglomerate
کوبیدن- کوبش (شمع)
driving
کوتاهی ، قصور ، قراردادی ، پیش فرض
مقدار اختصاص یافته به پارامتری متغیر توسط سیستم ، پیش فرض مقدار اختصاص یافته به پارامتری متغیر توسط سیستم
default
کوچ داده شده عمقی
depth migrated
کوه گنبدی
کوهی که در جایی تشکیل شده که ناحیه ای از سنگ های رسوبی افقی ، پیچ و تاب می خورند و به سمت بالا خمیده می شوند تا تشکیل یک گنبد ساختمانی را بدهند – کوهی که در نتیجه شکاف یک گنبد ساختمانی حاصل می شود مثلاً : بلک هیلز در داکوتای جنوبی و بالا آمدگی Weald در جنوب شرقی انگلستان – مترادف : کوه گنبدی(domal mountain) – کوه گنبدی شده(domed mountain) ، کوه گنبدی کوهی که در جایی تشکیل شده که ناحیه ای از سنگ های رسوبی افقی
dome mountain
کوه یخی سکویی
کوه یخی دره ای ، کوه یخی سکویی کوه یخی دره ای
drydock iceberg
کیفوز پشت
خمیدگی غیر عادی بخش صدری یا فوقانی ستون فقرات به علت استومالاسی یا استئوپروز که اغلب در خانم‌ها مشاهده می‌شود ، کیفوز پشت خمیدگی غیر عادی بخش صدری یا فوقانی ستون فقرات به علت استومالاسی یا استئوپروز که اغلب در خانم‌ها مشاهده می‌شود
dowagers hump
گاز خشک
گاز طبیعی با محتوای بسیار کم هیدرو کربن های مایع – مقایسه شود با گاز مرطوب ، گاز خشک گاز طبیعی با محتوای بسیار کم هیدرو کربن های مایع – مقایسه شود با گاز مرطوب
dry gas
گالن
واژه ای که برای گالن ایجاد شده با مکعبهای کوچک استفاده می شود ، گالن واژه ای که برای گالن ایجاد شده با مکعبهای کوچک استفاده می شود
dice mineral
گچ ، ژیپس
dzi
گذار جمعیت
فرآیند مرحله ای خروج از نرخهای رشد جمعیتی از یک مرحله رکود اقتصادی ، گذار جمعیت فرآیند مرحله ای خروج از نرخهای رشد جمعیتی از یک مرحله رکود اقتصادی
demographic transition
گذرگاه داده
وسیلهای برای انتقال دادهها (به خارج یا داخل) بین واحد (یا واحدهای) پردازش
دستگاههای ذخیره و یا دستگاههای جانبی ، گذرگاه داده وسیلهای برای انتقال دادهها (به خارج یا داخل) بین واحد (یا واحدهای) پردازش دستگاههای ذخیره و یا دستگاههای جانبی
data bus
گرانروی پویا
ضریب گرانروی (viscosity coefficient)
dynamic viscosity
گرانروی پویا ضریب گرانروی (viscosity coefficient)
dynamic viscosity|viscosity coefficient|viscosity coefficient
گرانیت دینامیکی
یک اصطلاح ، با کاربرد بسیار نادر برای یک گنایس چشمی که حاوی میکروکلین و ارتوکلاز زیاد است (کریولکو و پیچیک 1934) ، گرانیت دینامیکی یک اصطلاح
dynamogranite
گرد و غبار ، گرد وخاک ، گرد و غبار برف ، برف باد آورد ، گرد و غبار
ماده سخت مرکب از تکه های ریز ، کوچکتر از تکه های شن ، که هر جا در جو به وجود می آید غالبا مسافت بسیار زیادی بوسیله باد حمل می شود ودایما در سطح زمین ته نشین می شود
(رسوب شناسی):الف) مواد جامد خشک ساخته شده از ذرات خاکی در اندازه رس یا سیلت (قطرهای کمتر از 6/1 میلی متر یا 62 میکرون) ، آنقدر ریز که به راحتی بلند می شوند و فواصل قابل توجهی را در تعلیق بوسیله جریان های آشفته باد حمل می شوند و به آزادی با گازهای جوی مخلوط می شوند و در هوا در طول زمان باقی می مانند ولی در نهایت به سطح زمین باز می گردند منابع خاکی غبار جوی شامل فوران های آتشفشانی افشانه های نمک از دریاها ، ذرات کانی ، گرده ها ، باکتری ها و خاکستر معلق و دود می باشند نیز ببینید: غبار آتشفشانی ب) ذرات فرازمینی مانند غبار کیهانی و غبار شخانه ای ج) غبار طلا د) گرد الماس هـ) مترادفی برای خاکستر آتشفشانی خصوصاً بخش های ریزتر خاکستر را گویند
(آتشفشان شناسی): مترادفی برای خاکستر آتشفشانی ، خصوصاً بخش های ریزتر خاکستر ، گرد و غبار ماده سخت مرکب از تکه های ریز ، که هر جا در جو به وجود می آید غالبا مسافت بسیار زیادی بوسیله باد حمل می شود ودایما در سطح زمین ته نشین می شود (رسوب شناسی):الف) مواد جامد خشک ساخته شده از ذرات خاکی در اندازه رس یا سیلت (قطرهای کمتر از 6/1 میلی متر یا 62 میکرون) ، باکتری ها و خاکستر معلق و دود می باشند نیز ببینید: غبار آتشفشانی ب) ذرات فرازمینی مانند غبار کیهانی و غبار شخانه ای ج) غبار طلا د) گرد الماس هـ) مترادفی برای خاکستر آتشفشانی خصوصاً بخش های ریزتر خاکستر را گویند (آتشفشان شناسی): مترادفی برای خاکستر آتشفشانی
dust
گرد وغباردار
dusty
گرمابر ، گرما گذر
به یک ماده یا دیواره ای بین سیستم ترمودینامیک گویند که قادر به انتقال گرما می باشد دو سیستم جدا شده توسط یک سد گرما بر ، در نهایت به تعادل دمایی خواهند رسید ، گرما گذر به یک ماده یا دیواره ای بین سیستم ترمودینامیک گویند که قادر به انتقال گرما می باشد دو سیستم جدا شده توسط یک سد گرما بر
diathermic
گرماسنجی تقطیع تفاضلی
differential scanning calorimetry
گرهی با مقدار یک
این گره به عنوان یک خطای توپولوژیکی در فایلهای گرافیکی دارای عوارض ناحیهای در نظر گرفته می شود ، گرهی با مقدار یک این گره به عنوان یک خطای توپولوژیکی در فایلهای گرافیکی دارای عوارض ناحیهای در نظر گرفته می شود
dangling node
گروه دهرَم(انتهای پرمین زیرین-پرمین بالایی)
در پهنه رسوبی ساختاری زاگرس قرار دارد مجموعه سه سازند فراقون و دالان ، همراه با سازند کنگان (تریاس پایینی) ، که یک واحد سنگ چینه ای در مرتبه گروه می باشد
deheram group
گروه دهرَم(انتهای پرمین زیرین-پرمین بالایی) در پهنه رسوبی ساختاری زاگرس قرار دارد مجموعه سه سازند فراقون و دالان ، همراه با سازند کنگان (تریاس پایینی) ، که یک واحد سنگ چینه ای در مرتبه گروه می باشد
deheram group|deheram|deheram
گروه دیپ تری دآسه آ ، سنگواره گیاهی ( از گونه های بنیتیتال ها" گروهی از بازدانگان")
گروهی از سنگواره های گیاهی ، اندام زایا در این گروه به صورت سُور است و در پشت برگ قرار می گیرداز نظر تکاملی در طی تریاس بالایی _لیاس از تعداد پن ها کاسته می شود از مشخصات دیگر آنها سیستم رگبرگی غالبا به صورت مشبک است این شبکه ها به صورت چند ضلعی و یا چهار گوش مشاهده می شودمقدار بریدگی پینول ها هم در تفکیک جنس هاس این گروه موثر است از جنس های شاخص آنها در ایران می توان به " دیکتیوفیلوم ( dictyophillum ) " و توماتوپتریس ( thaumatoptris) " و " کلاتروپتریس ( clathroptris) " و" کامپتوپتریس ( camptopteris ) اشاره کرد ، سنگواره گیاهی ( از گونه های بنیتیتال ها" گروهی از بازدانگان") گروهی از سنگواره های گیاهی
dipteridacea
گستره دادههای موجود با توجه به موضوع برگزیده یا ناحیه موردنظر
data coverage
گستره دلتایی
گستره ای از دشت یک رود که توسط تشکیل یک سازند و ته نشینی رسوبات ریز تشخیص داده می شود ، گستره دلتایی گستره ای از دشت یک رود که توسط تشکیل یک سازند و ته نشینی رسوبات ریز تشخیص داده می شود
deltaic tract
گستره دینامیکی
در نگاشت لرزه ای ، نسبت دامنه حداکثر به حداقل که توسط یک سیستم ثبت قابل کنترل است این نسبت معمولاً در پهنای باندی با بسامد مشخص ، محدود می شود و به دسی بل اندازه گیری می شود ، گستره دینامیکی در نگاشت لرزه ای
dynamic range
گسل بی تحرک گسلی که در امتداد آن جابجایی متوقف شده است مراجعه شود به: گسل فعال
dead fault|fault|fault
گسل بی تحرک
گسلی که در امتداد آن جابجایی متوقف شده است مراجعه شود به: گسل فعال
dead fault
گسل تفریقی ، گسل قیچی
differential fault
گسل توزیع شده ، ناحیه گسله
distributed fault
گسل توزیع شده ، ناحیه گسله
distributed fault|fault zone|fault zone
گسل توزیع کننده ، گسل پلکانی
distributive fault|step fault|step fault
گسل توزیع کننده ، گسل پلکانی
distributive fault
گسل جداشونده
گسل راندگی کم شیب در کف یک سفره راندگی و همچنین گسل اصلی در قاعده یک ساختار فلسی
decollement fault
گسل جداشونده گسل راندگی کم شیب در کف یک سفره راندگی و همچنین گسل اصلی در قاعده یک ساختار فلسی
decollement fault|fault|fault
گسل جدایش شیبی گسلی که بر روی آن ، جابه جایی از نوع جدایش با افت شیبی بوده است – مقایسه شود با : گسل جانبی
dip–separation fault|dip–separation|dip–separation|dip separation
گسل جدایش شیبی
گسلی که بر روی آن ، جابه جایی از نوع جدایش با افت شیبی بوده است – مقایسه شود با : گسل جانبی
dip–separation fault
گسل جدایش شیبی
گسلی که بر روی آن ، جابه جایی از نوع جدایش با افت شیبی بوده است – مقایسه شود با : گسل جانبی ، گسل جدایش شیبی گسلی که بر روی آن
dip separation fault
گسل جدایی ، گسل تخت
detachment fault
گسل دامغان
گسلی چرخشی با درازای حدود 100 کیلومتر که از دو بخش بنیادی خاوری و باختری ساخته شده است بخش خاوری (از شمال دامغان تا ده‌ملا) ، به طول 53 کیلومتر(گسلش نرمال) با پایین افتادگی بلوک جنوبی است و بخش باختری (از شمال دامغان تا گردنه آهوان) با پایین افتادگی بلوک شمالی معرف نوعی گسل فشاری با شیب به سوی جنوب است
damghan fault
گسل دامغان گسلی چرخشی با درازای حدود 100 کیلومتر که از دو بخش بنیادی خاوری و باختری ساخته شده است بخش خاوری (از شمال دامغان تا ده‌ملا) ، به طول 53 کیلومتر(گسلش نرمال) با پایین افتادگی بلوک جنوبی است و بخش باختری (از شمال دامغان تا گردنه آهوان) با پایین افتادگی بلوک شمالی معرف نوعی گسل فشاری با شیب به سوی جنوب است
damghan fault|damghan|damghan
گسل دورونه یا گسل کویر بزرگ
حدود 700 کیلومتر طول دارد از نایین ، در یک راستای شمال خاوری_جنوب باختری تا ناحیه دورونه در جنوب باختری کاشمر ادامه دارد و از دورونه ، با یک روند خاوری_باختری ، با خمیدگی به سمت جنوب ، تا مرز افغانستان ادامه می یابد در امتداد این گسل ، بلوک ها به دو صورت چپگرد و راستگرد حرکت کرده اند ولی بدون شک یکی از آخرین حرکت های آن از نوع راستگرد است به عنوان مرز شمالی بلوک لوت دانسته شده است
duruneh fault
گسل دورونه یا گسل کویر بزرگ حدود 700 کیلومتر طول دارد از نایین ، در یک راستای شمال خاوری_جنوب باختری تا ناحیه دورونه در جنوب باختری کاشمر ادامه دارد و از دورونه ، با یک روند خاوری_باختری ، با خمیدگی به سمت جنوب ، تا مرز افغانستان ادامه می یابد در امتداد این گسل ، بلوک ها به دو صورت چپگرد و راستگرد حرکت کرده اند ولی بدون شک یکی از آخرین حرکت های آن از نوع راستگرد است به عنوان مرز شمالی بلوک لوت دانسته شده است
duruneh fault|doroneh|doroneh|great kavir|duruneh
گسل راست گرد ، گسل راست لغز
dextral fault|dextral|dextral
گسل راست گرد ، گسل راست لغز
dextral fault
گسل راستالغز چپگرد
dextral strike–slip fault
گسل راستالغز چپگرد
dextral strike–slip fault|strike–slip fault|strike–slip fault|strike–slip
گسل رسوبی ، گسل رشدی
depositional fault
گسل شیب لغز
گسلی که امتداد اصلی لغزش موازی جهت شیب گسل باشد
dip slip fault
گسل شیب لغز گسلی که امتداد اصلی لغزش موازی جهت شیب گسل باشد
dip slip fault|dip slip faults|dip slip faults|fault
گسل شیبی
گسلی که موازی با شیب چینه های در گیر ، امتدا د می یابد
مقایسه شود با:گسل امتداری ، گسل مورب ، گسل شیبی گسلی که موازی با شیب چینه های در گیر ، امتدا د می یابد مقایسه شود با:گسل امتداری
dip fault
گسل فروحوضه ای
اصطلاحی که در زمین شناسی نفت برای گسلی استفاده می شود که فروفکنه آن به سمت حوضه مجاور است ، گسل فروحوضه ای اصطلاحی که در زمین شناسی نفت برای گسلی استفاده می شود که فروفکنه آن به سمت حوضه مجاور است
down to basin fault
گسل مایل لغز ، گسل لغزشی مورب
diagonal–slip fault
گسل متقاطر ، گسل مورب
diagonal fault
گسل ناهمساز گسلی در یک کمربند زمین ساختی که زون های بالا آمدگی و فرونشست را از هم جدا می کند و در طول چندین دوره زمین شناسی فعال باقی مانده است ( نیکلاف 1959)
discordogenic fault|discordogenic|discordogenic
گسل ناهمساز
گسلی در یک کمربند زمین ساختی که زون های بالا آمدگی و فرونشست را از هم جدا می کند و در طول چندین دوره زمین شناسی فعال باقی مانده است ( نیکلاف 1959)
discordogenic fault
گسل واگرا
یک گسل امتداد لغز و یا گسل wrench که در امتداد آن ، تغییر شکل امتداد لغز همراه با یک مولفه انبساط به صورت عرضی نسبت به گسل رخ می دهد ( ویلکا کس و همکاران 1973 )
مقایسه شود با : گسل هم گرا
مترادف : گسل تراکششی ، گسل واگرا یک گسل امتداد لغز و یا گسل wrench که در امتداد آن ، تغییر شکل امتداد لغز همراه با یک مولفه انبساط به صورت عرضی نسبت به گسل رخ می دهد ( ویلکا کس و همکاران 1973 ) مقایسه شود با : گسل هم گرا مترادف : گسل تراکششی
divergent fault
گسیختگی
تبدیل یک شاخابه به یک رود مستقل توسط تغییر شرایط زمین شناسی ، خصوصاً بر اثر غرق شدن بخش پائینی یک دره در دریا مقایسه شود با : غرق شدن ، گسیختگی تبدیل یک شاخابه به یک رود مستقل توسط تغییر شرایط زمین شناسی
dismembering
گل حفاری
مخلوطی از مواد محلول در آب ، مثل بنتونیت ، باریت و که به صورت مایع غلیظ وارد چاه حفاری شده و مته را خنک می کند و از ریزش دیواره چاه جلوگیری می کند
drilling mud
گل حفاری مخلوطی از مواد محلول در آب ، مثل بنتونیت ، باریت و که به صورت مایع غلیظ وارد چاه حفاری شده و مته را خنک می کند و از ریزش دیواره چاه جلوگیری می کند
drilling mud|drilling|drilling
گل سرخ بیابانی
یک گروه به طور شعاعی متقارن از بلور ها با یک شباهت تصوری به گل سرخ که در ماسه ، ماسه سنگ نرم یا رس تشکیل می شوند بلور ها معمولاً از کلسیت و به طور معمولا از باریت ، ژیپس یا سلستیت می باشند ، گل سرخ بیابانی یک گروه به طور شعاعی متقارن از بلور ها با یک شباهت تصوری به گل سرخ که در ماسه
desert rose
گل سنگ دولومیتی ، دولومیکریت
dolomite mudstone
گلهای نمور و نمناک
delayant
گمانه ، چاه گمانه
drillhole
گمانه ، چاه گمانه
drillhole|borehole|borehole
گمانه دانلوپ ، نوعی گمانه ای که ازآن به عنوان سفتی خاک استفاده می کنند
dunlop sound
گمانه زنی به منظور بهره برداری واستخراج از نفت
drilling for petroleum
گمانه زنی به وسیله الماس ، حفاری با مته الماسی یک نوع حفاری چرخشی که در آن از مته های الماسی به عنوان ابزار حفر سنگ استفاده می شود یک روش رایج پی جویی کانسارهاست ، خصوصاً در عملیات گسترش در جایی که نمونه های مغزه مورد خواستار می باشند
diamond drilling
گمانه زنی چرخشی
drilling by rotation
گمانه زنی خشک
dry boring
گنبد ، گنبد
بر آمدگیهای حاصل از با لاآمدن نمکها یا آتشفشانها و را گویند ، گنبد بر آمدگیهای حاصل از با لاآمدن نمکها یا آتشفشانها و را گویند
dome
گنبد بیابانی
یک سطح سنگی محدب با شیب های صاف و یکنواخت که نشانگر در معرض قرار گرفتن طولانی مدت یک توده کوه در مقابل فرسایش بیابانی می باشد مثلاً : گنبد cima در بیابان موهاوی در کالیفرنیا – نیز ببینید : کمان بیابانی – گنبد گرانیت – مترادف : گنبد پدیمان ، گنبد بیابانی یک سطح سنگی محدب با شیب های صاف و یکنواخت که نشانگر در معرض قرار گرفتن طولانی مدت یک توده کوه در مقابل فرسایش بیابانی می باشد مثلاً : گنبد cima در بیابان موهاوی در کالیفرنیا – نیز ببینید : کمان بیابانی – گنبد گرانیت – مترادف : گنبد پدیمان
desert dome
گنبدی
به یک شکل جامی در ادریواستروئید ها گویند که در آن سطح دهانی محدب به سمت بالا و محدود شده به بخش بالای جام می باشد
لبه دور از منشا یا دیستال سطح دهانی تشکیل ناحیه استوایی صدف را می دهد سطح دور از دهانی غیر صفحه ای تشکیل کل پهلوی پائینی جام را می دهد (بل 1976) ، گنبدی به یک شکل جامی در ادریواستروئید ها گویند که در آن سطح دهانی محدب به سمت بالا و محدود شده به بخش بالای جام می باشد لبه دور از منشا یا دیستال سطح دهانی تشکیل ناحیه استوایی صدف را می دهد سطح دور از دهانی غیر صفحه ای تشکیل کل پهلوی پائینی جام را می دهد (بل 1976)
domal
گنجایش مرده مخزن
dead storage capacity
گوارنده
digester
گوارنده
digester|digesters|digesters
گود کردن ، گود شدن ، گود شدن دره در اثر فرسایش یخچالی
deepening of a valley by glacial
گودال ، راه آب ، نهر آب ، نهر ، آبروی کنار راه ، چاله ، کانال طبیعی ، کنده جوی
ditch
گودال بین تلماسه ای
یک دره کوچک بین تله ها یا پشته های تلی در ساحل یک دره تلماسه ای ، گودال بین تلماسه ای یک دره کوچک بین تله ها یا پشته های تلی در ساحل یک دره تلماسه ای
dune slack
گودال گنبدی
در یک غار ، یک گذر گاه عمودی گرد شده یا حفره بلند که توسط شیار ها ی انحلالی عمودی بر روی دیواره ها و معمولاً بوسیله آب پاشیده شده تشخیص داده می شوند نیز ببینید : دودکش ( غار شناسی ) – مترادف : استوانه کور – چاه بالا رو – foiba ، گودال گنبدی در یک غار
domepit
گودال-خط القعر-جبهه دلتا یک دره زیردریایی گودال شکل که دور از دلتای رودخانه ای بزرگ بر روی فلات و شیب قاره تشکیل می شود این دره دارای دیواره های مستقیم از جنس سنگ نرم است و ممکن است واجد چند انشعاب (اگر اصلاً انشعابی داشته باشد) و یک کف مسطح شیب دار به سمت دریا باشد
delta-front trough|delta-front|delta-front
گودال-خط القعر-جبهه دلتا
یک دره زیردریایی گودال شکل که دور از دلتای رودخانه ای بزرگ بر روی فلات و شیب قاره تشکیل می شود این دره دارای دیواره های مستقیم از جنس سنگ نرم است و ممکن است واجد چند انشعاب (اگر اصلاً انشعابی داشته باشد) و یک کف مسطح شیب دار به سمت دریا باشد
delta-front trough
گودی موجود در سطح یک تخته سنگ گرانیتی
drawing the charge kiln
گوگرد زدایی
desulfurication
گوناگونی ، تنوع
تعداد انواع مختلف ارگانیسم ها در یک مجموعه را گویند این عدد می تواند به روش های متنوعی اندازه گیری شود که بعضی از این روش ها ، گوناگونی را به معنای مجزایی ( تعداد گونه ها در یک مجموعه ) از تشابه یا تساوی گونه ای جدا می سازد ( روشی که در آن افراد در میان گونه حاضر توزیع می شوند ) ، تنوع تعداد انواع مختلف ارگانیسم ها در یک مجموعه را گویند این عدد می تواند به روش های متنوعی اندازه گیری شود که بعضی از این روش ها
diversity
گونه ای از خاکهای فقیر می باشد که حدواسط بین Dy ، Gyttja بوده و گیتیا برای فعالیتهای بیولوژیکی نامساعد است
dygyttja
گونه ای بافت (سنگ آتشفشانی)
به یک بافت سنگی گویند ، مانند بافت بازالت های اولیوین دار در شمال غرب آمریکا ، که توسط حفرات مضرس نامنظم متنوع که توسط بلورهایی احاطه شده اند و بعضی از آنها به درون منافذ نفوذ می کنند ، تشخیص داده می شوند ( دیکینسون 1965) ، گونه ای بافت (سنگ آتشفشانی) به یک بافت سنگی گویند
diktytaxitic
گونه ای موج لرزه ای
یک موج لرزه ای که در یک ناحیه با شیب - سرعت بالا منکسر می شود و به سطح ( در جایی که ممکن است به شکل یک ورودی شکست مشاهده شود ) باز می گردد ، البته هیچ مسیر قابل توجهی از درون یک منکسر کننده شاخص نداشته است ، گونه ای موج لرزه ای یک موج لرزه ای که در یک ناحیه با شیب - سرعت بالا منکسر می شود و به سطح ( در جایی که ممکن است به شکل یک ورودی شکست مشاهده شود ) باز می گردد
diving wave
گوهرسنگ دوتکه
یک جانشین جواهر با دو تکه مواد جواهری ، یا یکی از مواد جواهری و یک دوم شیشه یا مواد مصنوعی که به هم جوش خورده یا بهم چسبیده اند – مثلاً : یک بدل شیشه ای با یک لایه نازک از گارنت خالص که بر روی نوک جوش خورده است مقایسه شود با : سنگ سه تایی ، گوهرسنگ دوتکه یک جانشین جواهر با دو تکه مواد جواهری
doublet
لاروب
dredger
لاروب ، آلت تنقیه قنات ، لایروب
dredge
لاروب زهکش
drain cleaner
لاروبی کردن ، لایروبی ، خامبرداری زیرآبی
dredging
لاگ شیب سنج ، شیب سنج
dipmeter log
لامپ دوتریوم
لامپ دوتریوم یا هیدروژن لامپی است که مانند منبع پیوسته تشعشعات طیف ماورای بنفش عمل می کند
deuterium lamp
لامپ دوتریوم لامپ دوتریوم یا هیدروژن لامپی است که مانند منبع پیوسته تشعشعات طیف ماورای بنفش عمل می کند
deuterium lamp|deuterium|deuterium
لامیناسیون متقاطر یا مورب ، لامینوسیون متقاطع
diagonal lamination
لامیناسیون مورب یا چینه بندی کاذب ، چینه بندی مایل یا قطری ، چینه شناسی متقاطع
diagonal stratification
لایه d منطقه ای ناهموار و خشن 200 کیلومتری پایین گوشته که در آن امواج p کاهش شدید سرعت را نشان می دهد ناحیه لرزه ای از کره زمین بین اعماق 1000 تا 2900 کیلومتری ، معادل با گوشته زیرین ، در عمق 2700 کیلومتری ، یک تغییر از همگنی شیمیایی به ناهمگنی مشاهده می شود – بخش بالایی لایه D' است و بخش پائینی لایه D" می باشد این لایه بخشی از رده بندی درون کره زمین است که از لایه هایی از A تا G ساخته شده است
d layer|mantel|mantel
لایه انتشار
لایه خارجی متحرک یون ها در یک الکترولیت که برای کامل کردن عدم تعادل باری درون یک جامد که با آن الکترولیت در تماس است ، لازم می باشد این بخش - لایه مضاعف بار مجاور سطح مشترک جامد – الکترولیت را تشکیل می دهد مقایسه شود با : لایه ثابت ، لایه انتشار لایه خارجی متحرک یون ها در یک الکترولیت که برای کامل کردن عدم تعادل باری درون یک جامد که با آن الکترولیت در تماس است
diffuse layer
لایه بندی چلیپایی دگرشکل شده لایه بندی در پیش لایه هایی (foreset beds) که در جهت جریان رو به پایین (downcurrent) - معمولا پیش از نهشته شدن لایه های رویی - برگشته یا خمیده شده هستند (Pettijohn & Potter ، 1964 ، p 299) زاویه پیش لایه ها همچنین ممکن است به وسیله چین خوردگی زمین ساختی پیامدی (subsequent tectonic folding) تغییر یابد
deformed cross bedd|cross bedd|cross bedd
لایه بندی چلیپایی دگرشکل شده
لایه بندی در پیش لایه هایی (foreset beds) که در جهت جریان رو به پایین (downcurrent) - معمولا پیش از نهشته شدن لایه های رویی - برگشته یا خمیده شده هستند (Pettijohn & Potter ، 1964 ، p 299) زاویه پیش لایه ها همچنین ممکن است به وسیله چین خوردگی زمین ساختی پیامدی (subsequent tectonic folding) تغییر یابد
deformed cross bedd
لایه بندی چلیپایی دگرشکل شده
لایه بندی در پیش لایه هایی (foreset beds) که در جهت جریان رو به پایین (downcurrent) معمولا پیش از نهشته شدن لایه های رویی برگشته یا خمیده شده هستند
زاویه پیش لایه ها همچنین ممکن است به وسیله چین خوردگی زمین ساختی پیامدی(subsequent tectonic folding)تغییر یابد
deformed cross bedding
لایه بندی چلیپایی دگرشکل شده لایه بندی در پیش لایه هایی (foreset beds) که در جهت جریان رو به پایین (downcurrent) معمولا پیش از نهشته شدن لایه های رویی برگشته یا خمیده شده هستند زاویه پیش لایه ها همچنین ممکن است به وسیله چین خوردگی زمین ساختی پیامدی(subsequent tectonic folding)تغییر یابد
deformed cross bedding|deformed cross|deformed cross
لایه بندی نا همساز
یک ساختار رسوبی که در آن توازی طبقات وجود ندارد و در آن لایه های رسوبی متمایل به خطوط اصلی رسوبگذاری هستند ، مانند طبقه بندی ایجاد شده توسط رسوبگذاری سریع مواد از جریان های باردار سنگین هوا یا آب – بالاخص طبقه بندی متقاطع متضاد : طبقه بندی هم شیب – نیز ببینید : طبقه بندی مورب ، لایه بندی نا همساز یک ساختار رسوبی که در آن توازی طبقات وجود ندارد و در آن لایه های رسوبی متمایل به خطوط اصلی رسوبگذاری هستند
discordant bedding
لایه بی حاصل
deaf-bed
لایه پراکنشی عمیق یک منطقه چین ?بندی شده از زیستمندان دریایی در اقیانوس آزاد که امواج صوتی پراکنده می?کنند مقایسه شود با: لایه پراکنش کم عمق لایه سطحی پراکنش مترادف: قاعده کاذب Phantom bottom
deep scattering layer|layer|layer
لایه پراکنشی عمیق
یک منطقه چین ?بندی شده از زیستمندان دریایی در اقیانوس آزاد که امواج صوتی پراکنده می?کنند مقایسه شود با: لایه پراکنش کم عمق لایه سطحی پراکنش
مترادف: قاعده کاذب Phantom bottom
deep scattering layer
لایه دی ، لایه d
منطقه ای ناهموار و خشن 200 کیلومتری پایین گوشته که در آن امواج p کاهش شدید سرعت را نشان می دهد
ناحیه لرزه ای از کره زمین بین اعماق 1000 تا 2900 کیلومتری ، معادل با گوشته زیرین ، در عمق 2700 کیلومتری ، یک تغییر از همگنی شیمیایی به ناهمگنی مشاهده می شود – بخش بالایی لایه D' است و بخش پائینی لایه D" می باشد این لایه بخشی از رده بندی درون کره زمین است که از لایه هایی از A تا G ساخته شده است
d layer
لایه زهکش
drainage course
لایه مضاعف پخشیده
diffuse double layer
لایه ناپیوستگی
یک ترموکلاین در یک دریاچه یا اقیانوس ، لایه ناپیوستگی یک ترموکلاین در یک دریاچه یا اقیانوس
discontinuity layer
لایه نم بند
damp course
لایه نم بند
damp course|damp check|damp check
لایه‌بندی چگالی ، چینه بندی چگالی چینه بندی یک دریاچه حاصل از اختلافات چگالی که در آن سبک ترین لایه در نزدیک رأس و سنگین ترین لایه در کف ظاهر می‌شود این چینه بندی معمولاً حاصل تغییرات دما است اما همچنین ممکن است در نتیجه ی اختلاف در اعماق ، تفاوت در مقدار مواد حل شده یا معلق ایجاد شود (مثلاً در جایی که لایه سطحی آب شیرین بر روی آب شور قرار می گیرد) نیز ببینید: چینه بندی (لایه بندی) حرارتی
density stratification
لجن آهکی
یک گل یا لجن سفید مربوط به نواحی کم عمق آهکی که عمد تاً از سوزن های بسیار ریز آراگونیت با طول چند میکرون ساخته شده و این باور در موردش وجود دارد که مستقیماً از آب دریا در حین عمل کاهش باکتری نیترات - سولفات ، ته نشین شده است به افتخار جورج و هارولد درو ( 1913-1881 ) دانشمند انگلیسی که باکتری های دریایی همراه این رسوبات را در تالاب های کم عمق در باهاما مطالعه کرد ، بدین نام خوانده می شود ( درو 1911 ) ، لجن آهکی یک گل یا لجن سفید مربوط به نواحی کم عمق آهکی که عمد تاً از سوزن های بسیار ریز آراگونیت با طول چند میکرون ساخته شده و این باور در موردش وجود دارد که مستقیماً از آب دریا در حین عمل کاهش باکتری نیترات - سولفات
drewite
لجن های دیاتومی
رسوبات کف اقیانوس که حداقل 30 درصد آنها از بقایای دیاتوم ها باشد ، لجن های دیاتومی رسوبات کف اقیانوس که حداقل 30 درصد آنها از بقایای دیاتوم ها باشد
diatom ooze
لغت نامه داده ، فرهنگ داده ها
مرکز و مخزن اطلاعات درباره دادههایی که در آنها اطلاعاتی در مورد تمام عوارض موجود در پایگاه دادهها و روابطشان ذخیره می شود ، فرهنگ داده ها مرکز و مخزن اطلاعات درباره دادههایی که در آنها اطلاعاتی در مورد تمام عوارض موجود در پایگاه دادهها و روابطشان ذخیره می شود
data dictionary
لغزش خاک ، رگه رسی
dirt slip
لغزش شیبی
مولفه لغزش کلی در جهت شیب صفحه گسل (عمود بر امتداد گسل) را لغزش شیبی گویند خط am´در شکل لغزش شیبی را نشان می دهد ، لغزش شیبی مولفه لغزش کلی در جهت شیب صفحه گسل (عمود بر امتداد گسل) را لغزش شیبی گویند خط am´در شکل لغزش شیبی را نشان می دهد
dip slip
لکه های دولومیتی
یک ویژگی بافتی حاصل از دولومیتی شدن ابتدایی یا متوقف شده در سنگ آهک ها که توسط دگرسانی ترجیحی تشخیص داده می شود که ایجاد آثار تکه ای ، لکه ای ، چشم پرنده ای و لامینه ای می کند و آلوکم ها یا سایر ساختار ها را دست نخورده باقی می گذارد همچنین ، یک نمود حاصل از دولومیت زدایی ناقص یا متوقف شده ، لکه های دولومیتی یک ویژگی بافتی حاصل از دولومیتی شدن ابتدایی یا متوقف شده در سنگ آهک ها که توسط دگرسانی ترجیحی تشخیص داده می شود که ایجاد آثار تکه ای
dolomitic mottling
لوله حفاری
drive pipe
لوله حفاری
اغلب به شکل میله فولادی بامقطع شش ضلعی وبه ابعادمعین ساختهمی شود درمحورمته ازابتداتاانتهاسوراخی سرتاسری وجوددارد ازطریق این سوراخ سیال عبورکرده به ته چال میرسدوته چال علاوه برخنک کردن سرمته ریزه های حفاری راازفضای بین دیواره چال ومیله مته به بیرون چال میراند
مترادف : drill steel
drill pipe
لوله حفاری اغلب به شکل میله فولادی بامقطع شش ضلعی وبه ابعادمعین ساختهمی شود درمحورمته ازابتداتاانتهاسوراخی سرتاسری وجوددارد ازطریق این سوراخ سیال عبورکرده به ته چال میرسدوته چال علاوه برخنک کردن سرمته ریزه های حفاری راازفضای بین دیواره چال ومیله مته به بیرون چال میراند مترادف : drill steel
drill pipe|drill steel|drill steel
لوله دفع
disposal tile
لوله دودکشی
drop inlet shaft
لوله رانش
delivery pipe
لوله شناسایی(خاک)
drivepipe
لوله مته ، میله حفاری
از اجزاء سازنده مته می باشد جنس میله مته ازفولادکربن دارمی باشد بدین جهت درمقابل خراشیدگی مقاوم است علاوه براین میله درمقابل خستگی وخمش نیزمقاومت میکند ، میله حفاری از اجزاء سازنده مته می باشد جنس میله مته ازفولادکربن دارمی باشد بدین جهت درمقابل خراشیدگی مقاوم است علاوه براین میله درمقابل خستگی وخمش نیزمقاومت میکند
drill rod
لوله مکش
لوله واگرائی است که انرژی جنبشی آب خروجی از چرخ دوار را به انرژی فشاری تبدیل می کند
draft tube
لوله مکش لوله واگرائی است که انرژی جنبشی آب خروجی از چرخ دوار را به انرژی فشاری تبدیل می کند
draft tube|draft pipe|draft pipe
لوله مکش واگرا
diffuser draft tube
لیچینگ توده ای
در این روش ابتدا عملیات زیرسازی را به کمک یک لایه شیبدار غیرقابل نفوذ انجام داده و توده ای از سنگ معدن خردشده را در آن تخلیه می کنند سپس عامل لیچینگ از بالای توده به صورت دوش بر روی آن تخلیه می شود و محلول باردار توسط جوی کوچکی که در انتهای بخش شیبدار زمین تعبیه شده است ، جمع آوری می گردد ، لیچینگ توده ای در این روش ابتدا عملیات زیرسازی را به کمک یک لایه شیبدار غیرقابل نفوذ انجام داده و توده ای از سنگ معدن خردشده را در آن تخلیه می کنند سپس عامل لیچینگ از بالای توده به صورت دوش بر روی آن تخلیه می شود و محلول باردار توسط جوی کوچکی که در انتهای بخش شیبدار زمین تعبیه شده است
dump leaching
لیست تماس های گرفته شده
لیست تماس هایی که شماره گیری کرده اید (لیست افرادی که شما به آنها زنگ زده اید )
dialled calls
لیست تماس های گرفته شده لیست تماس هایی که شماره گیری کرده اید (لیست افرادی که شما به آنها زنگ زده اید )
dialled calls|dialled call|dialled call
مات ، کدر ، زغال کدر
dulls
ماده پراکنده ساز ، جداساز
dispersing agent
ماده خشک
مواد جامد باقی‌مانده بعد از تبخیر تمام آب ، اغلب برای حذف تغییرات ناشی از تفاوت در درصد رطوبت مواد گیاهی ، برای بیان غلظت کانی‌ها و عناصر کمیاب به کار می‌رود ، ماده خشک مواد جامد باقی‌مانده بعد از تبخیر تمام آب
dry matter
ماده دیامگنتیتی ، ماده دیا مغناطیسی
diamagnetic substance
مارن خشک
dry marl
مارن دولومیتی
dolomitic marl
ماسه بادی ، ماسه تلماسه ای
یک نوع ماسه ی باد آورد که توسط باد در میان یک تلماسه انباشته شده ، معمولاً از دانه های کوارتز گرد شده ای ساخته شده که دارای قطری بین 0 1 تا 1 میلی متر می باشند ، ماسه تلماسه ای یک نوع ماسه ی باد آورد که توسط باد در میان یک تلماسه انباشته شده
dune sand
ماسه رسی
اصطلاحی که در پی جویی الکتریکی برای ماسه سنگی استفاده می شود که محتوی رس فراوان است و در نتیجه نمایشگر قطبیدگی غشایی قابل ملاحظه ای و رسانایی الکتریکی نامعمول بسیار بالا به خاطر رسانایی سطحی در امتداد کانی های رسی ، می باشد ، ماسه رسی اصطلاحی که در پی جویی الکتریکی برای ماسه سنگی استفاده می شود که محتوی رس فراوان است و در نتیجه نمایشگر قطبیدگی غشایی قابل ملاحظه ای و رسانایی الکتریکی نامعمول بسیار بالا به خاطر رسانایی سطحی در امتداد کانی های رسی
dirty sand
ماسه روان خشک
یک تجمع ماسه ای که اصلاً تحمل وزن های سنگین را به خاطر وجود طبقات متناوب ماسه فشرده شده و ماسه نرم سست از خود نشان نمی دهد ، ماسه روان خشک یک تجمع ماسه ای که اصلاً تحمل وزن های سنگین را به خاطر وجود طبقات متناوب ماسه فشرده شده و ماسه نرم سست از خود نشان نمی دهد
dry quicksand
ماسه سنگ کثیف
ماسه سنگی که بیشتر خمیره دارد بالاخص یک وک با بیش از 10 % خمیره آرژیلی (گیلبرت 1954) یا گریواکی با بیش از 15% خمیره رس آواری (پتی جان 1954) ذرات توسط خمیره یا آوار اولیه ریز دانه بین ذره ای یا با ماهیت شبیه رس و یا با مواد درجا زای حاصل از مواد ، در کنار هم قرار می گیرند این ماسه سنگ معمولاً توسط سیالات با چگالی یا گران روی بالا ، ته نشین می شوند – مقایسه شود با : ماسه سنگ خالص ، ماسه سنگ کثیف ماسه سنگی که بیشتر خمیره دارد بالاخص یک وک با بیش از 10 % خمیره آرژیلی (گیلبرت 1954) یا گریواکی با بیش از 15% خمیره رس آواری (پتی جان 1954) ذرات توسط خمیره یا آوار اولیه ریز دانه بین ذره ای یا با ماهیت شبیه رس و یا با مواد درجا زای حاصل از مواد
dirty sandstone
ماسه غباری
اصطلاحی که توسط سیرل (1923) برای موادی استفاده شده که ذرات آنها ، قطرهایی بین 0 025 تا 0 04 میلی متر دارند و توسط رودی که سرعتی برابر با 5/1 میلی متر بر ثانیه دارد ، شسته شده اند اندازه ذرات با سیلت متوسط و درشت هم خوانی دارد ، ماسه غباری اصطلاحی که توسط سیرل (1923) برای موادی استفاده شده که ذرات آنها
dust sand
ماسه فرسایه ای
detritic sand
ماسه گیر
desilter
ماسه متراکم
dense sand
ماسه های الماس دار
diamondiferouse sand
ماسه های پوششی
dekzand
ماسه های داغ ماسه هائی که در اثر حرارت و آتش دستخوش تغییر وتحول شده است
dead sand
ماسه های دولومیتی ، ماسه دولومیتی
dolomitic sand
ماسه های دیوریتی ، شامل سیلیکاتهای آهک و منیزیم می باشد و به عنوان کود مورد استفاده قرار می گیرد
dioritic (sand)
ماسه های مرده
death sand
ماسه هایی که رنگ تیره و کدر دارند
dark-coloured sand
ماشین آلات حفاری
drilling machinery
ماشین با محفظه فشار دوگانه
دستگاهی که برای تهیه وپاشیدن شاتکریت استفاده می شود این ماشین ، دو حجره بالایی داردکه بوسیله یک هوابند به هم ارتباط دارند مخلوطمواداولیه خشک را به داخل محفظه بالایی می ریزند باباز شدن هوابند ، اینمواددراثروزن وتاثیر فشار هوا ، به محفظه پایینی هدایت واز درون محفظه اخیر ، به کمک یک چرخ تغذیه ، به داخل شلنگ رانده می شوند درهمین حال ، محفظه بالایی که خالی شده است ، مجددا پرشده وعمل تکرارمی شودوجریانموادبه درون شلنگ به طور مداوم ادامه می یابد ، ماشین با محفظه فشار دوگانه دستگاهی که برای تهیه وپاشیدن شاتکریت استفاده می شود این ماشین
dual pressure chamber
ماشین خندق کن ، ماشین گودال کن
ditcher, trencher
مالاکیت دروغین
dihydrite
مالچ‌گردی
dust mulch
مانداب-آب راکد
dead water
مانده مغناطش نهشتی مغناطیس شدگی بازماند حاصل از جهت یافتگی مکانیکی دانه های کانی های فرو مغناطیس در امتداد میدان حاضر در حین رسوب گذاری را گویند میل این مغناطیس شدگی کمتر از میل میدان پیرامونی است مخفف :DRM مترادف : مغناطیس شدگی رسوبی مغناطسی شدگی بازماند آواری
depositional remanent magnetization|remanent magnetization|remanent magnetization|drm
مانده مغناطش نهشتی
مغناطیس شدگی بازماند حاصل از جهت یافتگی مکانیکی دانه های کانی های فرو مغناطیس در امتداد میدان حاضر در حین رسوب گذاری را گویند میل این مغناطیس شدگی کمتر از میل میدان پیرامونی است مخفف :DRM مترادف : مغناطیس شدگی رسوبی مغناطسی شدگی بازماند آواری
depositional remanent magnetization
مبنا ، تراز سطح دریا - بالا یا پایین یک طبقه سنگی یا هر سطح دیگر که تراز های ساختاری ترسیم می شود ، به عنوان مثال یک افق مبنا - - درنقشه برداری : طول و عرض اختر شناختی یک نقطه ابتدایی ، آزیموت اختر شناختی یک خط از این نقطه ، انحراف قائم ، جدایش ژئوئیدال ( اغلب این مقادیر صفر تصور می شوند ، به خاطر کمبود داده) دوثابتی هستند که برای توصیف و تعریف بیضوی مرجع که بر روی آن پیمایش های کنترل افقی محاسبه می شود لازم می باشند - نیز ببینید : مختصات مساحی - مترادف : داده مساحی - در زمین شناسی : الف ) بالا یا قاعده یک طبقه از سنگ یا هر سطح دیگری که بر روی آن خطوط تراز ساختاری رسم می شوند ، مثلاً یک افق مبنا ب ) مبنای سطح دریا - جمع : datums -
datum|datums|datums
مبنا ، تراز سطح دریا
بالا یا پایین یک طبقه سنگی یا هر سطح دیگر که تراز های ساختاری ترسیم می شود ، به عنوان مثال یک افق مبنا

درنقشه برداری : طول و عرض اختر شناختی یک نقطه ابتدایی ، آزیموت اختر شناختی یک خط از این نقطه ، انحراف قائم ، جدایش ژئوئیدال ( اغلب این مقادیر صفر تصور می شوند ، به خاطر کمبود داده) دوثابتی هستند که برای توصیف و تعریف بیضوی مرجع که بر روی آن پیمایش های کنترل افقی محاسبه می شود لازم می باشند
نیز ببینید : مختصات مساحی
مترادف : داده مساحی
در زمین شناسی : الف ) بالا یا قاعده یک طبقه از سنگ یا هر سطح دیگری که بر روی آن خطوط تراز ساختاری رسم می شوند ، مثلاً یک افق مبنا ب ) مبنای سطح دریا
جمع : datums
datum
متاسوماتیسم انتشاری فرآیند انتقال ماده که در آن ، اجزای شیمیایی بوسیله انتشار از درون یک محلول آبی که خلل و فرج سنگ ها را پر کرده است ، حرکت می کند مقایسه شود با : متاسوماتیسم تراوشی
diffusion metasomatism|metasomatism|metasomatism
متاسوماتیسم انتشاری
فرآیند انتقال ماده که در آن ، اجزای شیمیایی بوسیله انتشار از درون یک محلول آبی که خلل و فرج سنگ ها را پر کرده است ، حرکت می کند
مقایسه شود با : متاسوماتیسم تراوشی
diffusion metasomatism
متدهای حفاری
روشهای مختلف حفاری مثل حفاری ضربه ای ، دورانی
drilling bits
متدهای حفاری روشهای مختلف حفاری مثل حفاری ضربه ای ، دورانی
drilling bits|drilling bit|drilling bit
مترادفی برای رودوکروزیتنیز نوشته می شود: Dialogite
dialogite|dialogite|dialogite
متروک
الف) قطعه ای از خشکی که توسط متروکه سازی تشکیل شده است
ب) هر ملکی که در دریا رها شده باشد که معمولاً دارای ابعاد کافی جهت ممانعت از کشتی رانی می باشد ، متروک الف) قطعه ای از خشکی که توسط متروکه سازی تشکیل شده است ب) هر ملکی که در دریا رها شده باشد که معمولاً دارای ابعاد کافی جهت ممانعت از کشتی رانی می باشد
derelict
متروکه سازی
عقب نشینی یا پس روی آب از دریا یا سایر توده های آب ، به طوری که زمین به صورت خشک رها شود مقایسه شود با : باقی مانده – بر جامانده ، متروکه سازی عقب نشینی یا پس روی آب از دریا یا سایر توده های آب
dereliction
متغیر وابسته
متغیری که بزرگی آن به عنوان تابعی از مقادیر ثابت متوالی یک متغیر مستقل دیگر بیان می شود ، متغیر وابسته متغیری که بزرگی آن به عنوان تابعی از مقادیر ثابت متوالی یک متغیر مستقل دیگر بیان می شود
dependent variable
متلاشی شدن ، تخریب کردن ، فروسایی
degeneration
متمرکز ساز داده ها
data logger
مته ، سوند ، حفاری ، عمق یاب ، آلت تعیین عمق ، ماشینی که از حرکات چرخشی ، ضربتی (چکشی) یا ترکیبی از هردو برای ایجاد حفرات استفاده می کند
drill
مته الماسی
یک مته حفاری چرخشی که به الماس مجهز شده است ( معمولاً بورت یا الماس صنعتی ) – این مته برای حفاری و مغزه گیری در سنگ های به شدت سخت کاربرد دارد
، مته الماسی - یک مته حفاری چرخشی که به الماس مجهز شده است ( معمولاً بورت یا الماس صنعتی ) – این مته برای حفاری و مغزه گیری در سنگ های به شدت سخت کاربرد دارد
diamond bit
مته بادی ، مته هوایی ، مته خشک
dry drill|pneumatic drill|pneumatic drill
مته بادی ، مته هوایی ، مته خشک
dry drill
مته تیغه ای
drag bit
مته چکشی سنگین
drifter
مته زنی خشک ، مته زنی هوایی
dry drilling
مجتمع تخریبی ، مجتمع آواری
detritic complex
مجرای آب گردان
diversion channel
مجرای پخش آب ، رود فرعی ، شاخابه ، رود شاخه
قسمتی از رود که از شاخه اصلی جدا می شود
(رودخانه ): الف) یک رود که واگرا نسبت به رود اصلی جریان می یابد و به رود اصلی باز نمی گردد ، مثلاً در یک دلتا یا بر روی یک مخروط افکنه این رود شاخه ممکن است توسط نهشته رود خانه ای که مانع کانال اصلی می شود و جلوی پیشرفت آن را میگیرد ، ایجاد شود
متضاد : شاخابه ، ریزابه
ب) یکی از کانال های یک رودخانه بریده بریده ، کانالی که آب یک رودشاخه جریان را حمل می کند <br> مترادف : کانال رودشاخه
(زمین شناسی دریایی) رود شاخه : یک کانال موقت کوچک بادبزن زیر دریایی ، که معمولاً در دهانه یک دره بادبزنی مسدود قرار دارد
، رود شاخه - قسمتی از رود که از شاخه اصلی جدا می شود - (رودخانه ): الف) یک رود که واگرا نسبت به رود اصلی جریان می یابد و به رود اصلی باز نمی گردد ، ایجاد شود - متضاد : شاخابه ، ریزابه - ب) یکی از کانال های یک رودخانه بریده بریده ، کانالی که آب یک رودشاخه جریان را حمل می کند <br> مترادف : کانال رودشاخه - (زمین شناسی دریایی) رود شاخه : یک کانال موقت کوچک بادبزن زیر دریایی ، که معمولاً در دهانه یک دره بادبزنی مسدود قرار دارد -
distributary
مجرای دیکتیونال
یک سری خطی هگزاکتین ها (سوزنه های اسفنج) در جهت یافتگی موازی و جوش خورده به طوری که تشکیل یک کلاف یا رشته پیوسته را می دهد ، مجرای دیکتیونال یک سری خطی هگزاکتین ها (سوزنه های اسفنج) در جهت یافتگی موازی و جوش خورده به طوری که تشکیل یک کلاف یا رشته پیوسته را می دهد
dictyonal strand
مجزا ، گسسته‌
(هوازدگی) : اصطلاحی که توسط گیلبرت ( 1898 ) برای توصیف مواد سطحی هوازده و تحکیم نیافته ای پیشنهاد شد که تشکیل سنگ پوش را می دهند
(زمین شناسی ساختمانی): به هر توده یا پیکره سنگ گویند که دارای مرز مشخص با سنگ های مجاور در فضا است نیز ببینید : ناپیوستگی ، گسسته‌ (هوازدگی) : اصطلاحی که توسط گیلبرت ( 1898 ) برای توصیف مواد سطحی هوازده و تحکیم نیافته ای پیشنهاد شد که تشکیل سنگ پوش را می دهند (زمین شناسی ساختمانی): به هر توده یا پیکره سنگ گویند که دارای مرز مشخص با سنگ های مجاور در فضا است نیز ببینید : ناپیوستگی
discrete
مجموعه دایک
یک گروه دایک های خطی یا موازی – مقایسه شود با : فوج دایک ، خوشه ، مجموعه دایک یک گروه دایک های خطی یا موازی – مقایسه شود با : فوج دایک
dike set
مجموعه مرده
دسته مرده (Hanatocoenosis) ، مجموعه مرده دسته مرده (Hanatocoenosis)
death assemblage
مجموعه ناتعادلی مجموعه ای از کانی ها که در تعادل ترمودینامیکی نیستند
disequilibrium assemblage|disequilibrium|disequilibrium
مجموعه ناتعادلی
مجموعه ای از کانی ها که در تعادل ترمودینامیکی نیستند
disequilibrium assemblage
محاسبه شیب
محاسبه شیب یک سطح انعکاس گر از مشاهدات تغییر زمان دریافت رخداد های لرزه ای هنگامی که نقطه مشاهده حرکت داده می شود که معمولاً با مهاجرت همراه است
نیز ببینید : برون راند ، محاسبه شیب محاسبه شیب یک سطح انعکاس گر از مشاهدات تغییر زمان دریافت رخداد های لرزه ای هنگامی که نقطه مشاهده حرکت داده می شود که معمولاً با مهاجرت همراه است نیز ببینید : برون راند
dip calculation
محصول تقطیر ، محصول میعان
distillate
محلول جامد شبکه ناقص ، محلول جامد حذفی
defect lattice solid solution|defect lattice|defect lattice|solid solution
محلول جامد شبکه ناقص ، محلول جامد حذفی
defect lattice solid solution
محلول دهم نرمال ، 1/10 والانس گرم هر جسم در یک لیتر آب مقطر
decinoramal solution
محیط پراکندگی ، محیط پراکنش
موادی ( جامد ، مایع یا گاز ) که در آنها ، مواد کلوئیدی که به عنوان فاز پراکنده شناخته می شوند ، معلق می باشند ، محیط پراکنش موادی ( جامد
dispersion medium
محیط رسوبگذاری
depositional area
مخروط افکنه آواری ، بادبزن آبرفتی
detrital fan
مخروط افکنه ژرف دریایی
deep sea fan
مخروط افکنه واریزه ای
detrital cone
مخروط افکنه واریزه ای ، مخروطه افکنه واریزه ای
debriscone detrital cone
مخروط افکنه-بادبزن-دلتایی
نهشته تشکیل شده توسط ادغام یک مخروط افکنه با یک دلتا مترادف: دلتای مخروط افکنه ، مخروط افکنه-بادبزن-دلتایی نهشته تشکیل شده توسط ادغام یک مخروط افکنه با یک دلتا مترادف: دلتای مخروط افکنه
delta fan
مخروط تپه ای ، مخروط آذر آواری ، مجرایی در گدازه
driblet cone
مخروط تخلیه ، مخروط افکنش یا هبوط
dejection cone
مخروط واریزه
یک مخروط یا پشته از یخ یا برف بر روی یک یخچال که با یک روکش سیلت ضخیم پوشیده شده که مواد زیرین خود را در برابر فرسایشی که سطح زمین های اطراف را کاهیده است ، حمایت می کند
مقایسه شود با : مخروط واریزه ( یخچال شناسی ) ، مخروط واریزه یک مخروط یا پشته از یخ یا برف بر روی یک یخچال که با یک روکش سیلت ضخیم پوشیده شده که مواد زیرین خود را در برابر فرسایشی که سطح زمین های اطراف را کاهیده است ، حمایت می کند مقایسه شود با : مخروط واریزه ( یخچال شناسی )
dirt cone
مخروط واریزه ای ، مخروط آبرفتی
یک برآمدگی مخروطی شکل از واریزه های خوب دانه بندی شده متراکم که با زاویه ای نسبت به تخته سنگ های جابجا شده به علت زمینلغزش قرار گرفته اند ، مخروط آبرفتی یک برآمدگی مخروطی شکل از واریزه های خوب دانه بندی شده متراکم که با زاویه ای نسبت به تخته سنگ های جابجا شده به علت زمینلغزش قرار گرفته اند
debris cone
مخروطه افکنه واریزه ای
debriscone detrital cone|debris cone|debris cone
مخروطی لوله مکش
قسمت مخروطی از لوله مکش که بلافاصله بعد از رینگ تخلیه یا رینگ فونداسیون قرار دارد ، مخروطی لوله مکش قسمت مخروطی از لوله مکش که بلافاصله بعد از رینگ تخلیه یا رینگ فونداسیون قرار دارد
draft tube cone
مخزن تنظیم
dosing tank
مخزن خیزاب اختلافی ، مخزن موجگیر اختلافی
differential surge tank
مدت زمان تخلیه مخزن یا دریاچه
مدت برداشت آب از یک مخزن (زمان افت یا پائین رفتن آب در دریاچه یا مخزن) ، کمترین زمان لازم برای تخلیه دریاچه پشت سد از بالاترین به پایین ترین تراز مجاز به هنگام بهره برداری از توربین ها می باشد
draw off period of a reservoir
مدت زمان تخلیه مخزن یا دریاچه مدت برداشت آب از یک مخزن (زمان افت یا پائین رفتن آب در دریاچه یا مخزن) ، کمترین زمان لازم برای تخلیه دریاچه پشت سد از بالاترین به پایین ترین تراز مجاز به هنگام بهره برداری از توربین ها می باشد
draw off period of a reservoir|reservoir draw down time|reservoir draw down time
مدل ارتفاعی رقومی مدل برجستگی(برآمدگی) زمین به شکل ماتریس هر عنصر demبه صورت گرهی از یک شبکه فرضی در نظر گرفته می شود
dem
مدل در رفتگی چشمه زلزله
توسط برون (1971) برای طیف جابجایی میدان دور با یک جمله توانی برای تضعیف امواج فرکانس بالا ارایه شده است
dislocation source model
مدل در رفتگی چشمه زلزله توسط برون (1971) برای طیف جابجایی میدان دور با یک جمله توانی برای تضعیف امواج فرکانس بالا ارایه شده است
dislocation source model|dislocation source|dislocation source
مدل رقومی ارتفاع
digital elevation model|digital elevation|digital elevation
مدل رقومی ارتفاع
digital elevation model
مدل زمینی رقومی نمایان کردن برجستگیهای زمین در (فرمت) رایانهای
زمین به شکل ماتریس هر عنصر demبه صورت گرهی از یک شبکه فرضی در نظر گرفته می شود ، مدل زمینی رقومی نمایان کردن برجستگیهای زمین در (فرمت) رایانهای زمین به شکل ماتریس هر عنصر demبه صورت گرهی از یک شبکه فرضی در نظر گرفته می شود
dtm
مدل عوارض زمین رقومی ، (dtm) برای ساختن مدل ارتفاعی رقومی که تنها به نقاط جرمی برای ساختن آن نیاز است به کار میروند
digital terrain model|dtm|dtm
مدل عوارض زمین رقومی ، (dtm)
برای ساختن مدل ارتفاعی رقومی که تنها به نقاط جرمی برای ساختن آن نیاز است به کار میروند
digital terrain model
مدلسازی توزیعی
distributed modeling
مراحل تعیین
فرآیندی که در آن ، یک رابطه ریاضی دقیق بین متغیر های مستقل و وابسته در سیستم وجود دارد – متضاد : فرآیند کاتوره ای یا استکاستیک ، مراحل تعیین فرآیندی که در آن
determination process
مرتبکردن ، مستعد کردن ، ترتیبکارها رامعینکردن
dispose
مرحله استراحت یا تولید مثل در چرخه حیات داینوفلاژله ها
dinocyst
مرزبندی ، طرح بندی
مرحله ای در تدوین نقشه که در آن عوارض قابل نقشه برداری تعیین می شوند و بر روی مواد متعددی شکل بیرونی آنها رسم می شود یا بطور دیداری انتخاب می شوند (مثلاً وقتی که از دستگاه ترسیمی استریوسکوپ استفاده می شود) ، طرح بندی مرحله ای در تدوین نقشه که در آن عوارض قابل نقشه برداری تعیین می شوند و بر روی مواد متعددی شکل بیرونی آنها رسم می شود یا بطور دیداری انتخاب می شوند (مثلاً وقتی که از دستگاه ترسیمی استریوسکوپ استفاده می شود)
delineation
مرطوب ، گل آلود
damp
مرکز پراکندگی
محلی بر روی یک دلتا که در آن ، اولین انشعاب از جریان آب اصلی منشعب می شود ( مور 1966 ) ، مرکز پراکندگی محلی بر روی یک دلتا که در آن
dispersal center
مرکز نهشت بیشینه
محل حداکثر رسوبگذاری است ضخیم ترین بخش هر واحد چینه شناسی مشخص در یک حوضه رسوبی است ، مرکز نهشت بیشینه محل حداکثر رسوبگذاری است ضخیم ترین بخش هر واحد چینه شناسی مشخص در یک حوضه رسوبی است
depocenter
مرمر دولومیتی
یک نوع مرمر که عمدتاً از دولومیت ساخته شده است و بوسیله دگرگونی سنگ آهک دولومیتی یا منیزیمی تشکیل شده است – مقایسه شود با : مرمر منیزیمی ، مرمر دولومیتی یک نوع مرمر که عمدتاً از دولومیت ساخته شده است و بوسیله دگرگونی سنگ آهک دولومیتی یا منیزیمی تشکیل شده است – مقایسه شود با : مرمر منیزیمی
dolomitic marble
مس یخرفتی ، مس رانه ای
مس خالص یا طبیعی حمل شده از منشأ خود توسط یک یخچال ، مس رانه ای مس خالص یا طبیعی حمل شده از منشأ خود توسط یک یخچال
drift copper
مسکن ، سکونت گاه ، بوم
dwelling,habitation
مسیر بهمن
الف ) اثر یک بهمن در پائین یک دامنه تند
ب) یک توده باریک طویل واریزه دامنه که از یک کوه پر شیب نزول می کنند ، مسیر بهمن الف ) اثر یک بهمن در پائین یک دامنه تند ب) یک توده باریک طویل واریزه دامنه که از یک کوه پر شیب نزول می کنند
devil’s slide
مسیر تغییر شکل
مسیر طی شده توسط یک جسم تغییر شکلی از یک مرحله کرنش به مرحله دیگر را گویند این مسیر معمولاً بر روی دیاگرام فلین یا نمودار تغییر شکلی رسم می شود که در آن یک محور مختصات نسبت محور اصلی بیضوی تغییر شکل به محور حد واسط و دیگر محور مختصات نسبت بین محور حد واسط بیضوی تغییر شکل ، محور فرعی یا کوچک تر می باشد ، مسیر تغییر شکل مسیر طی شده توسط یک جسم تغییر شکلی از یک مرحله کرنش به مرحله دیگر را گویند این مسیر معمولاً بر روی دیاگرام فلین یا نمودار تغییر شکلی رسم می شود که در آن یک محور مختصات نسبت محور اصلی بیضوی تغییر شکل به محور حد واسط و دیگر محور مختصات نسبت بین محور حد واسط بیضوی تغییر شکل
deformation path
مسیر زهکش
یک کانال یا مسیری که در امتداد آن ، آب در یک ناحیه زهکشی حرکت می کند ، مسیر زهکش یک کانال یا مسیری که در امتداد آن
drainage way
مسئله دریکلت
یک مسئله معروف در نقشه برداری برای تأیید کردن تابعی که خارج از سطح مشخص همساز می باشد و مقدارهای مرزی مقرر شده بر روی سطح را منتقل می نماید
مقایسه شود با : مسئله ارزش مرزی – مسئله نیومن
dirichlet’s problem
مسئله دریکلت یک مسئله معروف در نقشه برداری برای تأیید کردن تابعی که خارج از سطح مشخص همساز می باشد و مقدارهای مرزی مقرر شده بر روی سطح را منتقل می نماید مقایسه شود با : مسئله ارزش مرزی – مسئله نیومن
dirichlet’s problem|dirichlet|dirichlet
مشتق
نقشه ای که از داده های زمین شناسی چندین نقشه مشتق شده و بر پایه تفسیر ساختار زمین شناسی ، سنگ شناسی ، توپوگرافی ، میزان باریدگی ، پوشش گیاهی ، سطح آب زیر زمینی یا سایر ویژگی ها به دست آمده است ، مشتق نقشه ای که از داده های زمین شناسی چندین نقشه مشتق شده و بر پایه تفسیر ساختار زمین شناسی
derivative
مشتقه
یک اصطلاح کلی ، که در حال حاضر منسوخ است و برای یک سنگ حاصل از تخریب سنگ های قدیمی تر استفاده می شده یک سنگ رسوبی است مقایسه شود با : اینگینیت ، مشتقه یک اصطلاح کلی
derivate
مصب رودخانه
الف ) مخرج
ب) محلی که در آن یک رودخانه زیر زمینی به سطح می رسد – حفره یا منفذی که از آن یک چشمه بیرون می ریزد – نیز ببینید :resurgence دوباره برخاستن –
ج)نقطه ای در یک غار که در آن یک گذرگاه افقی به یک گذرگاه یا حفره بزرگتر متصل می شود ، مصب رودخانه الف ) مخرج ب) محلی که در آن یک رودخانه زیر زمینی به سطح می رسد – حفره یا منفذی که از آن یک چشمه بیرون می ریزد – نیز ببینید :resurgence دوباره برخاستن – ج)نقطه ای در یک غار که در آن یک گذرگاه افقی به یک گذرگاه یا حفره بزرگتر متصل می شود
debouchure
مصب رودخانه غرق شده
انتهای پائینی یک رودخانه که عریض شده یا توسط آب دریا که کرانه را در بر می گیرد ، غرق شده است – یک خلیج دهانه ای یا مصب
مانند : خلیج Chesapeake ، مصب رودخانه غرق شده انتهای پائینی یک رودخانه که عریض شده یا توسط آب دریا که کرانه را در بر می گیرد ، غرق شده است – یک خلیج دهانه ای یا مصب مانند : خلیج Chesapeake
drowned river mouth
مطالعات تفضیلی
detailed investigation
معادله پخشودگی
diffusion equation
معادله دیکس
رابطه ای که سرعت یک بازه بین دو بازتابنده لرزه ای موازی را با اندازه گیری سرعت های توده ای(کپه ای) همراه آن ها بدست می دهد ، معادله دیکس رابطه ای که سرعت یک بازه بین دو بازتابنده لرزه ای موازی را با اندازه گیری سرعت های توده ای(کپه ای) همراه آن ها بدست می دهد
dix equation
معادن نواحی عمیق ، معادن عمقی
deep-level mine
معدن الماس
diamond-mine
معدن خشک
dry mine
معدن زیر زمینی که ورودی در بالای سطح آب و معمولا بر روی شیب یک تپه است که به صورت افقی به رگه زغال هدایت می شود
drift mine
معدنکاری پلاسر
( معدن کاری ) : الف ) استخراج کانه پلاسری توسط تونل زدن زیر زمینی افقی و مورب به جای استفاده از آب – مقایسه شود با : استخراج آبرفتی
ب) استخراج رگه های زغال سنگ نزدیک به سطحی توسط تونل زدن زیر زمینی مورب به جای استخراج رو باز یا روش های مجرای قائم ، معدنکاری پلاسر ( معدن کاری ) : الف ) استخراج کانه پلاسری توسط تونل زدن زیر زمینی افقی و مورب به جای استفاده از آب – مقایسه شود با : استخراج آبرفتی ب) استخراج رگه های زغال سنگ نزدیک به سطحی توسط تونل زدن زیر زمینی مورب به جای استخراج رو باز یا روش های مجرای قائم
drift mining
معکوس شدگی شیب ، روغلتیده – غلتیده
dip reversal
مغزه حفاری ، نمونه مغزه ای
drill core
مغزه گیر دوجداره
double core barrel
مغناطیس شدگی بازماند رسوبی
drm
مغناطیس شدگی بازمانده تخریبی ، مغناطیس شدگی بازمانده رسوبی
detrital remanent magnetism
مغناطیس شدگی پویا
مترادفی در ادبیات روسی برای مغناطیس شدگی بازماند ضربه ای ، مغناطیس شدگی پویا مترادفی در ادبیات روسی برای مغناطیس شدگی بازماند ضربه ای
dynamic magnetization
مغناطیس شدگی رسوبی ، مغناطیدگی بازماند رسوبی
depositional magnetization
مقاومت حفاری
مقاومت سنگ دربرابرنفوذ را مقاومت حفاری آن سنگ گویند این ویژگی یک پارامترتجربی است وبرابرباهیچ یک ازپارامترهای شناخته شده مقاومتی سنگ نمی باشد ، مقاومت حفاری مقاومت سنگ دربرابرنفوذ را مقاومت حفاری آن سنگ گویند این ویژگی یک پارامترتجربی است وبرابرباهیچ یک ازپارامترهای شناخته شده مقاومتی سنگ نمی باشد
drilling strength
مقاومت دی الکتریک
حداکثر میدان الکتریکی که یک دی الکتریک می تواند بدون فروپاشی در خود نگه دارد ، مقاومت دی الکتریک حداکثر میدان الکتریکی که یک دی الکتریک می تواند بدون فروپاشی در خود نگه دارد
dielectric strength
مقاومت کوبش
driving resistance
مقدار دلتا
اختلاف بین نسبت ایزوتوپ در یک نمونه و همان نسبت در یک استاندارد تقسیم بر نسبت استاندارد که به عنوان جزء در هزار بیان می شود مترادف: واحد دلتا ، مقدار دلتا اختلاف بین نسبت ایزوتوپ در یک نمونه و همان نسبت در یک استاندارد تقسیم بر نسبت استاندارد که به عنوان جزء در هزار بیان می شود مترادف: واحد دلتا
delta value
مقطع عمق
یک مقطع لرزه ای ( رسم شده ) که مقیاس عمودی اش ، ترجیحا واحد های عمقی و نه واحد های زمانی هستند ، مقطع عمق یک مقطع لرزه ای ( رسم شده ) که مقیاس عمودی اش
depth section
مقیاس دوگلاس یک سری اعداد که سابقاً برای نشان دادن موج مرده و وضعیت دریا استفاده می شود و از 0 ( آرام ) تا 9 ( آشفته ) بود از روی نام اچ پی دوگلاس افسر نیروی دریایی انگلیسی ، که این مقیاس را در سال 1921 ابداع کرد ، نام گذاری شده است در سال 1947 توسط قانون نامد 75 هواشناسی بین المللی ، جایگزین شد
douglas scale|douglas|douglas
مقیاس دوگلاس
یک سری اعداد که سابقاً برای نشان دادن موج مرده و وضعیت دریا استفاده می شود و از 0 ( آرام ) تا 9 ( آشفته ) بود از روی نام اچ پی دوگلاس افسر نیروی دریایی انگلیسی ، که این مقیاس را در سال 1921 ابداع کرد ، نام گذاری شده است در سال 1947 توسط قانون نامد 75 هواشناسی بین المللی ، جایگزین شد
douglas scale
مکانی که در بخش جلوی منطقه قرار گرفته است
deissal
منحنی آبگذری ، منحنی بده
discharge hydrograph
منحنی اُفت شکل سطح آب در امتداد یک نیم رخ طولی که در یک رود یا مجرای باز در بالا دست یک آبشار در نظر گرفته می شود – در یک کانال یک دست و یکنواخت ، منحنی به سمت بالا محدب است ( 1962 ASCE ) مقایسه شود با : منحنی آب برگشتی
drop down curve|drop down|drop down
منحنی اُفت
شکل سطح آب در امتداد یک نیم رخ طولی که در یک رود یا مجرای باز در بالا دست یک آبشار در نظر گرفته می شود – در یک کانال یک دست و یکنواخت ، منحنی به سمت بالا محدب است ( 1962 ASCE ) مقایسه شود با : منحنی آب برگشتی
drop down curve
منحنی انحراف
در چاه پیمایی ، نگاشتی از فاکتورهای تصحیح به کار رفته شده برای اندازه گیری های پیمایش (ظاهری) ثبت شده سوند ویژه طراحی تخمین اندازه گیری های حقیقی تحت شرایط خاص هندسی و فیزیکی این اصطلاح بصورت جمع معمولاً برای مجموعه هایی از نمودارها بکار می رود که در آنالیز لاگ اندازه گیری مقاومت استفاده می شود ، منحنی انحراف در چاه پیمایی
departure curve
منحنی تخلیه(هیدرولوژی)
depletion curve
منحنی تداوم نیرو ، منحنی دوام قدرت روزانه
daily power duration curve
منحنی دفع
desorption curve
منحنی دوام ، منحنی شدت جریان (آبشناسی) یک توضیح ترسیمی از اینکه هر چند وقت یک بار یک مقدار مشخص ، برابر یا بیشتر از طول یک مدت زمان مشخص می شود ، مثلاً یک منحنی تداوم جریان ـ این منحنی در علم هیدرولیک استفاده می شود
duration curve|rating curve|rating curve
منحنی دوام ، منحنی شدت جریان (آبشناسی)
یک توضیح ترسیمی از اینکه هر چند وقت یک بار یک مقدار مشخص ، برابر یا بیشتر از طول یک مدت زمان مشخص می شود ، مثلاً یک منحنی تداوم جریان ـ این منحنی در علم هیدرولیک استفاده می شود
duration curve
منحنی دوام جریان
discharge duration curve
منحنی رانه ، منحنی جریان
نموداری از یک سری مقدار های گرانشی که در یک ایستگاه مشابه در زمان های مختلف قرائت شده اند و بر حسب قرائت دستگاه ، در مقابل زمان ترسیم شده اند ، منحنی جریان نموداری از یک سری مقدار های گرانشی که در یک ایستگاه مشابه در زمان های مختلف قرائت شده اند و بر حسب قرائت دستگاه
drift curve
منحنی روندیابی تخلیه ، منحنی تراز دبی منحنی میزان دبی ، منحنی تغییرات دبی
discharge rating curve|discharge rating|discharge rating
منحنی روندیابی تخلیه ، منحنی تراز دبی منحنی میزان دبی ، منحنی تغییرات دبی
discharge rating curve
منحنی سرعت – عمق ، منحنی سرعت قائم
depth velocity curve
منحنی سرعت – عمق ، منحنی سرعت قائم
depth velocity curve|depth velocity|depth velocity
منحنی کاهش-افت- نموداری از افت در تولید یک چاه نفت یا گاز یا گروهی از چاه ها – آهنگ تولید نسبت به زمان رسم می شود این منحنی برای بازیابی نهایی نفت کاربرد دارد
decline curve|decline|decline
منحنی کاهش-افت-
نموداری از افت در تولید یک چاه نفت یا گاز یا گروهی از چاه ها – آهنگ تولید نسبت به زمان رسم می شود این منحنی برای بازیابی نهایی نفت کاربرد دارد
decline curve
منحنی مساحت ـ دوام منحنی ای که نشان دهنده مساحت یا ناحیه زیر یک منحنی تداوم و همچنین هر مقدار از جریان ترسیمی و بنابراین انتگرال تداوم نسبت به جریان رود است وقتی که منحنی تداوم به عنوان درصد زمان رسم می شود ، مساحت تداوم نشان دهنده جریان میانگین در دسترس برای یک تخلیه خارجی است (ASCE ، 1962)
duration area curve|duration area|duration area
منحنی مساحت ـ دوام
منحنی ای که نشان دهنده مساحت یا ناحیه زیر یک منحنی تداوم و همچنین هر مقدار از جریان ترسیمی و بنابراین انتگرال تداوم نسبت به جریان رود است وقتی که منحنی تداوم به عنوان درصد زمان رسم می شود ، مساحت تداوم نشان دهنده جریان میانگین در دسترس برای یک تخلیه خارجی است (ASCE ، 1962)
duration area curve
منحنی ناهماهنگ
خط نمایانگر نسبت 206Pb/238U در مقابل 207Pb/235 U ، حاصل فازهایی که سرب از دست داده یا اورانیوم دریافت کرده در طی یک دوره زمانی که در مقایسه با سن فاز کوتاه است ، منحنی ناهماهنگ خط نمایانگر نسبت 206Pb/238U در مقابل 207Pb/235 U
discordia
منشور دو چهارگوش یک شکل بلوری با 8 وجه موازی با محور تقارن که در آن هر مقطع عمود بر محور منشور ، دو تتراگونال است ضریب های آن (hko ) با تقارن 4/m 2/m 2/m می باشند
ditetragonal prism|ditetragonal|ditetragonal
منشور دو چهارگوش
یک شکل بلوری با 8 وجه موازی با محور تقارن که در آن هر مقطع عمود بر محور منشور ، دو تتراگونال است ضریب های آن (hko ) با تقارن 4/m 2/m 2/m می باشند
ditetragonal prism
منشور دو مثلثی یک شکل بلوری با 6 وجه موازی با محور تقارن که در آن هر مقطع موازی با محور دوتریگونال است – ضریب های این شکل بلوری ((hko یا ( kho ) با تقارن 3m یا 6m2 می باشند
ditrigonal prism|ditrigonal|ditrigonal
منشور دو مثلثی
یک شکل بلوری با 6 وجه موازی با محور تقارن که در آن هر مقطع موازی با محور دوتریگونال است – ضریب های این شکل بلوری ((hko یا ( kho ) با تقارن 3m یا 6m2 می باشند
ditrigonal prism
منشور دوشش گوش یک شکل بلوری 12 وجهی موازی با محور تقارن که در آن ، هر مقطع عرضی عمود بر محور منشور ، دو هگزاگونال می باشد ضریب های این منشور (hko ) با تقارن 2/m 2/m 6/m می باشد
dihexagonal prism|dihexagonal|dihexagonal
منشور دوشش گوش
یک شکل بلوری 12 وجهی موازی با محور تقارن که در آن ، هر مقطع عرضی عمود بر محور منشور ، دو هگزاگونال می باشد ضریب های این منشور (hko ) با تقارن 2/m 2/m 6/m می باشد
dihexagonal prism
منطقه ای که کانه فرایند سازی می شود تا از باطله جدا شود و برای ذوب آماده گردد
dressing fleor
منطقه تخلیه
ناحیه ای که در آن شبکه ای از آبهای زیرزمینی بسمت سطح زمین تخلیه می شوند یا در اثر تبخیر از دست می روند ، منطقه تخلیه ناحیه ای که در آن شبکه ای از آبهای زیرزمینی بسمت سطح زمین تخلیه می شوند یا در اثر تبخیر از دست می روند
discharge area
منطقه فرود ، منطقه پرش ، منطقه بارریزی ، منطقه ریزش
drop zone
منطقه فرود ، منطقه پرش ، منطقه بارریزی ، منطقه ریزش
drop zone|dz|dz
مهاجرت نزولی
descending migration
مهار بندی قطری ، مهار بند قطری
diagonal bracing
مهندسی تفصیلی
detail engineering
مواد آواری ، به موادی گفته می شود که از تخریب و تجزیه سنگها حاصل می شود
detrital matter
مواد جامد محلول الف )بار محلول ب )اصطلاحی که بیان گر مقدار مواد محلول در نمونه آب است یا باقی مانده از تبخیر و خشک شده در دماهای 180 درجه سانتیگراد و یا برای بسیاری از آب ها که حاوی حدود بیش از 1000 بخش در میلیون هستند ، مجموع سازندهای تعیین شده (USGS 1958 صفحه 50 ) مترادف : مواد جامد محلول کل
dissolved solids|dissolved solid|dissolved solid
موج اتساعی ، موج P
dilatational wave
موج اعوجاجی ، موج S
distortional wave
موج روزانه
گرم شدن و سرد شدن چرخه ای روزانه 30 تا 50 سانتی متر بالایی کره زمین که به خاطر چرخه خورشیدی روزانه می باشد در پائین این عمق ، دمای روزانه ثابت است

مقایسه شود با : موج سالیانه – مترادف : موج روزانه ، موج روزانه گرم شدن و سرد شدن چرخه ای روزانه 30 تا 50 سانتی متر بالایی کره زمین که به خاطر چرخه خورشیدی روزانه می باشد در پائین این عمق ، دمای روزانه ثابت است مقایسه شود با : موج سالیانه – مترادف : موج روزانه
diurnal wave
موج روی فولاد
damas
موج ژرفابی
موجی بر روی سطح یک توده آب که طول موج آن کمتر از 2 برابر عمق آب می باشد و عمق آن اثری بر روی سرعت یا شکل حرکت آن نمی‌گذارد مقایسه شود با: موج آب کم عمق یا انتقالی مترادف: موج کوتاه ، موج سطحی (S) ، موج ژرفابی موجی بر روی سطح یک توده آب که طول موج آن کمتر از 2 برابر عمق آب می باشد و عمق آن اثری بر روی سرعت یا شکل حرکت آن نمی‌گذارد مقایسه شود با: موج آب کم عمق یا انتقالی مترادف: موج کوتاه
deep water wave
موج شکن منقطع
discontinuous breakwater
موج مخرب
موجی که یک ساحل را بوسیله حرکت دادن رو به دریای مواد فرسوده می کند مانند یک موج طوفانی با پسروی بسیار قدرتمند تر از پیشروی بر روی یک ساحل ماسه ای ، موجی با سراشیبی بزرگتر از 0 25
متضاد : موج سازنده ، موج مخرب موجی که یک ساحل را بوسیله حرکت دادن رو به دریای مواد فرسوده می کند مانند یک موج طوفانی با پسروی بسیار قدرتمند تر از پیشروی بر روی یک ساحل ماسه ای ، موجی با سراشیبی بزرگتر از 0 25 متضاد : موج سازنده
destructive wave
موج نقش بیابانی
یکی از سیستم پشته های نسبتاً کمانی حاصل از باد که تقریباً آرایش هم پوشان حدود 15 متر فاصله با خط الرأس های حمایت گر پوشش گیاهی و خط القعر های پوشیده با caliche قرار دارد این ریپل ممکن است دارای ارتفاع 1 متر و طول 150 متر باشد ، موج نقش بیابانی یکی از سیستم پشته های نسبتاً کمانی حاصل از باد که تقریباً آرایش هم پوشان حدود 15 متر فاصله با خط الرأس های حمایت گر پوشش گیاهی و خط القعر های پوشیده با caliche قرار دارد این ریپل ممکن است دارای ارتفاع 1 متر و طول 150 متر باشد
desert ripple
مورفولوژی قلعه های ویران ، مورفولوژی مضرس و خشن این مورفولوژی در سنگ آهکها ، به علت مقاومت در اثر لایه بندی و نفوذ پذیری ، آهک در مقابل هوازدگی ایجاد می شود
damaged towers morphology|morphology|morphology
مورفولوژی قلعه های ویران ، مورفولوژی مضرس و خشن
این مورفولوژی در سنگ آهکها ، به علت مقاومت در اثر لایه بندی و نفوذ پذیری ، آهک در مقابل هوازدگی ایجاد می شود
damaged towers morphology
مورن ته نشین شده ، یخرفت ته نشین شده
deposited drift
موزائیک بیابانی
یک سنگفرش بیابانی که توسط ذرات بسیار بهم نزدیک با آرایش یکنواخت تشخیص داده می شود و سطح را به شکل یک موزائیک پوشانده اند مثلاً : موزائیک سنگریزه ای ، موزائیک بیابانی یک سنگفرش بیابانی که توسط ذرات بسیار بهم نزدیک با آرایش یکنواخت تشخیص داده می شود و سطح را به شکل یک موزائیک پوشانده اند مثلاً : موزائیک سنگریزه ای
desert mosaic
موعد ، مهلت مقرر
deadline
موقعیت یابی دوپلر سیستمی که موقعیت ها را بر اساس اثر دوپلر سیگنال های ماهواره ای ، رادار ها و سونار(ردیاب صوتی) تعیین می کند – مترادف : رهیابی دوپلر
doppler positioning|doppler|doppler
موقعیت یابی دوپلر
سیستمی که موقعیت ها را بر اساس اثر دوپلر سیگنال های ماهواره ای ، رادار ها و سونار(ردیاب صوتی) تعیین می کند – مترادف : رهیابی دوپلر
doppler positioning
مولی را گویند که PH5 و حدواسط بین مور و مول می باشد
duffmul
موهای پشت سینه دو بالان در کنار خارجی موهای آکروستیکال
dorso central bristles
موهای پشت سینه دو بالان در کنار خارجی موهای آکروستیکال
dorso central bristles|dorso central bristle|dorso central bristle
میان پرتوی دی-ای
میان پرتوی چپی عقبی در خارپوستان را گویند که بین پرتوی D و E و بطور ساعتگراد از D قرار دارد وقتی که سخت پوست از طرف دهانی مشاهده شود برابر با اینترآمبولاکروم در سیستم لونین ، میان پرتوی دی-ای میان پرتوی چپی عقبی در خارپوستان را گویند که بین پرتوی D و E و بطور ساعتگراد از D قرار دارد وقتی که سخت پوست از طرف دهانی مشاهده شود برابر با اینترآمبولاکروم در سیستم لونین
de interray
میان رشدی انگشتی
یک میان رشدی سیملژیک که در آن بیرون زدگی های انگشتی شکل یک کانی به کانی دیگر نفوذ می کند نیز ببینید : داکتیلستی ، میان رشدی انگشتی یک میان رشدی سیملژیک که در آن بیرون زدگی های انگشتی شکل یک کانی به کانی دیگر نفوذ می کند نیز ببینید : داکتیلستی
dactylotype intergrowth
میدان تپه یخساری
توپوگرافی جعبه تخم مرغی ، میدان تپه یخساری توپوگرافی جعبه تخم مرغی
drumlin field
میدان تیره
تصویر بدست آمده در میکروسکوپ الکترونی عبوری از خروج تمام پرتوها به جز پرتوهای پراش شده ویژه را گویند این تصویر بوسیله قرار دادن یک منفذ در سطح کانونی عدسی شی ایجاد می شود که فقط به پرتوی پراشیده اجازه تشکیل تصویر را میدهد مقایسه شود با : میدان روشن ، میدان تیره تصویر بدست آمده در میکروسکوپ الکترونی عبوری از خروج تمام پرتوها به جز پرتوهای پراش شده ویژه را گویند این تصویر بوسیله قرار دادن یک منفذ در سطح کانونی عدسی شی ایجاد می شود که فقط به پرتوی پراشیده اجازه تشکیل تصویر را میدهد مقایسه شود با : میدان روشن
dark field
میدان دو قطبی
یک میدان مغناطیسی ساده شده به فرم ریاضی ، که دارای محور تقارن است و خطوط میدان مغناطیسی در امتداد ½ محور ( قطب مثبت ) برون سو و در امتداد نیمه دیگر ( قطب منفی ) درون سو قرار دارند بیشتر میدان های مغناطیسی که به اندازه کافی دور از منبع خود هستند ، شبیه یک میدان دو قطبی می باشند
نیز ببینید : میدان دو قطبی محوری ، میدان دو قطبی یک میدان مغناطیسی ساده شده به فرم ریاضی ، شبیه یک میدان دو قطبی می باشند نیز ببینید : میدان دو قطبی محوری
dipole field
میرایشگر ، میراکننده ، مستهلک کننده ، زایل کننده ، خفه کننده
damper
میرایی
افت دامنه یک نوسان به علت جذب به میرایی بحرانی و ضریب میرایی هم توجه گردد ، میرایی افت دامنه یک نوسان به علت جذب به میرایی بحرانی و ضریب میرایی هم توجه گردد
damping
میزبان نهایی
میزبانی که در آن انگل به بلوغ جنسی رسیده و تولیدمثل می‌کند ، میزبان نهایی میزبانی که در آن انگل به بلوغ جنسی رسیده و تولیدمثل می‌کند
definitive host
میکریت دولومیتی
یک سنگ رسوبی ساخته شده از بلور های دولومیت در اندازه رس که به عنوان یک گل دولومیت سنگی شده ( مشابه گل کلسیت یا میکریت ) تفسیر می شود و حاوی کمتر ار 1 % آلوکم ( فولک 1959 صفحه 14 ) است
نیز ببینید : دولومیت اولیه
مترادف : گل سنگ دولومیتی ، میکریت دولومیتی یک سنگ رسوبی ساخته شده از بلور های دولومیت در اندازه رس که به عنوان یک گل دولومیت سنگی شده ( مشابه گل کلسیت یا میکریت ) تفسیر می شود و حاوی کمتر ار 1 % آلوکم ( فولک 1959 صفحه 14 ) است نیز ببینید : دولومیت اولیه مترادف : گل سنگ دولومیتی
dolomicrite
میگماتیت رگچه ای
میگماتیتی که دارای خصوصیت تور مانند می باشد که دارای یک شبکه رگچه ای است ( دیتریخ و منهرت 1961 ) نوع :Diktyonite استفاده کمی دارد
dictyonite
میگماتیت رگچه ای میگماتیتی که دارای خصوصیت تور مانند می باشد که دارای یک شبکه رگچه ای است ( دیتریخ و منهرت 1961 ) نوع :Diktyonite استفاده کمی دارد
dictyonite|migmatite|migmatite
میل مهار قطری ، مهار قطری ، وابند
diagonal brace|angle brace|angle brace
میل مهار قطری ، مهار قطری ، وابند
diagonal brace
میلگرد آجدار-میلگرد تابیده
deformed bar
میلگردد و جداره- میلگرد انتظار ، میلگرد ریشه ، میلگرد ریشه ای
dowel
میله حفاری ، لوله حفاری
drilling rod
میله شیب دار ، عصای آب یاب
dipping rod
نابرابری روزانه
اختلاف بین ارتفاع و طول مدت دو مد متوالی یا دو جزر متوالی در یک روز کشندی را گویند ، نابرابری روزانه اختلاف بین ارتفاع و طول مدت دو مد متوالی یا دو جزر متوالی در یک روز کشندی را گویند
diurnal inequality
ناپیوستگی ، گسستگی
تغییرات ناگهانی یک یا چند خواص فیزیکی مواد سازنده درون زمین با افزایش عمق مرز بین مواد همسان در داخل زمین که از روی رفتار امواج زمینلرزه مشخص می شود ، گسستگی تغییرات ناگهانی یک یا چند خواص فیزیکی مواد سازنده درون زمین با افزایش عمق مرز بین مواد همسان در داخل زمین که از روی رفتار امواج زمینلرزه مشخص می شود
discontinuity
ناپیوسته ، گسسته
discontinuous
ناپیوسته
( چینه شناسی ) : مرتبط با یک ناپیوستگی فرسایشی – این اصطلاح که توسط گرابانو پیشنهاد داده شد اشاره به سازند هایی دارد که نمایشگر لایه بندی موازی هستند ولی بین دو تا از این طبقات ، نبود زمانی کم یا زیادی وجود دارد ، ناپیوسته ( چینه شناسی ) : مرتبط با یک ناپیوستگی فرسایشی – این اصطلاح که توسط گرابانو پیشنهاد داده شد اشاره به سازند هایی دارد که نمایشگر لایه بندی موازی هستند ولی بین دو تا از این طبقات
disconformable
ناحیه پشتی یک ناحیه مثلثی بر روی طرف پشتی یک دیواره که در آن نهشته های Cameral غایب هستند ( اگر چنین نهشته هایی در غیر اینصورت حاضر باشند ) ، در سفالوپود های ارتوسرید دیده می شود ( فیشر و یتچرت 1969 )
dorsal area|dorsal|dorsal
ناحیه پشتی
یک ناحیه مثلثی بر روی طرف پشتی یک دیواره که در آن نهشته های Cameral غایب هستند ( اگر چنین نهشته هایی در غیر اینصورت حاضر باشند ) ، در سفالوپود های ارتوسرید دیده می شود ( فیشر و یتچرت 1969 )
dorsal area
ناحیه جدایی الف ) " یک ناحیه /بطورابتدایی مسطح مشخص از سنگهای میلونیتی ریز دانه بشدت خرد شده و دانه ای ( میلونیت ، گنیس میلونیتی ، میکروبرش و برش کلریتی ) " ( دیوویس 1980-ص 65) – این ناحیه در زیر سطح دکولمان یک کمپلکس هسته دگرگونی قرار می گیرد ب ) هر ناحیه تغییر شکل حاصل از دکولمان
decollement zone|decollement|decollement
ناحیه جدایی
الف ) " یک ناحیه /بطورابتدایی مسطح مشخص از سنگهای میلونیتی ریز دانه بشدت خرد شده و دانه ای ( میلونیت ، گنیس میلونیتی ، میکروبرش و برش کلریتی ) " ( دیوویس 1980-ص 65) – این ناحیه در زیر سطح دکولمان یک کمپلکس هسته دگرگونی قرار می گیرد
ب ) هر ناحیه تغییر شکل حاصل از دکولمان
decollement zone
ناحیه زهکش انجمن صنفی دولتی یا هر گروه مردمی دیگری که توسط حکومت برای کنترل زهکشی در یک ناحیه خاصی تاسیس شده است و تحت نظر مقررات قانونی برای امور مالی ، ساختمانی و به انجام رساندن یک سیستم زهکشی عمل می کند
drainage district|drainage|drainage
ناحیه زهکش
انجمن صنفی دولتی یا هر گروه مردمی دیگری که توسط حکومت برای کنترل زهکشی در یک ناحیه خاصی تاسیس شده است و تحت نظر مقررات قانونی برای امور مالی ، ساختمانی و به انجام رساندن یک سیستم زهکشی عمل می کند
drainage district
ناحیه صحرایی ، منطقه صحرایی
desert region
ناحیه گسترش پهنه آب در راستای رودخانه
پهنه آب در فاصله میان ریشه دریاچه سد تا نقطه پشتاب یا نقطه برگشت پایاب در جایی که آب بردگی و گود شدگی وجود نداشته باشد ، ناحیه گسترش پهنه آب در راستای رودخانه پهنه آب در فاصله میان ریشه دریاچه سد تا نقطه پشتاب یا نقطه برگشت پایاب در جایی که آب بردگی و گود شدگی وجود نداشته باشد
development reach waterways
نازک لایه های دگرشکلی
یکی از سری های عوارض خطی یا مسطح باریک که توسط دگرشکلی درون دانه های منفرد ایجاد می شود این عوارض نسبت به دانه میزبان خود دارای ضریب انکسار کمتری هستند
جمع: تیغه ها lamellae ، نازک لایه های دگرشکلی یکی از سری های عوارض خطی یا مسطح باریک که توسط دگرشکلی درون دانه های منفرد ایجاد می شود این عوارض نسبت به دانه میزبان خود دارای ضریب انکسار کمتری هستند جمع: تیغه ها lamellae
deformation lamella
نام دیگر کانی باونیت
duplexite
نام دیگر کانی پیروتیت و dipyre
dipyrite|dipyre|dipyre
نام دیگر کانی پیروتیت و dipyre
dipyrite
ناهماهنگ
disharmony
ناهماهنگ
واژه ای که جهت مشخص نمودن وضعیت یک توده آذرین نسبت به ساخت های سنگ های اطراف مثل لایه بندی و غیره به کار می رود ، ناهماهنگ واژه ای که جهت مشخص نمودن وضعیت یک توده آذرین نسبت به ساخت های سنگ های اطراف مثل لایه بندی و غیره به کار می رود
discordant
ناهماوری
deflucculate
ناهماوری ، انقطاع حالت دلمه ای و لخته ای
defloculation
ناهمزمان ، واحد های چینه شناسی که در مناطق مختلف زمان مختلفی دارند و نشانگر مهاجرت جانبی محیط ها هستند
diachrone
ناهمسازی ، دگرشیبی

الف ) فقدان توازی بین چینه های مجاور را گویند این اصطلاح توسط ویلیس در مواردی استفاده شده که دلیل وقوع آن مشکوک بوده است با وجود اینکه این اصطلاح به طور گسترده پذیرفته نشده است به طور شایان توجهی برای استفاده توصیفی در جایی که مدارک ناقص جهت تفکیک ناهمسازی چینه شناسی و زمین شناختی وجود دارد ، به کار می رود( مانند روراندگی ، لغزش ، گسل جدا کننده ) مقایسه شود با همساز ، هم شیب
ب) ناپیوستگی زاویه دار
( زمان زمین شناسی): الف)به سنهای رادیومتریک گفته می شود که با بیش از یک روش برای یک نمونه مشابه یا کانی های همراه تعیین می شود که فراتر از خطای آزمایشی ، در مغایرت با هم قرار دارند
ب) به سن هایی که حاصل از کانی های همراه تعیین شده توسط یک روش مشابه است ، گویند که در مخالفت با هم هستند
ج) در یک معنای محدودتر این اصطلاح برای نشان دادن مغایرت سنین 238U/206Pb ، 235U/207Pb ، 207Pb/206 Pb و 233Th/208Pb تعیین شده برای یک نمونه کانی استفاده می شود سنین ناهمساز معمولاً بازگوکننده این موردند که یک یا چند سیستم ایزوتوپی برای فرآیند های سن یابی اولیه ، تشکیل اولیه مواد زمین شناسی یا شیوه های آزمایشگاهی مورد استفاده است متضاد : هم ساز
( زمین ریخت شناسی ) : عوارضی که دارای فراز برابر یا شباهت نیستند مثلاً : یک دره ناهمساز که رود یا جریان آب آن توسط یک آبشار وارد جریان آب اصلی می شود یا کف یک دره که بر روی آن ، بستر رودخانه بالا دست به بستر رودخانه اصلی ملحق می شود ، دگرشیبی الف ) فقدان توازی بین چینه های مجاور را گویند این اصطلاح توسط ویلیس در مواردی استفاده شده که دلیل وقوع آن مشکوک بوده است با وجود اینکه این اصطلاح به طور گسترده پذیرفته نشده است به طور شایان توجهی برای استفاده توصیفی در جایی که مدارک ناقص جهت تفکیک ناهمسازی چینه شناسی و زمین شناختی وجود دارد ، هم شیب ب) ناپیوستگی زاویه دار ( زمان زمین شناسی): الف)به سنهای رادیومتریک گفته می شود که با بیش از یک روش برای یک نمونه مشابه یا کانی های همراه تعیین می شود که فراتر از خطای آزمایشی ، در مغایرت با هم قرار دارند ب) به سن هایی که حاصل از کانی های همراه تعیین شده توسط یک روش مشابه است ، گویند که در مخالفت با هم هستند ج) در یک معنای محدودتر این اصطلاح برای نشان دادن مغایرت سنین 238U/206Pb ، تشکیل اولیه مواد زمین شناسی یا شیوه های آزمایشگاهی مورد استفاده است متضاد : هم ساز ( زمین ریخت شناسی ) : عوارضی که دارای فراز برابر یا شباهت نیستند مثلاً : یک دره ناهمساز که رود یا جریان آب آن توسط یک آبشار وارد جریان آب اصلی می شود یا کف یک دره که بر روی آن
discordance
ناودان انحرافی
diversion flume
ناودانی ناودان
downpipe
ناوه یخساری
یک خط القعر یخچالی که در دو انتها باز است و در عرض یک رشته کوه و در یک گذر قرار دارد در حین عمیق شدن توسط ازدحام یخ درون گذر تشکیل می شود این اصطلاح توسط جادویک برای توصیف خط القعر آبدره استفاده شد که شاید غرق شده باشد و یا نشده باشد و به افتخار جورج ، بی بادور فرماندار هفکوک ایالت مین آمریکا به این نام خوانده می شود
مثلاً : Some sound در جزیره Mount Desert در مین ، ناوه یخساری یک خط القعر یخچالی که در دو انتها باز است و در عرض یک رشته کوه و در یک گذر قرار دارد در حین عمیق شدن توسط ازدحام یخ درون گذر تشکیل می شود این اصطلاح توسط جادویک برای توصیف خط القعر آبدره استفاده شد که شاید غرق شده باشد و یا نشده باشد و به افتخار جورج ، بی بادور فرماندار هفکوک ایالت مین آمریکا به این نام خوانده می شود مثلاً : Some sound در جزیره Mount Desert در مین
dorr
نرخ اطلاعات
میزان اطلاعات انتقال یافته در واحد زمان ، نرخ اطلاعات میزان اطلاعات انتقال یافته در واحد زمان
data rate
نرخ نفوذ
مقدارنفوذدرسنگ درواحدزمان رانرخ نفوذ گویند درحفاری ، برش وحفر ، نرخ نفوذنسبتی مستقیم باتوان دارد ، نرخ نفوذ مقدارنفوذدرسنگ درواحدزمان رانرخ نفوذ گویند درحفاری
diffusion rate
نرم افزاری برایرقومی نمودن داده ها
digidata
نرم تنان زیر شاخه دیاسوما
هر نرم تن کف زی متعلق به زیر شاخه دیاسوما را گویند که توسط یک مری کمابیش مستقیم و یک یا دو بخش ( نسبت به ) صدف تشخیص داده می شود
این شامل رده های Rostroconchia ، scaphopoda و پلسی پودا میباشد ، نرم تنان زیر شاخه دیاسوما هر نرم تن کف زی متعلق به زیر شاخه دیاسوما را گویند که توسط یک مری کمابیش مستقیم و یک یا دو بخش ( نسبت به ) صدف تشخیص داده می شود این شامل رده های Rostroconchia
diasome
نسبت پراکندگی ، نسبت پاشیدگی
در یک خاک ، نسبت درصد سیلت و رس که معلق باقی می مانند ( ارزش تلاطم استاندارد ) نسبت به درصد رس و سیلت خاک وقتی که به روش مکانیکی تفکیک می شوند ، نسبت پاشیدگی در یک خاک
dispersion ratio
نسبت تخریبی
detrital ratio
نسبت تقسیم
division ratio
نسبت توزیع
نسبت تمرکز های یک ماده حل شده در دو حلال مخلوط نشدنی – مترادف : ضریب توزیع ، نسبت توزیع نسبت تمرکز های یک ماده حل شده در دو حلال مخلوط نشدنی – مترادف : ضریب توزیع
distribution ratio
نسبت زهکش
نسبت بین رواناب و مقدار بارش در یک ناحیه با مساحت مشخص در یک مدت زمان مشخص را گویند – مترادف : بازه تخلیه ، نسبت زهکش نسبت بین رواناب و مقدار بارش در یک ناحیه با مساحت مشخص در یک مدت زمان مشخص را گویند – مترادف : بازه تخلیه
drainage ratio
نسخه نمایشی
نسخه ای از نرم افزار است که تنها بخشی از قابلیت های نرم افزاری اصلی را به عنوان نمونه و تبلیغ در بردارد و به صورت رایگان در اختیار کاربران قرار می گیرد تا درصورت رضایت نسخه کامل یاfull versionآن را خریداری نمایند
demo version software
نسخه نمایشی نسخه ای از نرم افزار است که تنها بخشی از قابلیت های نرم افزاری اصلی را به عنوان نمونه و تبلیغ در بردارد و به صورت رایگان در اختیار کاربران قرار می گیرد تا درصورت رضایت نسخه کامل یاfull versionآن را خریداری نمایند
demo version software|demo version|demo version
نشان خشک شدگی
ترکیب خشک شدگی – خصوصاً یک ترک گلی ، نشان خشک شدگی ترکیب خشک شدگی – خصوصاً یک ترک گلی
desiccation mark
نشان نهشتی یک بی نظمی تشکیل شده بر سطح طبقه بندی یک رسوب در حین رسوب گذاری مثلاً یک اثر حفرشدگی یا اثر اشیا ( تول مارک ) مترادف : اثر یا علامت گذاری رسوبی
depositional mark|depositional|depositional
نشان نهشتی
یک بی نظمی تشکیل شده بر سطح طبقه بندی یک رسوب در حین رسوب گذاری مثلاً یک اثر حفرشدگی یا اثر اشیا ( تول مارک )
مترادف : اثر یا علامت گذاری رسوبی
depositional mark
نشانه دوپلر اختلاف بسامد امواج تولید شده بوسیله اثر دوپلر
doppler signal|doppler|doppler
نشانه دوپلر
اختلاف بسامد امواج تولید شده بوسیله اثر دوپلر
doppler signal
نشت عمقی
deep seepage
نشر پرداخت‌شده
سنگهای دارای این پدیده ، سنگهای پر رنگ‌شده (مصنوعی) هستند فرآیند‌ نشر تنها سطح خارجی سنگ را رنگ می‌کند ، از این ‌رو خراش یا صیقل مجدد باعث از بین رفتن رنگ می ‌شود سنگهای از قبل بریده شده‌ای هستند که در حضور سایر ترکیبات مانند اکسیدآهن ، اکسیدتیتانیوم ، اکسید کروم و … حرارت می بینند این عمل باعث آغشتگی سطح خارجی سنگ با رنگ می‌شود پرداخت نشری می‌تواند باعث تغییر ضریب شکست سنگ هم شود همچنین اگر سنگ صاف شده باشد ، در محلهایی که سطوح به هم می‌رسند ، رنگ سخت تر به نظر می‌رسد
diffusion treated stone
نشر پرداخت‌شده سنگهای دارای این پدیده ، سنگهای پر رنگ‌شده (مصنوعی) هستند فرآیند‌ نشر تنها سطح خارجی سنگ را رنگ می‌کند ، از این ‌رو خراش یا صیقل مجدد باعث از بین رفتن رنگ می ‌شود سنگهای از قبل بریده شده‌ای هستند که در حضور سایر ترکیبات مانند اکسیدآهن ، اکسیدتیتانیوم ، اکسید کروم و … حرارت می بینند این عمل باعث آغشتگی سطح خارجی سنگ با رنگ می‌شود پرداخت نشری می‌تواند باعث تغییر ضریب شکست سنگ هم شود همچنین اگر سنگ صاف شده باشد ، در محلهایی که سطوح به هم می‌رسند ، رنگ سخت تر به نظر می‌رسد
diffusion treated stone|diffusion treated|diffusion treated
نشست اختلافی ، نشست ناهموار ونشست نسبی
نشست غیر یکنواخت ، پائین رفتن ( نشست ) نابرابر بخش متفاوت یک سازه مهندسی که معمولاً نتیجه آن تخریب سازه می باشد ، نشست ناهموار ونشست نسبی نشست غیر یکنواخت
differential settlement
نشست سد
dam settlement
نشیب ، سرازیری ، زمین پست
descent
نشیب بند
down stream cofferdam
نظام تعیین موقعیت تفاضلی (dgps)
differential global positioning system|dgps|dgps
نظام تعیین موقعیت تفاضلی (dgps)
differential global positioning system
نظام زیست تثبیت کننده دانو
dano biostabilizer system
نظام مدیریت پایگاه داده (dbms)
data base management system
نظام مدیریت پایگاه داده (dbms)
data base management system|dbms|dbms
نظام یکپارچه تعیین موقعیت رادیویی (doris)
doppler orbitography and radio positioning integrated system
نظام یکپارچه تعیین موقعیت رادیویی (doris)
doppler orbitography and radio positioning integrated system|doris|doris
نظریه اتساع
نظریه ای که حرکت یخچالی را وابسته به تراوش و انجماد آب در ترک ها و سایر منافذ می دانست ، نظریه اتساع نظریه ای که حرکت یخچالی را وابسته به تراوش و انجماد آب در ترک ها و سایر منافذ می دانست
dilatation theory
نظریه جابه جایی ، جابه جایی قاره ای
displacement theory
نظریه دینامو گدازه ای که بر طبق آن ، میدان مغناطیسی اصلی کره زمین توسط عمل دینامویی خود القا در هسته سیال حفظ می شود در مورد مایع رسانا این تصور وجود دارد که در الگویی جریان دارد که جریان الکتریکی القایی توسط حرکت در میدان مغناطیسی ، آن میدان را ثابت نگه می دارد
dynamo theory|dynamo|dynamo
نظریه دینامو
گدازه ای که بر طبق آن ، میدان مغناطیسی اصلی کره زمین توسط عمل دینامویی خود القا در هسته سیال حفظ می شود در مورد مایع رسانا این تصور وجود دارد که در الگویی جریان دارد که جریان الکتریکی القایی توسط حرکت در میدان مغناطیسی ، آن میدان را ثابت نگه می دارد
dynamo theory
نظریه دینامیکی
نظریه ای در مورد کشندها که نیروهای افقی تولید کننده کشند را به عنوان مهم ترین عامل در ایجاد حرکت آب در نظر می گیرد و این نظریه نیروهای عمودی تولید کننده کشند را به عنوان نوسانات دوره ای کوچک در شتاب گرانش بیان می کند (بیکر و همکاران ، 1966) ، نظریه دینامیکی نظریه ای در مورد کشندها که نیروهای افقی تولید کننده کشند را به عنوان مهم ترین عامل در ایجاد حرکت آب در نظر می گیرد و این نظریه نیروهای عمودی تولید کننده کشند را به عنوان نوسانات دوره ای کوچک در شتاب گرانش بیان می کند (بیکر و همکاران
dynamic theory
نظریه رانه ( زغال سنگ شناسی ) : نظریه ای که بر طبق آن ، زغال سنگ از تجمعات مواد گیاهی منشأ می گیرد که از محل رشد خود حمل شده و در محل دیگر ، در جایی که زغالی شدن رخ می دهد ، نهشته گشته اند متضاد : نظریه درجا نیز ببینید : درجازا بودن
drift theory|drift|drift
نظریه رانه
( زغال سنگ شناسی ) : نظریه ای که بر طبق آن ، زغال سنگ از تجمعات مواد گیاهی منشأ می گیرد که از محل رشد خود حمل شده و در محل دیگر ، در جایی که زغالی شدن رخ می دهد ، نهشته گشته اند
متضاد : نظریه درجا
نیز ببینید : درجازا بودن
drift theory
نفوذسنج دینامیکی مخروط
به منظور تخمین نسبت بابری کالیفرنیا (CBR) لایه‌های خاکی در محل در سال 1956 ابداع گردید این دستگاه وسیله‌ای موثر برای تعیین مقاومت در محل لایه‌های اساس ، زیراساس و بستر روسازی است آزمایش مذکور بسیار ساده ، اقتصادی و سریع می‌باشد
قابلیت های دستگاه : 1-تشخیص نقاط ضعف در لایه‌های خاکی متراکم شده 2- ارزیابی مقاومت سازه‌ای لایه‌های غیرچسبنده روسازی 3- تعیین عمق لایه‌های روسازی 4- تخمین نسبت بابری کالیفرنیا (CBR) ، نفوذسنج دینامیکی مخروط به منظور تخمین نسبت بابری کالیفرنیا (CBR) لایه‌های خاکی در محل در سال 1956 ابداع گردید این دستگاه وسیله‌ای موثر برای تعیین مقاومت در محل لایه‌های اساس ، اقتصادی و سریع می‌باشد قابلیت های دستگاه : 1-تشخیص نقاط ضعف در لایه‌های خاکی متراکم شده 2- ارزیابی مقاومت سازه‌ای لایه‌های غیرچسبنده روسازی 3- تعیین عمق لایه‌های روسازی 4- تخمین نسبت بابری کالیفرنیا (CBR)
dynamic cone penetrometer (dcp)
نقره یاقوتی تیره ، نام دیگر کانی پیرارژریت
dark ruby silver
نقش ترک های گلی
dessication crack
نقش ترک های گلی
dessication crack|shrinkage cracks|shrinkage cracks
نقشه اشتقاقی
نقشه تهیه شده به کمک تغییر ، ترکیب یا تجزیه و تحلیل نقشه یا نقشههای دیگر
همچنین نگاه کنید به alttude matrix
( نقشه کشی ): نقشه ای از یکی از مشتقات یک میدان پتانسیلی ، مانند میدان گرانی یا مغناطیسی کره زمین این نقشه معمولاً دومین مشتق قائم ، یا یک نقشه مشتقی ثانویه می باشد ، نقشه اشتقاقی - نقشه تهیه شده به کمک تغییر ، ترکیب یا تجزیه و تحلیل نقشه یا نقشههای دیگر همچنین نگاه کنید به alttude matrix - ( نقشه کشی ): نقشه ای از یکی از مشتقات یک میدان پتانسیلی
derivative map
نقشه پراکنش
یک نقشه ی چینه شناسی که نشان دهنده ی مواد آواری است ( کرومبین و اسلوس 1963 صفحه 484 ) ناحیه ، منشأ ( خاستگاه ) ، جهت یا فاصله احتمالی حمل و نقل ، نقشه پراکنش یک نقشه ی چینه شناسی که نشان دهنده ی مواد آواری است ( کرومبین و اسلوس 1963 صفحه 484 ) ناحیه
dispersal map
نقشه تصحیح شده شیب
نقشه ای که چینه ها را در حالت اولیه شان قبل از حرکت نشان می دهد ، نقشه تصحیح شده شیب نقشه ای که چینه ها را در حالت اولیه شان قبل از حرکت نشان می دهد
dip corrected map
نقشه رانه
اصطلاح انگلیسی برای نقشه ای زمین شناختی که نشان دهنده تصویر صحیحی از پهنه قابل مشاهده و در بر گیرنده ی تمامی نهشته های سطحی و سنگ های رخنمون یافته است ، نقشه رانه اصطلاح انگلیسی برای نقشه ای زمین شناختی که نشان دهنده تصویر صحیحی از پهنه قابل مشاهده و در بر گیرنده ی تمامی نهشته های سطحی و سنگ های رخنمون یافته است
drift map
نقشه رقومی شده
الف ) نقشه ای که به شکل عددی تنظیم یا نگهداری شده است
ب ) نقشه ای که از اطلاعات نقشه برداری مهیا شده و از شکل آنالوگ به رقومی ، جهت استفاده در ترسیم کننده های خود کار ، تبدیل شده است ، نقشه رقومی شده الف ) نقشه ای که به شکل عددی تنظیم یا نگهداری شده است ب ) نقشه ای که از اطلاعات نقشه برداری مهیا شده و از شکل آنالوگ به رقومی
digitized map
نقشه عامل – فاصله
اصطلاحی که توسط کرومبین ( 1955 ) برای نقشه ای استفاده شد که در حال حاضر به عنوان نقشه رخساره– فاصله شناخته می شود ، نقشه عامل – فاصله اصطلاحی که توسط کرومبین ( 1955 ) برای نقشه ای استفاده شد که در حال حاضر به عنوان نقشه رخساره– فاصله شناخته می شود
distance function map
نقشه کشی جزئیات
detail drawing
نقشه نقطه ای
نقشه آماری که از نقطه هایی ( معمولاً در اندازه های یکنواخت ) استفاده می کند که هر کدام نشانگر یک عدد ویژه اشیایی است که از توزیع آن شی ، نقشه برداری شده است ، نقشه نقطه ای نقشه آماری که از نقطه هایی ( معمولاً در اندازه های یکنواخت ) استفاده می کند که هر کدام نشانگر یک عدد ویژه اشیایی است که از توزیع آن شی
dot map
نقشه نگاری رقومی
digital cartography
نقشه نموداری ، نقشه نگاشت
diagrammatic map
نقصان ، کاهش ، شیب پیدا کردن
در زمین شناسی تونل مورب :فضای شیبدار روبه پایین برای اتصال طبقات ؛برخی اوقاتهمشیب کانسار است ، شیب پیدا کردن در زمین شناسی تونل مورب :فضای شیبدار روبه پایین برای اتصال طبقات ؛برخی اوقاتهمشیب کانسار است
decline
نقطه اعتدال پاییزه
نقطه ای در یک مدار ماهواره که در آن نقطه ، ماهواره از صفحه استوایی شمالی جنوبی می گذرد ، نقطه اعتدال پاییزه نقطه ای در یک مدار ماهواره که در آن نقطه
descending node
نقطه پوششی
درجه حرارت 977 فارنهایت ( یا 525 درجه سانتی گراد ) ، که در آن نور قرمز از یک شی گرم شده در محیط تاریک شده ، برای اولین بار ، مشاهده می شود بنابر این ، درجه حرارت حداقل گدازه گداخته را گویند ( Draper 1847 – سیگل و هوول 1968 ) ، نقطه پوششی درجه حرارت 977 فارنهایت ( یا 525 درجه سانتی گراد )
draper point
نقطه تفکیک
آن دمایی که در آن یک ترکیب به طور برگشت پذیر برای تشکیل دو یا چند ماده دیگر می شکند مثلاً : caco3 تبدیل به Cao به علاوهCo2 می شود تمام متغیر ها باید به منظور تعریف این نقطه به دقت قید شوند اصطلاح تفکیک اشاره به وجود فروپاشی دارد و تنوع گسترده ای از انواع را در برمیگیرد ، مانند فروپاشی گروه بندی های مولکولی در گاز ها یا مایعات ، نقطه تفکیک آن دمایی که در آن یک ترکیب به طور برگشت پذیر برای تشکیل دو یا چند ماده دیگر می شکند مثلاً : caco3 تبدیل به Cao به علاوهCo2 می شود تمام متغیر ها باید به منظور تعریف این نقطه به دقت قید شوند اصطلاح تفکیک اشاره به وجود فروپاشی دارد و تنوع گسترده ای از انواع را در برمیگیرد
dissociation point
نقطه رانش
driving point
نقطه ژرفا
در عملیات لرزه ای ، موقعیتی که در آن ژرفای افق نقشه برداری شده ، محاسبه شده است
نیز ببینید : نقطه ژرفای مشترک ، نقطه ژرفا در عملیات لرزه ای ، محاسبه شده است نیز ببینید : نقطه ژرفای مشترک
depth point
نقطه شبنم
دمایی که در آن دما ، هوا در فشار ثابت و گنجایش بخار – آب ثابت ، باید سرد شده باشد تا اینکه اشباع شدگی رخ دهد – دمایی که در آن فشار اشباع همانند فشار بخار موجود می باشد
، نقطه شبنم - دمایی که در آن دما ، باید سرد شده باشد تا اینکه اشباع شدگی رخ دهد – دمایی که در آن فشار اشباع همانند فشار بخار موجود می باشد
dew point
نقطه مبنا
یک نقطه فرضی یا ثابت که به عنوان مرجعی استفاده می شود که محاسبات یا اندازه گیری ها از آن حاصل می شوند ، نقطه مبنا یک نقطه فرضی یا ثابت که به عنوان مرجعی استفاده می شود که محاسبات یا اندازه گیری ها از آن حاصل می شوند
datum point
نقوش حاصل از تغییر شکل رسوبات تغییر شکل رسوبات در هنگام رسوبگذاری و قبل از سخت شدن آنها ، تغییر شکل در رسوبات در اثر فشار وزنی لایه های بالایی و یا اختلاف وزن لایه ها در درون هم نیز ایجاد می گردند این ساختمانها به چند دسته زیر تقسیم می شوند : ساختمانهای وزنی - طبقات و لامیناسیون های پیچیده - ساختمانهای توپی بالشی - ساختمانهای ریزشی
deformed structure|deformed structures|deformed structures
نقوش حاصل از تغییر شکل رسوبات
تغییر شکل رسوبات در هنگام رسوبگذاری و قبل از سخت شدن آنها ، تغییر شکل در رسوبات در اثر فشار وزنی لایه های بالایی و یا اختلاف وزن لایه ها در درون هم نیز ایجاد می گردند این ساختمانها به چند دسته زیر تقسیم می شوند :
ساختمانهای وزنی - طبقات و لامیناسیون های پیچیده - ساختمانهای توپی بالشی - ساختمانهای ریزشی
deformed structure
نگار حفار
علائم خلاصه نویسی شده که به عنوان بخشی از گزارش گشت حفار ، توصیف کننده خصوصیات کلی و اصلی خرده های حفاری ( که توسط پرسنل حفاری در هنگام حفاری به دست آمده ) ، می باشد این یادداشت فقط زمانی سودمند خواهد بود که نمودار دقیقی برای نمونه در دسترس نباشد ، نگار حفار علائم خلاصه نویسی شده که به عنوان بخشی از گزارش گشت حفار
driller log
نگار زمان حفاری
نمودار نواری نشان دهنده زمان لازم برای حفاری عمق افزاینده مثلاً دقیقه بر فوت ، در یک گمانه – حفاری سریع ( یک بریدگی تند ) معمولاً نشان دهنده یک سنگ مخزن متخلخل می باشد ، نگار زمان حفاری نمودار نواری نشان دهنده زمان لازم برای حفاری عمق افزاینده مثلاً دقیقه بر فوت
drilling time log
نگهداشت ، توقف
مقدار آب حاصل از باران به صورت آب جاری ذخیره گودالی ، بخشی از نهگداشت در نظر گرفته نمی شود ( ریچارد و مک کوئیتین – 1968 ) مترادف : ذخیره نگداشت – نگداشت سطحی ، توقف مقدار آب حاصل از باران به صورت آب جاری ذخیره گودالی
detention
نمایش نموداری
diagrammatic representation
نمایه پرده غبار
روش کمی جهت مقایسه بزرگای انفجار أتشفشانی است که توسط h h Lamb ارایه شده است ، نمایه پرده غبار روش کمی جهت مقایسه بزرگای انفجار أتشفشانی است که توسط h h Lamb ارایه شده است
dust veil index
نمبندی
damproofing
نمک خشک ریز
dry fallout
نمک زدایی ، نمک زدایی
تفکیک نمک ها و دیگر مواد شیمیایی از آب دریا ، نمک زدایی تفکیک نمک ها و دیگر مواد شیمیایی از آب دریا
desalination
نمگیر ، رطوبت گیر ، خشکاننده
dehumidifier
نمودار پراش
نموداری که نشان دهنده روابط زمان – مکان است که پراش های لرزه ای باید از آن ها تبعیت داشته باشند این نمودار برای شناسایی پراش ها و مهاجرت با روش های معین استفاده می شود ، نمودار پراش نموداری که نشان دهنده روابط زمان – مکان است که پراش های لرزه ای باید از آن ها تبعیت داشته باشند این نمودار برای شناسایی پراش ها و مهاجرت با روش های معین استفاده می شود
diffraction chart
نمودار جزئیات
هر نمودار چاه رسم شده بر روی مقیاسی بزرگتر از مقیاس متعارف ( 2 اینچ به ازای هر 100 فوت عمق ) که به منظور ترسیم تغییرات بسیار جزئی در سازند هایی که گمانه در آن ها نفوذ کرده است ، صورت می گیرد – بالاخص یک نمودار الکتریکی رسم شده در مقیاس 5 ، 10 یا 15 اینچ به ازای هر 100 فوت عمق را گویند ، نمودار جزئیات هر نمودار چاه رسم شده بر روی مقیاسی بزرگتر از مقیاس متعارف ( 2 اینچ به ازای هر 100 فوت عمق ) که به منظور ترسیم تغییرات بسیار جزئی در سازند هایی که گمانه در آن ها نفوذ کرده است
detail log
نمودار جهت دار
یک نمودار چاه که نشان دهنده میل گمانه و جهت میل می باشد این نمودار معمولاً با نمودار شیب سنج بدست می آید ، نمودار جهت دار یک نمودار چاه که نشان دهنده میل گمانه و جهت میل می باشد این نمودار معمولاً با نمودار شیب سنج بدست می آید
directional log
نمودار جهتمندی
الف ) پیاده کردن شدت نسبی در مقابل جهت یک موج لرزه ای برون سو ، مانند موجی که نتیجه یک بار جهت دار یا یک الگوی منشأ می باشد نتایج جهتمندی تداخل امواج از مولفه های متعدد الگو
ب) نقشه پاسخ نسبی الگوی ژئوفون یا منتجه جهت دار اختلاط می باشد ، نمودار جهتمندی الف ) پیاده کردن شدت نسبی در مقابل جهت یک موج لرزه ای برون سو ، مانند موجی که نتیجه یک بار جهت دار یا یک الگوی منشأ می باشد نتایج جهتمندی تداخل امواج از مولفه های متعدد الگو ب) نقشه پاسخ نسبی الگوی ژئوفون یا منتجه جهت دار اختلاط می باشد
directivity graph
نمودار چگالی
منحنی چاه نمودار پرتوزا القایی که چگالی توده سنگها و سیال های درون آنها را نشان می دهد این یک نمودار تخلخل نوع همبری دیواره ای است که چگالی سازند را بر طبق پس پراکنش پرتوهای گاما به تصویر می کشد
مترادف: نمودار گاما ـ گاما ، نمودار چگالی منحنی چاه نمودار پرتوزا القایی که چگالی توده سنگها و سیال های درون آنها را نشان می دهد این یک نمودار تخلخل نوع همبری دیواره ای است که چگالی سازند را بر طبق پس پراکنش پرتوهای گاما به تصویر می کشد مترادف: نمودار گاما ـ گاما
density log
نمودار خطی رقومی (dlg)
فرمت نقشه های رقومی سازمان نقشه برداری آمریکا که برای توزیع نقشه های توپوگرافیکی به شکل برداری استفاده شده است فایل های رقومی ، محتوی فهرست مختصات نقاط توصیف گر عوارض خطی می باشد
digital line graph
نمودار خطی رقومی (dlg) فرمت نقشه های رقومی سازمان نقشه برداری آمریکا که برای توزیع نقشه های توپوگرافیکی به شکل برداری استفاده شده است فایل های رقومی ، محتوی فهرست مختصات نقاط توصیف گر عوارض خطی می باشد
digital line graph|dlg|dlg
نمودار درختی
یک نمودار درخت مانند که روابط دو طرفه یک گروه از نمونه ها را که یک دسته متغیرهای مشترک را با هم به اشتراک می گذارند به تصویر می‌کشد متغیرهایی که یا نشان دهنده نمونه هایی هستند که بر روی آنها اندازه گیری‌ های چندگانه انجام گرفته یا خصوصیات یا ویژگی هایی را برای گروهی از نمونه ها سنجیده اند مثلاً نموداری که نشان دهنده روابط متقابل (استوار بر پایه درجه مشابهت) در کل زمان زمین شناسی زیستمندان فسیلی است که توسط یک شکل نیایی بهم مرتبط هستند
مقایسه شود با: نگاشت درختی dendrograph ، نمودار درختی یک نمودار درخت مانند که روابط دو طرفه یک گروه از نمونه ها را که یک دسته متغیرهای مشترک را با هم به اشتراک می گذارند به تصویر می‌کشد متغیرهایی که یا نشان دهنده نمونه هایی هستند که بر روی آنها اندازه گیری‌ های چندگانه انجام گرفته یا خصوصیات یا ویژگی هایی را برای گروهی از نمونه ها سنجیده اند مثلاً نموداری که نشان دهنده روابط متقابل (استوار بر پایه درجه مشابهت) در کل زمان زمین شناسی زیستمندان فسیلی است که توسط یک شکل نیایی بهم مرتبط هستند مقایسه شود با: نگاشت درختی dendrograph
dendrogram
نمودار رقومی
یک نمودار چاه که منحنی های آن ، به طور مجزا نمونه برداری شده و بر روی یک نوار مغناطیسی برای استفاده در تفسیر های رایانه ای و ترسیم ، ثبت می شوند ، نمودار رقومی یک نمودار چاه که منحنی های آن
digital log
نمودار شیب ، شیب سنج
dip log
نمودار نقطه ای
الف ) یک وسیله کمکی ترسیمی که در تصحیح گرانش ایستگاه برای اثر خاستگاه یا برای محاسبه اثرات گرانش توده های نا منظم ، استفاده می شود –همچنین در تفسیر های مغناطیسی نیز کاربرد دارد
ب) یک نمودار نوع ترسیمی شفاف در محاسبه اثرات گرانش ساختار های متعدد ، کاربرد دارد نقطه ها بر روی نمودار نشان دهنده نواحی واحد می باشند ، نمودار نقطه ای الف ) یک وسیله کمکی ترسیمی که در تصحیح گرانش ایستگاه برای اثر خاستگاه یا برای محاسبه اثرات گرانش توده های نا منظم ، استفاده می شود –همچنین در تفسیر های مغناطیسی نیز کاربرد دارد ب) یک نمودار نوع ترسیمی شفاف در محاسبه اثرات گرانش ساختار های متعدد
dot chart
نمونه برداری ژرفی مواد معلق
depth integrating sediment sampler
نمونه خندقی
یک نمونه از خرده سنگ های حفاری شده که بوسیله گل حفاری در حفاری چرخشی برای نفت به سطح آورده شده و در خندقی که گل به آن ( قبل از پمپ شدن به درون لوله حفاری ) بر می گردد ، به دام می افتد ، نمونه خندقی یک نمونه از خرده سنگ های حفاری شده که بوسیله گل حفاری در حفاری چرخشی برای نفت به سطح آورده شده و در خندقی که گل به آن ( قبل از پمپ شدن به درون لوله حفاری ) بر می گردد
ditch sample
نمونه دست خورده
disturbed sample
نهر آبرسانی
distributing channel
نهر زهکش
drain ditch
نهر کن ، تراشه زن
ditcher
نهشت آواری
detrital deposit
نهشت طوفانی
diluvial deposit
نهشت گودال
یک فرورفتگی باریک گیس باف بین توده های نمکی مسطح بر شیب قاره ای در بخشی از ساحل لوئیزیانا ( اسپیدلر 1977 صفحه 180 ) این ساختار ها دارای ضخامت قابل ملاحظه ای از رسوبات شیب قاره می باشد
مقایسه شود:Depopod ، نهشت گودال یک فرورفتگی باریک گیس باف بین توده های نمکی مسطح بر شیب قاره ای در بخشی از ساحل لوئیزیانا ( اسپیدلر 1977 صفحه 180 ) این ساختار ها دارای ضخامت قابل ملاحظه ای از رسوبات شیب قاره می باشد مقایسه شود:Depopod
depotrough
نهشت نزولی یک نهشته رسوبی حاصل از فروپاشی سنگ و تجمع ذرات حاصله در لایه ها را گویند – استفاده محدودی دارد
descensional deposit|descensional|descensional
نهشت نزولی
یک نهشته رسوبی حاصل از فروپاشی سنگ و تجمع ذرات حاصله در لایه ها را گویند – استفاده محدودی دارد
descensional deposit
نهشته آواری درهم
اصطلاح مقایسه ای پیشنهاد شده توسط فلنیت و همکاران ( 1960 ) برای یک سنگ رسوبی جور نشده یا با جور شدگی ضعیف ، غیر آهکی آواری که حاوی گستره وسیع اندازه ذرات است ، مانند سنگی با ذرات در اندازه ماسه و یا بزرگ تر درون یک خمیره گلی – مثلاً : یک تیلیت یا مادستون یا گلسنگ سنگ ریزه ای
مترادف : میکیسیت – این اصطلاح به طور اولیه به نام سایمیکتیت توسط فلینت و همکاران ( 1960 ) خوانده شد ، نهشته آواری درهم اصطلاح مقایسه ای پیشنهاد شده توسط فلنیت و همکاران ( 1960 ) برای یک سنگ رسوبی جور نشده یا با جور شدگی ضعیف ، مانند سنگی با ذرات در اندازه ماسه و یا بزرگ تر درون یک خمیره گلی – مثلاً : یک تیلیت یا مادستون یا گلسنگ سنگ ریزه ای مترادف : میکیسیت – این اصطلاح به طور اولیه به نام سایمیکتیت توسط فلینت و همکاران ( 1960 ) خوانده شد
diamictite
نهشته جورنشده یک رسوب جور نشده که مستقیماً در زیر قاعده موج یا قاعده جریان نهشته شده است و یا با نرخی سریع بوجود آمده که امواج و جریان ها توانایی آشفتگی آن را نداشته اند ( دیکز 1952) – مثلاً : یک ماسه شیلی یا شیل ماسه ای
dumped deposit|dumped|dumped
نهشته جورنشده
یک رسوب جور نشده که مستقیماً در زیر قاعده موج یا قاعده جریان نهشته شده است و یا با نرخی سریع بوجود آمده که امواج و جریان ها توانایی آشفتگی آن را نداشته اند ( دیکز 1952) – مثلاً : یک ماسه شیلی یا شیل ماسه ای
dumped deposit
نهشته دریای عمیق
رسوبات یافت شده بر روی بستر دریای عمیق
ببینید: نهشته های contourite توربیدایت و یوپلاژیک نهشته همی پلاژیک نهشته پلاژیک
deep sea deposit
نهشته دریای عمیق رسوبات یافت شده بر روی بستر دریای عمیق ببینید: نهشته های contourite توربیدایت و یوپلاژیک نهشته همی پلاژیک نهشته پلاژیک
deep sea deposit|deep sea|deep sea
نهشته دلتایی یک نهشته رسوبی که در یک دلتا روی هم قرار گرفته و توسط طبقه بندی محلی واضح و خوب و مخلوطی از ماسه ، رس و بقایای زیستمندان آب لب شور و مواد آلی تشخیص داده می شود مقایسه شود با: نهشته خلیج دهانه ای
deltaic deposit|deltaic|deltaic
نهشته دلتایی
یک نهشته رسوبی که در یک دلتا روی هم قرار گرفته و توسط طبقه بندی محلی واضح و خوب و مخلوطی از ماسه ، رس و بقایای زیستمندان آب لب شور و مواد آلی تشخیص داده می شود مقایسه شود با: نهشته خلیج دهانه ای
deltaic deposit
نهشته های فرسایشی ، تخریبی ، آواری
detrital deposite
نهشته یخچالی
الف) نهشته یخچالی
ب) اصطلاح کاربردی در هند برای alluvion (آبرفت) این واژه برای مشخص کردن افت زمین توسط فرسایش رودخانه ای بعد از طغیان آب بکار می رود ، نهشته یخچالی الف) نهشته یخچالی ب) اصطلاح کاربردی در هند برای alluvion (آبرفت) این واژه برای مشخص کردن افت زمین توسط فرسایش رودخانه ای بعد از طغیان آب بکار می رود
diluvion
نهشته، ته نشست، رسوب
deposit
نهشتی ، نهشته ای ، رسوبی
الف) تعلق داشتن به فرآیند رسوبگذاری مثلاً: یک حوضه رسوبگذاری یا یک سطح رسوبگذاری
ب) تشکیل شده توسط فرآیند رسوبگذاری مثلاً یک توپوگرافی رسوبی
، رسوبی - الف) تعلق داشتن به فرآیند رسوبگذاری مثلاً: یک حوضه رسوبگذاری یا یک سطح رسوبگذاری - ب) تشکیل شده توسط فرآیند رسوبگذاری مثلاً یک توپوگرافی رسوبی -
depositional
نوار باطله رسی ، نوار لاخ ، نوار خاکی
( زغالسنگ شناسی ): یک چینه باریک از جنس شیل یا سایر مواد سنگی غیر آلی در یک رگه زغال سنگ مترادف : نوار ( زغال سنگ شناسی ) – لایه لاخ ( زغال سنگ شناسی ) – تفکیک باطله – نوار سنگی
( یخچال شناسی ) : الف) هر لایه تیره رنگی در یک یخچال ، که معمولاً اثر سیلت یا واریزه را در امتداد سطح تابستانی داراست
ب) یک نوار تیره رنگ در زیر یخ شار که ممکن است مرتبط با باطله جمع شده در یخ یا یخشار شکسته باشد و یا مرتبط با پشته میان یک قله موج و قله دیگر باشد
مترادف : نوار غبار
ج) اصطلاحی که به طور اولیه برای یک نوار فوربس کاربرد داشت –
مقایسه شود با :Dirt –band ogive ( طاق نوار باطله ) ، نوار خاکی ( زغالسنگ شناسی ): یک چینه باریک از جنس شیل یا سایر مواد سنگی غیر آلی در یک رگه زغال سنگ مترادف : نوار ( زغال سنگ شناسی ) – لایه لاخ ( زغال سنگ شناسی ) – تفکیک باطله – نوار سنگی ( یخچال شناسی ) : الف) هر لایه تیره رنگی در یک یخچال ، که معمولاً اثر سیلت یا واریزه را در امتداد سطح تابستانی داراست ب) یک نوار تیره رنگ در زیر یخ شار که ممکن است مرتبط با باطله جمع شده در یخ یا یخشار شکسته باشد و یا مرتبط با پشته میان یک قله موج و قله دیگر باشد مترادف : نوار غبار ج) اصطلاحی که به طور اولیه برای یک نوار فوربس کاربرد داشت – مقایسه شود با :Dirt –band ogive ( طاق نوار باطله )
dirt band
نوار دگرشکلی
ناحیه ای مسطح درون یک دانه کانی تغییر شکل داده که دستخوش نوع متفاوت تغییر شکل در مقایسه با بخش های مجاور دانه شده است تغییر شکل ممکن است فقط از نظر مقدار لغزش متفاوت باشد که بر روی یک سطح لغزش خاص ظاهر شود و در این صورت شبکه به راحتی در سراسر مرز نوار دگردیسی خمیده می شود
deformation band
نوار دگرشکلی ناحیه ای مسطح درون یک دانه کانی تغییر شکل داده که دستخوش نوع متفاوت تغییر شکل در مقایسه با بخش های مجاور دانه شده است تغییر شکل ممکن است فقط از نظر مقدار لغزش متفاوت باشد که بر روی یک سطح لغزش خاص ظاهر شود و در این صورت شبکه به راحتی در سراسر مرز نوار دگردیسی خمیده می شود
deformation band|deformation|deformation
نوار غبار
نوار باطله رسی (یخچال شناسی) ، نوار غبار نوار باطله رسی (یخچال شناسی)
dust band
نوای دوگانه چند بسامدی
تخصیص نوای یگانه به هر کنترل کننده بر روی یک ابزار مانند دو بسامد ساختگی کم و زیاد نوا های DTMF در سامانه ها و گوشی های همراه برای هشدار و آگاه کننده استفاده می شود و در سامانه ای امنیتیکاربرد دارد
dtmf (dual tone multi frequency)
نوای دوگانه چند بسامدی تخصیص نوای یگانه به هر کنترل کننده بر روی یک ابزار مانند دو بسامد ساختگی کم و زیاد نوا های DTMF در سامانه ها و گوشی های همراه برای هشدار و آگاه کننده استفاده می شود و در سامانه ای امنیتیکاربرد دارد
dtmf (dual tone multi frequency)|dtmf|dtmf|dual tone
نوریختی فروکاهنده یک نوع نوشکلی که در آن اندازه بلور کاهش می یابد (فولک 1965 ، ص23) متضاد: نئومورفیسم سازنده یا افزایشی
degrading neomorphism|neomorphism|neomorphism
نوریختی فروکاهنده
یک نوع نوشکلی که در آن اندازه بلور کاهش می یابد (فولک 1965 ، ص23) متضاد: نئومورفیسم سازنده یا افزایشی
degrading neomorphism
نوسانات میرا
damped oscillations
نوعی از خاکهای زرد یا آبی را گویند
degne
نوعی از سنگها را گویند که تجزیه و تخریب آنها خوب انجام نگرفته و در نتیجه خاکهای بد با مواد درشت تولید می کنند چنین خاکهایی بیشتر خاکهای آهکی سنگریزه دار را تشکیل می دهد
dysgeogene
نوعی کانی - فرمول شیمیایی: (Ca ، Na2 ، K2)5Al10Si38O96•25(H2O) - وجه تسمیه : از نام Antonio D'Achiardi (1839-1902) پروفسور کانی شناس ایتالیایی - نامهای دیگر این کانی : Achiardite
dachiardite|achiardite|achiardite
نوعی کانی - فرمول شیمیایی: PbCu(AsO4)(OH)
duftite-alpha|duftite|duftite
نوعی کانی - فرمول شیمیایی: PbCu(AsO4)(OH) - وجه تسمیه : از نام G Duft نامیبیایی در سال 1920 - نامهای دیگر این کانی : Beta-duftite
duftite-beta|beta-duftite|beta-duftite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: ( Fe3+ ، Fe++ ، Ti)7Sb+++O13(OH)
وجه تسمیه : از نام American Geologist Orville A Derby 1851 – 1915 ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: ( Fe3+ ، Ti)7Sb+++O13(OH) - وجه تسمیه : از نام American Geologist Orville A Derby 1851 – 1915
derbylite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: (Ca ، Na2 ، K2)5Al10Si38O96•25(H2O)
وجه تسمیه : از نام Antonio D'Achiardi (1839-1902) پروفسور کانی شناس ایتالیایی
نامهای دیگر این کانی : Achiardite
dachiardite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: (Ce ، La)(Y ، U)(Ti ، Fe3+)20O38 ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: (Ce
davidite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: (Cu ، Ag)14HgS8
وجه تسمیه : از نام John L Daniels (1931-) ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: (Cu ، Ag)14HgS8 - وجه تسمیه : از نام John L Daniels (1931-)
danielsite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: (Fe++ ، Mn)6( Fe3+ ، Al)3Si6O20(OH)5 ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: (Fe++
deerite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: (K ، Na)Ca2Si3O8(F ، OH) ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: (K
denisovite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: (Mg7Al2)(Si4Al2)O15(OH)12 ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: (Mg7Al2)(Si4Al2)O15(OH)12
dozyite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: (Mn ، Mg)MgSi2O6 ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: (Mn
donpeacorite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: (Mn ، Zn)Te2O5 ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: (Mn
denningite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: (Na ، K)10Ca5Al6Si32O80(Cl2 ، F2 ، SO4)3•18(H2O)
وجه تسمیه : از نام Fernard Delhaye (1880-1946) ، Belgian ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: (Na ، SO4)3•18(H2O) - وجه تسمیه : از نام Fernard Delhaye (1880-1946)
delhayelite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: (NH4)Mg(PO4)•(H2O) ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: (NH4)Mg(PO4)•(H2O)
dittmarite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: (Ni ، Fe++)SO4•(H2O) ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: (Ni
dwornikite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: (Sr ، Ca ، Ba)3(Ce ، La)(PO4)(CO3)3-x(OH ، F)x ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: (Sr
daqingshanite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: (Tl ، K) Fe3+3(SO4)2(OH)6 ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: (Tl
dorallcharite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: (Y ، REE)4Cu(CO3)4Cl(OH)5•2(H2O)
وجه تسمیه : از نام Robert James Champion de Crespigny (1950-)استرالیایی ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: (Y ، REE)4Cu(CO3)4Cl(OH)5•2(H2O) - وجه تسمیه : از نام Robert James Champion de Crespigny (1950-)استرالیایی
decrespignyite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: (Zn ، Fe++ ، Mn)Al2(SO4)4•22(H2O) ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: (Zn
dietrichite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: Ag2AsS2
وجه تسمیه : از نام Dr Henri Dervilleفرانسوی ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: Ag2AsS2 - وجه تسمیه : از نام Dr Henri Dervilleفرانسوی
dervillite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: Al(OH)3 ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: Al(OH)3
doyleite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: As4S ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: As4S
duranusite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: As4S3 ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: As4S3
dimorphite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: Ba Fe3+3(AsO4)2(OH)5 ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: Ba Fe3+3(AsO4)2(OH)5
dussertite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: Ba2(Na ، K ، [ ])3(Ti ، Fe)[Ti2(O ، OH)4Si4O14](H2O ، OH)2 ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: Ba2(Na
delindeite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: BaAl2(CO3)2(OH)4•(H2O) ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: BaAl2(CO3)2(OH)4•(H2O)
dresserite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: Bi3+24Cr6+8O57(OH)6(H2O)3 ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: Bi3+24Cr6+8O57(OH)6(H2O)3
dukeite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: BiO(OH ، Cl)
وجه تسمیه : از نام Gabriel Auguste Daubree (1814-1896) ، French ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: BiO(OH ، Cl) - وجه تسمیه : از نام Gabriel Auguste Daubree (1814-1896)
daubreeite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: BiVO4 ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: BiVO4
dreyerite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: Ca(Ce ، REE)(Mg ، Fe++)(Al ، Fe3+)2Si3O12(OH) ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: Ca(Ce
dissakisite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: Ca2(IO3)2(CrO4) ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: Ca2(IO3)2(CrO4)
dietzeite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: Ca2Mg2 Fe3+4(Al ، Fe3+)4Si2O20
وجه تسمیه : از نام John A Dorr (1922-1986) آمریکایی ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: Ca2Mg2 Fe3+4(Al ، Fe3+)4Si2O20 - وجه تسمیه : از نام John A Dorr (1922-1986) آمریکایی
dorrite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: Ca3Mn++++(SO4)2(OH)6•3(H2O) ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: Ca3Mn++++(SO4)2(OH)6•3(H2O)
despujolsite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: Ca6(CO3)2-x(SiO4)x(OH)7(Cl ، OH)1-2x (x0 ، 5) ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: Ca6(CO3)2-x(SiO4)x(OH)7(Cl
defernite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: Ca6Si3O11(OH)2
وجه تسمیه : از نام Della Martin Roy (1926-)آمریکایی ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: Ca6Si3O11(OH)2 - وجه تسمیه : از نام Della Martin Roy (1926-)آمریکایی
dellaite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: CaAl2Si2O8 ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: CaAl2Si2O8
dmisteinbergite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: CaCeMg2AlSi3O11(OH ، F)2 ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: CaCeMg2AlSi3O11(OH
dollaseite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: CaSrV2O6(OH)2•3(H2O)
وجه تسمیه : از نام Andres M del Rio (1764-1849) ، Mexican ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: CaSrV2O6(OH)2•3(H2O) - وجه تسمیه : از نام Andres M del Rio (1764-1849)
delrioite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: Cu+ Fe3+O2
وجه تسمیه : از نام Gabrial Delafosse (1796-1878) ، French ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: Cu+ Fe3+O2 - وجه تسمیه : از نام Gabrial Delafosse (1796-1878)
delafossite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: Cu++4(UO2)(MoO4)2(OH)6 ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: Cu++4(UO2)(MoO4)2(OH)6
deloryite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: Cu2(SO4)O ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: Cu2(SO4)O
dolerophanite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: Cu31S16
وجه تسمیه : از نام S Djurle ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: Cu31S16 - وجه تسمیه : از نام S Djurle
djurleite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: Cu4(UO2)(SeO3)2(OH)6 ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: Cu4(UO2)(SeO3)2(OH)6
derriksite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: Cu9S5 ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: Cu9S5
digenite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: CuMn2+14Fe3+(AsO3)5(SiO4)2(AsO4)(OH)6 ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: CuMn2+14Fe3+(AsO3)5(SiO4)2(AsO4)(OH)6
dixenite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: CuPtAsS2 ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: CuPtAsS2
daomanite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: CuZn2 ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: CuZn2
danbaite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: Fe++(UO2)2(SO4) 2(OH)2•3(H2O)
وجه تسمیه : از نام Dr Michel Deliens (1939-)بلژیکی ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: Fe++(UO2)2(SO4) 2(OH)2•3(H2O) - وجه تسمیه : از نام Dr Michel Deliens (1939-)بلژیکی
deliensite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: Fe++4Be3(SiO4)3S
وجه تسمیه : از نام James Dwight Dana (1813-1895) ، American ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: Fe++4Be3(SiO4)3S - وجه تسمیه : از نام James Dwight Dana (1813-1895)
danalite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: Fe++Cr2S4
وجه تسمیه : از نام Professor Gabriel Auguste Daubree (1814-1896)فرانسوی ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: Fe++Cr2S4 - وجه تسمیه : از نام Professor Gabriel Auguste Daubree (1814-1896)فرانسوی
daubreelite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: Fe5(PO4)3(OH)5 2(H2O) ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: Fe5(PO4)3(OH)5 2(H2O)
dufrenite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: FeSe2 ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: FeSe2
dzharkenite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: H8V++++6O16
وجه تسمیه : از نام رودخانه Dolores در امریکا ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: H8V++++6O16 - وجه تسمیه : از نام رودخانه Dolores در امریکا
doloresite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: Hg+2Hg++3Cr6+O5S2
وجه تسمیه : از نام Deane K Smith (1930-2001)امریکایی ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: Hg+2Hg++3Cr6+O5S2 - وجه تسمیه : از نام Deane K Smith (1930-2001)امریکایی
deanesmithite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: In(OH)3 ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: In(OH)3
dzhalindite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: K(K ، Na ، [ ])(Mn++ ، Y ، Zr)2(Zn ، Li)3Si12O30
وجه تسمیه : از نام Vyacheslav Djuraevitch Dusmatov (1936-) ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: K(K ، Li)3Si12O30 - وجه تسمیه : از نام Vyacheslav Djuraevitch Dusmatov (1936-)
dusmatovite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: K2Fe++Cl4•2(H2O) ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: K2Fe++Cl4•2(H2O)
douglasite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: K2TiSi6O15 ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: K2TiSi6O15
davanite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: K2ZrSi6O15 ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: K2ZrSi6O15
dalyite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: K6Na(Fe ، Cu ، Ni)25S26Cl
وجه تسمیه : از نام Daniel Jerome Fisher (1896-1988) ، American ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: K6Na(Fe ، Ni)25S26Cl - وجه تسمیه : از نام Daniel Jerome Fisher (1896-1988)
djerfisherite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: KNa2Zr[Li(Mn ، Zr)2Si12O30] ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: KNa2Zr[Li(Mn
darapiosite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: KNa4Ca(Mn++ ، Fe++)14Al(PO4)12(OH)2
وجه تسمیه : از نام John William Dickinson (1835-1899) آمریکایی ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: KNa4Ca(Mn++ ، Fe++)14Al(PO4)12(OH)2 - وجه تسمیه : از نام John William Dickinson (1835-1899) آمریکایی
dickinsonite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: Li2B4O7 ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: Li2B4O7
diomignite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: Li2Te ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: Li2Te
dilithium
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: Mg(V+++++2O6)•7(H2O)
وجه تسمیه : از نام Richard W Thomssen (1933-) آمریکایی ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: Mg(V+++++2O6)•7(H2O) - وجه تسمیه : از نام Richard W Thomssen (1933-) آمریکایی
dickthomssenite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: Mg5(CO3)4(OH)2•5(H2O) ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: Mg5(CO3)4(OH)2•5(H2O)
dypingite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: Mg6Mn+++2(CO3)(OH)16•4(H2O)
وجه تسمیه : از نام Paul E Desautels (1920-1991)آمریکایی ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: Mg6Mn+++2(CO3)(OH)16•4(H2O) - وجه تسمیه : از نام Paul E Desautels (1920-1991)آمریکایی
desautelsite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: MnAl6Si4O17(OH)2 ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: MnAl6Si4O17(OH)2
davreuxite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: Mo(Se ، S)2 ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: Mo(Se
drysdallite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: Na2(Ba ، K)6Ce2Fe++Ti3Si12O36(OH)3(OH ، H2O)9 ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: Na2(Ba
diversilite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: Na2(PO3OH)•2(H2O)
وجه تسمیه : از نام Moisei Davidovich Dorfman (1908-) ، Russian ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: Na2(PO3OH)•2(H2O) - وجه تسمیه : از نام Moisei Davidovich Dorfman (1908-)
dorfmanite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: Na21Mg(SO4)10Cl3
وجه تسمیه : از نام Jean D'Ans (1881-1969) ، German ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: Na21Mg(SO4)10Cl3 - وجه تسمیه : از نام Jean D'Ans (1881-1969)
dansite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: Na3(SO4)(NO3)•(H2O) ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: Na3(SO4)(NO3)•(H2O)
darapskite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: Na4K2Ca2Si6Al6O24(SO4)Cl2 ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: Na4K2Ca2Si6Al6O24(SO4)Cl2
davyne
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: NaAl(AsO4)F ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: NaAl(AsO4)F
durangite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: NaAl11O17 ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: NaAl11O17
diaoyudaoite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: NaCa2SrCe(PO4)3F
وجه تسمیه : از نام B N Delone (Delaunay) (1890-1980) ، Russian ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: NaCa2SrCe(PO4)3F - وجه تسمیه : از نام B N Delone (Delaunay) (1890-1980)
deloneite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: Ni3As
وجه تسمیه : از نام Karl Diener (1862-1928) اتریشی ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: Ni3As - وجه تسمیه : از نام Karl Diener (1862-1928) اتریشی
dienerite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: Ni8Hg3S9
وجه تسمیه : از نام Donald C Harris (1936-) ، Canadian ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: Ni8Hg3S9 - وجه تسمیه : از نام Donald C Harris (1936-)
donharrisite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: Pb2( Fe3+ ، Al)H(PO4)2(OH)2 ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: Pb2( Fe3+
drugmanite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: Pb2(UO2)3O2(PO4)2•5(H2O) ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: Pb2(UO2)3O2(PO4)2•5(H2O)
dumontite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: Pb21Sb23S55Cl
وجه تسمیه : از نام Alexander S Dadson (1906-1958) ، Canadian ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: Pb21Sb23S55Cl - وجه تسمیه : از نام Alexander S Dadson (1906-1958)
dadsonite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: Pb2As2S5
وجه تسمیه : از نام Pierre Armand Petit Dufrenoy (1792-1857) ، French ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: Pb2As2S5 - وجه تسمیه : از نام Pierre Armand Petit Dufrenoy (1792-1857)
dufrenoysite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: Pb2Cu5(UO2)2(SeO3)6(OH)6•2(H2O)
وجه تسمیه : از نام Gaston Demesmaeker (1911-) ، Belgian ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: Pb2Cu5(UO2)2(SeO3)6(OH)6•2(H2O) - وجه تسمیه : از نام Gaston Demesmaeker (1911-)
demesmaekerite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: Pb2CuCl2(OH)4 ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: Pb2CuCl2(OH)4
diaboleite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: Pb3[H(UO2)3O2(PO4)2]2•12(H2O) ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: Pb3[H(UO2)3O2(PO4)2]2•12(H2O)
dewindtite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: Pb3O2(OH)Cl ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: Pb3O2(OH)Cl
damaraite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: Pb3Zn3Te(As ، V ، Si)2(O ، OH)14 ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: Pb3Zn3Te(As
dugganite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: PbAl2(CO3)2(OH)4•(H2O) ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: PbAl2(CO3)2(OH)4•(H2O)
dundasite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: PbCu(AsO4)(OH)
duftite-alpha
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: PbCu(AsO4)(OH)
وجه تسمیه : از نام G Duft نامیبیایی در سال 1920
نامهای دیگر این کانی : Beta-duftite
duftite-beta
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: SeO2 ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: SeO2
downeyite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: Sr3NaCaY(CO3)6•3(H2O)
وجه تسمیه : از نام Joseph Desire Hubert Donnay (1902-1994) ، Belgian ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: Sr3NaCaY(CO3)6•3(H2O) - وجه تسمیه : از نام Joseph Desire Hubert Donnay (1902-1994)
donnayite
نوعی کانی
فرمول شیمیایی: V4+O(OH)2 ، نوعی کانی - فرمول شیمیایی: V4+O(OH)2
duttonite
نوعی کانی فرمول شیمیایی: Ca[Ce ، Y ، Nd](CO3)2F مترادف : Synchysite
doverite
نوعی کانی-در طبقه بندی Dana - فرمول شیمیایی: (Sr ، Pb)(Y ، U)(Ti ، Fe3+)20O38 - وجه تسمیه : از نام Gabor Dessau (1907-1983) ایتالیایی
dessauite|romanite|romanite
نوعی کانی-در طبقه بندی Dana
فرمول شیمیایی: (Sr ، Pb)(Y ، U)(Ti ، Fe3+)20O38
وجه تسمیه : از نام Gabor Dessau (1907-1983) ایتالیایی
dessauite
نوعی کانی-در طبقه بندی Dana
فرمول شیمیایی: Mg(HCOO)2•2(H2O)
وجه تسمیه : از نام E R Dashkova (1744-1796)آمریکایی ، نوعی کانی-در طبقه بندی Dana - فرمول شیمیایی: Mg(HCOO)2•2(H2O) - وجه تسمیه : از نام E R Dashkova (1744-1796)آمریکایی
dashkovaite
نوعی کانی-در طبقه بندی Dana
فرمول شیمیایی: NaNa2(Mg2 ، Mn+++ ، Li ، Ti)Si8O22O2 ، نوعی کانی-در طبقه بندی Dana - فرمول شیمیایی: NaNa2(Mg2
dellaventuraite
نوعی کانی-در طبقه بندی Dana
فرمول شیمیایی: PtIn2 ، نوعی کانی-در طبقه بندی Dana - فرمول شیمیایی: PtIn2
damiaoite
نوعی کانی-درطبقه بندی IMA موجود نیست - فرمول شیمیایی: Al2[Al2 33][Si3AlO10](OH)8 - چگالی: 2 63 - 2 64 - سختی: 2-2 5
donbassite|chloritite alpha|chloritite alpha
نوعی کانی-درطبقه بندی IMA موجود نیست - فرمول شیمیایی: Pb2Cu4Bi(VO4)4(OH)3•8(H2O)
duhamelite|mottramite|mottramite
نوعی کانی-درطبقه بندی IMA موجود نیست
فرمول شیمیایی: (Fe++ ، Mg)(Cr ، Fe3+)2O4 ، نوعی کانی-درطبقه بندی IMA موجود نیست - فرمول شیمیایی: (Fe++
donathite
نوعی کانی-درطبقه بندی IMA موجود نیست
فرمول شیمیایی: (Pb ، Cu ، Rh)S2 ، نوعی کانی-درطبقه بندی IMA موجود نیست - فرمول شیمیایی: (Pb
dzhezkazganite
نوعی کانی-درطبقه بندی IMA موجود نیست
فرمول شیمیایی: Al2[Al2 33][Si3AlO10](OH)8
چگالی: 2 63 - 2 64
سختی: 2-2 5
donbassite
نوعی کانی-درطبقه بندی IMA موجود نیست
فرمول شیمیایی: C20H36
وجه تسمیه : از نام Olinto Dini (1802-1866) ، Italian ، نوعی کانی-درطبقه بندی IMA موجود نیست - فرمول شیمیایی: C20H36 - وجه تسمیه : از نام Olinto Dini (1802-1866)
dinite
نوعی کانی-درطبقه بندی IMA موجود نیست
فرمول شیمیایی: CuCoPtS4 ، نوعی کانی-درطبقه بندی IMA موجود نیست - فرمول شیمیایی: CuCoPtS4
dayingite
نوعی کانی-درطبقه بندی IMA موجود نیست
فرمول شیمیایی: Pb2Cu4Bi(VO4)4(OH)3•8(H2O)
duhamelite
نوعی کرم خاکی نسبتا کوچک که در خاکهای اسیدی زندگی می کند
dendrobaena
نیروسنج
dynamometer
نیروگاه فروکشند
از توان پتانسیل آب جاری از دریا بسوی صحرا یا بیابان بهره گیری می کند ، بدین معنی که تبخیر چشمگیر آب در هوای گرم اختلاف ارتفاع پایداری را مابین سطح دریا و سطح حوضچه ایجاد شده از طریق آب مصرفی جاری شده از دریا بوجود می آورد ، نیروگاه فروکشند از توان پتانسیل آب جاری از دریا بسوی صحرا یا بیابان بهره گیری می کند
depression power plant or station
نیروگاه مدفون در سد
dam embedded powerhouse
نیروی محرک
driving force
نیری پسا ، نیروی مقاوم
drag force
نیمرخ چگالی
خطی از قرائتهای گرانش انجام شده بر روی یک عارضه توپوگرافی دارای برجستگی قابل ملاحظه که مرتبط با تغییر چگالی یا ساختار است و هدف آن تعیین بهترین فاکتور چگالی برای تصحیحات ارتفاع می باشد مناسب‌ترین چگالی (وزن مخصوص) ، آن است که انطباق مقدارهای چگالی را با ارتفاع به حداقل برساند (شریف ، 1973) ، نیمرخ چگالی خطی از قرائتهای گرانش انجام شده بر روی یک عارضه توپوگرافی دارای برجستگی قابل ملاحظه که مرتبط با تغییر چگالی یا ساختار است و هدف آن تعیین بهترین فاکتور چگالی برای تصحیحات ارتفاع می باشد مناسب‌ترین چگالی (وزن مخصوص)
density profile
نیمرخ دم چلچله ای
dovetail bar
نیمه هرم
یکی از 10 بخش یا عنصری را گویند که دندانها را در فانوس ارسطوی یک خارپوست حمایت می کند نیز ببینید: هرم (دیرین شناسی) Composite profile نیمرخ مرکب
نیمرخی که دربرگیرنده بلندترین نقطه در یک سری از نیمرخ ها است که با فاصله منظم و موازی بر روی نقشه کشیده شده اند (مونک هاوس و ویلکینسون – 1952) مقایسه شود با: نیم رخ مکرر نیم رخ تصویری مترادف: نیم رخ منطقه ای ، نیمه هرم یکی از 10 بخش یا عنصری را گویند که دندانها را در فانوس ارسطوی یک خارپوست حمایت می کند نیز ببینید: هرم (دیرین شناسی) Composite profile نیمرخ مرکب نیمرخی که دربرگیرنده بلندترین نقطه در یک سری از نیمرخ ها است که با فاصله منظم و موازی بر روی نقشه کشیده شده اند (مونک هاوس و ویلکینسون – 1952) مقایسه شود با: نیم رخ مکرر نیم رخ تصویری مترادف: نیم رخ منطقه ای
demipyramid
هر اسفنج متعلق به رده demospongea را گویند که عمدتاً توسط حضور اسپونجین به عنوان بخش یا تمام اسکلت تشخیص داده می شود “بیشتر این اسفنج ها حاوی سوزن های سیلیسی ، با بدون اسپونجین می باشد و تعداد کمی از آنها فقط اسپونجین دارند و تعداد بسیار کمی فاقد هر دوی آنها می باشند”
demosponge|demospongea|demospongea
هر براکیوپود بی مفصل متعلق به زیر تیرهDiscinacea که توسط یک رشد هولوپری فرال کفه بازویی با نوک حاشیه ای تا مرکزی تا تشخیص داده می شود
discinacean
هر دستگاه غیر علمی اکتشافی
یک اصطلاح رایج و مصطلح برای هر کدام از انواع متعدد ابزار پی جویی ژئو فیزیکی ، هر دستگاه غیر علمی اکتشافی یک اصطلاح رایج و مصطلح برای هر کدام از انواع متعدد ابزار پی جویی ژئو فیزیکی
doodlebug
هرم دو چهارگوش
یک شکل بلوری که از 8 وجه در یک هرم ساخته شده که در آن ، هر مقطع عمود بر محور تقارن 4 تایی دو تتراگونال است ضریب های آن ( hkl ) یا ( hki ) با تقارن 4mm هستند ، هرم دو چهارگوش یک شکل بلوری که از 8 وجه در یک هرم ساخته شده که در آن
ditetragonal pyramid
هرم دو شش گوش
یک شکل بلوری که از هرم 12 وجهی ساخته شده و در آن هر مقطع عرضی عمود بر محور منشور ، دو هگزاگونال می باشد ضریب های آن (hkl ) یا ( hki )در تقارن 6mm می باشد ، هرم دو شش گوش یک شکل بلوری که از هرم 12 وجهی ساخته شده و در آن هر مقطع عرضی عمود بر محور منشور
dihexagonal pyramid
هرم دو مثلثی
یک شکل بلوری که از 6 وجه در یک هرم ساخته شده که در آن هر مقطع عمود بر محور تقارن 3 ، دو تریگونال است ضریبهای آن ( hkl ) یا ( khl ) با تقارن 3 می باشند ، هرم دو مثلثی یک شکل بلوری که از 6 وجه در یک هرم ساخته شده که در آن هر مقطع عمود بر محور تقارن 3
ditrigonal pyramid
هزینه منابع داخلی (DRC)
domestic resources cost
هزینه منابع داخلی (DRC)
domestic resources cost|drc|drc
هسته کند شده
طبقه یا طبقات درونی یک چین که از منبع اصلی شان به خاطر چین خوردگی یا فشارش شدید جدا شده یا واپیچیده شده اند ، هسته کند شده طبقه یا طبقات درونی یک چین که از منبع اصلی شان به خاطر چین خوردگی یا فشارش شدید جدا شده یا واپیچیده شده اند
detached core
هضم
هضم بخشی یا کامل / سنگ دیواره درون ماگما ، هضم هضم بخشی یا کامل / سنگ دیواره درون ماگما
digestion
هضم پذیری
digestibility
هم پوشانی
اسکلت خارجی پشتی بر روی قسمت شکمی اسکلت خارجی تریلوبیت ، هم پوشانی اسکلت خارجی پشتی بر روی قسمت شکمی اسکلت خارجی تریلوبیت
doublure
همپوشانی دور
همپوشانی در جهت دور از منشأ نهشته آواری ( میچام 1977)
مقایسه شود با : پیش روی نزدیک منشأ ، همپوشانی دور همپوشانی در جهت دور از منشأ نهشته آواری ( میچام 1977) مقایسه شود با : پیش روی نزدیک منشأ
distal onlap
همتافته ی تلماسه ای
به تجمعی از تلماسه های متحرک و ثابت در یک ناحیه مشخص به همراه دشت های ماسه ای ، برکه ها ، دریاچه ها و مرداب های ایجاد شده توسط انسداد رودخانه بوسیله ماسه گویند ، همتافته ی تلماسه ای به تجمعی از تلماسه های متحرک و ثابت در یک ناحیه مشخص به همراه دشت های ماسه ای
dune complex
همگرآبدهی ، ضریب تخلیه
ضریبی که بوسیله آن ، تخلیه فرضی باید چند برابر شود تا تخلیه حقیقی را بدست دهد این ضریب ، محصول ضریب فشردگی و ضریب سرعت می باشد (ASCE 1962 ) ، ضریب تخلیه ضریبی که بوسیله آن
discharge coefficient
هوا گیری
deaeration
هوازدگی تفریقی
تنوع در نرخ و درجه هوازدگی که به علت برخی فاکتورها از قبیل آرایش کانی ها ، درجه اتصال درزه ها و آب و هوا ایجاد شده است
differential weathering
هوازدگی تفریقی تنوع در نرخ و درجه هوازدگی که به علت برخی فاکتورها از قبیل آرایش کانی ها ، درجه اتصال درزه ها و آب و هوا ایجاد شده است
differential weathering|weathering|weathering
هوازدگی خشک
هوازدگی مکانیکی یک سنگ بدون اثر آب ، مانند آنچه که در یک ناحیه خشک مشاهده می شود ، هوازدگی خشک هوازدگی مکانیکی یک سنگ بدون اثر آب
dry weathering
هواگیر
deaerator
هواگیری
de airing
هوای نمناک
damp weather
هومیک اسید طبیعی
یک نمک کلسیم بی شکل سیاه مایل به قهوه ای ژلاتینی اسیدهومیک که در عمق در نهشته ای مردابی و باتلاقی یافت می شود این نمک کلسیم ممکن است نشان دهنده یک تجمع فیتوکولیت تمرکز یافته توسط آب زیر زمینی باشد ( اسوین 1963 ) ، هومیک اسید طبیعی یک نمک کلسیم بی شکل سیاه مایل به قهوه ای ژلاتینی اسیدهومیک که در عمق در نهشته ای مردابی و باتلاقی یافت می شود این نمک کلسیم ممکن است نشان دهنده یک تجمع فیتوکولیت تمرکز یافته توسط آب زیر زمینی باشد ( اسوین 1963 )
dopplerite
هیدروژن زدایی
dehydrogenation
هیدروگراف رواناب مستقیم
direct runoff hydrograph
هیدروگراف واحد بی بعد
dimensionless unit hydrograph
واپاشی پرتوزا در پرتوزایی ، تجزیه
در مبحث امواج: تضعیف یا افت انرژی امواج اقیانوسی تولید شده بوسیله باد بعد از خروج از پهنه مولد و گذر به سوی ناحیه دارای باد های سبکتر ، با یک افزایش تدریجی در طول موج و کاهش تدریجی در ارتفاع موج همراه می باشد
(هوازدگی):هوازدگی یا از بین رفتن کلی یک سنگ – بالاخص هوازدگی شیمیایی ، تجزیه در مبحث امواج: تضعیف یا افت انرژی امواج اقیانوسی تولید شده بوسیله باد بعد از خروج از پهنه مولد و گذر به سوی ناحیه دارای باد های سبکتر ، با یک افزایش تدریجی در طول موج و کاهش تدریجی در ارتفاع موج همراه می باشد (هوازدگی):هوازدگی یا از بین رفتن کلی یک سنگ – بالاخص هوازدگی شیمیایی
decay
واحد دابسون (سنجش از دور ) روش استاندارد برای بیان کردن مقادیر گاز ازن در اتمسفر هر واحد DU برابر با 1016 × 7/2 مولکول ازن در هر سانتیمتر مربع می باشد
dobson unit|dobson|dobson
واحد دابسون
(سنجش از دور ) روش استاندارد برای بیان کردن مقادیر گاز ازن در اتمسفر هر واحد DU برابر با 1016 × 7/2 مولکول ازن در هر سانتیمتر مربع می باشد
dobson unit
واحد دلتا ، مقدار دلتا
delta unit
واحد نهشت
واحد بنیادی رسوبگذاری در یک کانال کشندی که از حاشیه ای مدور با برون نمای نعلی و یک مرکز توخالی ساخته شده که قاعده آن به سمت بالادست جریان است (استریکلند 1940) عمدتاً بوسیله انشعاب کانال و معکوس شدن جریانهای کشندی حاصل می شود ، واحد نهشت واحد بنیادی رسوبگذاری در یک کانال کشندی که از حاشیه ای مدور با برون نمای نعلی و یک مرکز توخالی ساخته شده که قاعده آن به سمت بالادست جریان است (استریکلند 1940) عمدتاً بوسیله انشعاب کانال و معکوس شدن جریانهای کشندی حاصل می شود
dwip
واحدزمان گذر
واحدی که از بازه های نا مساوی زمان بوجود آمده که توسط یک واحد خاص سنگ چینه ای ، آلو استراتیگرافی ، زیست چینه ای یا خاک چینه ای یا بوسیله مجموعه ای از چنین واحد هایی ، نشان داده می شود (NACSN ، 1983 ART 91 ) یک یا هر دو مرز یک واحد در زمانی که زمان گذر می باشند
واحد اصلی و غیر سلسله ای ، دیاکرون است اگر یک سلسله مورد نیاز باشد ، اصطلاحاتی چون واقعه ، فاز ، بازه و تراز ، به ترتیب کاهش درجه توصیه می شوند ، واحدزمان گذر واحدی که از بازه های نا مساوی زمان بوجود آمده که توسط یک واحد خاص سنگ چینه ای ، 1983 ART 91 ) یک یا هر دو مرز یک واحد در زمانی که زمان گذر می باشند واحد اصلی و غیر سلسله ای
diachronic unit
واریز ، واریزه
در زمین شناسی هر توده سطحی از مواد سست تفکیک شده (مربوط به توده های سنگی) بوسیله عوامل شیمیایی و مکانیکی همچون تخریب و تجزیه خرده های سنگی ، مواد خاکی و گاهی اوقات مواد آلی را گویند اصطلاحی است که اغلب به صورت مترادف با ذره آواری (detritus) استفاده شده است ، اگرچه "debris" معانی گسترده تری دارد ریشه آن از: واریزه debris فرانسوی است صورت جمع: واریزه debris مترادف: پسماند سنگ rock waste
( یخچال شناسی ): سنگها ، خاک و سایر موادی که بر روی سطح قرار می گیرند یا در توده یک یخچال قرار گرفته و یا به جبهه یخچال به جلو رانده می شوند مترادف : واریزه یخچالی ، واریزه در زمین شناسی هر توده سطحی از مواد سست تفکیک شده (مربوط به توده های سنگی) بوسیله عوامل شیمیایی و مکانیکی همچون تخریب و تجزیه خرده های سنگی ، اگرچه "debris" معانی گسترده تری دارد ریشه آن از: واریزه debris فرانسوی است صورت جمع: واریزه debris مترادف: پسماند سنگ rock waste ( یخچال شناسی ): سنگها
debris
واریزه لغزه
لغزشی با حرکت سراشیبی آهسته تا سریع از واریزه های نسبتا خشک و عمدتا تحکیم نیافته و ناهمدوس (incoherent) زمینی ، خاکی و سنگی به شکل توده ای که چرخش به سمت عقب را نشان نمی دهد (همچون در یک لخشه (slump)) اما به سمت جلو می لغزد یا می غلتد ، تشکیل دهنده یک ته نشست تپه ماهوری نامرتب مشابه با یک یخرفت (moraine) (sharps 1938 ، p 74) اغلب یک "خاک لغزه" (earth slide) هم نامیده می شود اما این صحیح نبوده به دلیل اینکه توده حرکت کرده یک واریزه لغزه بیشتر دگرشکل شده یا اینکه شامل واحد های خیلی کوچک است ، واریزه لغزه لغزشی با حرکت سراشیبی آهسته تا سریع از واریزه های نسبتا خشک و عمدتا تحکیم نیافته و ناهمدوس (incoherent) زمینی
debris slide
واشار
به رودخانه یا یخچالی گفته می شود که به خارج جریان می یابد یا به دو یا چند شاخه دیگر تقسیم می شود – متضاد : هم ریز ، واشار به رودخانه یا یخچالی گفته می شود که به خارج جریان می یابد یا به دو یا چند شاخه دیگر تقسیم می شود – متضاد : هم ریز
diffluent
واشاریده
رودی را گویند که از یک دریاچه یا یخچال جریان می یابد ، واشاریده رودی را گویند که از یک دریاچه یا یخچال جریان می یابد
defluent
واکنش آب زدایی
واکنش دگرگونی است که در اثر آن h2o از یک کانی به فاز سیال (مایع) تغییر حالت می دهد
مراجعه شود به: واکنش آبگیری (hydration reaction)
، واکنش آب زدایی واکنش دگرگونی است که در اثر آن h2o از یک کانی به فاز سیال (مایع) تغییر حالت می دهد مراجعه شود به: واکنش آبگیری (hydration reaction)
dehydration reaction
واکنش ناپیوسته
یک واکنش دگرگونی که بر خلاف تنوع ترکیبی در میان کانیها در تعادل قرار دارد و فقط در یک منشا ثابت و فقط در یک دما انجام می شود نمودار یا پاراژنتیک ، به عنوان مثال ترسیم AFM ، نشان دهنده تغییری در توپولوژی است ، مانند "اثر خط گره "
مقایسه شود با : واکنش پیوسته ، واکنش ناپیوسته یک واکنش دگرگونی که بر خلاف تنوع ترکیبی در میان کانیها در تعادل قرار دارد و فقط در یک منشا ثابت و فقط در یک دما انجام می شود نمودار یا پاراژنتیک ، مانند "اثر خط گره " مقایسه شود با : واکنش پیوسته
discontinuous reaction
واگرایی
( زمین شناسی یخچال ها ) : انقطاع یا گسیختگی الگوی زهکشی بوسیله پیش روی یک یخچال یا ورقه یخی
( هواشناسی ): گسترده شدن هوا از یک منطقه مرکزی را گویند هوایی که به طور عمودی حرکت می کند جانشین هوایی می شود که به سمت خارج و به طور افقی حرکت می کند متضاد : هم گرایی ( هواشناسی )
( لرزه شناسی ): کاهش دامنه یک جبهه موج به خاطر گسترش هندسی نیز ببینید : واگرایی کروی – واگرایی استوانه ای
( جریان ها ) : جدایش جریان های اقیانوسی بوسیله جریان افقی آب در جهات مختلف ، از یک منبع مشترک ، که معمولاً فراز جوشی است همچنین ، ناحیه ای که در آن این واگرایی رخ می دهد – مقایسه شود با : همگرایی ( جریان ها )
( تکامل ) : یک گرایش تکاملی که در آن یک دودمان به دو دودمان تکامل می یابد که از نظر ریخت شناسی از هم مجزا هستند – یا دو دودمان در طی زمان شباهت ریخت شناسی خود را از دست می دهند – مقایسه شود با : انتشار انتخابی ، واگرایی ( زمین شناسی یخچال ها ) : انقطاع یا گسیختگی الگوی زهکشی بوسیله پیش روی یک یخچال یا ورقه یخی ( هواشناسی ): گسترده شدن هوا از یک منطقه مرکزی را گویند هوایی که به طور عمودی حرکت می کند جانشین هوایی می شود که به سمت خارج و به طور افقی حرکت می کند متضاد : هم گرایی ( هواشناسی ) ( لرزه شناسی ): کاهش دامنه یک جبهه موج به خاطر گسترش هندسی نیز ببینید : واگرایی کروی – واگرایی استوانه ای ( جریان ها ) : جدایش جریان های اقیانوسی بوسیله جریان افقی آب در جهات مختلف ، ناحیه ای که در آن این واگرایی رخ می دهد – مقایسه شود با : همگرایی ( جریان ها ) ( تکامل ) : یک گرایش تکاملی که در آن یک دودمان به دو دودمان تکامل می یابد که از نظر ریخت شناسی از هم مجزا هستند – یا دو دودمان در طی زمان شباهت ریخت شناسی خود را از دست می دهند – مقایسه شود با : انتشار انتخابی
divergence
وامغناطیدگی
کاهش مغناطیدگی بازماند ، معمولاً بطور انتخابی که فقط کاهش مولفه های دارای مقاومت کمتر یا ناپایدار می باشد روش های بکار رفته عبارتند از وامغناطیدگی میدان متناوب ، وامغناطیدگی حرارتی و وامغناطیدگی شیمیایی ، وامغناطیدگی کاهش مغناطیدگی بازماند
demagnetization
واهمامیخت – پادهمامیخت
فرآیندی که برای بازسازی یک شکل موج به حالت قبل از اینکه دستخوش عمل پالایش یا هم آمیختی شده باشد ، طراحی شده است یک روش پردازش داده ها است که برای داده های انکسار لرزه ای یا سایر داده ها به منظور ارتقای وضوح و تفکیک رخدادهای منکسر شده کاربرد دارد ، واهمامیخت – پادهمامیخت فرآیندی که برای بازسازی یک شکل موج به حالت قبل از اینکه دستخوش عمل پالایش یا هم آمیختی شده باشد
deconvolution
واهمامیختگی
diconvolution
وردش روزانه
نوسانات روزانه میدان مغناطیسی زمین با دامنه ای در حدود 20 گاما و بیشتر نزدیک به نیمروز محلی ، مبحثی برای نوسانات غیرقابل پیش بینی محسوب می شود
مترادف: وردش روزانه (diurnal variation)
daily variation
وردش روزانه نوسانات روزانه میدان مغناطیسی زمین با دامنه ای در حدود 20 گاما و بیشتر نزدیک به نیمروز محلی ، مبحثی برای نوسانات غیرقابل پیش بینی محسوب می شود مترادف: وردش روزانه (diurnal variation)
daily variation|diurnal variation|diurnal variation
ورق تقویتی قطری ، تقویت کننده قطری
diagonal stiffener
ورقه ورقه شدن ، پوسته پوسته شدن ، فلس شدگی
متلاشی شدن به صورت لایه های نازک و تراشه هایی که لبه قطعات آن به سمت داخل برگشته اند ، فلس شدگی متلاشی شدن به صورت لایه های نازک و تراشه هایی که لبه قطعات آن به سمت داخل برگشته اند
desquamation
ورنی صحرایی
desertic vernish
وزن مخصوص خشک
dry density
وزن واحد خشک
وزن مخصوص جامدات خاک بر واحد کل حجم توده خاک – نیز ببینید : وزن مخصوص بیشینه – مترادف : وزن خشک واحد ، وزن واحد خشک وزن مخصوص جامدات خاک بر واحد کل حجم توده خاک – نیز ببینید : وزن مخصوص بیشینه – مترادف : وزن خشک واحد
dry unite weight
وسائط تکیه گاهی ، وسائط نگهدارنده
dogging devices
وقفه زمانی ()
انقطاع یا گسستگی نسبتاً کوتاه در رسوب گذاری که شامل یک مدت زمان کوتاه می باشد و رسوب گذاری هیچ یا مقدار کم فرسایش قبل از ته نشینی ، ادامه یافته است
یک توقف ته نشینی با بزرگی کمتر از یک ناپیوستگی موازی – یا یک ناپوستگی موازی دارای ارزش زمانی بسیار کوچک – دیاستم ها معمولاً ، حتی به صورت کیفی ، مستعد اندازه گیری انفرادی نیستند چون بازه ی از دست رفته بسیار کوتاه می باشد
این اصطلاح توسط برل معرفی شد
واژه مترادف غیر سکانسی در انگلستان ارجح می باشد
سطوح چینه بندی ویژه ای که در رسوبات و چینه های یکنواخت تکرار می شوند گسترش جانبی آنها بسیار محدود است و سطح صاف و بدون هر نوع ویژگی را تشکیل می دهند که هیچ نوع اثر و علامتی بر روی آن نمی توان یافت و این نوع سطوح نشانگر انقطاع موقت رسوبگذاری یک حوضه کوچک و محدود هستند ( در مقیاس رخنمون و بدون تغییر شرایط ) ، وقفه زمانی () انقطاع یا گسستگی نسبتاً کوتاه در رسوب گذاری که شامل یک مدت زمان کوتاه می باشد و رسوب گذاری هیچ یا مقدار کم فرسایش قبل از ته نشینی ، ادامه یافته است یک توقف ته نشینی با بزرگی کمتر از یک ناپیوستگی موازی – یا یک ناپوستگی موازی دارای ارزش زمانی بسیار کوچک – دیاستم ها معمولاً ، مستعد اندازه گیری انفرادی نیستند چون بازه ی از دست رفته بسیار کوتاه می باشد این اصطلاح توسط برل معرفی شد واژه مترادف غیر سکانسی در انگلستان ارجح می باشد سطوح چینه بندی ویژه ای که در رسوبات و چینه های یکنواخت تکرار می شوند گسترش جانبی آنها بسیار محدود است و سطح صاف و بدون هر نوع ویژگی را تشکیل می دهند که هیچ نوع اثر و علامتی بر روی آن نمی توان یافت و این نوع سطوح نشانگر انقطاع موقت رسوبگذاری یک حوضه کوچک و محدود هستند ( در مقیاس رخنمون و بدون تغییر شرایط )
diastem
یادزول پست
depression podzol
یخ خشک
الف ) یخی در دمایی پائین تر از نقطه انجماد ، بالاخص یخ یخچالی بدون روکش که بر روی آن هیچ گل یا آب ساکنی وجود ندارد ( 1955 ADTIC )
ب) دی اکسید کربن جامد ، یخ خشک الف ) یخی در دمایی پائین تر از نقطه انجماد ، بالاخص یخ یخچالی بدون روکش که بر روی آن هیچ گل یا آب ساکنی وجود ندارد ( 1955 ADTIC ) ب) دی اکسید کربن جامد
dry ice
یخ خشک شده
یخ دریایی که سطح سفید شده ی آن حاوی شکاف ها و حفرات یخگشاد است که به دنبال نا پدید شدن برفاب ، حاصل می شود ، یخ خشک شده یخ دریایی که سطح سفید شده ی آن حاوی شکاف ها و حفرات یخگشاد است که به دنبال نا پدید شدن برفاب
dried ice
یخ دگرشکل شده
اصطلاح بکار رفته توسط اداره اقیانوس شناختی وابسته به نیروی دریایی u s
(u s Naval oceanographic office) (1968 ، p B32)
deformed ice
یخ دگرشکل شده اصطلاح بکار رفته توسط اداره اقیانوس شناختی وابسته به نیروی دریایی u s (u s Naval oceanographic office) (1968 ، p B32)
deformed ice|pressure ice|pressure ice
یخ زدایی
deperglation
یخ مرده
الف ) یخی که رو به جلو حرکت و جریان ندارد و موادی را از یک ناحیه تجمعی دریافت نمی کند-یخ یک یخچال مرده
ب) بلوک های گسسته شده از یخ که از عقب نشینی یک یخچال به جا مانده است و معمولاً در مورن دفن شده اند و بدون تولید مقادیر قابل توجه آب ، به آهستگی ذوب می شوند – نیز ببینید : یخ فسیلی – مترادف : یخ ساکت یا ایستا ، یخ مرده الف ) یخی که رو به جلو حرکت و جریان ندارد و موادی را از یک ناحیه تجمعی دریافت نمی کند-یخ یک یخچال مرده ب) بلوک های گسسته شده از یخ که از عقب نشینی یک یخچال به جا مانده است و معمولاً در مورن دفن شده اند و بدون تولید مقادیر قابل توجه آب
dead ice
یخ نهشته ثانویه
یک نهشته تیل مانند که از فرسایش تیلیت های بسیار قدیمی تر ساخته شده که الزاماً همراه با حمل و نقل یخچالی ثانویه نمی باشند مثلاً ، نهشته های یخبندان کرتاسه در جنوب استرالیا ( هارلند و همکاران – 1966 صفحه 232 ) ، یخ نهشته ثانویه یک نهشته تیل مانند که از فرسایش تیلیت های بسیار قدیمی تر ساخته شده که الزاماً همراه با حمل و نقل یخچالی ثانویه نمی باشند مثلاً
derived till
یخ واریزه ای
الف ) یخ دریا که حاوی خاک ، گل ، سنگها ، صدفها و سایر مواد است
ب ) یخ خرده ای ، یخ واریزه ای الف ) یخ دریا که حاوی خاک ، صدفها و سایر مواد است ب ) یخ خرده ای
debris ice
یخبندان دائم خشک
خاک منجمد ( پرمافراست ) سست و خرد شونده که حاوی مقدار بسیار کم یا فاقد یخ یا رطوبت است ، یخبندان دائم خشک خاک منجمد ( پرمافراست ) سست و خرد شونده که حاوی مقدار بسیار کم یا فاقد یخ یا رطوبت است
dry permafrost
یخبندان دایمی ناپیوسته ، یخبندان دائم ناپیوسته
پهنه ای از پرمافراست که حاوی تکه های زمین غیر یخ زده می باشد ( مانند آنچه در زیر رودخانه ها و دریاچه های بزرگ دیده می شود ) این خاک در یک منطقه حد واسط بین پرمافراست تقریباً پیوسته به سوی شمال و پرمافراست ناپیوسته به سوی جنوب ظاهر می شود ، یخبندان دائم ناپیوسته پهنه ای از پرمافراست که حاوی تکه های زمین غیر یخ زده می باشد ( مانند آنچه در زیر رودخانه ها و دریاچه های بزرگ دیده می شود ) این خاک در یک منطقه حد واسط بین پرمافراست تقریباً پیوسته به سوی شمال و پرمافراست ناپیوسته به سوی جنوب ظاهر می شود
discontinuous permafrost
یخچال شاخه ای
یک یخچال مرکزی که یخچال های انشعابی متعددی به آن می پیوندند و تشکیل الگویی را می دهند که شبیه یک درخت شاخه ای است ، یخچال شاخه ای یک یخچال مرکزی که یخچال های انشعابی متعددی به آن می پیوندند و تشکیل الگویی را می دهند که شبیه یک درخت شاخه ای است
dendritic glacier
یخرانه
الف ) هر یخی که شکسته شده باشد و از محل اصلی خود توسط باد ها و جریان ها جابه جا شده باشد ، مانند یک تکه از یک تخته یخ شناور یا کوه یخ گسلیده ، قطعات سست و غیر متصل یخ شناور که آب پیرامونی آن از یخ بیشتر باشد – به راحتی قابل کشتی رانی است
ب) مترادفی برای یختوده وقتی که یختوده با معنای گسترده تری استفاده می شود ، یخرانه الف ) هر یخی که شکسته شده باشد و از محل اصلی خود توسط باد ها و جریان ها جابه جا شده باشد ، قطعات سست و غیر متصل یخ شناور که آب پیرامونی آن از یخ بیشتر باشد – به راحتی قابل کشتی رانی است ب) مترادفی برای یختوده وقتی که یختوده با معنای گسترده تری استفاده می شود
drift ice
یخرست خشک
جدایش یک توده یخ از یخچال بر روی زمین خشک ، یخرست خشک جدایش یک توده یخ از یخچال بر روی زمین خشک
dry calving
یخرفت
drifting
یخرفت - یخ آور- دگیر
یکی از سری یخ آوردهای پس نهشتی که بطور منفرد در حین یک سال تعیین شده توسط زمان سنجی سال چینه ای در سوئد تشکیل می‌شود ، یخرفت - یخ آور- دگیر یکی از سری یخ آوردهای پس نهشتی که بطور منفرد در حین یک سال تعیین شده توسط زمان سنجی سال چینه ای در سوئد تشکیل می‌شود
degeer moraine
یخرفت ، یخرفت یخچالی ، توده های سست سطحی مانند ماسه و امثال آن که حرکت می کنند
drift glacial
یخرفت انتهایی
یک یخرفت ( مورن ) پایانی که از مواد درون یخچالی و روی یخچالی ساخته شده که توسط یخچال در جلو یا جبهه آن مستقر شده اند ، یخرفت انتهایی یک یخرفت ( مورن ) پایانی که از مواد درون یخچالی و روی یخچالی ساخته شده که توسط یخچال در جلو یا جبهه آن مستقر شده اند
dump moraine
یخرفت فرورفته یخرفت نامنظم بوجود آمده در امتداد جبهه یخ در یک خط با پشته عادی مورنی که در دشت بیرون شستی مجاور گسترش نیفته است و بیشتر به انباشته نشدن مواد حاشیه ای گرایش دارد تا به افزایش در دشت آبرفتی برون شستی ( فولر 1914)
مثلاً مورن های بر روی لانگ آیلند در نیوویورک ، یخرفت فرورفته یخرفت نامنظم بوجود آمده در امتداد جبهه یخ در یک خط با پشته عادی مورنی که در دشت بیرون شستی مجاور گسترش نیفته است و بیشتر به انباشته نشدن مواد حاشیه ای گرایش دارد تا به افزایش در دشت آبرفتی برون شستی ( فولر 1914) مثلاً مورن های بر روی لانگ آیلند در نیوویورک
depressed moraine
یخرفت یخچالی
drift till
یخرفته های سنگی
drift bouldres
یخسار بی تحرک یخساری که بدون ناحیه انباشت است یا دریافت مواد آن ادامه نمی یابد ممکن است با گسترش یا خزش در سرازیری به دلیل جسم توده ای شکل خود و گیرش (setting) توپوگرافی ادامه یابد متضاد: یخسار فعال مراجعه شود به: یخ بی تحرک مترادف: یخسار ساکن
dead glacier|glacier|glacier|dead glaciers
یخسار بی تحرک
یخساری که بدون ناحیه انباشت است یا دریافت مواد آن ادامه نمی یابد ممکن است با گسترش یا خزش در سرازیری به دلیل جسم توده ای شکل خود و گیرش (setting) توپوگرافی ادامه یابد
متضاد: یخسار فعال
مراجعه شود به: یخ بی تحرک
مترادف: یخسار ساکن
dead glacier
یخسار ثانویه
تعلق داشتن به آخرین یخبندان بزرگ به دنبال دوره پیش یخچالی ، یخسار ثانویه تعلق داشتن به آخرین یخبندان بزرگ به دنبال دوره پیش یخچالی
deuteroglacial
یخسار رانه ای
یک توده کوچک یخ جریانی در یک ناحیه کوهستاتی که عمدتاً توسط برف باد آورده از میدان های برفی ، سراشیبی یا پشته های مجاور تغذیه می شود – مترادف : یخسار نوع اورالی – یخسار برف آورد – glacierer
مترادف غیر ارجح : Catchment glacier یخسار آبگیر ، یخسار رانه ای یک توده کوچک یخ جریانی در یک ناحیه کوهستاتی که عمدتاً توسط برف باد آورده از میدان های برفی ، سراشیبی یا پشته های مجاور تغذیه می شود – مترادف : یخسار نوع اورالی – یخسار برف آورد – glacierer مترادف غیر ارجح : Catchment glacier یخسار آبگیر
drift glacier
یخسار زدایی
Deglaciation
یخسار شاخابه ای
هر جریان یا زبانه یخ که به خارج بخش پائینی یک یخچال جریان می یابد – پایانه فرعی یا خروجی یک یخچال توده ای
مقایسه شود با : یخچال خروجی – نیز ببینید :glacial lobe ، یخسار شاخابه ای هر جریان یا زبانه یخ که به خارج بخش پائینی یک یخچال جریان می یابد – پایانه فرعی یا خروجی یک یخچال توده ای مقایسه شود با : یخچال خروجی – نیز ببینید :glacial lobe
distributary glacier
یخکاست
الف ) حرکت توده ای وآرام واریزه ها به سمت پائین
ب) نازک شدن یک یخچال در حین فرساب
مقایسه شود با :Backwasting ، یخکاست الف ) حرکت توده ای وآرام واریزه ها به سمت پائین ب) نازک شدن یک یخچال در حین فرساب مقایسه شود با :Backwasting
downwasting
یدک کش عمقی
زیردریایی که برای کشیده شدن در آب های عمیق تا فاصله کمی بالای سطح دریا طراحی شده است که می تواند اندازه گیری های پیوسته اقیانوس شناسی ، ژئوفیزیک و ژرفاسنجی را انجام دهد ، یدک کش عمقی زیردریایی که برای کشیده شدن در آب های عمیق تا فاصله کمی بالای سطح دریا طراحی شده است که می تواند اندازه گیری های پیوسته اقیانوس شناسی
deep tow
یک Desma ( متعلق به یک اسفنج ) که از یک میله کوتاه مستقیم ساخته شده که از انتهای طویل شده آن چندین بازوی حاوی زیگوم بیرون می زند و به طور غالب بر روی یک طرف سوزنه قرار دارد
didymoclone
یک Sublithistid desma (متعلق به اسفنج) که از یک ساقه یا تنه ساخته شده که در هر انتها حاوی گسترش هایی است ولی با سوزنه های مجاور ، بند دار متصل نمی شود
diploclone
یک آشکوب اروپایی : کامبرین بالایی ( بالای فستینوجین ، زیر ترمادوسین متعلق به اردوویسن )
dolgellian
یک اصطلاح کلی برای مجموع زغال در منابع و مخازن اندازه گیری و تعیین شده
demonstrated reserves
یک اصطلاح کلی که توسط هارلند و همکاران (1966) برای در بر گرفتن دیامیکتیت و دیامیکتون معرفی شد
diamict
یک آلومینو سیلیکات آبدار سدیم و پتاسیم که احتمالاً یک نوع پینیت یا یک مسکوویت ناخالص است
dysyntribite
یک بازالت اولیوینی که در آن تک بلور ها منحصراً اولیوین می باشند این بازالت از روی دورگالی در جزیره ساردینیا نام گذاری شده است این استفاده توصیه نمی شود
dorgalite
یک بخش به طور حلزونی پیچ خورده لوفوفور براکیوپود که دارای یال های بازو های کناری plectolophe هم ساخت استمقایسه شود با : spirolophe
deuterolophic
یک پیروکسنیت که تقریباً به طور کامل از دیوپسید ساخته شده است و در آن گارنت ، اسپینل یا اکسید های تیتانیوم – آهن ، از کانی های فرعی رایج میباشند
کاربرد آن توصیه نمی شود ، از کانی های فرعی رایج میباشند کاربرد آن توصیه نمی شود
diopsidite
یک تراکی آندزیت که بوسیله بافت ا interser¬tal و یک خمیره شیشه ای تشخیص داده می شود که احتمالاً دارای نفلین می باشد این تراکی آندزیت توسط لوونیسون – سینگ در سال 1905 از روی دومالا در کوه قفقاز نام گذاری شده است کاربرد آن توصیه نمی شود
dumalite
یک حفره کوچک نیمه بسته در نزدیکی قاعده دیواره های عمودی زوئیدها در بعضی از بریوزوآن های Chielostome دیواره های این حفره شامل یک یا چند صفحه میان زئودی Septulae می باشد مترادف :Pore chamber
dietella|pore chamber|pore chamber
یک دیوریت قلیایی حاوی کرندوم نام آن که توسط آدامز و بارلو در سال 1910 انتخاب شده است ، از نام دانگانون در اونتاریو گرفته شده است کاربرد آن توصیه نمی شود
dungannonite
یک سنگ آهک با بافت ریز با کمتر از 1 % آلوکم ، عمدتاً از گل کربناته سنگی شده (میکریت )ساخته شده و حاوی تکه های نامنظم چشم پرنده ای کلسیت اسپاری است که حفرات حاصل از آشفتگی های محلی را پر کرده است ( فولک 199)
مترادف : سنگ آهک چشم پرنده ای ، عمدتاً از گل کربناته سنگی شده (میکریت )ساخته شده و حاوی تکه های نامنظم چشم پرنده ای کلسیت اسپاری است که حفرات حاصل از آشفتگی های محلی را پر کرده است ( فولک 199) مترادف : سنگ آهک چشم پرنده ای
dismicrite
یک سنگ بلورین که در آن خصوصیات کانی های یک درجه دگرگونی پائین تر T حاصل دگرگونی قهقرایی ، به قیمت حذف کانی های اختصاصی یک درجه دگرگونی بالاتر ، به وجود آمده اند این اصطلاح توسط بکه در سال 1909 اولین بار بوجود آمد
diaphthorite
یک سنگ دگرگونی ساخته شده تقریباً به طور کامل از کیانیت ( دیستن ) و مقداری کوارتز و معمولاً همراه کوارتزیت و آمفیبولیت مگنتیت دار است (Lacroix 1922)
disthenite
یک سنگ دگرگونی که ترکیب کانی شناسی خود را مدیون نفوذ شدید توسط محلول ها یا بخار های بالا رونده یا گداخت بخشی ، ولی بدون تزریق مواد گرانیتی مرئی می باشد
diabrochite
یک سوزنه اسفنج هگزاکتینال ( میکروسکلر ) که در آن نوک های شعاعی حاوی شاخه هایی هستند که توسط چترک خاتمه می یابند
discohexaster
یک سوزنه یا تیغ یا خار اسفنج( استرپتاستر ) که از یک محور مستقیم که پیچ های خار ها را در خود دارد یا از فلانژهای عرضی صفحه مانند ساخته شده است
مترادف : سوزنه شطرنجی ، یک سوزنه یا تیغ یا خار اسفنج( استرپتاستر ) که از یک محور مستقیم که پیچ های خار ها را در خود دارد یا از فلانژهای عرضی صفحه مانند ساخته شده است مترادف : سوزنه شطرنجی
discorhabd
یک سینیت نفلین دار که حاوی سودالیت ، بیوتیت و کانکرنیت است این اصطلاح توسط زیرکل در سال 1866 معرفی شد و بعد ها بروگر استفاده آن را برای سینیت های نفلین دار که دارای بافت دانه ای هستند ، پیشنهاد کرد (جوهانسن 1939) نام آن از دیترانویا دیترو در رومانی گرفته شده است مقایسه شود با : فویائیت استفاده آن توصیه نمی شود
ditroite
یک شخانه سنگی آکندریتی که اساساً از برنزیت یا هیپرستن ساخته شده است مترادف : دودیت
diogenite
یک صفحه آمبولاکرالی یک خارپوست را گویند که با یک خط درز adradial مماس بوده اما با یک خط درز perradial تماسی ندارد
demiplate
یک فرمت داده برای داده های رقومی هیدولوژیکی که بوسیله سازمان هیدروگرافیک بین المللی tho ، توسعه یافته است Dx 90 همراه طرح کدگذاری iho و تعدادی از قواعد رقومی کردن ، استاندارد تبدیل iho برای داده های هیدرولوژیکی را بوجود می آورد
dx 90
یک کانی سفید رنگ با ترکیب شیمیایی:Ca3AL(Po4)2(OH)3H2O -
مترادف : دینسونیت ، یک کانی سفید رنگ با ترکیب شیمیایی:Ca3AL(Po4)2(OH)3H2O - مترادف : دینسونیت
davidsonite
یک لیتوتیپ زغال سنگ حد واسط بین تالن و دورن که بطور عمده از تالن است مقایسه شود با: تلوردورن
durotelain
یک لیتوتیپ زغال سنگی حد واسط بین فوزن و دورن ولی بطور عمده از فوزن است مقایسه شود با: Fusodurain
durofusain
یک منفذ یا روزنه ثانویه مستقل از صفحه دندانی در بعضی از فرامینیفر هامقایسه شود با : Protoforamen
deuteroforamen|protoforamen|protoforamen
یک نوع اسلیت ، شیل یا سنگی نرم که یک تا ده سانتی متر ضخامت دارد
یک مسیر افقی در زیرزمین
draw slate
یک نوع اسلیت ، شیل یا سنگی نرم که یک تا ده سانتی متر ضخامت دارد یک مسیر افقی در زیرزمین
draw slate|slate|slate
یک نوع پیروکسنیت که تقریباً به طور کامل از دیالاژ ساخته شده است سایر پیروکسن ها ، هورنبلند ، اسپینل و گارنت ممکن است به عنوان کانی فرعی حضور داشته باشند کاربرد آن توصیه نمی شود
diallagite
یک نوع زونیت غنی از فلورین
dillnite
یک نوع گانیت قهوه ای رنگ که حاوی منگنز و آهن است
dysluite
یک هاگ سه بخشی trilete ، عمدتاً متعلق به پالئوزوئیک را گویند که دارای نواره یا بخش مشخصی است که تمایل به مضاعف شدن دارد ، بدین معنا که بخش ضخیم تر به سمت مرکز و بخش نازک تر به سمت بخش خارجی می باشد مثلاً Densoporites و جنس های مشابه
densospore
یک هاگ قارچ چند سلولی که دارای هردو دیواره پاستیوم های متقاطع و دیواره های کتینی طولی می باشد چنین هاگ هایی ممکن است به عنوان میکروفسیل در ترکیبات گرده یا هاگ شناسی ظاهر شود
dictyospore
یکدست و صاف کردن چمن
deplouner
یکی از گروه پروتوپورها که به درون یک حفره منفذی بزرگ تر منفرد در دیواره بیرونی فرامینیفر پیوند می خورد
deuteropore

موسسه ترجمه البرز با بیش از 13 سال تجربه

به دنبال ترجمه تخصصی متن یا مقاله زمين شناسی هستید؟
ثبت سفارش ترجمه جدید
موسسه البرز ادیت مقاله ISI زمين شناسی را هم انجام می دهد:
ثبت سفارش ویرایش مقاله جدید
ممکن است به دنبال تولید محتوا در زمینه زمين شناسی باشید:
ارسال سفارش تولید محتوا
پارافریز مقاله ISI و رفع plagiarism
ارسال سفارش پارافریز مقاله
ترجمه فیلم، فایل صوتی و زیر نویس فیلم از دیگر خدمات ماست:
ثبت سفارش ترجمه فیلم

دیکشنری آنلاین زمین شناسی

مترجمان رشته زمین شناسی یک دیکشنری تخصصی برای این رشته ایجاد نموده اند. دیکشنری تخصصی زمین شناسی شامل اصطلاحات گرایش های چینه و فسیل شناسی، آب شناسی، رسوب شناسی، زمین شناسی زیست محیطی و سایر گرایش های این رشته می گردد.

واژه نامه تخصصی زمين شناسی بر اساس حروف الفبا (انگلیسی به فارسی)

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

واژه نامه تخصصی زمين شناسی بر اساس حروف الفبا (فارسی به انگلیسی)

آ ا ب پ ت ث ج چ ح خ د ذ ر ز ژ س ش ص ض ط ظ ع غ ف ق ک گ ل م ن و ه ی

لغات و اصطلاحات تخصصی رشته های فنی و مهندسی

مهندسی كامپيوتر مهندسی برق مهندسی عمران مهندسی مکانیک مهندسی صنايع مهندسي شيمی مهندسی پزشکی مهندسی مواد و متالوژی مهندسی پليمر مهندسی معدن مهندسی نفت مهندسي نساجی مهندسی شهرسازی محيط زيست مهندسی هوافضا مهندسی HSE مهندسی اپتیک و لیزر مکاترونیک مهندسی خودرو مهندسی دریا علوم مهندسی

لغات و اصطلاحات تخصصی رشته های علوم انسانی

حسابداری حقوق مديريت روانشناسی تربيت بدنی و علوم ورزشی علوم تربيتی علوم اقتصادی مديريت جهانگردی علوم ارتباطات اجتماعی زبان و ادبيات فارسی علوم اجتماعی فلسفه علوم جغرافيايی مديريت اجرايی علوم سياسی تاريخ باستان شناسی زبانشناسی الهیات و معارف اسلامی علوم قضایی

لغات و اصطلاحات تخصصی رشته های علوم پایه

شيمی زيست شناسی فیزیک رياضی زمين شناسی نانوفناوری ژئوفيزيك و هواشناسی علوم کامپیوتر

لغات و اصطلاحات تخصصی رشته های پزشکی

پزشكی بيوتكنولوژی پرستاری داروسازی دامپزشكی علوم آزمايشگاهی دندانپزشكی

لغات و اصطلاحات تخصصی رشته های کشاورزی

مجموعه مهندسی كشاورزی مجموعه مهندسی منابع طبيعی

لغات و اصطلاحات تخصصی رشته های هنر

معماری معماری داخلی
Skip Navigation Links
ثبت سفارش ترجمه